Tíminn - 25.09.1952, Blaðsíða 3

216.'blaÖ.
Innheimtumenn!
Vinsamlegast sendið skilagrein og uppgjör fyrir
mánaðamót,
Innheimta Tímans
TIM'INN', limmtudaginn 25. september 1952.
íslendlngaþætt'ir
100 ára: Emilía Andrésdóttir, Krossi
Hinn 1 október næstkom-
andi er elzta manneskja í
Barð.astrandarsýslu 100 ára
gömul.
Konan, sgm |)á hefir náð
þessum háa aldfi, ér Emelía
Októvía Andrésdóttir, fyrrum
húsfreyja á Krossi á Barða-
strönd ög til heimilis.þar. Hun
er fædd á Akureyrí 1. október
1852, dóttir hjónanna Andrés
ar Magnússonar frá Hvítadal
í Dalasýslu o'g Ing’irlðár Bene-
diktsdóttur frá Hvammi við
Eyjafjörð. Þegar Emelía var
á öðru ári, íluttist hún með
foreldrum sínum til ísafjarð
ar. Páll bróðir hennar lézt á
ísafirði fyrir nokkrum árum,1
þá kominn á tíræðisaldur, en Emelía í garðinum við bæinn
alls voru.þau 5. systkinin, en á Krossi. Þorb.jörg, sonardótt-
þrjú dóu á. miðium aldri. i jr hennar, hjá kenni.
Þegar Emélía var 12 ára bil ]
Sýningar á „Tyrkja-
Guddu“ hefjast
annað kvöld
Austantórur
Helgafell hefir sent á mark.
að þriðja hefti áf Austantór
um Jóns Pálssonar og er þá
komið út heilt bindi. Þessu
síðasta hefti fylgir sameigin-
leg nafnaskrá fyrir allt verk-
| ið, sem nú er orðið eitt sæmi
; lega myndarlegt bindi að fyr-
irferð.
Mesta ritgerðin í þessu hefti
er um séra Eggert' Sigfússon
í Vogsósum auk sagna um
hann og fylgir þessu sitt af
hverju úr syrpum hans. Sumt
af þessu birtist áður í Óðni og
Blöndu en er nú nokkru fyllra
í þessari útgáfu. En auk þess
er i heftinu margs konar fróö
leikur um menningu og at-
vinnulíf og þjóðhætti sunnan
lands á þeim tíma, sem höf-
undur mundi.
frægu og merkilegu^stofnun,
Eyrarbahkaverzlun Lefaiis
kaupmanns, og koma þar
margir við sögu. Nokkur ljóð
ur virðist inéi- þaö á sögunni-,
að menn, sem koma við ýmsar
skrítlur þessar, eru oft ekki
nafngreindir, &n virða má bað
til vorkunnar, svo viðkvæmir
sem menn eru stundum fyrir
því, ef sögur komast á prent,
enda þctt þæi' séu jafnvel á
hvers manns vöfum. í þessu
hefti eru einkum frásagnir og
lýsingar á Eyrarbakka og
Stokkseyrí, m. a. um barna-
skólana þar.
Austantórur er skemmtileg
bók aflestrar en jafnframt
fróðleg og menntandi og ger-
ir menn margs vísari um það
fólk, sem lagði grundvöllinn
_ * * . . að velmegun og hagsæld
Wmir* , 4S£i I Það er eaman að kynnast-; þelrra sem nú eru -uppL Og
j monnum ems Og sera Eggert, þag heyrir. U1 menntuðum ís.
6nB,«„díutir í hlllt l1Yogsósum>gafuðumatgervis lendingi að vita skil á slíku.
v^rk. Tvrkfa GuddJ ' “onnum sem þc eru emkenm, Quðnl JónsSon hefir búig
verki Tyrkja-Guddu. legir og fara smna ferða utan i AUstantórur til prentunar.
t J^ ahnannMmð.Er.það goðra Hann getur þess í formála fyr
Annað kvold hefjash aö .gja da vert að Jón Pálsson ir ^ siðasta, hefti a3
nyju synmgar i þjoðleikhus- hélt þeim froðlexk til haga' áformað sé að,gefa út annaS
mu a leiknti Jakobs Jonsson- með raðvendm n" +r'”-
, r- , ...„ * og trú-
aði heilsa íöðúf herinár og var , konan hefir sagt þeim, er ar,,%yrkja-Gudöa “ — Eins og' mennsku, .svo að lesandinn
pa heimilinu sundiað, eins og, þetta ritar,*að veiðin úr Vatns kiuir^igt ^r, var leikritið sýnt leyfir sér ekki að rengja frá-
altítt var á þeim árum i slík . dalsvatni hafi verið þeim nota ll smnmrp í vor við góða að- sögnina.
um tilfellum, fór hún þá til' drjúg, og oft eina bjcrgin, en ,sðkn. Vegna gestasýningar
Moniku föðursystur sinnar, ekki var hún tekin með sitj- leikflokksins frá Konunglega
sem þá bjó á Lambeyri við J andi sælunni, og kaldlegt mun íeikhúsinu í Kaupmanna-
Tálknafjci 3. Þaf dvaldi hún;jaafa verið að dorga á ísnum nöfn og eins vegna sýninga
til 21 árs -aldurs, en þá dó .á vatninu, þegar mikið frost á Leðurbiökúnni varð að fella
þessi' fóstrá ‘h'ehnár, og réðist
hún þá næsta vor í kaupa-
vinnu tfl Torfa í Óláfsdal. En
um haústið néðist húh að Auðs
var. iniður sýningar á Tyrkja-
Vorið 1881 fluttust þau hjön' Guddu, en aðsókn var þo enn
i að Krossi, og höfðu dvalið síð góð að. því. Hlutverkaskipun
haugi á Hjaioarnesi til Gunn; Brjánslæk hjá séra Þórði Þor Regína Þórðardóttir og Gest-
laugs Blöndals .sÝslumanns.
Þar . kýnhtisV hún Sæmundi
Jóhannéssyni, og sú kýnning
leiddi til :þess,. aö. þau gengu
gnmssynx.
Jörðin Kross stendur í miðri
sveit, við fjclfarinn fjallveg
ur Pálsson
verkin.
ieika aðairilut-
í hjónaband árjð 1?75 og fóru 1 braut' -St*rsta,
að búa sama 'arið á Hellu við f upfu sysluunar var Þa á,
VatnsfjörðV W^ðv&ídu þau í Bnúudal og attu þvi margirj
2 ár, en fluttu bá að.Uppsöl-:Ieið UIU Þennan. vef’ en !
um, 'serrL,'1?r*$)t tjeinif’ á móti ™unu. lailb lram fat
Hellu, austanvert við Vatns- Kross!’ an Þcss að þlggf. ,þar!
yestan til SÆiÍU'™,IeÍk i
bindi álíka úr safni því, sem
Jón Pálsson lét eftir sig. Fyrir
þj óðlegan fróðleik um sögu og
menningu Árnesinga vsgri
í fyrri heftum þessa verks æskilegt að það kæmist í verk.
var mikill fróðleikur um riina H. -Kr,
Marciano heimsmeistari
i hnefaleikum
við fjör
þau í íiar!
spsþlum voru
ur á'tveim tungúm, að öllum,
Vjáfnt háum .sem lágum, var i
Það þarf varla að taka það"tekið tveim ^1011^- gsstrisni |
fram,'áð éfíilíí'ýcírú lí’til, vinnu og grexðasemx þexrra rijenaj
fóllc ■ ái *þéihi1 'árum, sem enga^var 1 hvivetna með eindœm->
vandameön áttu.vhöfðu venju
lega ekjc^t (annað til að reisa
bú á en dugnaði sinum og
bjai’tsýni. Og hjá þeim S
um. Og aldrei var svo þröngt j
,í búi á Krossi, að ekki væi'i j
nóg til fyrir gesti, en það j
sögðu kunnugir, að stundum j
I fyrrakvöld fór fram
keppni um titilinn í þunga-
vigt í rinefaleikum milli
heimsmeistarans Jersey Joe
Wolcott, sem er 38 ára gam-
all og hefir veriö meistari síð-
an i fyrrasumar, er hann
vann titilinn af svertingjan-
um Ezzard Criarles, og Rocky huef3,ph
jMarcianó, „hvítu vonax-innar,' sner-t en’fyrstog fremst
jems og hann er kallaður. -! slagsmálamaöur> í þess orðs
j Marcxanó er 28 ára gamall og beztu merkingu.
hefir á undanförnum árurn í
unnið hvern leikinn á fæturj Maiclanó vai 1 henium á
öðrum, m. a. stöövaði haxm síxúðsárimum oj>' komst þar í
Joe Louis, er hann sigraði kynni við hnefaleí.fKomu
vexti og vegur ekki nema rúm
80 kílö, Qg heföi þvi getað
meö lítilli fyrirhöfn keppt i
léttþungavigt. Þrátt fyrir að
hann sé ekki kraftalega vax-
inn, er hann mjög þunghögg-
ur, og standast fáir hin geig-
vænlegu hægri handar-húkk
hans. Hann er ekki mikilí
hvað tækni
'hann í vor á rothöggi.
í Mai-cianó var álitinn hafa
mundi ogEmelíu mun hvorugt 1 my;K]i ÞaS llaía verið.næstij
. „,v „i._, -n malsverður heimafolksxns, er
það.hafa skort. En þrátt fyr-:lliaiöVCluUi heimafólksms, v., f
ir cmegð þegár á fyrstu ár- ! gestum var oorimi. Og marga ,
,1TV, haust- og vetrarncttma vakti .iriú.e.
Um buskapanns, vix| þaó nu, húsfrevian á Frossi ov riélt Gestpr Pálsscn í hlutverki
einhvern Vegipn.sv^, aö þau , ^ aö "burrka k'æði' Hail^ríms Péturssonar.
voru frekar' veit,ánca en þiggj Viö, eWl. tu ,aö ÞurrKa K*æö11
andi og var svo alía tíð. - ! gesta’seni komu biautir og,-----------------------------------
: Þeir, sem kunnugir eru þess-,11 a td reika af heiðinni' . í
úm kotum, sem Emeiia og: Arlb 1917 missti Emelía
maður hennar bjugg-u fyi’st á,,rnann sinn °S höfSu þau þá
búið saman i ástriku hjóha®
þá í ljós miklir hæfileikaí hjá
honum og var hann hvattur
til gð gerast atvinnumaður.
mun meiri sigurmöguleika en Bftir að hann hætti herþjón-
j Walcott, eins og skýrt var frálUstunni 1946 lét hann hnefa_
hér í blaðinu nýlega, enda; ieikana í fyrstu eiga sig. en
rættist sú spá fyllilega, erjvegna aeggjan félaga sinna
ihann sigraði Wolcott á rot-jhéf hann æfingar hjá þekkt-
i höggi í 13. lotu. Er þetta í um framkvæmdastjóra í New
: fyrsta skipti, sem hvítur mað , York. Siðan hefir braut. hans
; ur vinnur meistaratitilinn í. vtrið- sifelld sigurganga, og
, . . þungavigt í 15 ár, eða siöan hann setti sir það takmark,
tcngdr.döttur sinnx og sonar- Joe Louis vann titilinn 1937.^5 verða heimsmeistari i
bcnium a Krossi, og nu eru 70 ; Eftir ieikinn Við Marcianó' þungavigt. Vegna góðra sam-
ar siðan hun flutti þangað. gaf wolcott þá yfirlýsingu, að,harKia fékk hann sífellt þekkt.
ÞratMynr hinr^ovenj ulega hann myncii hætta hnefaleik j ari og þekktari andstæðinga
munu undrast þáþrautseigju nuio saman i
að geta hakhö ut að vera þar Þandl 1 43 dl þegs^ali? upp ha2>-,a-ur’ hefir Emeha fota um og lcemur það nokkuð á ó-|til að*glíma við, og eftir sigur
með ungborn i 5 ár, þvx að báð born-..cn auk, pess ah„ö fupp vist.livern dag. Sjónin er far vart> því j samningnUm miUi'yfir Joe Louis, gat hnefaleika
- in„að,sTjr--------* — ’-A — - -
. . , h;?'?.Yast’ en Þó getur þessara meistara var tekið sambandið ekki lengur staðið
nun lesið s.ogur og annaðsér franii að ef wolcott tapaði U moti þvi> að hann fengi að
al dægrastyttmgar milh þess ætti hann rett a öðrum leik reyna við heimsmeistarann.
jPrJonar og spmnur, við Mai-cianó um heims-j Marcianó hefir verið líkt
ser
er
Demsey, fyrrverandi
| heimsmeistara, en stendur
af , honum þó að baki hvað tækni
úm -kotunum er það sameigin , ab mikiu eða öllu leyti 3 íést-
legt, aS-þav eru slægnalaus cg • urdætur. 5 börn þeirra dóu
hafa eiginl-ege wlitið til síns’unS. en 8 komust til fullorð-
ágætis nema sauðfjárhaga i insara> en uöeins tvær dætur
góða og dásamlega náttúru- | (tvíburasýstur) eru nú á lxfi. em heýrnin er farin rnjög að meistaratitilinn innan við
fegurð. Bjcrkin og reyniviður,011 bcrmn voiu afbiagð mynd bil£l| svo að hún getur ekki briggia manaða.
inn umlýkja túnblettina og ‘ arleg og sériega vel gefin, sem fyig?t úúú því, sem útyarpið, U M{t
krækiber, bláber og aðalblá-; ekkl var með chkindum, flytur; Eun fyigist þó með' itolsku ybergi brotirn 28 ára Isnertir Hins vegar er hann
ber vaxa allt í krinv iafnvel .bar sem segia rnatti um for- öii,', eerist bæði i héraöi ltolsku bergl orotinn, za aia, sneiui. nins vegar ei nann
. r.vaxa al , 1 Klin8, lajhve1 að hnr dræo'i hvoruet ollu> ^em1-genst bæö 1 nera01 eins og áður segir, frekar lágr mjög likur honum í utliti.
í sjalfum tununum. Mer er, eiarapa, ao pai arægi nvoiugt og iafnvel landsmalum, þvx að , _ ____________
ekki grjUnluusJi'um að ungujannað um S'ai'ð með. glæsK minni hennar og aðrar sálar
hjónin hafi metið þessa lands ^ mennsku °§ gáfur. 1 gáfur virðast lítið skertar,
kosti meira en almennt var j Þegar Emelía missti mann Það lærtur að likum, að ekki
gert á þeimuárttmi.Báðum var sinn, tók yngsti sonur hennar heíi'r ævi þessarar gömiu konu
það sameiginlegt, að þau voru' við búinu. Þau höfðu þá fyrir liöið án sorga og þjáninga. j
prýðisver“rveY* gefin og bók-j löngu keypt. jörðina og bætt Mannl sínum og 11 börnum
elsk, og,.:J4^!uu:.j^.í>lhel dönsku að nokkru. Þessi sonur hét og íjölda mörgum barnabörn
Valdimar og var kvæntur Guð Um hefir hún orðið að horfa á
rúnu Kristófersdóttur- frá eftir* yfir landamæri lífs og
Brekkuvelli. Emelía var áfram dauða, en kjarkur hemjar og!
á Krosi hjá þeim hjónum, en sálarþrek hefir aldrei brugð-j
Valdimar lé'zt um aldur fram izt og vonandi verður ívo þar
1936, og síðan hefir gamla' til yfir líkur.
konan dvalið áfram hjá jo:- íFfamhald á 6. síðu),
og var það óvanalegt að al-
múgaíólk gæti það á þeim ár-
ulll\ '■ ií ujuia-:
Eins og getg ma nærrx, hef
ir oft Vé'rio'proxift í búi og
vantaði þó. ekki viðleitnina til
að bjarga sér og sínum. Garnla