Tíminn - 09.07.1952, Blaðsíða 4

TÍMINN, miðvikudaginn 9. júlí 1952.
151. blað.
Séra ValdirrLar J. Eylands:
Kirkjulífið á íslandi
Niðurl.
; iö úr því högginu, sem hæst er sem nú, enda eru nú laun
Enn ’eitt merki um áhuga reitt- Bókin olli, aö sögn, al- prestanna oröin sambærileg
starfsmanna kirkjunnar á ís-
landi er útgáfa blaða og bóka,
sem fjalla um kristileg mál.
Svo sem kunnugt er, gefiir
biskupsskrifstofan út Kirkju-
blaðið, almennt fréttablaö um
kristileg og kirkjuleg má!
mennum vonbrigðum, og mun við launakjör annarra emb-
lítið lesin. Páll Kolka, læknir ættismanna landsins, en sú
á Blönduósi, kunnur kristm- grjlla er góðu heilli horfin, að
dómsvinur, sem einnig hefir prestvígðir menn séu um leið
skrifað allmikið' um trúmál, vígðir ævilangri og sárri fá-
skrifaði ítarlegan ritdóm um tækt.
bókina og komst í niðurlagi Kirkja íslands stendur enn
sem”nú°er”á tíunda”árinu Þá hans að Þeirri niðurstöðu, „að í storminum. En það er henni
gefur Prestafélag íslands út llályktin af doðranti þeim hollt. Hún stælist við það og
Kirkjuritið sem nú er á átj- ^yki ekki 1 húsum hæf“. Hin styrkist. Það er hætt við að
ánda árinu; er það ársfjórð- bókin’ eftir dr' Arna Árnason, menn gerist latir og sofni í
ungsrit, sem fjallar eingöngu lét ekki nærri ems mikið yfir logninu. Prestarnir, sem ég
um guðfræðileg efni í tilefni ser' Nefnist hun: „Þjóðleiðm kynntist á Islandi, voru
af aldarafmæli Prestaskólans tA1 hamingJu °g heilla“- Bókin hv«rki latir né syfjaðir. Þeir
gaf Prestafélagið einnig út er trúvörn- sem hygSist á við- voru glaðvakandi, áhugasam-
mikið rit í tveim bindum- ís- tækri Þekkin&u °g gjörhygli ir um embætti sín og vel út-
lenzkir guðfræðingar, 1847— og lifandi sannfæringu um búnir til svars og varnar fyr-
1947“ Þá komu einnig út gildi kristinnar trúar. jir skoðanir sínar, sem að vísu
„Nýjar Hugvekjur“, ræðu-j Merkilegur vottur um áhuga eru nokkuú sundurleitar. En
safn, sem flestir prestar lands leikmanna á íslandi á kristi- kirkjan stendur róleg, um-
ins hafa lagt til efni í. Þá hef-: legum málum virðist mér út- hurðariynci, í'rjáls, en þó föst __
ir Magnús Jónsson prófessor gáfa Jobsbókar í ljóðum, eftir við þann málstað, sem hún er garðinum viö tjömina, en hann
nýlega látið prenta ævisögu Ásgeir Magnússon frá Ægis- hel8'uð- að þjóna Guði og fékk nafn sitt siðar af bygg-
Hallgríms Péturssonar í tveim síðu, áður kennara og nú skrif flvt-'a fagnaðarerindi Jesú
Ein vinsælasta hljómsveit j ferðir, til þess að gefa sem flest-
Reykjavíkur — og jafnvel lands- um landsmönnum kost á að
ins alls — varö 30 ára síðastlið- \ heyra leik sinn, og hefir það afl-
inn mánudag. Er hér átt við1 að Lúðrasveitinni vinsælda um
Lúðrasveit Reykjavíkur, sem ájallt land, eins og geta má nærri.
undanförnum þremur áratugum j
hefir skemmt Reykvíkingum
með leik sínum og raunar öllum
hmdsmönmim, Því sveitin hefir, SóUs^þTs'tjÆn'S hennar*
farið fjolmargar hljomleikaferð-
ir um landið, og eins eru þau
Fyrsta hljómleikaförin var far
in til Akureyrar 1925 og var Páll
orðin óteljandi þau skiptin, sem
hún hefir leikið í útvarpið.
Að vísu er forsaga Lúðrasveit-
arinnar nokkuð lengri en þrjá-
tíu ár, þótt hún hafi verið form-
lega stofnuð 7. júlí 1922. Fyrir
þann tíma voru tvær lúðrasveitir
hér í Reykjavík, er nefndust
Harpa og Gígja. Hörpumenn
höfðu þá um nokkurn tíma unn-
iö að byggingu félagsheimilis í
en hann var það lengst allra,
sem Lúðrasveitinni hafa stjórn-
að eða í 12 ár. Þess má geta aö
i þessari hijómleikaför var farið
sjóleiðis báðar leiðir, og var því
komið við í mörgum kaupstöð-
um, og létu Lúðrasveitarmenn-
irnir ekki sitt eftir liggja til að
leika á þeim stöðum, þar sem því.
var hægt að koma við. Vakti
leikur hennar að vonum mikla
athygli, enda var hér um braut-
ryðjendastarf að ræða.
ur bindum, og ennfremur stofumann. Hér er- maður,
i---^ x-------- ,-----^ meiður
Krists til landsins barna. Lífs-
Sögu Kristinnar Kirkju, stór-’sem á efri árum leggur á sig meiður Þjóðkirkju Islands er
fróðlegt ritverk, sem einkum það feikilega erfiði að brjóta enn traustur, á henni sann-
mun ætlað til kennslu í guð-1 efni þessa stórbrotna skáld- ast Það> sem skáldið segir um
fræðideild háskólans. En af- rits til mergjar, hikar jafnvel tleú> sem spratt af frækorn-
kastamesti rithöfundur á með ekki ‘við það að læra að inu smáa.
al núlifandi guðfræöinga nokkru hebreska tungu til aö' „
,„c.f 1 o-Ato hoitYi mnv» hotin' „Það Valltar
landsins er vafalaust prófess- geta komizt þeim mun betur
or Ásmundur Guðmundsson. inn í andrúmsloft frumritsins,
Hann hefir skrifað margar og fær svo bókina í hendur
bækur, sem einkum eru ætl- þjóð sinni í ljóðum á óvenju-
aðar guðfræðideildinni. Síð- lega fögru og kjarnmiklu máli.
ustu stórvirki haps á þessu Dómbærir menn bera lofsorð
sviði eru skýringar hans á á þýðingu þessa fyrir ná-
Markúsarguðspjalli og ísraels kvæmni hennar í að þræða
saga hans. Þegar þetta er bæði hugsun, ljóðahætti og
skrifað, er hann staddur i orðalag frumritsins.
Kaupmannahöín, situr þar áj A hinu glæsilega heimili
söfnum og ritar Ævisögu Jesú, biskupsinS) Gimli j Reykjavík,
!°m,munJerða fvrsta vísinda er málverk eitt, meðal margra
annarra, sem vakti athygli
ritið, er fjallar um það efni
á íslenzkri tungu. Þá er einn-
ei ennþá hin ís-
köldu él,
og orma, sem vilja þess rót
naga 1 hel.
En hvernig sem fella það far-
ið er að,
þeir fá því ei grandað, né eyði-
lagt það.“
„Heiraa er bezt“
mætir ávallt á réttum tíma. Um
leið og dagatalið gefur til kynna,
mína. Það er af íslenzkum að nýr mánuður sé hafinn, ligg-
ur blaðið í liöndum manns. —
í júlí-heftinu birtist þátturinn
„Þorvaldur bogmaður“, er Guð-
mundur Gíslason Hagalín skrá-
setti eftir sögn Markúsar Am-
b j arnarsonar, ramm-íslenzkur
þáttur og skemmtilegur. þá er
fróðleg grein um land möguleik-
anna, Ástralíu. Jórunn Ólafs-
sálmarnir veriö gefnir út með skilningi. Kirkjan þjónar þjóð
inni í blíðu og stríðu.
| Mér fannst málverk
þetta
orðalykli; muni menn orð eða
vers einhvers staðar úr sálm-
unum, þá er hægt að finna ... , , . . . Ý , ,
staðinn samstundis með orða- táknr8ent um kirkiU Islands-
lyklinum. Þetta þarfaverk hef iun stendur mitt 1 margvís-
legum stormum, sem um hana
blása, og það eru ekki allt vor-
, vindar. Margvislegur kenn-
ir prófessor Björn Magnússon
unnið, og nú hefir hann tekizt
í fang það, sem enn meira er,
að semja Oröalykil að Nýja
Testamentinu. Önnur blöð og
tímarit, sem um trúmál fjalla
og nefna ber, eru Bjarmi, sem
ingaþytur lemur hana; hún
er lítils metin af mörgum, rík-
isvaldið, sem hún er háð, hef-
ir i mörg horn að líta, skammt
Lengsta för Lúðrasveitarinnar
ingu Mörpumanna og var kall-| var falin 1-939 og yar það hring-
aður Hljómskálagarðurinn. Hins íel? um lanúlð- Yal Þa komið við
vegar réðust Gigjumenn í það,11 ollpm stærstu kaupstoðum
að fá hingað þýzkan hljómsveit- landsIns °S viðar og leikiö við
arstjóra, Otto Böcher, og varð þá
ig gefið út mikið af eldri guö- sveitapresti við jarðarför í
fræðibókum. Þrátt fyrir alla stórhríð. Allt er grátt og snævi
flokkadrættina og skoöana- þakið. Líkmennirnir híma á
mun i truarefnum virðist þjóð grafarbakkanum, reiðubúnir
in enn meta sína gömlu og ab leysa af hendi hinztu
mestu meistara, þá Jón Vida- skyiciu sina við hinn fram_
hn og Hallgrnn Pétursson. Rit iiðna presturinn stendur þar
ver þeirra eru gefin út aft- berhöfðaður og flytur hinztu
m og aftm-i æ slcrauUogn úí- kveðjumál. Það gildir einu ________ _________ ______ _____
ga um. Nu siðast hafa Passíu hvernig veðrið er, í öllum ■ dóttir, Sörlastööum, bhtir tvö
kvæði, er nefnast „Sumarmorg-
unn“ og „Sumarkvöld", gull-
falleg ljóð, sem flestir ættu að
lesa og læra. Þá er athyglisverð
grein, er nefnist „Geimfarir", og
fjallar um hugmyndir vísinda-
manna stórþjóðanna um ferðir
út i himingeiminn. Þessar tröll-
auknu hugmyndir vísindamann-
anna, er vekja nú heimsathygli,
benda til þess, að svo gæti farið
eftir 10 til 15 ár, að nýr flygi-
hnöttur verði á sveimi umhverfis
jörðina. „Silkitunga" nefnist hug
leiðing eftir Helga Valtýsson. —
Þá birtist stórmerk ritgerð eftir
Einar E. Sæmundsen er nefnist
„Upphaf hestavísnakveðskapar
þjóðarinnar og þróun til vorra
daga“. Gísli Kristjánsson ritar ^
greinina „Fuglaveiðar við Drang
ey“ og styðst við frásögn Jóns
að ráði að sameina þessar tvær
lúðrasveitir.
Tilgangurinn með stofun
Lúðrasveitarinnar var mun meiri
en að koma einstaka sinnum
fram á Austurvelli og Arnarhóli
á ári hverju og leika fyrir bæjar-
búa, heldur var tilgangur henn-
ar einnig að afla byrjendum í
hljóðfæraleik frekari kennslu og
yfirieitt að vekja áhuga almenn-
lngs fyrir tónlist i hvers konar
formi og hefir þetta tekizt mjög
vel. Margir eru þeir, sem nú eru
orðnir þekktir hljóðfæraleikarar,
er byrjuðu nám sitt með aðstoð
Lúðrasveitarinnar.
En starf Lúðrasveitar Reykja-
víkur hefir ekki eingöngu mið-
azt við Reykjavík, því þá hefði
henni verið of þröngur stakkur
skorinn. Meðlimir hennar hafa
oft lagt á sig langar og strangar
mikla hrifningu áheyrenda. —
Hafa þessar ferðir verið mjög
ánægjulegar fyrir meðlimi sveit-
arinnar og hafa átt mikinn þátt
í að þroska félagsanda þeirra,
enda má geta þess, að fimm
menn eru enn starfandi í henni,
sem voru á stofnfundinum fyrir
30 árum.
Á þessum tímamótum Lúðra-
sveitar Reykjavíkur geta félags-
menn litið aftur yfir farna slóð
með ánægju í hug; litið aftur tú
mikils og ánægjulegs starfs meS
góðum félögum, enda hefir starf
þeirra í senn verið bæði göfugt
og þroskandi. Fyrir hönd þeirra
fjölmörgu landsmanna, sem
hafa haft ánægju og skemmtun
af leik Lúðrasveitarinnar á und-
anförnum 30 árum, vil ég óska
Lúðrasveit Reykjavíkur til ham-
ingju með þennan áfanga í
starfinu.
Starkaður.
á sér langa sögu, Víðförli’, mál ar henn! úr hnefa' En M08'
■ ínni þykir samt vænt um
gagn hinna íhaldssömu guð
fræðinga, 5. ár, gefinn út af
prófessor Sigurbirni Einars-
syni, Heimilisblaðið, Norður-
ljósið, Dagrenning, málgagn
British Israel stefnunnar,
Gangleri, tímarit guðspek-
'hana; söfnuðirnir vilja ekki
I fyrir nokkura muni missa
Iprestana, eins og Ijósast kom
! fram I umræðum Alþingis um
prestakallafrumvarpið, sem
. nú er nýlega afgreitt. Var í
inga, en Morgunn, tímarit Sál uPPhafleSri mynd þess ráð-
Matreiöslubók
Náttúrulækningafélags íslands .
er komin út með á annað hundrað uppskriftum: hrá-
salöt, heitir grænmetisréttir, sojabaunaréttir, kartöflu-
réttir, súpur og grautar, brauð, kökur, drykkir o. fl.
í bókinni er ágrip af næringarfræði ásamt næringar-
efnatöflu, lýsing á Nolfifæði, Waerlandsfæði og hent-
ugu sveitafæði. Þá eru kaflar um fæði sjwidinga og
barna, um megrunarfæði, um geymslu og meðíerö mat-
væla og margt fleira.
Bókín er prýdd nokkrum myndum
og kostar aðeins 20 krónur.
I
arrannsóknarfélagsins,
áður verið nefnt.
þessa eru
hefir gert að fækka Þeirn að mun.
iEn þjóðin reis á móti þessu og' hreppstjóra Konráðssonar í Bæ,
| vann sigur. „Prestinn megum er segir frá einum sérstæðum
einstakir við ekki missa,“ sagöi gamall þætti í atvinnusögu þjóðarinn-
Auk
menn eða útgáfufyrirtæki bóndi á Norðurlandi við mig,' ar, eins og hann kynntist því
öðru hverju að gefa út bækur „hann er okkar b'ezti maður.“ j starfi á ungdómsárum sínum og
um trúmál. Árið, sem ég var Þannig mun almenningur, fram á annan tug þessarar ald-1
þar, komu út tvær bækur eft-; hugsa yfirleitt, og er það sízt1 ar. Þá er fróðleg yfirlitsgrein um ',
iid vel þekkta lækna og vöktu að undra, því að prestarnir á Björn Gunnlaugsson yfirkenn- u
þær allmikla athygli. Annar ^ íslandi hafa jafnan verið al-jara. Kolbeinn Gúðmundsson frá'
þeirra var próf. Dungal; ■ þýðufræðarar og vinir fólks- j Úlfijótsvatni ritar um þát-Iraun- i
nefndist bók hans Blekking ins, og auk þess fætt og fóstr- j í Hrauntúni í Þingvallasveit i
og Þekking. Var bók þeirri víst að marga mestu áhrifamenn túnsfeöga, er héldu byggðu bóli
ætlað að reka smiðshöggið á þjóðarinnar. Þessi stofnun á 105 ár Kr. H Breiödal ritar um
kristni landsmanna. Var haft nú á að skipa fjölmennu og
mjög hátt um hana í auglýs-! betur menntuðu starfsliði en
ingum, og hún nefnd bók bók
anna, sem aliir hejðu beöið
eftir meö eftirvæntingu. En
það verður ekki ævinlega mik
nokkru sinni fyrr, og aldrei á
síðari árum hafa jafnmargir
ungir menn undirbúið sig fyr-
ir hið kennimannlega embætti
góðhestinn Borðra. Margt fleira
efni er í blaöinu, sem of langt
verður hér'upp að telja, auk
fállegra mynda, sem áv’allt prýða
þetta þjóölega og merka rit.
K.
Svefnherbergishúsgögnin
marg eftirspurðu komin aftur. Borðstofuborð
og stólar. — Sama lága verðið.
HUSGAGNAVERZLUN
GUÐMUNDAR GUÐMUNDSSONAR
Laugavegi 166.
\
Áskriftarsími Tímans er 2323