Tíminn - 19.09.1953, Blaðsíða 4

TÍMINN, laugardaginn 19. sepíember 1953.
211. blað.
■" " ‘1
í I.
Starfstíma sumargistihúsa
;r þegar lokið. Júlímánuður
7ar meðal beztu mánaða,
ivað veðráttu snerti, sem
nenn muna, enda var þá
nikill ferðamannastraumur
ig notuðu menn góðviðrið
)annig sér til hressingar.
í ágústmánuði voru oftast
'óðviðri, en miklu færri sól-
Kinsdagar en í júlí, enda
rar miklu færra fólk í sum-
,rgistihúsunum þá.
Þeim mönnum, sem veita
-umargistihúsunum forstöðu.
‘.r mikill vandi á höndum.
vlörg þeirra eru reist í allt
iðrum tilgangi en að vera
gistihús, t. d. heimavistarskól
trnir. Þess vegna er þar við
nargs konar erfiðleika að
ttja snertandi kröfur gesta,
órátt fyrir æöi umsvifamikl-
tr breytingar vor og haust
Curteisir gestir eiga rétt á
íóðum móttökum og góðri að
)úð. Sem betur fer er sú raun
n á, að flest þess háttar fólk
Bjarni Bjarnason, Laugarvatni:
SUMARGISTIHÚSIN
ara staða og Reykjavíkur. iandi og þá auðvitað í leyfis verzl|unarmannahelgina. Ég
skemmstu leið um Þingvelli leysi. j tel að yfir 90% gesta hér
og Laugarvatn, veitir skilyrði I í þessu sambandi er leið- þessa umræddu frídaga hafi
til þess að koma ferðamönn- j beining og leyfi oftast auð- hagað sér vel. Sama segir
um á furðu skömmum tíma í! sótt. Samtöl, eðlileg og rétt hótelstjórinn, baðverðir,
gistihús eftir að þeir hafa framkomu, vekur velvilja j lögreglan og Ólafur Ketils-
stigið á land í Reykjavík. Það manna á milli og glæðir son, sem flutti 800 manns.
an eru 50 km. til Þingvalla, að skilning á högum hvers ann og sagðist ekki hafa séð vín
Laugarvatni 24 km. í viðbót ars, rétti og þörfum. Gagn-' áhrif á nema tveimur mönn
skemmstu leið, og um 30 km.. kvæmur velvilji myndast. _
til viðbótar að Geysi eða alls j Foreldrar og aðrir uppal-
100—110 km. frá Rvík til endur, skólar og félög, verða
um og þó lítillega.
Þegar druktnir menn vaða
uppi í sameiningu verður
Geysis eða rólegur tveggja'enn að herða róðurinn og Það næsta ógeðslegt og áber
stunda akstur. Á Laugarvatni þvetja börn og unglinga til ancJi Þó að þeir séu aðeins
er þegar mikill húsakostur.1 ag virða rétt annarra, t. d. örlítill hluti allra viðstaddra.
Verið er að skipuleggja end- þegar tjalda þarf í annarra Þetta kannast allir við. Ekki
urbætur við Geysi og á Þing- 1 manna landi. Þarf að fá ' Þarf drukkna menn til að
völlum þyrfti að fjölga svefn leyfi, greiða leigu fyrir tjald eyðileggja svefnfrið í slíku
herbergjum. _ j stæði sitt og skilja síðan uiannhafi, sem að framan er
Á þennan hátt væri mjögjÞannig við að ekkert sjáist jýst að því viöbættu að Ölóð
vel séð fvrir ferðum erlendra eftir- Hingað að Laugarvatni cr menn safnast ætið i hop.
ZZJ-™ um sTuSÁ i ~ “ik“I gestastraumur, Enn er ta8 albektt a5 ung-
" síðastliðinn; hngar hafi i frammi ærsl og
einkum allan
hávaða án þess að vera und
1 ir áhrifum áfengis. Ég geri
;r ánægt með héraðsskólana ! En þetta kostar það að flýta J , TTX .
iein gististaði. Það versta er, j fyrirhugaðri vegagerð milli julímanuð. Her voru jenju-
tð gestirnir borga mikið, en Þingvalla og Laugaryatns ‘ • HjaMiCru ^enjSega Því ráð fyrir, að fólki hafi
ekstrarhagnaður reynist emnig veginum austur með /11*1 11 >ekki orðið svefnsamt hessa
iamt lítill eða enginn, þegar hlíðunum að Mula. Ennfrem- .
III.
Óðum fjölgar því fólki, er
notar frítíma sína til ferða-
laga. Ferðaskrifstofa ríkisins
Enn aðrir, sem ferðast á eig-
,ekið er meðaltal nokkurra
ára. Þetta stafar mest af því,
ið ferðamenn eiga nú um
,vo margar leiðir að velja, að
-að er tilviljun, hvert þeir
líerðast hverju sinni og enn-
remur er tíminn stuttur,
em þörf er fyrir sumargisti-
iús, 4—6 vikur, en starfsfólk
■V ekki hægt að ráða skemmri
ima en 2—3 mánuði. Tala
itarfsfólksins við gistihús í
íveit verður að miðast við það
ið hægt sé að koma af vinn-
mni, þegar gestir eru flestir.
iltítt mun það vera á hinum
■ jölsóttari stöðum, að gestir
<éu ekki fleiri en starfsfólk-
ö, hvað mun þá á hinum
/err sóttu gistihúsum. Sé
fistihúsinu haldið opnu þrjá
nánuði, sem oftast er venja,
coma næsta fáir gestir á
ívern starfsmann til jafnað-
ir. Af þessum ástæðum er
/onlaust, eins og nú standa
sakir, að reka gistihús í sveit
m fjárhagslegrar áhættu.
Fastagestir sjást ekki þegar
ila viðrar til dæmis að taka.
i hinn bóginn er mikil þörf
yrir gistihús sem flest og
oezt, þar eð ekki má biðjast
gistingar á einkaheimilum.
ívorki 1 bæ né sveit. Hús-
næðrunum er fyrirfram ætl- ,
ið annað hlutverk en að taka j börnum og unglingum um
i móti ókunnugu skemmti- ' nauðsyn þess aö haga sér vel
:erðafólki og einnig þó að vin J °g koma snyrtilega fram. Enn
r og frændur eigi í hlut. Hvað er þó f jöldi hreinna vand-
s ferðamanni æskilegra en | ræðamanna í umgengni
ið hljóta góðar móttökur í! lands og tjaldstæða. Enn
pægilegu gistihúsi?
Hvernig
VI.
var þá
umhorfs
2—5 manns, auk þess var, ekki orðið svefnsamt þessa
ur 'stvttir hessi^veeur ^ásamt1 gistihúsið vel sótt um þetta umræddu tíma í tjaldborg-
4 Ið j mi£ 5S ’W bæði « tanieii[lli er-;lnl1 4 Laugarvat,ni °8 ‘ei eS
brunm a Iöu, m]°g verulega það eðlilegt jafnvel þó að
SraoT'UBoÆpa5“eS! AV. — un4il 4illifunl
Uxahryggi. í Borgarfirði, um ; Laugarvatni til þess að gera
Vestur- og Norðurland eru1 vistma sem odýrasta, en
víða möguleikar til gistingar. njóua þó hlunninda staðar-
l ins, einkum baðlifsins í sund
I laug, gufu og sjálfu Laugar- bér að öðru leyti meðan á
vatni. Tjaldbúar er jafnan Þessu stóð og á eftir? Bifreið
ungt fólk, ung hj ón og sér-,ar af öllum stærðum og gerö
staklega margt um ungar,um, ýniist leigubifreiðar eða
stúlkur. Þetta fólk streymir. einkabifreiðar í hundraða
á sinn góða þátt í því ásamt hér um, kaupir sér nýmjólk jtali. °ku fram og aftur um
Ferðafélagi íslands og ýmis' grænmeti og böð. Það er j Þjóðvegina og um staðmn.
konar félagsleg samtök koma j kurteist og lítur vel út. Flest. 3000 manns einnig allskonar
hér við sögu. Þetta fólk þarf J ir Þeir, sem dvelja hér í jfólk, bæði hvað störf og ald-
ekki nema að litlu leyti að|tjöldum sínum lengi, ganga!ur snerti. Enginn
nota sér sumargistihúsin
árekstur
vel um og skilj a ýmist mj ög I varð °g engar skemmdir á
vel eða óaðfinnanlega við.Þílum. Á staðnum sjálfum
in hönd, hafa með sér tjöld tjaldstæði sín. Öðru máli|urðu Þeldur engar skemmd-
gegnir um suma þeirra, sem!ir af neinu tagi, ekki var svo
og búa í þeim dögum og jafn-
vel vikum saman.
í sambandi við tjöldin hef-
ir skapazt mikið vandamál
og vandræða. Áður fyrr
skildu flestir illa við tjöld sín
og var lítt um það fengizt,
hvernig haglendið leit út eft
ir tjaldfólk. Var það oft aum
sjón. Á síðari árum hefír
þetta breytzt til batnaðar.
Vafalaust má rekja batnandi
umgengni um tjaldstaði til
þeirra upplýsinga, sem ýmiss
félög, skólar og heimili veita
tjalda aðeins um helgar
Þrátt fyrir stöðugan gesta
mikið sem brotin ein ein-
asta rúða. Þó að það væri
straum bæði slcyndigesta og, margra daga vinna að þrífa
dvalargestá heyrir það til,j tjáldstæðið er það svo al-
hreinna undantekninga ef Sengt og tók ekki að fjasa
starfsfólk hér eða heimilis- um Það fremur en endranær
II.
Menn ræða mikið og þrátta
am gistihús og ferðalög er-
endra manna um ísland. Vel
ná vera að ómaksins sé það
/ert, að beina erlendum ferða
..nönnum hingað til lands, en ilát, allt eingöngu gert fólki
áafa má í huga, að ekki er! til þæginda. Þannig er þetta
aægt að bera ísland, sem
íerðamannaland, saman við
Iðviss og Noreg, veðráttan
veldur því. Hér á landi er
mjög oft dimmt yfir. Þegar
svo er verður lítil ánægja að
ferðalögum. Hitt er annað
nál, að nú þegar er orðinn
svo mikill straumur erlendra
íerðamanna um landið að
því verður að sinna.
Áður hefi ég bent á og end
urtek það hér, að hægt er aö
gera aðrar umbætur til mik-
ils hagræðis fyrir móttöku
ferðamanna en reisa ný gisti
hús. Öllum útlendingum er
fyrst og fremst beint að Geysi
og Gullfossi. Vegur milli þess
tjaldar fólk í heimalandi
manna án leyfis. Enn hafa ^úsinu var hvert herbergi
menn verða fyrir óþægind-
um af völdum ölvaðra
manna. Þeir sjást vart hér
heima, ef til vill er slíkt fólk
aö finna úti í högum í tjöld
um, einkum um helgar.
IV. |
Gestastraumurinn hingað!
náði hámarki 1. og 2. ágúst-
s. 1. Eftir því, sem næst verð
ur komist voru hér þá á 6. |
hundrað tjöld. Næst gistihús
inu var mjög þétt tjaldborgj
og svo náði tjaldborgin 3
km. inn með hlíðinni. í gisti
eftir helgarnar. Slys urðu
heldur ekki svo teljandi
væri. Einn ölvaður maður
féll úr stiga. Hann var strax
íluttur til héraðslæknis og
gerði hann að meiðslunum.
Siðan var sá meiddi fluttur.
á Landspítalann, en þar
voru meiðslin ekki talin al-
varlegri en svo, að hann var
sendur heim og vildi náung
inn þá ólmur leggja af stað
aftur að Laugarvatni. Aðal
tilgangur minn með þessum
línum, sem snerta verzlunar-
mannafríið svokallaða, er sá1
að sýna fram á að óhæfa er
að ásaka og dæma siðsamt
fólk og saklaust þó að ná-
lægt því séu uppvöðslusamir
náungar og drykkfeldir.
Þarna verður að greina á
milli og það af glöggskyggni.
Þeir atburðir hafa gerst
nýlega á setri forseta lands-
ins, sem sýna þjóðinni ljós-
lega, að ek“ki er að undra
þó að opinberir gististaðir
eigi í vök að verjast og
þurfi við og við að eiga í brös
um við skrilmenni. Tími er
kominn til, að allir þeir, sem
yfir slíkum stöðum ráða,
taki höndum saman gegn
þeim örfáu ferðamönnum,
sem sýna. uppvöðslusemi og
ókurteisi. Sj álfu ríkisvald-
inu ber skylda til að koma til
hjálpar og leggja til af sinni
hálfu þá aðstoð, sem nauð-
synleg er til þess að regla
ríki í þjóðfélaginu. Þar á með
al og alveg sérstaklega á
þeim stöðum, sem fyrirfram
er vitað að óvenjulega margt
fólk safnast saman til
skemmtana vegna lögboð-
inna eða hefðbundinna frí-
daga á rúmhelgum dögum.
Verzlunarmannafrídögunum
er þannig háttað að 2% dag
ur er samfellt frí og því verð
ur tími til svalls. Þó að að-
eins nokkur hluti þess, sem
sagt er um fólk í sambandi
við þessa frídaga, væri sann
ur væri fyllsta ástæða til að
upphefja verzlunarmanna-
fríið, sem gefið er 2% dag
um fyrstu helgi ágústsmán-
aðar ár hvert. Geri nú hver
hreint fyrir sínum dyrum og
að minnsta kosti athugi
þessa uppástungu mína.
t
t
Framsóknarmenn!
„Framsóknarflokkurinn
störf hans og stefna“
— Þarf aö vera í eigu livers flokksmanns. —
l
margir orð um að greiða land
eiganda fyrir tjaldstæði sitt
og sumir hafa í frammi
fyllstu ónot og illyrði, jafn-
vel þó að á tjalsvæðinu séu
salerni, vatnsleiðsla og rusl-
hér á Laugarvatni. Enn éru
það mörg dagsverk, þrátt
fyrir fyrrnefnd þægindi, að
hreinsa tjaldasvæðin og ætíð
eru brunasár á jörðinni eftir
eldstæði. Öll þessi vanrækslu
atriði eru þó umborin, ef fólk
hagar sér að öðru leyti kurt-
eislega og líka vegna þess
mikla fjölda, sem skilur
snyrtilega við, ekkert sést eft
ir nema bæliö.
Er ekki kominn tími til á
þessum miklu fræðslutímum,
að fólk viti það, að ekki er
rétt að setjast að í heima-
landi manna án leyfis um-
ráðenda landsins. Dæmi eru
til að fólk tjaldar í slægju-
fullskipað og fjöldi gesta,
sennilega allt að 100 manns
hjá heimafólki. Áætlað hef-
ir verið að hér hafi gist um
3000 manns aðfaranótt 2.
ágústs. Enginn veit um vín-
föng hjá þessu fólfci, en lög-
regluþjónar, sem hér voru
báru gestunum sem heild vel
söguna og töldu að 60—80
manns væru valdir að hávað
anum og óróanum, sem hér
var. Öllum ber saman um að
þetta órólega fólk hafi verið
aö mestu leyti unglingar,
piltar og stúlkur. Blöðin töl-
uðu mjög gætilega um ferða
mannalífiö hér þessa daga,
nema Mánudagsblaðið, sem
virðist vita ýmislegt, meðal
annars um orðaskipti manns
og konu, sem lágu saman í
skógarrjóðri!
All miklar tröllasögur
munu hafa gengið manna á
milli um ölvun og óreglu,
sem hér hafi átt sér stað um
Það er skoðun margra þeirra, er fylgzt hafa með
og tekið þátt í starfi Framsóknarflokksins, að þessi
bók sé eitt bezta stjórnmálarit hliðstæðs eðlis. „Fram-
sóknarflokkurinn, störf hans og stefna“ er heimildar-
rit ritað á breiðum grundvelli af einum ritfærasta
pennt flokksins. Bókin ber þess glöggt vitni,
að hún er rituð í dúr fræðilegrar sannsýni um menn
og málefni. — Ungir Framsóknarmenn og aðrir, sem
nú eru að hefja stjórnmálaþátttöku, er brýn nauðsyn
að kynna sér efni þessarar bókar.
Starf og stefna virkustu umbótaafla þjóðarinnar
síðustu 30 árin er hverjum ungum manni nauðsynlegt
að kynna sér. „Framsóknarflokkurinn, störf hans og
stefna“ er bók, sem hverjum flokksmanni er ómissandi.
Sendið flokksskrifstofu Framsóknarflokksins, Lind-
argötu 9, pöntun og látið andvirðið, kr. 20,00, fylgja
henni. — Ath.: Upplag bókarinnar er nokkuð takmark
að og tryggið ykkur bókina í tíma.
Skrifstofa Framsóknarflokkshis