Tíminn - 18.11.1951, Blaðsíða 3

262. blað.
TIMINN, sunnudaginn 18. nóvember 1951.
3.
í slendirLgaþættir
Sextug: Kristín Þórðardóttir
Kristín Þórðardóttir, Heklu í
Hornafirði á sextugsafmæli 18.
nóvember þ.á. Hún er skaftfellsk
í báðar ættir, fædd að Brunn-
ól á Mýrum 1891 og ólst þar upp
með foreldrum sínum og að
Eskey í sömu sveit fram um
fermingaraldur. Árið 1909 flutt
ist Kristín að Heklu í Höfn til
Ólafar systur sinnar og manns
hennar, Guðna Jónssonar veit-
ingamanns og hefir átt þar
heima síðan. Veturinn 1912—13
var hún við nám í hússtjórnar-
og kvennaskóla í Reykjavík, en
hvarf að því loknu aftur heim
í Heklu og var hún kærkomin
þangað til starfa, því gest-
kvæmt og mannmargt var á
„hótelinu" í þá daga og lengi
síðan og oft samkomur og funda
höld og því margt að sýsla.
Stína, eins og hún er kölluð,
var meginstoð í öllum störfum
úti sem inni, enda gædd óhemju
starfsþreki og vann öll sín verk
með ánægju og gleði og leysti
þau svo vel af hendi að slíks eru
fá dæmi. Hún er þekkt fyrir
myndarskap jafnt í inniverkum
og hannnyrðum sem stórverk-
um úti við bæði á sjó og landi,
og-kunn að hetjulund ef á reyn-
ir, þótt ekki sé hún mikil að
vallarsýn. Slíkra verk munu
lengi lifa og í minnum höfð,
ekki sízt er þau eru unnin á
sama heimili í rúma fjóra tugi
ára, eins og verk Stínu, enda
hefir hún hlotið viourkenn-
ingu frá Búnaðarfélagi íslands
fyrir störf sín og trúmennsku.
Kristín hefir staðgóða þekk-
ingu á störíum til sjávar og
sveita en er líka fróð, minnug
og ljóðelsk.
Yfirborðsmennsku á Kristín
ekki til, enda er hún vel gefin,
ber með sér einkenni stórrar sál
ar og guðelskandi hugarfars.
Hún lét sér alltaf mjög annt um
systursyni sína og tók þátt í
uppeldi þeirra eins og væru
þeir hennar eigin börn, og þeg-
ar litlir frændur. og frænkur
hafa bætzt í fjölskylduhópinn
hafa þau átt vísa ástúð henn-
ar og umhyggju.
Á þessu merkisafmæli Krist-
ínar mun hún fá mörg hlý hand
tök og vinir og ættingjar fjær
nær senda henni árnaðarósk--
ir. Hjónin á Heklu, börn þeirra
og barnabörn þakka henni það
liðna, einstaka ljúfmennsku
hennar og kærieika til þeirra og
óska henni sólbjartra og langra
iífdaga. X.
Útbrotaveiki á fótum
sauðfjár í Skagafirði
Eins og kunnugt er, kom upp
s.l. haust í Steinholti í Skaga-
firði veiki, sem er mjög iík og
sennilegast sams konar veiki og
útbrotaveiki sú í Skotlandi, sem
nefnist þar Strawberry-foot-rot
(jarðarberjafótrot). Þessi veiki
kom upp á Ríp í Skagafirði
haustið 1950. Eftir að veikinn-
ar hafði orðið vart í Steinholti
var fyrirskipað að skoða allt fé
á bæjum í nágrenni Steinholts,
en við þá skoðun kom í ijós, að
veiki þessi var orðin allútbreidd,
én aðallega á bæjum, þar sem
féð gengur á votlendi.
Rannsóknir og tilraunir á
rannsóknarstöðinni á Keldum
benda til þess, að fé, sem feng-
ið hefir veikina verði ónæmt,
en hve lengi ónæmið varir veit
maður ekki. Lækningatilraunir
benda til þess, að veikin sé frem
ur viðráðanleg. Þá hafa ýmsir
haldið því fram, að þetta sé
gamalkunn veiki, sem oft hafi
sézt í öðrum byggðarlögum,
einkum vestra. Er hér þó ekki
um sannað mál að ræða, hvað
þessar staöhæfingar snertir.
Að þessu athuguðu taldi ég,
að veikin væri ekki svo alvarlegs
eðlis, að ástæða væri til rót-
tækra aðgerða, og féllst stjórn-
arráðið á það. En þrátt fyrir
það og af alveg sérstökum á-
stæðum varð ekki komizt með
öllu hjá niðurskurði.
Svo er mál með vexti, að síð-
ast liðinn vetur brann íbúðar-
húsið í Steinholti. Bóndinn þar
varð að byggja yfir sig síðast lið
j ið sumar og er hann auk þess
heilsulaus, var því ekki sinnt
J heyskap sem ella og þar við
j bættist mikill töðubrestur, svo
j heyaflinn varð miklum niun
minni en áður. Hann afréð því
að byggja um 80 ær tveim mönn
um á Reykjaströnd. Það er í
Skarðshreppi. En þegar veikin
kom upp í Steinliolti, sem áður
er getið, fyrirbauð oddviti
Skarðshrepps, fyrir hönd hrepps
nefndarinnar, að kindurnar
væru fluttar út á Reykjaströnd
| þar sem ekki var vitað, að veik-
innar hefði orðið þar vart. Var
ég þar og á sarna máli. Bónd-
inn í Steinholti stóð þá með um
80 fjár, sem hann hafði ekki
foður fyrir og heldur ekki aö-
stöðu til að hirða sökum las-
leika. Hann óskaði þvi úrskurð-
ar stjórnarráösins um, hvað
(gera skyldi. Að þess
tilhlutan var reynt að koma
fénu í fóður á þeim bæjum, er
veikin hafði gert vart við sig,
en það tókst ekki, allir höfðu
nóg með sig. — Þegar útséð
þótti um það, var tekið til þess
úrræðis að lóga þessum fyrir-
huguðu fóðrakindum.
Þessa greinargerð hefir þótt
rétt að birta til þess að fyrir-
byggja misskilning og missagn-
ir um þetta mál.
Reykjavík, 16. nóv. 1951,
Sigurður E. Hlíðar,
yfirdýralæknir.
Ljóð og lelkrlt
Páls Árdals
Næstu daga kemur á bóka-
markaðinn á vegum Norðra
vönduð heildarútgáfa á ljóöum
og leikritum eftir Pál J. Árdal.
Páll J. Árdal er eitt af vin-
sælustu alþýðuskáldum þjóðar-
innar. Hann orti lipurt og létt
og svipaði til frænda síns, Jón-
asar Hallgrímssonar, hvað þýð
ieik snertir. Ljóð og lausavísur
eftir hann urðu landfleyg á sín
um tíma, og sum kvæða hans
eru sungin enn þann dag í dag.
Hvatningaljóð hans eiga erindi
til þjóðarinnar nú, eigi síður en
fyrir hálfri öld eða meira, þegar
þau kornu fyrst fyrir almenn-
ingssjónir. Ljóðmæli Páls komu
tvívegis út, í síðara skiptið fyrir
nærri þrjátíu árum. Má búast
við, að þau séu orðin ókunn
yngri kynslóðinni, en nú er bætt
úr því með þessari prýðilegu
útgáfu Norðra af kvæðum og
leikritum skáldsins.
Þó að Páll J. Árdal væri gott
ijóðskáld, varð hann þó ef til
vill ennþá kunnari sem leikrita
höfundur, og þar mun hans
minnzt rækilega í bókmennta-
sögunni. Hann er að sumu leyti
einn af frumherjunum í ís-
lenzkri sjónleikagerð. Áður en
hann samdi fyrstu leikrit sín,
var ekki um auðugan garð aö
gresja í þeirn efnum. Útilegu-
menn Matthíasar og Nýjársnótt
Indriða Einarssonar voru einu
leikritin, sem nokkuð kvað að.
Leikrit Páls urðu mjög vinsæl
og víða leikin, enda eru þau
létt og skemmtileg og fyndnin
græskulaus, þó að ádeilu skorti
þar engan veginn. „Skjaldvör
tröllkona“, sem í fyrsta sinn
kemur á prent í safni þessu, er
hliðstæö hinum gömlu og góðu
þjóðlegu leikritum. Svo er um
fleiri af þeim leikritum, sem í
bókinni eru.
Útgáfa ritsafns þessa er prýði
lega af hendi leyst. Steindór
Steindórsson frá Hlöðum hefir
búið undir prentun, en dóttur-
sonur skáldsins, Steingrímur J.
Þorsteinsson prófessor, ritar ýt-
arlégan formála, þar sem hann
gerir grein fyrir skáldskap afa
síns og rekur helztu æviatriði
hans.
■1! STRAUMLAUST VERÐUR KL. 11—12.
I
v.v.v.v.w.v.v.v
Rafmagnstakmörkun
Mánudag 19. nóv. 4. hluti:
Austurbærinn og miöbærinn milli Snorrabraut-
ar og Aðalstrætis, Tjarnargötu, Bjarkargötu að
vestan og Hringbraut að sunnan.
Þriðjudag 20. nóv. 5. hluti: jí
Vesturbærinn frá Aðalstræti, Tjarnargötu og
í Bjargargötu. Melarnir, Grímsstaðaholtiö meö ‘l
!; flugvallarsvæðinu, Vesturhöfnin með Örfirisey, /
Kaplaskjól og Seltjarnarnes fram eftir.
!> Miðvikudag 21. nóv. 1. hluti:
Hafnarfjörður og nágrenni, Reykjanes.
í* Fimmtudag 22. nóv. 2. hluti: 5^
«! Nágrenni Reykjavíkur, umhverfi Elliðaánna, vest ’«
;! ur aö markalínu frá Flugskálavegi viö Viðeyjar- !;
;! sund, vestur að Hlíðarfæti og þaðan til sjávar !!;
í við Nauthólsvík í Fossvogi. Laugarnesið að Sund «!
laugarvegi, Árnes- og Rangárvallasýslur.
Föstudag 23. nóv. 3. hluti: ;■
Hlíðarnar, Norðurmýri, Rauðarárholtið, Túnin, !;
- Teigarnir, og svæö'iö þar norðaustur af. !!;
i í
!■ Straumurinn verður rofinn skv. þessu þegar og að svo «!
!; miklu leytf, sem þörf krefur. ;!
!; SOGSVIRKJUNIN í
^.V.V.V.VAVSVV.V.V.W.V.W.V.Y.VV.W.V.V.’.V.'.VV
Fjölmemi og ánægju
leg Framsóknarvist
Síðastliðið fimmtudags-
kvöld var á vegum Framsókn
arfélaganna spiluð Framsókn
arvist í Breiðfiröingabúð. —
Vistinni stjórnaði Kristján
Friöriksson framkvæmdastj.
Þegar búið var að spila og af-
henda verðlaun, flutti Helgi
Benediktsson, útgerðarmaður
í Vestmannaéyjiun stutta
ræðu. Þá talaöi einnig Karl
Kristjánsson, alþm. Var ræð-
um þeirra óspart fagnað. —
Bjarni Bjarnason frá Skáney
í Borgarfirði, sem mættur var
þarna á vistinni, stjórnaði al-
mennum söng. Kristján Frið-
riksson gat þess, að vel við-
eigandi væri, að þess^ sam-
koma sendi Vigfúsi Guð-
mundssyni, gestgjafa, sem nú
er á ferðalagi vestur í Ame-
ríku, árnaðaróskir og kveöju.
Var það samþykkt með al-
mennu lófataki. Samkoma
þessi var á allan hátt mjög
ánægjuleg og var húsið al-
veg fullskipað. Ákveðið er að
eitt slíkt skemmtikvöld verði
fyrir jól. Veröur það senni-
lega um næstu mánaöamót.
RJÚPUR
LUNDI
HeildsöluMrgðir hjá:
HERÐUBREIÐ
Sími 2678
♦
t

.V.Y.1
TILKYNNING
1 Höfum opnað á ný l
i i
Verzlunín Skúlaskeíð h.f.
>; Skúlagötu 54 ■;
■: ■:
w.v.v.w.w.v.w.v.v.v.v.w.w.v.v.w.ww.v.%
Eftir
áraiuótm
fraiuleiðuiu
við aftur
HELLU-OFNA
af öllum stærðum. 15 ára reynsla hér á landi
Spyrjið um verðið
it
♦♦
♦*
**
n
♦♦
::
it
H
::
I
::
S
♦♦
♦♦
H
::
8
ti
♦♦
♦♦
♦♦
::
8
8
8
H/rOFNASMIÐJAN
llNHOttl 10
JAVir - (SIANDI
B88n8t88888»mmn8CT;888ntt:88m88888
8
8
s
8888888»