Tíminn - 20.01.1953, Blaðsíða 4

Tíminn - 20.01.1953, Blaðsíða 4
4. TÍMINN, þriðjudaginn 20. janúar 1953. 15. bla5. Herra forseti. í febrúar- mánuði í fyrra skipaði fjm- rn. 5 menn í n. til þess að endurskoða lög um skatta og útsvör o. fl. Var n. skipuð í tilefni af þál., sem samþ var á síðasta þingi. Þessi n. er . ekki enn búin að ljúka störf j um, og hafa þvi engar till. frá ! henni verið lagðar fyrir þetta þing. Viðfangsefni n. reynd- ist yfirgripsmeira og vanda- samara en svo, að henni tæk ist að skila áliti og till. um það til ríkisstj. á nýliðnu ári. Og á þessari stundu er ekki vitaö, hvenær skattamála- nefndin muni ljúka störfum, en það mun vera vilji henn- ar að skila áliti og till. svo fljótt, sem verða má. Það hefði að sjálfsögðu ver ið mjög æskilegt, að skatta- málanefndin hefði getað skil að till. til ríkisstj. það tím- anlega, að unnt hefði verið að leggja þær fyrir þetta þing. Þetta hefir því miður ekki tekizt. En þess er að vænta, að undirbúningi nýrrar löggjafar um skatta og útsvör verði lokið áður en næsta þing kemur saman, svo að þá verði hægt að taka þau mál til meðferðar, því að vissulega er brýn þörf breyt. á lögum um þessi efni. Einkennileg vinnubrögð. Hér hefir verið lagt fram frv., á þskj. 491, varðandi fá- ein atriði skattamála. Flm. málsins eru 2 hv. þdm., en við athugun sést, að frv. er runn- ið frá öðrum fulltrúa Sjálfst- fl. í skattamálanefndinni Hefir hann sett hér í frv,- form till. um fáa einstaka þætti skattamálanna, sem auk margs annars hafa verið til umr. og athugunar hjá skattamálanefndinni. Ekki er þetta þó allt upphaflega frá honum sjálfum komið. T. d. höfðu Framsóknarmenn- irnir í skattamálanefndinni orðið fyrri til að’leggja þar fram till. um frumbýlings- frádrátt, en efni þeirrar till. hefir höfundur frv. tekið upp í 6. gr. þess. Það eru óneitanlega dálít- ið einkennileg vinnubrögð hjá þessum nefndarmanni að taka till., sem eru til athug- unar hjá n., þar á meðal till., sem samnefndarmenn hans hafa lagt þar fram, og láta bera þær fram í frv. -á Alþ. án þess að minnast á það við aðra nefndarmenn, eða leita eftir samþykki þeirra til slíkr ar meðferðar á málum, sem liggja fyrir n. Ef málum hefði verið svo komið, að þessi eini nefndarmaður hefði orðið öðrum nefndarmönnum fyrri til að leggja fram í n. heild- artill. um þau mál, sem þar eru til meðferðar, en þær ekki fengið þar áheyrn, eða það lægi fyrir, að n. væri ó- sammála um afgreiðslu þeirra mála, sem hún á að gera till. um, þá gat það ver- ið eðlilegt og skiljanlegt, að sérstakar till. frá honum kæmu fram hjá ríkisstj. eða á Alþ. En slíku er hér ekki til að dreifa. Þessi nefndarmað- ur hefir ekki orðið öðrum nefndarmönnum fyrri til að leggja fram till. um ýmis þau vandasömu viðfangsefni, sem n. er að vinna að. Ég er ekki að ásaka hann fyrir það. Vegna þess hvað verk- efni nefndarmanna er marg- þætt og vandasámt, tel ég, að þeim verði ekki með sann- girni ámælt fyrir það að hafa ekki enn lokið nefndar- störfum, enda er mér ekki kunnugt um, að það hafi ver- 53 gert. UM SKATTAMÁL Ræ9a §kúla Guðimmdssonar í Alþmg'i 16. þ. m. við 1. umr. eimi skattafriimvarp Jóli. Ifafst. og Mag'misar Jóassonar þörf ríkisins og fjáröflunar- aðferðir þess að-:öörú leyti. Þegar rætt er um;;þetta frv.. er líka fyllstá ástæða til að í vekja athygli á því,_að’ við t undirbúning fjárlaga fvrir þetta ár, sem vuentanlega verða endanlega afgreidd mjög bráðlega, hefir.. yerjð reiknað með því,':að á&væði laga um tekjuskatt, tekju- skattsviðauka : ;og;.; /stríðs- Skattamálanefndin á ekki til þess að sýna, að ekki sé Þau eiga að vera skattfrjáls aðeins að gera till. um álagn- síður þörf að setja ný ákvæði skv. frv. ingu skatta til ríkissjóðs, um skatt- og útsvarsgreiðslur j Dæmin, sem ég hef hér heldur einnig um útsvörin til félaga en einstaklinga Á- nefnt, sýna þetta: Hjón, sem bæjar- og sveitarfélaga. Og kvæði gildandi laga, um að eru ómagalaus, og höfðu 150 gróðaskatt haldist óbreytt það mun sennilega reynast samanlagðir skattar og út- þús. kr. skattskyldar tekiurjþetta ár. Meðal annars af erfiðari þátturinn í starfi n. svar megi ekki nema meira næstliðið ár, þ.e. 151,800 kr. | þeirri veigamiklu ástæðu er Sveitar- og bæjarfélögin eru en 90% af skattskyldum tekj hreinar tekjur, mundu fá J ekki hægt að fallast á frv. mjög mörg og fjárhagur um, eftir að þær hafa náð lækkun á ríkissköttum, sem j Fyrsti flm. þess, hv. 5. þm. þeirra og þarfir mjög mis- vissri hæð, hafa verið snið- nemur fast aö 30 þús. kr., ef!Reykv., sem er frsm. máls- munandi. Útsvörin eru aðal- gengin og raunar að engu frv. þetta verður samþ En ins, hann á sæti.í fjhn. þess- tekjustofn þeirra, en þær gerð með álagningu svo- hjón, sem höfðu 30 þús. kr J arar d. Honum er vel kur.n- reglur, sem nú gilda um á- nefndra veltuútsvara. Um hreinar tekjur, fá um það ugt um það, og hinum flm. sjálfsagt líka, að það var orð- ið samkomulag milli stjórn- arfl. að framlengja tekjulög- gjöf á þessu ári, þá sem áð- ur hefir gilt, í sambandi við afgreiðslu fjárlaganna. Og er því nokkuð einkennilegt, að þeir skuli flytja slíkt frv. lagningu útsvara, eru mjög þessi veltuútsvör gilda engin bil 300 kr. skattalækkun. ófullkomnar, svo að nauð- lög, heldur eru þau lögð á eft synlegt er að setja um þetta ir ákvörðunum sveitar- Rangnefni frumvarpsíns. ný og ákveðnari fyrirmæli, stjórna og niðurjöfnunar- j Fry þetta er nefnt prv þó að erfitt kunni að verða nefnda Og til eru niðurjöfn tn faga um lœkkun skat’ts á að sníða þar stakk við allra unarnefndir, sem verjast fJölskyldufólki skattfrelsi á hæfi' aUra frétta um það hvemig jágtekjum, skattfríðindi o. „ , . . , Þær leggl veltuutsvorin á. eða fl „ Þegsi fyrirsögn gefur ekki Frv. snertir aðems em- jhve miklu þau nemi i hei d.; rétt& hu d um aðalefni staklmga. Veltuutsvorm eru sérstak- f er því villandi Ef I frv. þessu eru till. um lega þungbær fynr m°rg fyr, höfundi fim hefði bótt tekj uskattsgreiðslur einstak- írtæki, og osanngjorn, þvi að' ráðle f aQ fa fry f ir inga, en engar till. um breyt sama gildir um þau og tekju-| gem til um efni a skottum felaga. Hofundur utsvorm, að ekki er heimilt þess þá hefðu þeir átt að frv. virðist líta svo á, að frem að draga þau frá tekjum áð-i^ ð fry tn la um til ríkisins á þessu ári sem ur megi dragast að setja ny ur en skattur er a þær lagð-l' k lækkun skatta nemur fast aö 30 Þus- kr., ef Ff (Engin ákvæði um útsvör. Ég gat þess áðan, að hjón, sem höfðu 150 þús. kr. skatt- skyldar tekjur árið sem leið, munu fá lækkun á sköttum lagafyrirmæli um skatta fé- ur. Má vissulega ekki drag- laga en einstakra manna. Um ast lengi úr þessu að veita þetta er ég honum ósam- atvinnufyrirtækjum vernd mála. Ég tel ekki minna að- gegn ósanngjarnri álagningu kallandi að setja ný lög um veituútsvara, svo að þau . skatta og útsvarsgreiðslur fé þurfi ekki árum saman að | Ll®veizIa Alþyðuflokksins laga, og til stuðnings þeirri búa við þau ókjör, sem mörg á hátekjumönnum, lækkun eða afnám lítilla skatta á lág um tekjum o. s. frv. En flm. hefir bætzt liðs- frv. þetta veröur samþ. En nú getur verið, að sá hagnað ur þeirra yrði að einhverju leyti af þeim tekinn með hækkuðu útsvari til bæjarfé- lagsins, og er jafnvel gert ráð fyrir slíku í gr.g. þessa skoðun vil ég nefna dæmi um skattgreiðslur einstaklinga og félaga. Fyrst skal nefnt dæmi um einstakan skattgreiðánda í Reykjavík, sem ég sé þó ekki ástæðu til að nafngreina. Skv. skattskránni 1952 hefir maður þessi, sem er kvæntur, en ómagalaus, haft um 150 þús. .kr. skattskyldar tekiur Stefna frumvarpsins. Tekjuskatturinn skv. frv. þeirra eiga nú við að stríða auki nu Þegar úr einni átt. frv. Um þetta er þó allt í ó- í þessum efnum. Hv- 3- landsk. þm. lýsti því vissu, og enginn getur um yfir í ræðu sinni hér áðan, að það sagt fyrir fram, eða birt hann mundi eindregið styðja um það nokkra útreikninga, þetta frv. í höfuðatriðum vegna þess, að engar lögfest- bessu á að koma í stað tekiu- ÞeSS’ °S hann gerði meira'!ar re&lur eru um álagningu skSts tekiuskattsviðauka oa Hann tilkynnti’ að AlþfL’ útsvaranna. Enginn stafkrók a;°S hans flokkur, mundi einnig ur er heldur i frv. þessu um styðja frv. í meginatriöum. það, að nokkuð af hagnaði Og eiginlega gaf hann nú yf gjaldenda af skattalækkun irlýsingu fyrir hönd Samein- frv. eigi að renna til bæjar- stríðsgróðaskatts, sem ein- staklingar borga nú. Engar upplýsingar fylgja frv. um pus. .K.r. SK.atisK.ymar teK.jur hnð hvflð mt,n flð hpSSi ^ " —--------- árið 1951. Samanlagðir skatt I nýi ’ skattur nemi ’ miklu f ingarfl' aíÞyðu’.ASósf1'’ iika eða sveitarfélaga. ar og útsvar hans 1952 námu um 90 þúsund kr., eða .60% af skattskyldum tekjum. Hann hefir því eftir af tekj- um sínum um 60 þús. kr., þegar hann er búinn aö borga skatta og útsvar. Næst er dæmi um hlutafé lag, sem hefir iðnrekstur. Skattskyldar tekjur þess 1951 voru um 55 þús. kr. Rík- isskattai' þess árið 1952 eru 25%, en útsvar 67% af skatt- skyldu tekjunum, eða alls 92%. Þá er annað hlutafélag, sem líka er iðnaðarfyrirtæki. Skattskyldar tekjur þess urðu um 175 þús. kr. Ríkis- skattar 44% af skattskyldu tekjunum. En sá hluti stríðs- gróðaskatts félagsins, sem ríkið greiðir til bæjar- og sýslufélaga er 8%. Skattur- inn, sem fer til ríkisins, er því netto 36% af skattskyld- um tekjum félagsins, en út- sva,r þess, að frádregnum þeim hluta, sem ætla má, að lagður sé á eign þess, er um 59% af skattskyldu tekjun- um. Samanlagðir skattar og útsvar nema því 103%, miðað við skattskyldu tekjurnar Svo er þriðja og síðasta dæmið um skatt og útsvars- greiðslur félags. Það er hluta félag, sem framleiðir útflutn ingsvörur úr innlendum hrá- efnum. Skattskyldar tekjur félagsins 1951, skv. skatt- skránni, hafa verið rúmlega 50 þús. kr. Ríkisskattarnir nema 25% af skattskyldu tekjunum, en útsvarið hvorki meira né minna en 140%. Veltuútsvörin. Þessi dæmi ættu að nægja nýi heild, samanborið við þá um stuðning við málið, eða j En hér er einmitt komið að ^katta sem á að fella niður gerði ráð fyrir sttiðningi kjarna málsins. Lög um SKaua, sem a ao iena mour þaðan Gg mer skildist a hv. skatta til ríkissjóðs og útsvör í s a mn- n S e ger a " 3. landsk. þm., ræðu hans, að til bæjar- og sveitarsjóða ugun a þvi, vei a ri rv. hann teldi þetta eitthvert þarf að undirbúa og afgreiða mUn H verða 1 vissmn tlifell7 bezta frv., er sézt hefði hér um samtímis. Þetta var Alþ. . -æ1', 16 6S -Sa8t ia ian8'an aldur, a.m.k. frá Sjá- Ijóst í fyrra, þegár það samþ. ® attgrenðs 11 mannsins’ sem stfl. Eiginlega skildist manni' ályktun um heildarendur- einnig, síðar á ræðu hans, .að skoðun laga um skatta og út þetta væri nú mál Alþíl., en'svör. Og skattamálanefndin þeim flokki hefði bætzt' stefnir að því í stai'fi sínu þarna liðskostur í málinu,1 að samræmdum till. um þetta allálitlegur. Ég býst við, að hvoru tveggja. Þegar sett hafði 150 þús. ki'. skattskyld ar tekjur 1951 skv. skattskrá Reykjavíkur 1952. Enn er ekki kunnugt, hvað tekjur- hans árið 1952 hafa numiö miklu, en ég áætla skatt-1 skyldar tekjur hans það ár jafnmiklar og anð aður, 150 Alþflmenn á þingihefðu þus. kr. Að obreyttum logum sérstakir talsmenn frv. a þa maður þessi að borga á um SVQ stórkostI lækkun armu 1953 i tekjuskatt, tekju skatta & hátekjumönnum, skattsviðauka og stnðsgroða- ! það hefði einhvern tíma þótt eru lög um skatta til ríkis- fyrirsögn hér fyrr á árum, ef ins, þarf að hafa hliðsjón af skatt samtals rúmlega 48 þús kr. en af því hefir ríkissjóð- ur eftir um 40 þús., þegar hann hefir skilað hluta bæj- ar- og sýslufélaga af stríðs- gróðaskattinum. En skv. frv., sem hér liggur fyrir, ætti maður þessi að borga í tekju- skatt árið 1953 kr. 18.690,00. Skattur hans mundi þannig lækka um miklu meira en helming, eða úr rúmlega 48 þús. kr. í 18 til 19 þús. kr. Svo tek ég dæmi af hjón- um, sem hafa 30 þús. kr. hreinar tekjur, en engan ó- maga á framfæri. Þau borga í ár eftir gildandi lögum 619 kr. í tekjuskatt, en ættu að borga skv. frv. 318 kr. Lækk- unin hjá þeim nemur 301 kr. Hjón með jafn miklar hrein ar tekjur, 30 þús kr., og eitt barn á framfæri borga nú 459 kr. Þau ættu að borga skv. frv. 152 kr. Það er 307 kr. lækkun. Hjón með sömu tekjur, 30 þús. kr., og 2 börn á framfæri, borga nú 330 kr. ’sem hér er í þessu frv. i Fjárlagaafgreiðslan og skattarnir. Ég tel að vísu, að það geti komið til mála að lækka eitt hvað skatta á tekjuháum einstaklingum, þegar ný skattalög verða sett. En svo mikla lækkun á sköttum þeirra, sem stefnt er að með þessu frv., tel ég ekki rétt- mæta, þegar litið er á tekju- því, hvað útsvörin nema miklu, svo að hæfileg tak- mörk verði sett fyrir heildar greiðslum gjaldenda, jafnt einstaklinga sem félaga, til ríkisins og bæjar- og sveitar sjóða. En fram hjá þessu er alveg gengið í frv., sem hér liggur fyrir. Þar eru aðeins till. um fáein atriði viðkom- andi tekjuskatti til ríkisins, en ekkert hreyft við útsvars- málinu. Auk þesfe er áðalefni frv. þannig, eins og ég hef þegar sýnt, að ekki er hægt að fallast á það. (Framh. á 7. siðú). Kvennadeild Slysavarna- félagsins í Reykjavík heldur SKEMMTIFUND þriðjudaginn 20. þ. m. kl: 8,30 í Sjálfstæðishúsinu TIL SKEMMTUNAR: Einsöngur: Guðmundur Jónsson, óperusöngvari Þrjár ungar stúlkur leika á píanó. DANS Fjölmennið STJÓRNIN i

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.