Tíminn - 16.10.1953, Page 4
«
TÍMINN, föstudaginn 16. október 1953.
ZM. Maff.
Ég lít í anda liðna tíð
er leynt í hjarta geymi.
Sú ljúfa minning létt og
hljótt
hún læðist til mín dag og
nótt,
svo aldrei aldrei gleymi.
(H. E.)
Frú Líney er dáin. Stór-
brotin, gðfug kona er horf-
in úr hópi samferðafólksins.
Börn, tengdabörn, barna-
börn, frændfólk og vinir
minnast hennar með ó-
blöndnum hlýhug og virð-
ingu. í hugann þyrpast minn
ingarnar, þær koma Ijúfar
og hreinar eins og skærustu
perlur, og ljósbrot þeirra
töfra fram ógleymanlegar
myndir, djúpt greyptar í
meðvitundina.
Frú Líney fæddist að óðal
setrinu Laxamýri í Suður-
Þingeyjarsýslu 6. okt. 1873 og
var því rétt nýorðin 80 ára,
Líney Sigurjónsdóttir
prófastsekkja, frá Laxamýri
með að skapa þau áhrif og
þá mynd er henni var fram-
úrskarandi dýrmæt og kær.
Á bernskuárunum naut
frú Líney kennslu heimilis-
kennara, en er hún stálpað-
ist fór hún að heiman til
mennta. Hún fór að Lauga-
landi og stóð sig þar með
slíkri prýðf að skólinn
tryggði sér starfskrafta henn!
ar og var hún 18 ára gömul,!
ráðin kennari að skólanum
og kenndi hún þar í tvo vet-
ur við hinh bezta orðstír.
En stærra verkefni beið.
Hún g’iftist 21. sept. 1894,
séra Árna Björnssyni, þá
er hún andaðist að heimili'pra sti á Sauðárkrói (f. 1. ág.
sínu, Bárugötu 21, Reykja-
1863), manni sem var mesta
vík, ’þann 8. þessa ’mánaðar. I:vandaður og sam
,, , ^ „ ,ivizkusamur til orðs og æðis.
Merkar ættir stóðu að fru
Lineyju. Foreldrar hennar
voru hin landskunnu hjón,
Börn þeirra hjóna urðu 12
| og 11 þeirra komust upp.
_ . ... Ávallt voru þau séra Árni og
Snjólaug og Sigurjon a Laxa frú Line samhent og. sam_
myn. Foreldrar Sigurjons taka . að sk börnum sín_
voru þau Johannes Knst
jánsson á Laxamýri og
íyrri kona hans, Sigurlaug
Kristjánsdóttir. Foreldrar
Snjólaugar voru Þorvaldur
Gunnlaugsson og Snjólaug
Baldvinsdóttir á Krossum á
Árskógsströnd. Séra Baldvin
um og öðrum er á þeirra veg
um dvöldu, gott heimili,
enda var hjónaband þeirra
alla tíð mjög farsælt og ástúð
legt.
Strax eftir giftinguna varð
frú Líney miðpunktur á
kvænt Björgvin Bjarnásyni
rafsuðumanni. Reykjavik.
Afkomendur frú Líneyjar
og séra Árna eru orðnir 57,
þar af eru 3 dánir.
Frú Líney stóð ætíð með
mikilli prýði í stöðu sinni
sem móðir og húsmóðir. Öll
börn hennar munu jafnan
geyma minninguna um allt
hennar fórnfúsa göfuga og ó
eigingjarna starf sem óföln-
andi fjársjóð í sál sinni. Sú
mynd er fölskvalaus.
Á jafn stóru og gestkvæmu
.stóru heimili, fyrstu 19 ár- óg prófastsheimilið á
á Ufsum, faðir Snjolaugar ajin átti hún heima & sauðár-, Sauðárkróki og 1 Görðum
hefði smitast af bróður sín-
Lim. Þá skeður það nótt eina,
að hús þeirra og búslóð og
bækur, - en sr. Árni átti gott
safn merkra bóka, — brann
til kaldra kola. Blind kona
er í húsinu var, varð eldsins
vör og gat vakið fólkið, svo
það slapp út i tíma. Séra
Árni fór fáklæddur upp úr
rúminu, út úr brennandi hús
inu. Hann stóð sem lamaður
er hann sá húsið sitt alelda.
Aðeins ein hugsun komst að
honum. — Einhverju verð ég
að bjarga. — Hann æddi aft
ur in i eldinn, rak sig á borð
fálmaði fyi'ir sér, greip upp
það sem lá á borðinu og
hrökklaðist úr kæfandi
reyknum aftur til dyra. :—
Eldtunga blossaði upp úr hús
inu. — Hann hélt fast um
stóru bókina er hann hafði
gripið upp. Orðin er letruð
voru á spjald hennan glömp-
uðu á móti honum i bjarma
hér í Reykjavík. Þar hélt hún
heimili með dætrunum, þar
til þær stofnúðu eigin heim-
ilir Siðustu árin var hún ein
í vistlegu íbúðinni sinni á
Bárugötunni. Eftir að fækka
tók í kringum hana, sat hún
löngum með prjóna sína eða
bók, því þvi hún hafði alltaf
yndi af lestri góðra bóka. Oft
litu börnin hennar, tengda-
börnin og barnabörnin inn
til hennar. Síðustu árin bætt
ust barnabarnabörnin i hóp-
inn. Vinir og kunningjar litu
einnig oft inn til hennar, þó
fækkaði kunningjunum frá
fyrri árum að eðlilegum
hætti með árunum, straumur
tímans hreif þá fleiri og fleiri
með sér inn í eilífðina.
Frá því frú Líney fluttist á
Bárugötuna og til hinztu
stundar átti hún þar sitt eig
ið heimili. Þar leið henni eins
vel og í mannlegu valdi stóð í
skjóli og ástúðlegri umönn-
un elskaðs sonar og tengda-
dóttur er umvöfðu hana kær
leika sínum og umhyggju og
vöktu yfir því að gleðja
hana hvenær sem tækifæri
gafst. — Öll vildu börnin
hennar hlú að henni, hvert
eldsins. — HEILOG RITN-.eftir sinni getu, því þau elsk
ING — stóð letraðá spjaldið. J uðu hana mjög og virtu. En
— Óttinn og óróinn hvarf það kom í hlut Páls og Elín-
Krossum var bróðir séra
Hallgríms föður Jónasar
Hallgrímssonar, listakáldsins
góða. Snjólaug og Þorvaldur
á Krossum áttu mörg börn
óg er frá þeim kominn mik-
ill ættbálkur.
Þau Snjólaug og Sigur-
jón á Laxamýri bjuggu búi
sinu með miklum ágætum og
rausn og gerðu garðinn fræg
an, svo sem alkunngt er.
Þau bjuggu vel að öllu og
öllum, sem þau náðu til. Má
þá geta nærri, að börn slíkra
íoreldra fengu bæði í erfð-
um og uppeldi það veganesti
út í lífið, er giftudrjúgt
króki en fluttist að Görðum ’ var>., veltur afkoman mjög
á Álftanesi árið 1913 er séra mikiÖ á dugnaði og hagsýni
Árni fékk veitingu fyrir, húsmóðurinnar. Frú Líney
Garðaprestakalli, er hann •var sérstaklega lagið að nota
þjónaði síðan til dauðadags,1 °& nýta> ÞaS sem hú21 bafði
en hann dó 26. marz 1932.;handa á milli- Hún la aldrei
Fjögur seinustu árin er hannjá liái siJlu heldur var sívinn-
lifði áttu þau heima í Hafn- andi> róleg og glögg og svo
arfirði
Heimili þeirra frú Líneyj
afkastamikil að undrun sætti.
Á heimilinu og fyrir heimilið
ar og séra Árna varð strax var unnid °S erjað seint og
mannmargt, Auk barnahóps snemma> °" fyrst og síðast
ins, sem stækkaði með ári huSsad fyrir þörfum manns
' og barna og annara er á heim
bæði skyldir og vandalausir,
um lengri eða skemmri tíma.
ilinu
— í
dvöldu eða það gistu.
Görðum
eins og dögg fyrir sólu og
um leið hugsaði hann: —
Hvað er þetta, ég var fárveik
ur en nú finn ég hvergi til,
’ég er ekki einu sinrii mátt-
laus! Upp frá þeirri stundu
fann hann aldrei til fyrir
brjóstinu og það töldu þáu
bæði hjónin gjöf frá þeim
Guði er megnar að snúa til
góðs þeim atvikum er menn
irnir telja ólán. Seinna orti
séra Árni kvæði um það er
hann æddi inn í alelda húsið
í örvæntingu sinni og endar
það á þ'essu erindi:
Ég lærði þá nótt að byggja
mitt bú,
á bjargi himneskrar vonar,
er styðst við kærleika og
kristins manns-trú
krafti Guðs eingetna sonar.
bjuggu þau- 1
Móðir séra Árna, Elín Jóns-' prófastshjónin búi sínu.
’ dóttir, hálfbróðir hans,1 Starfsmaður ei var þar hjá
hlaut að reynast, enda varð'Björn Helgason og systir Sig Þeim Um margra ára skeið,!lsr a orunann sag
það svo, að börn þeirra, öll j urlaug Elísabet, áttu til dæm dáðist miöS að afköstum frú,hvað r...f
er upp komust, voru hvert heimili sitt hiá beim til Lineyjar og því hversu mikil | Ja Pao vai erilLL’. f11
öðru mannvænlegra og hinztu stundar. Sigurlaug dó bukona hun var- Sagði hann | veit h®lha'
reyndust hinir nýtustu menn.árið 1928 og hafði þá tekið æðl oít ->að hann séra Arni,SlirínTf var«
í lífi sínu og störfum. Þau þátt t að fostra upp Ö11 born byggi nú ekki alveg einn,! Maöunnn minn varo
voru 13 systkinin sem borin in _ sem öllum bótti vænt Þar sem hún frú Líney væri|aiaara upp _ Iia pvi’
voru í heiminn á Laxamýri. ’ um hana _ OK yfirleitt var annars vegar“, og það var orð, °S o11 sængurfot og annað,
8 þeirra n45u fulloríinsalL.hönd »nnu. (er B rnl saluga frlhey® Mr
Nú hafa þau öll kvatt þessa 'ar og henni ómetanleg hjálp! Það skaPaði öryggiskennd 1 orunann.
jörð, — síðust úr hópnum'xucðan mest á reyndi enda'að vera nálægt frú Líneyju.
Er frú Líney seinna minnt
ist á brunann sagði hún eitt
hverfur frú Líney af sjónar
sviðinu og náði hún hðestum
aldri sinna systkina.
Laxamýri, hið glæsilega
bernskuheimili frú Líneyjar,1 ar, endurskoðandi í Reykja-
var henni jafnan hugstætt J vík, kvæntur Margréti Ás-
kunni Líney vel að meta það.'Hun var heilsteypt skapfestu
Ellefu börn frú Líneyjar, kona> stjórnsömu og mild.
Það var máske
gott vegna barnanna.
★
Eftir að frú Líney missti
eru á lífi en eitt dó í Hun vissi hverni8’ hlutirnir mann sinn fluttist hún með
bernsku. Þau eru: Björn Ein áttu að vera °S störfin lékujyngstu dætrum sínum í hús
hennar og umhverfi var æf-
og mjög kært. — Faðir henn !geirsdóttur. Sigurjón Þorvald inleSa notalegt og hlýlegt
í höndum hennar. Heimili Páls sonar
konu hans
ar, sífellt jafn kvikur, jafnjur, prestur i Hallgrímssókn
vakandi og áhugasamur í í Reykjavík, kvæncur I-ór-
starfi sínu, — móðir hennar,|unni Kolbeinz. Snjólaug Guð
æðrulaus og róleg á hverjuáún, kvænt Gunnlaugi Stef-
sem gekk, — systkinin, gáf- ánssyni kaupmanni í Hafnar
uð og hugþekk, — vinnufólk firði, Páll Kristinn, verzlun-
ið, sístarfandi og þjónandi, arfulltrúi í Reykjavík, kvænt
— gestirnir, oft heilir hóparjur Elínu Hallsdóttur. Elín
af mönnum og hestum, já jMálfríður, kvænt Friðfinni
ekki ósjaldan 10—12 nætur j Stefánssyni múrarameistara
gestir í einu, — umhverfið í Hafnarfirði. Árni Björn,
úti og inni, — Laxáin, þar J héraðslæknir í Grenivík,
sem sprettharðir, gljáandi, kvæntur Kristínu Loftsdótt-
laxar „stikluðu fossa“, — j ur. Sigurlaug Margrét, dó
hólmarnir í ánni, víði og ung. Þorvaldur, tannsmiður,
grasi vaxnir, alsettir þybbn ■ Reykjavík, hans kona er
um, búsældarlegum æðar- j Kristín Sigurðardóttir. Sigur
fugli, — iðgrænt túnið og.laug, hjúkrunarkona, kvænt
engið, — fjöllin í blámóðu Skafta Benediktssyni bónda
fjarskans, allt þetta setti að Hraunkoti l Lóni. Mar-
svip á staðinn og markaði sín ! grét Guðný, kvænt Þórði
djúpu spor 1 barnshugann,! Jónssyni iðnaðarmanni í
er var að mótast og vaxa. I Reykjavík. Helga Álfheiður,
Tign náttúrunnar og göfgi (kvænt Skúla Þórðarsynj mag.
foreldranna lögðust á eitt'art. i Reykjavík. Ingibjörg
5vo bar var gott að dveljast.
'rC
Frú Líney fór að sjálfsögðu
ekki varhluta af mótlæti og
erfiðleikum frekar en‘ aðrir
menn er svo háum aldri ná,
en það skyggði ekki á þá stað
reynd, að hún var mikil gæfu
kona, því í gegnum allt og
allt fann hún ætíð hand-
leiðslu Guðs vaka yfir sér.
Langar mig i því sambandi
að segja frá einu atviki úr
æfi þeirra hjóna.
Hálf bróðír séra Árna
Björn Helgason, dó ungur að
árum úr óöatæringu, á heim
ili þeirra frú Líneyjar á
Sauðárkróki og varð þeim mik
ill harmdauði. Skömmu
seinna lagðist séra Ární mik
ið veikur í brjótshimnu-
bólgu. Unga konan var mjög
kvíðin yfir, að nú væri hann
sennilega búinn að fá berkla
sins og Elínar
að Bárugötu 21
ar konu hans, að veita henni
þá aðstoð sem hún þurfti
með, þau 21 árin er hún
dvaldi í húsi þeirra. Þau hjón
in og dætur þeirra tvær,
Kristjana. og Líney, umgeng-
ust Líneyju ömmu með það
efst í huga, að hún gæti hag
að lífi sínu eins og hún helzt
kaus sjálf. Ég get ekki hugs
að mér, að betur sé hægt að
búa að nokkru gamalmenni.
Allir voru samtaka í að virða
hana og meta og milli frú
Elínar og frú Líneyjar varð
innileg vinátta sem aldrei
bar skugga á, enda kom frú
Elín ætíð fram við hana
með sömu dótturlegu ástúð-
inni og hún auðsýndi sinni
eigin móður frú Kristjönu
Elíasdóttur, er einnig á sitt
athvarf í húsinu við ágætt
atlæti húsráðenda.
Gæfa frú Líneyjar entist
henni alveg til hinztu stund-
ar. Tiginmannleg' og virðu-
ieg var hún alla tíð, þó elli
og lasleiki væri henni síð-
ustu árin nokkur fjötur
urn fót. — En stærsti þáttur
inn ií lífshamingju hennar
löngu æfi var þó án vafa trú
in og traustið á Jesú Krist.
Honum fól hún sjálfa sig og
ástvini sína í skilyrðislausri
vissu um hvar öryggið er að
finna.
Honum fel ég önd henn-
ar nú að leiðarlokum, með
þakklæti fyrir allt og allt.
Kunnugur.
HEFi OPNAÐ
nýja hárgreiðslustofu
LÓRELE
Laugaveg 56 — Sími 82922
ARDÍS J. FREYMÓÐS (Jonna).
'.W.VV.VV.VV.V.VV.V.V.V.V.VAVV.V.V.V.V.’.V.V.VV
Öllum þeim, sem glöddu mig á 60 ára afmælisdaginn I;
færi ég hjartans þakkir.
Guðbjörg Greipsdóttir. í
*• “i
:> í
>ANV.™VW.V.W.,AV.*.V.V.V,VAW//.V,VAVAWÍ