Tíminn - 23.11.1950, Side 3
262. blað.
TÍMINN, fimmtudaginn 23. nóvember 1950.
3.
Ályktanir 9. flokksþings Framsóknarmanna
LANDBÚNAÐARMÁL
9. flokksþing Framsóknarmanna áréttar á ný yfirlýsingar
fyrri flokksþinga um það að höfuðskilyrði þess, að þjóð vor
þroskist og eflist og glati ekki hinum þjóðlegu einkennum og
menningarverðmætum, sem mótast hafa og varðveitzt í
sveitum landsins frá fyrstu tímum, sé það, að landbúnaður
verði ávalt einn meginatvinnuvegur þjóðarinnar.
Atburðir síðustu ára í fjárhags- og atvinnumálum vorum
sýna greinilega, að ekkert er nauðsynlegra, en að efla land-
búnaðinn svo, að hann fullnægi neyzluþörf þjóðarinnar, að
því er snertir þær afurðir, sem hagkvæmt er að framleiða
mnanlands og geti auk þess flutt sem mest af vörum á er-
lendan markað. ,
í þessu sambandi leggur flokksþingið sérstaka áherzlu á
eftirfarandi atriði:
1. Landnám og nýbyggðir.
Flokksþingið leggur áherzlu á, að lokið verði sem fyrst við
stofnun þeirra byggðahverfa, sem nú þegar er byrjað á.
Jafnframt sé unnið af alefli að aukningu byggðarinnar, með
skiptingu jarða, endurbyggingu eyðijarða, sem til þess telj-
ast hæfar, og undirbúningi nýrra byggðahverfa.
2. Félagsstarfsemi landbúnaðarins.
Flokksþingið lýsir ánægju sinni yfir störfum Búnaðarfé-
lags íslands og Stéttarsambands bænda. Telur þingið félags-
samtök þessi hin mikilverðustu fyrir hagsmunamál bænda-
stéttarinnar og þjóðfélagið í heild og áframhaldandi sam-
vinnu þessara félaga nauðsynlega.
3. Leiðbeininga- og frœðslustarfsemi.
Flokksþingið telur, að nauðsynlegt sé, að vísindalegar
rannsóknir, á sviði landbúnaðarins, verði auknar, bændum
til hagsbóta, í búrekstri sínum, svo sem með hagnýtum jarð-
vegsrannsóknum, áburðartilraunum, fóður- og fóðrunar-
rannsóknum, búfjárkynbótum o. fl. Jafnframt telur flokks-
þingið þess fyllstu þörf, að Búnaðarfélagi íslands, sem ávalt
hefir haldið uppi leiðbeininga- og fræðslustarfi, verði gert
fært að auka hana í samræmi við kröfur tímans.
4. Fjármagnsþörf landbúnaðarins.
FlokksþingiQ telur að landbúnaðurin hafi farið mjög var-
hluta af þeim miklu fjármunum, sem varið hefir verið til
ýmiskonar framkvæmda og starfsemi í landinu síðasta ára-
tuginn.
Þess vegna leggur flokksþingið höfuðáherzlu á það, að
flokkurinn vinni að því af alefli, að lánsfjárþörf landbún-
aðarins til ræktunar, bygginga og annarra nauðsynlegra
framkvæmda verði svo fljótt sem frekast er auðið, fullnægt
svo við megi hlíta. Flokksþingið telur að á næstu 4 árum
muni lánastofnun landbúnaðarins, Búnaðarbankinn, þurfa
að fá til umráða allt að 100 milljónir króna í eftirtaldar
deildir: Ræktunarsjóð, Byggingasjóð og Veðdeild, fram yfir
það fé, sem þessar deildir hafa þegar til umráða.
Flokksþingið leggur til, að þessa fjár verði m. a. aflað með
lánum innan lands og utan. Á þennan hátt verði búnaðar-
lánadeildum bankans gert kleift að fullnægja ákvæðum
laga um útlán, þar á meðal veita lán til rafstöðva í sveitum,
bústofnsauka o. fl.
6. Verðlagsmál.
Flokksþingið telur, að með lögum um Framleiðsluráð
landbúnaðarins hafi verið stigið mikilsvert spor til viður-
kenningar á rétti bændastéttarinanr til að ráðstafa og á-
kveða verð á landbúnaðarvörum. Jafnframt telur það, að
tryggja beri, að verðlag landbúnaðarafurða sé á hverjum
tíma þannig ákveðið, að þeir sem landbúnað stunda, hafi
sambærileg kjör við aðrar stéttir þjóðfélagsins, þingið vill
þó jafnframt leggja áherzlu á, að það álítur óeðlilegt að
bændastéttin ein búi við gerðardóm í kaupgjaldsmálum.
7. Eyðijarðir.
Flokksþingið telur óviðunandi, að eigendur eyðijarða haldi
þeim óbyggðum, ef kostur er á að fá menn til að kaupa þær
og reka á þeim búskap, og álítur, að ákvæði vanti í núver-
andi landbúnaðarlöggjöf um eignanám eyðijarða. •
Vill Flokksþingið benda á, að hagkvæmt væri að setja
lagaákvæði um það, að menn, sem vildu hefja búskap, gætu
fengið eyðijarðir keyptar að fengnum meðmælum viðkom-
andi sveitastjórna. Kaupverðið sé miðað við fasteignamat
og sé tekið tillit til verðbreytinga, enda séu sett ákvæði í
lögin um að slíkar jarðir lendi ekki í braski, ef kaupendur
þeirra hætta búrekstri á þeim.
8. Lán til frumbýlinga.
Flokksþingið telur ennfremur nauðsynlegt, að Búnaðar-
bankinn veiti árlega ákveðna upphæð í lánum til ungra
manna, sem hefja vilja búskap, til að kaupa jarðir, byggja
upp á þeim og til bústofnskaupa.
9. Vélar og vélanotkun.
Flokksþingið telur að lögin um húsagerðar- og ræktunar-
samþykktir í sveitum hafi gert stórmikið gagn og telur að
breytingar þær, sem gerðar voru á síðasta Alþfngi fyrir at-
beina Framsóknarflokksins, séu til bóta. Flokksþingið álítur
nauðsynlegt, að öll ræktunarsambönd landsins geti sem
fyrst fengið þann vélakost, sem þeim er nauðsynlegur til
þess að geta leyst af hendi það hlutverk, sem þeim er ætlað.
Jafnframt leggur flokksþingið ríka áherzlu á, að gerð verði
gangskör að því að koma upp birgðum af varahlutum í land-
inu, bæði í vélar ræktunarsambandanna og vélasjóðs, svo
vinna þeirra þurfi ekki að stöðvast meðan pantaðir eru vara-
hlutir frá öðrum löndum.
Flokksþingið telur brýna nauðsyn á því, að efld sé vinnu-
tækni, svo framleiðslan geti orðið sem mest og ódýrust, og
vill í því sambandi benda á hve nauðsynlegt það er, að
bændur fái búvélar, sem henta þeirra búrekstri, og treystir
því, að að því verði unnið efitr megni. í þessu sambandi vill
flokksþingið beina því til bænda og félagasamtaka þeirra,
að athuga vel, að heppilegt er, þar sem staðhættir leyfa að
bændur eigi og noti búvélar saman.
Enn vill flokksþingið benda á ftauðsyn þess, að komið sé
upp vélaverkstæðum, og að til sé í landinu sem mest af vara-
hlutum í búvélar, svo mögulegt sé að fá gert við búvélar
þegar þær bila, svo og að bændum séu veittar sem beztar
upplýsingar um meðferð og hirðingu vélanna.
Loks telur flokksþingið sjálfsagt, að bændur fái sjálfir að
ráða hvaða tegundir af vélum þeir kaupa, og skorar á þing-
menn flokksins að fylgja því fast eftir, að það verði tryggt
með lögum (sbr. frumvarp Ásgeirs Bjarnasonar o. fl.).
5. Aukning landbúnaðarframleiðslu.
Flokksþingið iítur svo á, að hlutverk landbúnaðarnis sé
fyrst og fremst það, að sjá þjóðinni fyrir landbúnaðarvör-
um til innanlandsnotkunar, og beinir því til flokksins að
vinna að því, að þessi framleiðsla verði sem mest og að sköp-
uð verði sem bezt skilyrði til nýtingar og sölu. Vill flokks-
þingið sérstaklega benda á nauðsyn þess, að fá öruggar
kartöflugeymslur og jafnframt sé athugað á hvern hátt of-
framleiðsla á kartöflum í góðum árum verði sem bezt nýtt.
Framleiðsla landbúnaðarvara til útflutnings er mjög þýð-
ingarmikil og ber því að vinna ötullega að öflun nýrra mark-
aða erlendis fyrir sem flestar tegundir af landbúnaðarvör-
um. Vekur flokksþingið því athygli á þeirri staðreynd,
að afurðir sauðfjár eru nú samkeppnishæfar við sams-
konar afurðir á erlendm mörkuðum. Telur flokksþingið
því að auka beri framleiðslu sauðfjárafurða mjög frá
því, sem nú er. Vegna þessa telur flokksþingið, að fylgja beri
fast eftir ályktunum flokksþingsins frá 1946 um fjárskjpti til
útrýmingar sauðfjársjúkdómum, er hingað til virðast hafa
10. Heyskapur og heyverkun.
Flokksþingið leggur ríka áherzlu á að áfram og markvisst
sé stefnt að því, að afla allra heyja á vélslægu, ræktuðu
landi, og að tæknin við heyöflunina á hverjum stað sé sniðin
við staðhætti. í því sambandi verði stutt að aukinni notkun
véla, stóraukinni votheysgerð, aukinni súgþurrkun og að út-
breidd verði sem bezt og hagnýtust þekking á öllu því, sem
gert getur heyöflunina ódýrari og tryggari, og stutt að því,
að heyið verði sem bezt„fóður.
11. Fóðurásetningur.
Flokksþingið minnir alla bændur landsins á hve nauð-
synlegt það er að tryggja ætíð að haustnóttum nægjanlegt
fóður handa búfénu, og að hafa þá ætíð hugfast, að hverja
skepnu á að fóðra þannig vetrarlangt, að hún geti gefið
fullan arð.
12. Samgöngumál.
Flokksþingið álítur, að góðar samgöngur séu undirstöðu-
Söngbræöiar
Karlakórinn Söngbræður
hélt samsöhg nú í kvöld, 18.
nóv. hér í Selfossbíó.
Söngskemmtun þessi var
vel sótt, og stundin yfirleitt
hin ánægjulegasta. Á söng-
skránni voru 12 lög. Auk þess
var þarna Einar Sturluson,
óperusöngvari. Söng hann 2
kafla úr óperum i hléi kórs-
ins, svo söng hann og með
kórnum eitt lagið: Ave María
eftir Sigv. Kaldalóns.
Þarna sungu yfir 20 góð-
ir söngmenn, sem kórinn
skipa, þrír einsöngvarar, tveir
úr kórnum, þeir Hjalti Þórð-
arson og Sigurður Fr. Sig-
urz, og svo Einar, en frú Reg-
ína Guðmundsdóttir, lék und-
ir við tvö lögin á píanó. Þar
sem allir aðilar leystu hlut-
verk sín vel af hendi, þá var
hér ekki lítið á að hlusta.
Voru bæði kórinn og söng-
mennirnir óspart klappaðir
upp, svo þeir urðu að endur-
taka flest lögin.
Karlakórinn Söngbræður
var stofnaður í apríl 1946.
Stofnendur voru nokkrir söng
hneigðir áhugasamir menn
hér á Selfossi. Fengu þeir
Ingimund Guðjónsson frá
Voðmúlastaðahjáleigu í Land
eyjum, nú afgreiðslumann í
K.Á. til að vera söngstjóra.
Hefir honum tekist svo vel að
halda kórnum saman og kom
ið honum til þess þroska, er
við heyrðum í kvöld. Kórs-
bræðurnir eru iðnaðarmenn
í ýmsum starfsgreinum, bíl-
stjórar og kaupmenn hér á
Selfossi. Er söngurinn kvöld-
stundaverk þeirra, sýndi sig í
kvöld, hvað vel þeir hafa not
að þær stundir. Þetta er
þriðji reglulegi konsert þeirra
og sýndi mikla framför og
góða þjálfun, yfirleitt tókst
söngurinn vel, og nokkur lög-
in ágætlega. Prýðilega sam-
æft. Nokkuð hefir kórinn sung
ið opinberlega við ýms tæki-
færi, bæði heima og í ná-
grenni og jafnan geðjast vel,
en í kvöld sýndi hann þó nýj-
an vaxtarþrótt. —
Ég er ekki söngfróður og
1 legg ekki dóm á einstök lög
j eða raddir, en fyrst ég tók
! pennann út af söngskemmt-
uninni get ég ekki stillt mig
um að segja það um kórsöngv
ana yfirleitt, að ég sakna þess
oftast hvað lítið af okkar
gömlu, góðu, kæru lögum, eru
á söngskrám þeirra.
Vel skil ég það og finn, að
mörg þessi nýju lög sem þeir
syngja og æfa þurfa meiri
þjálfun raddanna og æfingu
svo þau fari vel, heldur en
mörg ættjarðarkvæðalögin
okkar, sem við eldra fólkið
lærðum að raula í æsku, og
höfum gripið til, eða hlustað
á, og hrifist af við mörg tæki
færi í lífi okkar, þar sem þau
hafa veitt útrás hugsun okk-
ar og hrifningu. Vissulega
mundu þau alltaf, mörg þeirra
sóma sér jafnvel ennþá, og
meira en það, svona inn á
milli nýju laganna, sem nú
skipa öndvegið á söngskrán-
um, og vissulega eru þau mörg
falleg og venjast vel. Það er
mest nautn í þvi að heyra vel
sungin lög, sem maður hefir
kynnst áður eða kannast við.
Ég og við Selfossbúar þökk-
um söngstjóranum og þeim
söngbræðrum fyrir margar
borið góðan árangur.
(Framhald á 4. síðu)
(Framhalð á 6. siðu.)