Tíminn - 25.09.1953, Blaðsíða 3

2iG. blað.
TIMINN, föstudaginn 25. september 1953.
/ slen.d'LngalDættir
Dánarminning: Daði Skúlason
„Nú drúpir Laxárdalur
við dánarklukkna hreim,
er sveitin syni fylgir
til síðustu hvíldar heim.“
Síðastliðinn föstudag hinn
18. þ. m., rifjuðust þessar
hendingar hins laxdælska
ljóðskálds upp, með ömurleg
:um þunga, er borinn var til
liinztu hvílu í heimagrafreitn
um á Dönustöðum í Dölum
vestur, einkasonur þeirra
hjónanna Lilju Kristjáns-
dóttur og Skúla Jóhannesson
ar, sem lézt í Svíþjóð hinn 23.
ágúst s: 1. af völdum um-
ferðarslyss, aðeins 25 ára að
aldri. Fyrir þrem árum hélt
hann út í lönd að hætti fram
gjarnra ungmenna, vel undir
lífið búinn aö undirstöðu-
menntun frá Flensborgar-
skóla. Þar dvaldi hann um
hríð á búgarði í Noregi og
kynnti sér búnaðarhætti
frændþjóðar vorrar, en fór
þaðan til S-viþjóðar og starf-
aöi þar alllengi, mest í véla-
verksmiðjunum miklu á
Norrahammar. Sumarið 1952
kom Daði heim og dvaldi í
föðurgarði fram á s. 1. haust
en fór þá aftur til Norður-
landa og starfaði þar enn all
lengi. Er fram á surnar kom,
tókst hann ferð á hendur
suður á bóginn, til Danmerk
ur, Þýzkalands og Sviss,' en
að henni lokinni hafði hann
ákveðið heimför sína, auð-
•ugri að reynsiu, þekkingu og
lífsþrótti. Hann var kominn
aftur norður til sinna sænsku
dvalarstöðva — á heimleið.
En þá var sköpum skipt, eitt
augnablik svipti foreldra og
systkini heima í æskudaln-
um öllum framtíðarvonum,
sem tengdar voru heimkomu
eina sonarins, eina bróður-
ins. Hann kom heim í fjalla-
faðminn sömu dagana, sem
hann hafði ætlað sér, en við
| - fyrcttir + j
♦;*
Nýtt heimsmet í 400
m. grindahlaupi
F R I Ð U R
Innri friður í huga þínum og hjarta er Iykillinn að alls-
herjarfriði í mannheimi.
þá heimkomu sté ástvinum
hans aðeins myrkur á grund
og árröðull sumarsins breytt-
ist þeim í miðvetrarsól. Það
dimmdi yfir dalnum er vá-
fregnin barst og vini, frænd
ur, leikbræður setti hljóða.
En þótt myrkrin þöguls
harmaþunga hlæi kuldahlát-
ur sinn í djúpum dal, dag-
ana þá, hafa hin vinsælu
Dönustaðahjön og dætur
þeirra ef til vill aldrei fund-
iö þ£fð betur í aðra tíð, hversu
drengurinn með útþrána
átti rík ítök í sál heimahag-
anna, hvei’su harmur heim-
ilisins var harmur allrar
byggðarinnar, hvei'su fegurð
lífsins getur birzt í sjálfum
dauðanum.
Daði var viljasterkur mað
ur og gekk gjarnan eigin
stigu, er því óræö gáta hverju
hann hefði áorkað um fram-
tak og dáð, hefðu honum ver
ið ár framtímans léð. En hitt
er óbundið mál, að vinir
hans, heima og heiman,
bræður starfs og leiks, minn
ast með söknuði hins ötula
góða og glaða drengs, sem
öllum ber saman um, að í
engu mátti varnm sitt vita.
Um stund hélt dalurinn
þinn, vinur, að hann væri bú
inn að missa þig, en það var
fullkomlega ósatt mál. Þú
varst að koma og nú hefir
bændabýlið þitt, æskustöðv-
anxar fríðu undir knúknum
háa heimt þig heim, að því
leyti, sem sköp hníga til. —
Allir gömlu félagarnir, vinir
þinir og þinna, taka þétt í
hönd þér yfir móðuna, sem
skilur í bili og þakka sam-
fylgdina, sem var svo hress
og hlý. Og þegar vindurinn
þýtur um heiðina og niður
dalinn, klappar hann hlýtt á
hvíluna þína og býður þig
velkominn heim.
Laxdælingur.
Hraðstíg tækniþróun mann ur eiturmyndun í líkamanum
anna og sívaxandi hraði í og þar með þreytu og and-
samgöngum og verkbrögðum legri vanliðan.
í landskeppni milli Ung- er að gera út af við allan frið Við komumst oft í þá að-
verja og Rússa voru sett þi'jú í mannheimi. Kliður starfs og stöðu, heldur Norman Vincent
heimsmet. Rússar sigruðu í stórumferðar áreitir taugar áfram, að eina ráðið til þess
keppninni með 199 stigum nálega hvers manns í borgum að minnka þennan æðis-
gegn 124. í 400 m. grinda- landanna. Póstur og sími, sam gengna hi'aða, verður að
hlaupi náði Rússinn Jurij Litu töl og fundir, þveitingur úr stöðva okkur sjálf með snöggu
jev tímanum 50,4 sek., en það einum stað í annan, eftirrekst átaki. Ég fór eitt sinn til
er 2/10 sek. betra en fyrra ur um afgreiðslu mála, er að ónefndrar borgar, til þess að
heimsmetið, sem Glenn Hard gera líf manna að friðvana halda fyrirlestur. Þegar ég
in setti í Stokkhólmi 1934. öngþveiti. Starfsheimi mann steig út úr lestinni, tók nefnd
Litujev varð annar í þessari anna má líkja við sjúkling manna á móti mér. Ekið var
grein á Ólympíuleikunum í með sótthita, þar sem hjarta stx’ax til bókabúðar, þar sem
Helsingfoi's. í hinum tveimur og æðar slá af alefli milli fólk var saman komið, til þess
greinunum settu rússneskar heims og helju í tvísýnni bar- að fá rithönd mína og síðan
konur metin, og voru bæði áttu um það tvennt, að sigr- til annarrar. Eftir það var ek-
sett í boðhlaupum. 4x100 m. ast á sótteitrinu eða farast. — ið í skyndi til hádegisverðar
hlupu þær á 45,6 sek. og Og ófriðurinn þjáir mennina og síðan til samkomunnar,
3x800 m. á 6:33,2 mín. j ekki einungis í hinu ytra, þar sem ég flutti erindi. Síð-
í mörgum öðrum greinum hversdagslega starfslífi held- an var ekið til gistihúss, þar
náðist frábær árangur Ko- ur einniS í heimilunum. Ef sem efnt var til kvöldverðar
vacs Ungverjalandi, setti ekki gerir Þar fjölskyldustyrj og mér var tjáð, að ég hefði
nýtt’ landsmet í 5000 m. öid’ Þa er Þar úfvarp, sjón- umráð á aðeins 20 mínútum
hlaupi hljóp á 14'012 mín j varp, símahringingar, hávaða til þess að hafa fataskipti.
en það’er þriðji bezti árangur', söm fjölskylduboð eða drykkju Meðan ég var að klæða mig,
sem nokkru sinni hefir náðst veizlur. Af þessu leiðir, að fá- hringdi talsíminn og rödd í
í þeirri grein. Földesyk stökk ir Þeirra manna, sem berast símanum sagði: „Hafðu nú
7,76 m í lang'stökki og er það ,inn 1 nútímann, geta heitið að hraðan á. Við þurfum að fara
einnig landsmet. Sherbakov,
Rússlandi, stökk 16 m. í þrí-
stökki.
Frakkland vann Luxum-
burg með 6-1 í knattspyrnu-
keppni um réttindi til að kom
ast í heimsmeistarakeppnina.
— Tékkneski sleggjukastar-
inn Maca kastaði nýlega
sleggju 61 m., sem er nýtt tékk
neskt met og annar bezti ár-
angur, sem náðst hefir í grein
inni í heiminum — Norðmað
Skórinn í viðgerð -
20 ferðir í lyftu
f gærdag rétt eftir hádegi
varð stúlka, sem var á leið
til vinnu sinnar, fyrir því ó-
happi, að hællinn fór af öðr-
um skó hennar, en þeir voru
háir, er hún var að fai'a yfir
Ingólfsstræti. Stúlkan, sem
ig vonbrigði meðal þeii-ra full i
staðarins, lenti í hreinustu S
vandræðum þar sem hún'
treysti sér ekki til að hökta
þangað á hælarlausum skón-
um. Hrökklaðist hún í vand-
ræðunr sinum inn í anddyri
Alþýðuhússins og bað lyftu-
vörðinn líknar og ásjár. Hann
brást þegar vel við og bauð
lxenni sæti í lyftunni, en hróp
■aði til manns, sem gekk fram
hjá og bað hann að hlaupa
með skóinn og láta gei'a við
hann í flugbasti, því sjálfur
gat hann ekki yfirgefið lvft- i
una, þar sem starfsfólk húss- !
ins var óðum að týnast til
V-innu eftir hádegið. Sá stúlk
an sinn kost vænstan að
haida sig um kyrrt í lyftunni
én meðan.hún beið eftir skón
um fór'hún rriilli 15—20 ferð-
ir, ,ý:mist. ú . aðra, þriðju eða.
fjðrðu hæð á rúmum 20 mín.
Fulltrúaþingi fram-
haldsskólakenn-
ara lokið
Fjórða fulltrúaþing Lands
sambands framhaldskenn-
ara var háð í Reykjavík dag
ana 18.—20. þessa mánaðar.
40 fulltrúar sóttu þingið. Fyr
ir þinginu lágu allmörg mál
og eru þessi hin helstu.
Landspróf, ríkisútgáfa náms
bóka viðkomandi fi'amhalds-
skólum, prófaðfei'ðir, eink-
unnadómar, oi’lof kennara,
kauptaxti við einkankennslu,
greiðsla fyrir heimavinnu
kennara, menntun kennara,
kennslutæki í skólum og út-
varpsstarfsemi fyrir skóla. í
Landssambandið gekk Hús-
mæðrakennarafélag ís’lands,
og Gagnfræðaskóli Aki'aness
auk nokkurra einstaklinga.
Foi’setar' þingsins voru
Sveinbjörn Sigurjónsson,
Þorsteinn Bjarnason og Þor-
valdur Þorvaldsson. Stjórn
sambandsins var endurkjör-
in, en hana skipa Helgi Þor-
láksson formaður, .. Gunna.r
Benediktssön, Heígi Tryggva
vera nokkra stund „með sjálf að komast niður vegna borð-
um sér“. Og alvarlegast er haldsins". „Ég kem fljótt“.
það, að ófriður starfslífsins svaraði ég, flýtti mér enn meir
mæðir mest á þeim mönnum, og var í þann veginn að
sem stjórna málum mann- stökkva út úr herberginu, er
anna og hafa jafnvel örlög ég skyndilega stanzaði. „Hvað
alls mannkyns í hendi sér. Jer um að vera“? spurði ég
Þessir menn, sem helzt þyrftu , sjálfan mig. „Til hvers eru
á friði að halda, til þess að.öll þessi læti“? — Ég hringdi
koma fyrir sig vitinu, beita! niður í borðsalinn og sagði:
íhyggli sinni og í'áða heilum j „Ef þið viljið fara að borða,
og viturlegum ráðum, erulþá byrjið þið. Ég kem eftir
allra manna þjáðastir af j stundarkorn“. — Ég tók af
ófriði hins hversdagslega Ijfs. j mér skóna, setti fætur mína
Norman Vincent Peale j upp á boi’ðröndina og sat,
prestur við Marble Collegiate j bara sat og gaf eftir á öllum
urinn Audun Boysen er enn á j kirkjuna í New York City seg i vöðvum hkama míns og kyrrði
ferð. Nokkrum dögum eftir að .ir í bók sinni „The Power of , huga minn. Ég tók biblíuna,
hann setti heimsmetið í 1000 , Positive Thinking“: „Ameríku sem var við höndina og fletti
m. hlaupi, en á því móti voru menn eru nú orðnir svo tauga j upp á 121. sálmi: „Ég hef augu
1052 áhorfendur, bætti hann j spenntir, að ég, sem prestur,1 mín til fjallanna. Hvaðan
einnig norska metið í 1500 m jverð að lýsa yfir því, að það. kemur mér hjálp? — —“ Ég
hlaupi. Tími hans var 3:48,2 rná nú orðið teljast ómögu-Uas sálminn mjög hægt og
mín. í hlaupinu sigraði hann ■ legt að koma þeim í_ svefn upphátt og talaði síðan við
Gunnar Nielsen í fjórða skipt jmeð venjulegri messu. Ég hefi .sjálfan mig: „Taktu þig nú
ið í sumar. Strandli kastaði ekki í mörg ár séð nokkurn' á. Hægðu á þér. Guð er hér
sleggju á mótinu, sem framjmann sofa í kirkju. Þetta er'og friður hans er með þér“.
fór í Bergen 60,19 m., en á 'að mínum dómi mjög sorg-J— Ég gleymi aldrei þeim
Oslómótinu 60,50 m. — Finn- ! legt ástand“. Og hann held- j innra friði, sem gagntók mig,
ar unnu Júgóslava í lands-!nr áfram og segir, að fæstir er ég 15 mínútum síðar gekk
keppni í frjálsum íþróttum ' okkar geri sér grein fyrir því, j út úr herberginu. Ég hafði tek
með 112 stigum gegn 99. Lítið hversu yfirspennt og hraðfara , ið vald á sjálfum mér, bælt
líf okkar sé orðið. Karlar og , hugaræsingu mína, tekið
konur eru að stórspilla líkama
sínum og sálarlífi með því að
píska sig svo áfram. Sífelld
stjórn á tilfinningum mínum.
Máltíðin var byrjuð. En ég
hafði ekki misst nema súp-
var um athyglisverðan árang-
ur á því móti. — Svíar unnu
Frakka í landskeppni í frjáls
um íþróttum með 121 stigi
gegn 91. Svíar hlutu tvöfald-
an sigur í níu greinum. —
Zatopek er nú byrjaður sér- Fimmtán mínútna þögn og alger hvíld á degi hverjum getur
æfmgai og hyggst hnekkja h-áj ð þðr jjj j að ná valdi á huga þínum og vinna
meti Gunder Hágg í 5000 m. j
á næstunni. — Fjögur knatt- |
spyrnulið eru nú eftir (útslátt i
yfii’spenna og ofreynsla veld- una“
gegn skemmdum á taugakerfinu.
arkeppni) í keppninni um ■ ar var nokkuð greint frá
norska meistaratitilinn. Eru , reynslu prestsins Norman Vin
það Asker, Lilleström, Ran- cent Peale j New York. En
heim og Viking. Stavanger-1 presturinn hefir frá meiru
liðið Viking er álitið hafa að segja. Hann heldur því
mesta möguleika til sigurs. — fram, að hver maður ætti að
Rússneski hlauparinn Kuts, | ástunda 15 mínútna algera
sem slegið hefir í gegn í sum hvíld á degi hvei’jum og al-
í fyrri hluta þessarar grein ! svipta þér til. Þú ert ekkl
ar á lengri vegalengdunum,
er 26 ára gamall sjómaður, og
byrjaði keppni fyrir tveimur
árum. Hann hefir bætt tíma
sinn úr 15:31 mín. í 14:03 mín.
í 5 km. á þessum tveimur ár-
um.
gera þögn. Thomas Carlyle
hefi^j sagt: „Stærstu hlutir
taká á sig lögun og rísa úr
djúpi þagnarinnar“. —
Dragðu þig út úr skarkalan-
um litla stund á degi hverj-
um. Sittu eða liggðu fyrir á
rólegasta stað, sem þú átt völ
á. Slakaðu gersamlega á öll-
um vöðvum. Talaðu ekki við
neinn. Lestu ekki. Hugsaðu
eins lítið og þér er framast
. ..... , , t unnt. Þér kann að þykja bað
um .tyo.i stjórmnni og hlutu örðugt t fyrstUj af því að hug
kosningu Halldóra Eggei’ts-1 ur þinn er eins og ótemja.
dóttir og Þráinn Löve. i Hugsanirnar ryðjast á þig og
son, Haraldur Ágústsson og
Sigurður Ingimundarson.
Þingið samþykkti að fjölga
herra huga þíns. En æfing
mun gera þér fært að tæma
huga þinn og halda hcxium í
skef jum. — Hugsaðu þér þinn
eigin huga eins og vatnsflöt
og veittu því eftirtekt, hversu
kyrr og sléttur þessi flötur get
ur orðið. Reyndu síðan að
hlusta eftir mildum tónum
samræmis og fegurðar almætt
isins, sem vaka í djúpi þagn-
arinnar.
Láttu síðan huga þinn
reika mjúklega til hinna feg
urstu og kyrrlátustu staðá,
sem þú hefir átt kost á að
kynnast og njóta um ævina:
Upp til fjallanna, í faðni kyrr
látra dala með spegilsléttum
vötnum, til ilmandi skógar-
híða, þar sem morgunblær-
inn talar í laufinu. Gleymdu
sjálfum þér og leitastu við
(Framhald á 5. síou.)