Tíminn - 08.07.1951, Blaðsíða 4

TÍMINN, sunnudaginn 8. júli 1951.
151. blað
„Ef þér trúið eigi, munið
þér eigi fá siaðist”
Texti: Jes. 7, 9 b.
„Ef þér trúið eigi, munuð
þér eigi fá staðist,“ sagði spá-
maðurinn Jesaja, er hann tal
aði til þjóðar sinnar á átt-
undu öld fyrir Krists burð.
Þá voru dimmir dagar í Júða-
riki. Sýrlandskonungur og
ísraelskonungur sátu um
Jerúsalem og ríkið var í al-
varlegri hættu. En spámaður-
inn taldi kjark i þjóðina. „Ótt
ast þú eigi og lát eigi hugfall-
ast fyrir þessum tveimur rjúk
andi brandabrotum." Og hann
sagði, að Guð mundi gefa þjóð
inni tákn. „Sjá, yngismær
verður þunguð og fæðir son
og lætur hann heita Immanu-
el“, en það þýðir „Guð er með
oss.“ Það er þessi trú á, að
Guð væri með þeim, sem veita
skyldi löndum hans styrk og
mátt, svo að þeir fengju stað-
ist.
„Ef þér trúið eigi, munuð
þér eigi fá staðist," sagði spá-
maðurinn. í þessum fáu orð-
um felst í raun og veru megin-
mál þess boðskapar, sem spá-
mennirnir höfðu að flytja.
Það var sannfæring þeirra,
að Guð hefði valið þjóðinni
sérstakt verkefni í sögu ver-
aldarinnar, og svo framarlega
sem hún reyndist Guði trú,
mundi hann styrkja hana til
þess að þola hvaða raunir og
erfiðleika sem vera skyldi, og
standast hverja raun. Og ég
hygg, að enginn geti lesið
sögu þessarar austrænu smá-
þjóðar án þess að sannfærast
um, að þrátt fyrir ósigra, land
flótta og herleiðingu var það
trú hennar að þakka, að lífs-
máttur hennar þvarr ekki,
heldur auðnaðist henni að
ínna af hendi merkasta hlut-
verkið, sem nokkurri þjóð
hefir verið á hendur falið.
En biblían sannar þetta
einnig með neikvæðum dæm-
um. Þau timabií komu fyrir í
sögu þjóðarinnar, að hún
gleymdi Guði sínum og boð-
um hans, að siðferðið spilltist
og menningin rotnaði, trúin
dvínaði og dauðinn náði tök-
um á sálum mannanna. Og
þegar svo var komið, var sem
grafið væri undan sjálfum
lífsmeiðnum og fallið var
skammt framundan. Sú þjóð,
sem ekki trúði, hún fékk ekki
staðist, — ekki fyrr en trúin
kom að nýju og kveikti nýjar
vonir og fyrirheit. Og þessi
marghrjáða þjóð eignaðist
vonir, sem vísa oss veginn enn
í dag, eins og kyndlar sem
lýsa á dimmri nótt.
í dag er þjóðhátíðardagur
vor íslendinga — hinn 17.
júní, — fæðingardagur þess
manns, sefn öðrum fremur
reyndist spámaður hins ís-
lenzka þjóðernis. Á þeim tím-
um, er öll heilbrigð skynsemi
mælti gegn því, að hin js-
lenzka þjóð gæti öðlast frelsi
sitt, og varðveitt menningu
sína, sá hann spámannlegar
sýnir og dreymdi drauma, sem
virtust vera f jarri öllum veru-
leika. En draumarnir umsköp
uðu veruleikann, vonirnar
urðu að staðreyndum, trúin
lét sér ekki til skammar
verða. Og Guð gaf oss frelsið,
án þess að sverði væri brugð-
ið, og sættirnar urðu með
þeim hætti að bæði vér sjálfir
og frændþjóðin handan við
IPródikiin um þjóðeriiisinál fslending’a,
leftir séra Jakob Jónsson. flutt 17. jiiní s.l.
hafið höfðu fullar sæmdir af,
og vér getum nú hugsað til
hinnar dönsku þjóðar með
fullri vinsemd og bróðurþeli.
Þeir, sem nú kunna að vilja
vekja upp óvild eða andúð til
Dana, líkjast þeim, sem forð-
um lágu á kirkjugörðum um
nætur og reyndu að vekj a þá
upp, er komnir voru undir
græna torfu. Allur rígur ætti
að gleymast, og ég hefi þá trú,
að senn muni takast að ráða
fram úr þeim vandamálum,
sem eftir er að gera út um.
Það mætti því svo virðast, að
vér gætum bæði sofið og vak-
að rólegir, með tilliti til hins
íslenzka þjóðernis. Eða er þvi
ef til vill svo háttað, þegar
allt kemur til alls, að enn sé
þjóðerni vort i hættu?
Vér lifum á mikilli byltinga
og breytinga öld. Ef þér eigið
í fórum yðar gamla landa-
fræði, sem ég og mínir jafn-
aldrar lærðum í barnaskólan-
um, skuluA þér einhvern tíma
gera yður það til fróðleiks að
bera landaskipunina þá sam-
an við það, sem nú á sér stað.
Þá sjáum vér, að þjóðir, sem
fyrir nokkrum áratugum voru
taldar stórveldi, eru nú sund-
urtættar, og ríki, sem þá voru
sjálfstæð, hafa nú orðið lepp-
ríki stórvelda í nágrenni, og
landsmenn ekki einu sinni
frjálsir ferða sinna í hugsun,
trú og tali. Það gæti því hæg-
lega fárið svo, ef stríðsmyllan
fer aftur í gang, að vér ís-
lendingar kæmust milli kvarn
arsteinanna og og yrðum mal-
aðir mélinu smærra. Geymir
ekki mannkynssagan nöfn
margra horfinna þjóða, sem
eitt sinn gumuðu af mikilli
menningu, en létu síðan eftir
sig brotin listaverk, grafin í
sandinn eða grónar rústir?
Eigum vér í rauninni nokkuð
meiri kröfur til lífsins en þær?
Getum vér gengið fram fyrir
almættið og sagt: Vér erum
meira virði en allar hinar?
Ég get ekki að því gert, að
slíkar spurningar hafa leitað
á hug minn undanfarin miss-
eri, meðan ófriðarskýin hafa
verið að hnyklast saman, og
blikan við hafsbrún verður
svartari og svartari. Og aftur
og aftur spyr ég sjálfan mig:
Er hlutverki hinnar íslenzku
þjóðar að verða lokið á þess-
arri öld, — eða ætlast forsjón
in til þess, að þessi þjóð, sem
lifði hungur og felli, elda og
ísa, haldi áfram að lifa og
vinna sitt verk, þrátt fyrir
allt, sem yfir heiminn gengur?
Þegar vér reynum að gera
oss grein fyrir slikum vanda-
málum sem þessum, verður
oss kristnum mönnum fyrst
fyrir að leita svarsins í þeirri
opinberun um vilja guðs, sem
vér eigum í orði hans. Hvernig
lítur allt þetta út við ljós hinn
ar kristnu trúar?
Ekki höfum vér fengið
neina opinberun um sérstakt
hlutverk í sögu mannkynsins.
Þó hefir hver þjóð að sjálf-
sögðu sitt verk að vinna og
sína köllun, eins og hver ein-
staklingur. En það eina, sem
vér vitum, er það, að vor þjóð,
eins og allar þær þjóðir, sem
fagnaðarerindi Krists hefir
náð til, hefir með því fengið
köllun til þess að ryðja guðs-
ríki veg. En er ekki guðsríkið
hið eina alþjóðlega ríki, þar
sem ekki er Gyðingur né grísk
ur, ekki Englendingur né
Þjóðvérji, ekki Rússi né
Bandaríkjamaður, — ekki
íslendingur né neitt annað.
Hefir ekki Kristur kallað
menn sina til þess að fara út
um allan heiminn og gera all-
ar þjóðir að lærisveinum. Og
1 frammi fyrir honum er það
! aldrei neitt hrósunarefni að
tilheyra neinni sérstakri þjóð.
,Um leið og einhver þjóð er
'farin að telja sig meira virði
|í guðs augliti en aðrar þjóðir,
, er hún komin undir þann
dóm, sem Kristur felldi yfir
sinni eigin þjóð, er hann grét
yfir Jerúsalem. Slíkt er and-
styggilegasta tegund þjóð-
! rembingsins, — að maður ekki
kalli það syndsamlegan of-
metnað þess skurðgoðadýrk-
anda, sem setur sjálfan sig á
goðastallinn og krýpur fyrir
sinni eigin mynd.
Þrátt fyrir þetta sýnir bæði
predikun Jesú og líf, hvers
hann mat þjóð sína og henn-
ar helgu erfðir. Hann trúði á
köllun hennar, og hvatti hana
(til að rækja þá köllun, og inn-
reið hans inn í hina forn-
' helgu höfuðborg landsins
sýndi það, að hann var eng-
inn þjóðleysingi. Og það er
með ábærilegum sársauka,
sem hann hugsar til þ'ess, að
þjóðin kunni að bregðast þvi
hlutverki, sem einmitt hún
hafði verið kölluð til að vinna.
Að þessu leyti sem í svo mörgu
öðru, var hann arftaki spá-
mannanna fornu, um leið og
hann var uppfylling þeirra
dýrðlegustu fyrirheita og
vona. Hví skyldum vér þá ekki
vilja feta í fótspor hans að
þessu leyti, og elska þjóð vora
og land, varðveita sönn menn
ingarverðmæti hennar frá
glötun og tortímingu, — og
loks leggja fram krafta vora,
til þess að hún megi lifa sinni
helgu köllun sem kristin þjóð?
Og ef ég má leyfa mér á pre-
dikunarstóli að benda á dæmi
úr lífi heiðinna forfeðra til
fyrirmyndar, vildi ég mega
minna á það, að eitt sinn voru
til á íslandi menn, sem spurðu
ekki, hve lengi þeim yrði auð-
ið lifa, heldur höfðu hug til
að falla ekki fyrr en þeir dóu.
Einnig samkvæmt kristinni
lífsskoðun og trú gildir hið
sama. Þú veizt aldrei, hve
lengi þér verður lífs auðið í
þessum heimi, en það hvílir á
þér sú skylda að vinna verk
þinnar köllunar, hvort sem
ævin er löng eða stutt. Og þú
vilt vinna það sem frjáls mað-
ur en ekki undir ánauðaroki.
Þetta sama á við um þjóðina.
Allar þjóðir eru dauðlegar í
þeim heimi, sem- sjálfur er
eilífur, en köllun þjóðarinnar
stefnir út fyrir hana sjálfa,
eins og köllun einstaklingsins.
Framh.
Gerizt áskrifendur að
JJímanum
Áskriftarsíml 2323
Hér er kominn Refur bóndi eigi alls fyrir löngu síðan, og sá
og hefir verið í ferðalagi og að haframjöli var stráð yfir öans
kann frá mörgu að segja. Gefum gólfið áður en dansinn byrjaði.
við honum því orðið: , Þá urðu þessar hendingar til:
„Þar sem ég er nýkominn
heim úr ferðalagi um mitt gamla
hérað, dttt mér í hug að senda
ykkur í baðstofunni linu, og
jafnframt eitthvað af þeim stök
um, sem urðu til í ferðinni o. fl.
Vil ég ekki þreyta ykkur í bað-
stofunni á lengri formála en
kem með stökurnar: i
Ég misjöfnu hefi mörgu kynnst
hjá meyja og drengja fans,
að hálfu leyti mér hérna finnst
haframjöls-grautar-dans. —
Eftir að hafa frétt um sigur
íslendinga í landskeppninni við
Dani og Norðmenn kvað ég:
1 Frægð sér vinna Frónskir menn
Mánudag þann, sem verkfalls hjá frænda þjóðum.
deilan var leyst í vor varð þessi Dáðir eru drýgðar enn
staka til: af drengjum góðum.
Mánudagur mörgum er til mæðu
tíðum,
en í verkfalls vondum hríðum
varð hann nú til gæfu lýðum.
Það var einhverju sinni
snemma í vor, að ég sá fjórar
ungar blómarósir róa á báti sér
til skemmtunar. Þá kvað ég:
Oft að róa út um mar
yndi snótum veitir.
Kalla vil ég kvennafar
knörrinn, sem þeim fleytir.
Aðdáun minni á svonefndri
Jazzhljómlist lýsi ég á eftir-
farandi hátt:
Þessa hljómlist drósir dá
dillast við þá hreima.
Mig þó helzt hún minnir á
mjálm í köttum breima.
Eftirfarandi vísa getur tæp-
lega hneykslað ykkur í baðstof-
unni, þar sem svo óft er þannig
að orð komizt um þá, er gegna
virðingarstöðum og vel eru metn
ir „að þeir eigi mikið undir sér“.
Vísan var kveðin við sérstakt
tækifæri, en ég tilgreini ekki
nánar:
Við mig held ég vífih hér
vildu tala fleira,
ætti ég bara undir mér
ofurlítið meira.
- .« . a*-i 9 •'
Ég Jíwn á dansleik nokkurn
Eigi er eftirfarandi staka kveð
| in til þess að draga úr dugnaði
né heiðri hinna ágætu manna,
er stunda og æfa knattspyrnu-
íþróttina, en að henni hefir mér
aldrei geðjast, enda aldrei verið
þar þátttakandi, jafnvel þó að ég
tæki þátt í ýmsum íþróttum öðr
um, meðan ég var í blóma lífs-
ins. Vísan er svona:
- ry
Á knattspyrnu hefi ég tæpa trú
og tek ekki þátt í „mótunum“,
því vafasöm finnst mér virðing
sú
að vera mestur í — fótunum.
I
Nú fer senn að síga á seinni
hluta ■ samnorrænu sundkeppn-
innar. Ég er búinn fyrir all-
löngu síðan að leysa þá þraut
af hendi, sem raunar er ekkert
þrekvirki, þar sem ég var all-
góður sundmaður á mínum yngri
árum. Eftir að hafa leyst þessa
þraut af hendi kvað ég:
Ég teljast mun flokk hinna
öldruðu í
en aldur minn fer ekk’i að letra.
Ég sýnt hefi þjóð minni sóma
með því
að synti ég 200 metra“.
» «5 . M -4 'fji .. « '*
Hér látum viff staðar numið
í dag, en Refur bóndi mun halda
áfram kveðskap sínum á þriðju
daginn.
Starkaffur.
Hjartans þakkir til þeirra er sýndu okkur samúð
og hluttekningu við fráfall og jarðarför móður okkar,
GUÐBJARGAR GUÐMUNDSDÓTTUR,
Seii, Austur-Landeyjum.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
Hjartans þakklæti færum við öllum þeim, sem auð-
sýndu samúð og veittu aðstoð við útför
SIGURÐAR ÞORSTEINSSONAR,
kaupmanns, Hlöðum.
Sérstaklega viljum við þakka Sigríði, Jónsdóttur,
Pétri Jónssyni og konu hans, Egilsstöðum, fyrir ó-
metanlega aðstoð.
Gunnar Þorsteinsson.
Anna Sigfinnsdóttir.
Deutscher Gottesdienst
Sonntag, den 8. VII., 14,00 in der Domkirrhe.
Dekan Sehubring.
jeKifift úta