Tíminn - 18.11.1951, Blaðsíða 4

«.
TÍMINN, sunnudaginn 18. nóvember 1951.
263. bJað.
A þessu hausti átti Þjóð-'
viljinn 15 ára afmæli og hafa
Sósíalistar haft viðbúnað ær-
inn af því tilefni. Efnt hefir
verið til samskota handa blað
inu af því tilefni og er það
ein af Þjóðviljasöfnunum
þeirra félaga. Ýmiskonar
hvatningarorð hafa verið
birt í blaðinu sjálfu í þessu
tilefni. Þannig hefir til dæmis
séra Gunnar Benediktsson
skrifað eina prédikun þar af
þessu tilefni.
I
Skuld séra Gunnars.
Séra Gunnar ræðir um það,
að Þjóðvilj. eigi hjá launa-
mönnum. í því sambandi
minnist hann á síðustu launa
hækkun til sín og þakkar blað
inu alla þá viðbót. Honum
virðist, að hún sé öll tilkorn-
in fyrir áhrif blaðsins. Án
þess hefði hún aldrei orðið
nein. Og því virðist honum, að
raunverulega eigi Þjóðviljinn
þetta hjá sér, auk alls ann-
ars, sem á undan var gengið.
Það er nú skemmst að
segja, að þegar Þjóðviljinn
varð til fyrir 15 árum var
kaup manna á landi hér yfir
leitt 10—12 sinnum lægra en
nú. Við skulum að þessu sinni
haida okkur við tíföldunina.
Þjóðviljinn mun hafa stutt
hverja einustu kauphækkun
á þessu tímabili. Samkvæmt
trú séra Gunnars er það því
augljóst mál að raunveru-
lega er hlutur blaðsins 9/10
af öllum launatekjum manna
þessa síðustu mánuði. Eflaust
eru það margir tugir milljóna,
já hundruð milljóna króna á
hverju ári, sem íslenzkir laun
þegar fá þannig frá þessu
blaöi eða fyrir áhrif þess. En
hætt er við, að einhverjum
gengi illa að draga fram lífið
af þeim tíunda hluta, sem
eftir yrði fyrir hann sjálfan
og kynni þá einhver að vilja
hverfa heldur til hinna „góðu
gömlu daga“ áður en Þjóð-
viljinn varö til.
Það er nú nefnilega svo, að
enda þótt Þjóöviljinn kalli
hverja kauphækkun „kjara-
bót“ eru lífskjör launamanna
á landi hér engan veginn 10
sinnum betri en þau voru áð-
ur en Þjóðviljinn varð til.
Það eitt dugar til þess að
sýna fram á að reikningur
séra Gunnars er meira en lít-
ið rangur.
Bakreikningar og
frádráttur.
Þegar séra Gunnar gleðst
yfir sínum 474 krónum, sem
hann fékk sem kauphækkun
siðustu þrjá mánuði, mætti
hann vel draga þar frá ýmsa
hækkun á útgjaldaliöum.
Mjólk og kjöt hefir hækkaö í
beinu orsakasambandi við
þessa kauphækkun hans og
sjálfur þarf hann að greiða
öðrum launamönnum tilsvar
andi hækkun fyrir þá þjón-
ustu, sem þeir láta honum í
té.
Þar sem allir græða
samkvæmt Gunnarstrú.
Segjum að séra Gunnar fái
hundrað króna hækkun á
mánuði fyrir að kenna barni
bílstjórans í næsta húsi við
sig. Hreppur og ríki greiðir
honum þessa fjárhæð. Til að
gera dæmið einfalt skulum
við segja að útsvar og opin-
ber gjöld á bílstjóranum
hækki sem þessu nemur. Aft-
ur á móti tekur hann hundr-
að krónum meira á mánuði
fyrir að flytja séra Gunnar
fram og aftur.
Nú reikar séra Gunnar, að
þeir nágrannarnir, hann og
bílstjórinn, haff hver um sig
Afmælishugleiðing
þegið hundrað krónur á mán
uði fyrir hin góðu áhrif Þjóð-
viljans og séu því blaðinu
skuldugir um þá fjárhæð.
Raunverulega hafa opinber
gjöld á bílstjóranum verið
hækkuð um hundrað krónur,
svo að séra Gunnar gæti feng
ið hundrað króna launahækk
un, sem honum veitir heldur
ekki af, svo að hann geti borg
Eftir Halldór Kristjánsson
klst. á viku, þær vikur sem þeim, sem saman eiga aö
menn vinna sex virka daga.1 standa. Einhver athyglisverð-
Á þessu stigi myndi það þó'ustu orð, sem Þjóðviljinn hef
ekki auka þjóðartekjurnar ef ir birt, er játning Brynjólfs
vinnuvikan yrði almennt inn- ' Bj arnasonar í deilunni við
an við 40 stundir. Benjamín Eiríksson foröum,
Þá hefir blaðið stundum Þar sem hann vitnaði til Dimi
eggjað til verkfalla af lítilli troffs, að afstaðan til Ráð-
að^bnstjóranum^hærrVtaxta' forsjá en þa« geta drjúgum
fvrir Fn gert skorð í þjoðartekjur á við þau skæru hvarvetna ui
fyrir hans þjonustu. — En skömmum tima_ um gildi sérhvers flokks-
hundraðnnkrrónurUséu íhtaf I stundum hefði Þjóðviljinn manns, hvar í heiminum sem
hund„að kionur seu u uaf mátt nota betur tækifæri þau, væri. Eftir þessu leiðarmerki
3 ’ | sem gefizt hafa tii’að áminna befir Þjóðviljinn alltaf fariö
I almenning um gott vinnusið °S Þar með einangrað sig og
fundið fé og ný
sem ekkert komi til frádrátt-
þLrSevSeíta0miUiV1manna ^þVI' ferði og brýna fyrir lesendum sitt lið, frá öllum þeim sem
nSra fé heldur hann að sínum skaðsemdir hverskon- | ekki vilja vinna neinu Moskvu
Þjóðviljinn eigi hjá launa-
mönnum í heild.
„Bölvuð ósköp eru af mann
!num,“ sagði karlinn hálf-
blindi, þegar strákarnir
sprettriðu kringum kofan
hans og heilsuðu honum í
ar vinnusvika,
hljóta að draga
mennings niður.
Hagsbætur
hagsýninnar.
Einn þáttur
sem alltaf
lífskjör al-
kjarabótum
hagsýni og
hverri ferð, en hann hélt að almennings er
þar kæmu alltaf nýir og nýir nýtni. Þjóðviljinn má eiga
það, að hann hefir í öðru orð
inu verið samvinnublað, en
því miður ekki nema í öðru
orðinu. Hins vegar hefir hann
ekki hvatt menn mjög til
ferðamenn.
Kröfur Alþýðu-
biaðsins:
Nú skulum við ekki eyða
fleiri orðum að reikningslist n^tni °S hagsýni almennt, og
séra Gunnars en líta ögn á shai á engan hátt van-
alvarlegri hliðar þessara meta það, að hann hefir ^ ^ ^
mála. Hvað á alþýða lands-fengstum verið heldur bind- landi annag
ins Þjóðviljanum upp að indissinnaður en ekki get ég
ynna? Hvers virði er hann í Þó gleymt Því þegar hann
raunveruiegri hagsmunabar- j Þrigslaði Guðbrandi Magnús
áttu alþýðustéttanna? I syni um „skemmdarverk" af
Síst er því aö neita, að Þjóð ' Þvi einhverjar sérstakar vín-
viljinn hafi stundum lagt góð te^undir vantaði í Áfengis-
um málum lið og víst eru j vei’zlun ríkisins í fáeina daga,
kaupgjaldsmálin þáttur i en Þetta var þegar Nýsköp
hagsmunabaráttu almenn-! nnarvíman var mest yfir
ings. En það eru raunveru- j Þlaðinu. Hins vegar hefir blað
ið talið það óhæfu að nota
sokka úr innlendu efni og
kallað íslenzkar gulrófur
„kúafóður" en ekki manna-
mat, enda þótt þær séu álíka
auðugar að c fjörefnum og
lega hlutskiptin innbyrðist, —
launahlutfallið, sem þar skipt
ir máli, en ekki einhliða alls-
herjaruppfærsla á launatöl-
um.
í þessu sambandi má vel
minna á það, að Alþýðublaðið sítrónur eða appelsínur og
mun alla tíð hafa átt sam- iþoli marSfaiit betur geymslu
stöðu með Þjóðviljanum í(°g seu Því ein hin sjálfsagð-
kaupgjaldsmálum, svo að þar,asta heilsulind þjóðarinnar á
hefir ekki gengið hnífur á' Þvi sviði.Slík kenning er ekki
milli. Alþbl. hefir því beitt á- j §æfuleg eða líkleg til að hefja
hrifum sinum til kauphækk-!lifskiör aiÞýöunnar á hærra
unar eins og Þjóðviljinn og á
sennilega svipaða kröfu til
þakklætis og launa þessvegna
eins og hann.
Annað varð
útundan
Hins vegar er það svo,
að
og betra stig.
Höfuðsyndin sjálf.
Svo er þá það, sem mestu
máli skiptir, — baráttan fyrir
réttlátari hlutföllum í tekju-
skiptum milli stétta þjóðar-
innar.Því miður hefir blaðið
valdi hollustueið.
Það er höfuðsök Þjóðviljans
og mesta ógæfa, sem af hon-
um hefir hlotizt.
Hið eina heiðarlega.
Nú kynni einhver að segja,
að vel mætti láta liggja milli
hluta Moskvutrú Þjóðviljans
og vinna með mönnum hans
að innlendum málum eins og
hverjum öðrum ofstækis-
mönnum í trúmálum yfirleitt.
Við því er þó tvennt að at-
huga. Annað er það, að trúin
á Rússland gerir mennina
tómláta og skilningslausa um
alla þróun félagsmála á ís-
en aukin áhrif
Rússa. Um þetta þarf ekki að
fjölyrða, ef birtur er orðrétt-
ur kafli úr kenningu Bryn-
jólfs, en þar segir svo:
„Vonir verkalýðsins um
sigur sósíalismans í þeim
átökum, sem nú fara fram
í heiminum ,eru tengdar við
það, að til er sósíalistískt
stórveldi, sem ræður yfir
sjötta hlutanum af þurr-
lendi jarðarinnar og hefir
enga aðra hagsmuni en heild
arhagsmuni alþýðunnar í
öllum löndum.
Allar órökstuddar tilraun
ir til að gera Sovétlýðveldin
tortryggileg miða að því að
veikja traust manna á sósíal
ismanum og trú manna á
sigur hans í stéttarbaráttu
nútímans. Slíkar tilraunir
eru árás á sósíalismann. í
því sambandi er gott að
minnast þessara oröa Dimi-
troffs: „Prófsteininn á ein-
lægni og heiðarleik hvers
starfsmanns verkalýðssam-
taka og hvers lýðræðissinna
í auðvaldslöndunum er af-
hvorki Alþýðubl^ðið né Þjóð-jlöngum lagt meiri áherzlu á
viljinn hafa beitt sér fyrir loftkennda draumóra en raun
föstu ákveðnu launahlutfalli! sæar umbætur.Stundum hef-
innbyrðis. Aldrei hafa þau ir það látið hræða sig frá að
staða hans til hins mikla
lands sósíalismans“.
Heiðarleiki manna fer eftir
afstöðunni til stjórnarinnar í
Moskvu. Það er óheiðarleg að
vera henni ósammála, —
hafa aöra skoðun en Stalin
„hvar í heiminum sem er“.
Samkvæmt þessu sagði Bryn
jólfur líka um sinn flokk:
„Miðum stefnu okkar nú við
Sovétríkin og aðeins við Sovét
ríkin“.
Þetta hefir verið Þjóöviljan
um lögmál alla hans tíð.
Klofningsstarf
Þjóðviljans.
Sönnum Moskvumanni
finnst allt vera hégómi nema
hjálræðið frá Moskvu. Það
eitt er honum einhvers virði.
En lotningin fyrir Moskvu og
dýrkun stjórnarháttanna þar
er í beinni andstöðu við ís-
lenzkan málstað og líf og rétt
íslehzkrar þjóðar.
í Rússlandi hefir einn flokk
ur einræði. Sá flokkur er lok-
aður, þannig að hann endur-
nýjar sig sjálfan og utan-
flokksmenn fá þar engu um
ráðið. Þessi flokkur einn ræð
ur öllum trúnaðarstöðum og
embættum. Þetta er stundum
skýrt með því orðalagi, að
málfrelsi og skoðanafrelsi
eigi ekki að vera til fyrir ó-
vini þjóðarinnar — það er þá,
sem eru ekki sammála stjórn
og stjórnarflokki. Málfrelsi,
ritfrelsi, fundarfrelsi og svo
framvegis er einungis fyrir
ríkisstjórnina og þá, sem
henni þjóna. Flokkurinn einn
hefir allan'réttinn.
Það er þetta réttleysi
minnihlutans, sem hlýtur að
vera hverjum ærlegum ís-
lendingi viðurstyggð, enda
fjörráð við þjóð hans. Is-
lenzka þjóðin er aðeins lítið
brot, — lítill minnihluti í
samfélagi þjóðanna. Hún er
því réttlaus gagnvart þeim,
sem aðeins virða rétt stjórn
arflokksins. Smáþjóðir
hljóta að hafa andúð á
þeim stefnum öllum, sem
ekki virða og viðurkenna
neinn rétt eða frelsi fyrir
minnihluta og andstæðing,
því að iíf þeirra liggur við.
Þess vegna er allt einræði
flokka f jörráð við íslendinga
sem þjóð, án alls tiliits til
hitaeiningaf jölda, sem étinn
yrði, vinnustundafjölda og
þessháttar.
Það er af þessum orsökum
að hver sá flokkur,'sem fylgir
(Framhald á 6. síðu.)
blöð eða samtök þau, sem að
þeim standa, viljað beita sér
fyrir einhverri festu í hlut-
fylgja góðu máli, eins og þeg-
ar það hljóp frá stóríbúða-
skattinum af því að það brast
falli milli launa rafvirkja og kjark til að andmæla Mbl.
múrara og Dagsbrúnar t Það reynir að gera ýms góð
manns eða togaraskipstjóra mál að athlægi, eins og þá
og háseta, að ekki sé talað, viðleitni, að menn fáj ódýrar
um sjómenn á fiskibátum og j teikningar af íbúðarhúsum og
venjulega launamenn í landi., eftirlit með byggingum með
Og Þjóðviljinn hefir fjand-1 sanngjörnu verði. Þetta eru
t skapast í seinni tíð gegn þó jákvæðar tillögur, — raun
(þeim tengslum, sem eru milli hæf viðleitni til að þrýsta
j afurðarverðs bænda og al-' dýrtíðinni niður og bæta lífs
' mennra launakjara og'afflutt kjör fólksins. En sú viðleitni
í því sambandi.
Þjóðviljinn og þjóð-
artekjurnar.
mál alþýðunnar i sveitunum ’ mætir skilningsleysi og and-
úð Þjóðviljans.
Nú leiðir það af eðli málsins
að sigur alþýðustéttanna á
landi hér og réttlát skipti
Það er tvennt, sem lífskjör j þeim til handa byggist á því,
alþýðunnar mótast einkum af. j aö þær standi saman um sinn
Annað eru heildartekjur þjóðjhag. Einmitt á því sviði rek-
arinnar og hitt er skipting um við okkur á alvarlegustu
þeirra. Þjóðviljinn hefði og gæfulausustu mistök Þjóð
stundum mátt beita sér betur viljans. Hann hefir múlbund-
fyrir auknum þjóðartekjum. ið nokkurn hluta íslenzkrar
Innilega þökkum við öllum, vandamönnum, vinum og
sveitungum, auðsýnda samúð og vinarhug, blóm og minn-
ingargjafir, við andlát og jarðarför konu minnar og móður
MARÍU MAGNÚSDÓTTUR
Krossi í Landeyjum.
Siguður Ólafsson, Ólafur Sigurðsson.
Hann lagðist gegn því að opin
ber skrifstofutími væri 38!4
alþýðu aftan í stríðsvagn
Stalins og þar með sundrað
Jarðarför
EIRIKS EINARSSONAR,
alþingismanns,
fer fram að Stóra-Núpi í Gnúpverjahreppi, miðvikudag-
inn 21. þ.m. kl. 2 e.h. og liefst athöfnin með húskveðju að
HæJi kl. 12 á hádegi sama dag.
KVEÐJUATHÖFN
um hinn látna, fer fram í Dómkirkjunni í Reykjavík mánu-
daginn 19. þ.m. kl. 2 e.h.
Athöfninni í Dómkirkjunni verður útvarpað.
Vandamenn.