Tíminn - 10.09.1953, Blaðsíða 3
203. blað.
TÍMINN, fimmtuáaginn 10. september 1953.
3
Fundur sveitastjórnenna í
Eyjafirði um rafmagnsmáiin
Itarlcgar ályktanir samþykktar
Hættulegur útbún-
aður strætisvagna-
hurða
Eg las í öag frásögn blaðs-
ins af atviki því, er gömul
kona festist í hurð strætis-
vagns og hafði nær hlotið
Á fundinum mættu 40 hrepps |
Föstudaginn 4. þ. m. var framkvæmdir, sem betur
haldinn að Hótel KEA, Ak- bera sig fjárhagslega, með
ureyri, fundur sveitarstjórn-[ öðrum orðum, þéttbýlli sveit'bana af. Kom mér þá í hug
armanna í Eyjafjarðarsýslu' irnar, sitja fyrir þeim strjál- j svipað atvik, er átti sér stað
um rafmagnsmál sýslunnar.' býlli. . j fyrir nokkrum dögum, þegar
Nú er það staðreynd, að í ■ farþegar voru að fara úr
Háteigsveg.
Móðir með tvö börn sín var
út fóru,
jón Skarphéðinsson, sýslu-j Fundurinn gerir því skilyrð! en annað barnið, sem var á
maður og Valdemar Pálsson islausa kröfu til þess, að á aö gizka fimm ára gamalt,
næsta sumri verði haldið á-! drógst nokkuð aftur úr. Þeg-
Hugvekja um íslenzkan Iöna
Það er viðurkennt af öll- mörg hundruð ár. Það vill á-
nefndarmenn og auk þess Eyjafirði hafa aðeins tveir: strætisvagni við
tveir menn úr raforkumála- J bæir fengið rafmagn frá raf j
nefnd sýslunnar, þeir Frið- magnsveitum ríkisins. j siðust af þeim, er
um, að nauðsynlégt sé að
efla iðnaðinn og veita hon-
um sem bezt starfsskilyrði.
Jafn sjálfsagt er líka hitt,
að til hans séu gerðar kröf-
ur um vandaða vinnu og
réttlátt verðlag. Til þess að
kafiéga oft brenna við hjá
umboðssölum margra þess-
ara fyrirtækja, að þeir eru
gegn því að fá eitthvað um
leið, sem er betra. Þegar við
viljum ekki láta troða upp
á okkur einhverju sem við
árétta það sjónarmið, þyk- j vitum fyrir fram að selst
ir Tímanum rétt að birtajilla, þá er okkur stundum
frá Möðruvöllum.
Garðar Halldórsson, Rif
kelsstöðum, setti fundinn og'rafmagn um
fór noklcrum orðum um til-'þVí er lokið.
efni hans. Lagði hann á-'
herzlu á, að vekja þyrfti svo
sterka áhuga- og áróðurs-
öldu, að hún ryddi úr vegi ^g”"*
meðfylgjandí hugvekju, er
nýlega hefir birzt í mál-
gagni smákaupmanna.
Þegar menn tala um iðn-
aðinn hér á landi, þá gera
þeir sér oft ekki grein fyrir
því, hvað iðnaðurinn er marg
þættur í þjóðlífi voru, hve
fram, næstu 3—5 ár, að leiða1 ai' svo barnið kom að dyrun
héraðið, unz’hm, rétti konan því hendina,
j en í þeim svifum lokaði vagn iðngreinarnar eru margar og
3 Fundurinn skorar á bing stjórinn kurðunum á hend- margvíslegar. Við eigum a
3. Funaurinn skorar a, pmg, beirra beggia Mun það margan hátt mjóg goðan íðn
merm kjordæmisms að fylgja nr „p •* * ’ f • - • að eins og t d vélsmiðiurn-
frQTVl ÍŒf,n. ihafa valdið að vagnstjormn ao’ eins L-u- veunmojum
fast f.am 3ja 5 aia aætlunj sne°lum ar °S bílaiðnaðinn, svo að
.... ... . . , . .railagna samkv. I. tillogu!mu . naia seo 1 spe0ium nefnt
ollum hindrunum fynr þvi, f , álvl-tnn rnf-1 smum hmn smavaxna far-, enanvao se nemt.
að rafmagni yrði veitt um hér \ f qvsinnnqr " er Þe6a fyrir öðrum, er hærri! En ekki er nú allt upp á
aðið í stórum stíl á næstu ár-*. . . , f * - j voru í loftinu og stóðu á milli það bezta hjá verksmiðjun-
um. Stakk hann síðan upp i p sen, jháns og útgöngudyranna. — um okkar. Á ég þar sérstak-
á Gunnlaugi Gíslasyni, landbnnaðárráðherra raf_ Ofsahræðsla greip móðuriná lega við þann iönað, sem
Sökku, sem fundarstjóra og nrk.mT1óin=:tinra no- hingmönn' auösjáaniega, þegar húrðirn snýr að okkur vefnaðarvöru-
þeim Halldóri Ólafssyni og um EvSC og Ahureyrar^ ar l°kuðust á hendur henna^ kaupmönnum.
Arn“ j kaupstaðar með bréfi dags.1.0^ barnsiná, enda ^óðaði, Þaö hafa verið settar á
2i s m ‘ jhún hátt upp yfir sig. I þetta stofn verksmiðjur, sem fram
Þá áíyktar fundurinn, ag skipti heyrði vagnstjórinn óp leiða nærfatnað, skyrtur,
Kristni Sigmundssyni,
arhóli, sem fundarriturum.
Var það samþykkt án at- \
kvæðagreiðslu.
Fundarstjóri gaf
! brýn nauösyn sé, aö hrepps-
nefndirnar haldi fundi i
síðan
Halldóii Guðlaugssyni, bausf> bver f sínum hreppi
Hvamim, orðið og lagþi hann fil undirbúnings þessu máli.
lagt út þannig, að við séum
á móti íslenzkum iðnaði, en
því fer fjarri að svo sé.
íslenzkir kaupmenn eru
engu verri íslendingar en
iðnrekendur eru, en við vilj-
um bjóða okkar viðskipta-
vinum góðar og sem ódýrast-
ar vörur. Við viljum að við-
skiptavinirnir séu ánægðir
meö þaö, sem þeir kaupa, því
það skapar meiri viðskipti.
Ég ætla að nefna eitt dæmi
máli mínu til sönnunar.
Meöan frílistans naut við
með viðskipti við hvaða land
sem var, þá keypti ég frá
Danmörku peysufatalífstykki
og reimuð „corselett." Þessi
lífstykki og „corselett“ voru
í lögun og sniði eins og líf-
stykki eiga og þurfa að vera.
Hvers vegna tek ég þetta
sem dæmi? Jú, því margar af
konunnar og opnaði aftur án skó, sokka, mjaðmabelti o. fl. konum þeim, sem hjá mér
fyrir fundinn
tillögu:
1. Fundur sveitastjórna í
Eyjafjarðarsýslu, haldinn á
Akureyri, föstudaginn 4. sept.
1953, telur raíorkuþörf sveit
anna svo brýna og aðkall-
andi, að eigi veröi hér eftir
unað svo smátækum fjárfram
lögum til héraðsrafveitna rík
isins, sem hafa verið á síð-
ustu árum, þar sem næg af-
gangsorka verður til miðlun-
ar frá Sögs- og Laxárvirkjun
um á- þessu hausti. Skorar
fundurinn því fastlega á rík
isstjórn og Alþingi, er næst
kemur saman, að hækka veru
lega fjárveitingu til héraðs-
rafveitna ríkisins og taka lán
er meö þarf, til þess aö hægt
verði á næstu 3—5 árum að
leiða rafmagn um héraðið.
2. Fundurinn bendir stjórn
raforkumála á, að Eyja-
fjarðarsýsla, er eitt af mestu
landbúnaðarframleiösluhér-
uðum landsins og þéttbýli
mikið. Samkv. 29. gr. raforku
laga frá 1946 ber að láta þær
svonljoðandi^gkai á fundum þessum kjósa
1 mann úr hverjum hreppi
sýslunnar er starfi að fram-
gangi raforkumála í hérað-
inu — í samráði og samvinnu
við rafveitunefnd sýslunnar.
tafar, þannig að hvorki barni 0. fl. Þegar einhver ný verk-
né móður varð meint af, að smiðja hefir risið upp, þá
því er virtist. j hefir verið sagt frá henni í
Slík atvik sem þessi eru blöðum og útvarpi, og myndir
ekki óalgeng og kann ég frá látnar fylgja með í blöðun-
íleirum að segja, þó að þaðjUm, og allt eru þetta fyrsta
verði ekki gert hér. Hins veg' riokks vélar af nýjustu gerö-
ar gefur þetta ærið tilefni! um o. s.frv. og eiga að geta
til aö íhuga, hvað hægt muni' afkastað mun meiru en þarf
Skýrði framsögumaður til-
lögurnar í einstökum atrið-
um og tilgang þeirra.
Hófust síðan almennar um
ræður um tillögurnar og raf-
magnsmálið í heild. Til máls
tóku:
Valdemar Pálsson, Aðal-
steinn Sigurðsson, Halldór
Ólafsson, Jón Stefánsson,
Marinó Þorsteinsson, Sæ-
mundur Bjarnason, Garðar
Halldórsson, Halldór Guð-
laugsson, Friðjón Skarphéð-
insson, stefán Sigurjónsson,
Kristinn Jónsson.
Var síðan gengið til at-
kvæða um framkomnar til-
lögur, hverja fyrir sig, og
vera að gera til úrbóta.
Tillaga mín er sú, að sér-
ir landsmanna eru.
En hvers vegna er þetta
stakur útbúnaður sé settur í 'ekki harla gott, fyrst verk-
vagnana, þannig, að gefið sé j smiðjurnar eru svona full-
greinilegt merki áður en' komnar?
hurðir lokast, og fái þeir, j Höfuðorsökin eru höftin,
sem á útleið kunna að vera J sem við höfum átt við að búa
þannig tækifæri til að biðja'i yfir 20 ár. En hví skyldi
vagnstjórann um að hinkrajmaður skella skuldinni á
viö. Mér hefir komiö í hug að höftin? Jú, þaö var miklu
útbúnaður þessi gæti orðiðjhægara að fá innflutnings-
eitthvað á jiessa leið: Fyrir 'ieyfi vegna iðnaðar, en fyrir
ofan útgöngudyr vagnanna fUllunninni vöru, og þá fóru
væri komið fyrir tiltölulega [ menn að setja á stofn alls
stórri bjöllu. Bjalla þessi ( konar saumastofur, en höfðu [ dýrari.
væri i beinu rafleiðslusam-' yfirleitt litla eða enga kunn-
bandi við handfang það, er áttu eða þekkingu á því, sem
vagnstj órinn notar til að þeir voru að framleiða. Ef
stjórna hurðum á útgöngu- j tn vin var einhver sendur á
dyrum. Eins og kunnugt erjnokkurra mánaða námskeið
gengur handfang þetta í rás,1 til að kynna sér framleiðslu
keyptu, sögðust eiga líf-
stykki, sem saumuð væru á
þær eftir máli hjá verksmiðj
um hér, en væru varla not-
hæf því þau pössuðu ekki.
Þar að auki eru íslenzk líf-
stykki um 50,00 kr. dýrari og
„corselett" nærri 100 kr. dýr
ari, og mætti muna um
minna. Síðan frílistinn lok-
aðist, hefi ég margoft beðið
bankana um gjaldeyri fyrir
þessum vörum, en alltaf feng
ið neitun, og stundum þá
spurningu um leið, hvers
vegna ég væri að sækja um
þetta, þar sem hér væru starf
andi 3 verksmiðjur í þessari
grein. Svarið var einfaldlega
þaö, aö íslenzk framleiðsla
fullnægði ekki þeim kröfum,
sem geröar eru til þessarar
vöru, og þar að auki miklu
voru þær samþykktar með sem merkt er; „opið“, „laus“ á þeim varningi, sem við átti
atkvæðum allra fundar-
manna. Var síðan fundi slit-
ið. —
Nei, framleiðendur góðir,
þið verðið að breyta til, og
nota þekkingu og kunnáttu
í framleiðslu ykkar, svo viö
kaupmenn getum sagt við
viðskiptavini okkar: „Þetta
er gæða vara, íslenzk fram-
Nælonsokkar
Verð kr. 34,90
ARKAÐURINN
og „lokað.“ Væri síðan þann f þas og það skiptið, og svo: leiðsla.“
ig gengið frá, að strax og Var þessi maður eða konaj Einnig eiga framleiðendur
handfangið væri hreyft af gerð að meistara hjá fyrir-' að nota íslenzk heiti á vörur,
stöðu þeirri, sem merkt er tækinu, þegar heim var komjsem eiga að seljast á innlend
„opið“ og í áttina að „laus“, ís. Stundum var fenginn' um markaði, en ekki að fela
þá gæfi bjallan frá sér háa1 kunnáttumaður fi'á útlönd- sig undir erlendum nöfnum,
og hvella hringingu, er væri'um> en það var þá venjulega
þó aðeins eitt högg. Mundi' til skamms tíma, og svo var
slík hringing vera nægilega einhver af heimamönnum
sérkennileg til að fyrirbyggja'orðinn meistari eftir dvöl
vafa farþega um tilgang kunnáttumannsins.
hennar. I En hvers vegna var nú
Engum rriun blandast hug- J hægt að hafa þetta svona?
ur um nauðsyn þess að fjar-Jjú, vegna þess að það voru
lægja hættu þá, er sýnt sig itínflutningshöft, sem mein-
hefir að stafar frá hurðum; usu mönnum að flytja inn
strætisvagnanna. Vera má
aö menn, sem hafa sérþekk-
. I
fullunnar vörur og fólkið
varð að kaupa íslenzka fram
ingu á þessum málum, kunni leiSslu hvernig svo sem hún
að nafa betri tillögur til var, og hvað sem hún kost-
reiðu, heldur en þær, sem að J asi. pessi höft gerðu marga
framan getur. Aðalatriðið er. iðnrekendur kærulausa og
þó að eitthvað raunhæft sé' þeir hirtu ekki um að vanda
Bankastræti 4,
Hafnarstræti 11.
Laugavegi 100.
aðhafst og það tafarlaust.
J. M.
Vinnið ötullega ttð útbreiðslú T í M A ’IV S
framleiöluna, þeim stóð á
sama hvernig nærfatnaður
og annað var sniðið, það
gerði ekkert til þótt það
hlypi við hvern þvott o. s.frv.
Nú er það þannig í dag, aö
íslcnzkir iðnrekendur ættu
ékki að þurfa að læra af
reynslunni einni saman. Þeir
eiga að geta notfært sér
strax reynslu annarra þjóða,
sem stundaö hafa iðnað í
og þar meö svíkja málstaö
iðnaðarins.
Til er hér á iandi em teg-
und fataiðnaðar sem er
fyrsta flokks, og það er herra
fatnaður, frakkar og kápur.
Þessi tegund iönaðar hófst í
landinu á frjálsum tímum,
og klæöskerar verða að læra
í minnst 4 ár, til þess að geta
talizt sveinar, og svo verða
þeir aö vinna sem sveinar
um árabil til þess að öðlast
meistararéttindi. Fyrir þetta
er þessi tegund iðnaðar á háu
stigi.
Ef við kaupmenn getum
fyllilega mælt með íslenzkri
iðnaðarvöru, og fólkið sér og
finnur að við höfum rétt fyr
ir okkur, yaran uppfyllir þær
kröfur, sem til hennar eru
gerðar, og það sér hag í því
að kaupa íslenzkar vörur, þá
er ekki víst að iðnaðurinn
verði í eins miklu hraki fjár
hagslega, og þörfin eins mik-
il fyrir lánsfé og nú er.
H. J.
:ÍWÍ»