Tíminn - 30.12.1953, Blaðsíða 2
2
TÍMINN, miðvikudaginn 30. desember 1953.
295. blaff.
Járnbrautarslysið í Nýja Sjálandi:
Eldfjallalón tæmdist, flóðið svipti
brúnni af, aðvörun árangurslaus
TaliS er, að milli 180 og 190
manneskjur hafi farizt í hinu
segilega járnbrautarslysi, sem
varð á jólanóttina í Nýja Sjá-
landi. Þetta er mesta járnbraut-
arslys, sem orðið hefir í sögu
Nýja Sjálands og eitt hið mesta,
se morðið hefir í heiminum fyrr
og síðar. Hraðlest þessi var á
leiðinni frá Wellington, höfuð-
borg landsins, til Aucklands, sem
er önnur stærsta borg þess og
stendur á norðurodda eyjarinn-
ar.
Slysið varð í nánd við bæinn
Wadouru. Járnbrautarbrú hafði
fallið í ána Wangwaehu, og ók
lestin beint í árgljúfrið með 90
km. hraða. Einvagninn og fimm
fremstu farþegavagnarnir fóru
fram af. Þegar tengslin milli
fimmta og sjötta vagnsins
brustu, varð lestarstjóranum,
sem staddur var í farangurs-
vagni aftast í lestinni fyrir að
grípa í neyðarhemlana, svo að
síðustu vagnarnir staðnæmd-
ust á barmi tortímingarinnar.
Sjötti vagninn vó salt um stund
á bakkanum en steyptist svo í
djúpið á eftir hinum, en öllum
farþegunum tókst að bjargast út
áður.
Eldgos gerði smá á að
stórfljóti.
Wangwaehu-áin er venjulega
aðeins smáspræna, en þegar
slysið varð, var vatnsborð henn-
ar sjö metrum hærra en venju-
lega. Formaður Alpaklúbbs Nýja
Sjálands, J. H. Rose, sem er
tengdafaðir Hillary Everest-
kappa, segir að flóðið stafi frá
eldgosum eldfjailsins Ruapehu
árið 1945. Við þetta eldgos stífl-
aðist afrennsli gígvatns eins al-
gerlega.
Eins og við Grímsvötn.
Síðan hefir vatnsborð þessa
gígvatns verið að hækka þar
til það brauzt fram gegnum
jökulhaft á Þorláksmessu og
fann sér framrás í farvegi
Wangwaehu-árinnar. Vatnið
tæmdist algerlega á þennan
hátt á skömmum tíma. Virðist
þarna hafa átt sér stað svipað
náttúrufyrirbrigði og gerast
við Grímsvötn og hin miklu
Skeiðarárhlaup stafa frá.
Eldfjallið Ruapehu er þrjú
þúsund metra hátt og hæsta
íjall landsins. Björgunarmenn
Útvarpið
Étvarpið í dag:
Fastir liðir eins og venjulega.
18.30 Tónleikar: Óperulög (plötur).
19.00 Tómstundaþáttur barna og
unglinga (Jón Pálsson).
19.30 Tónleikar: Barnalög (plötur).
20.30 Hávamál, — upplestur og tón-
Jeikar.
22.10 Sinfóníuhljómsveitin; Rudolf
Ganzhorn stjórnar.
22.40 Sinfónískir dansar (plötur).
23.00 Dagskrárlok.
Árnað heilla
Hjónaefni í Borgarnesi.
Um jólin kunngerðu hjúskap-
arheit sitt ungfrú Gunnfríður
Ólafsdóttir verzlunarmær hjá
Kaupfélagi Borgfirðinga og
Helgi Runólfsson bifreiðarstjóri,
einnig hjá kaupfélaginu.
Eiinnig ungfrú Sigrún Guð-
bjarnardóttir frá Straumfirði og
Steinar Ingimundarson bifreið-
arstjóri.
Trúlofanlr.
Sunnudaginn 20. þ. m. opin-
beruðu trúlofun sína, ungfrú Sig
urlaug Bjarnadóttir frá Vigur,
blaðamaður og Þorsteinn Thor-
arensen, blaðamaður.
Á jóladaginn opinberuðu trú-
lofun sína ungfrú Sigurbjörg
Björnsdóttir frá Drangsnesi og
Jón Sturluson, rafvirki, frá Suð-
ureyri við Súgandafjörð.
eftir slysið sögðu, að vatnið í
ánni hefði verið volgt eins og frá
heitum lindum og af því lagði
megna brennisteinssvækju.
2G7 farþegar í hraðlest.
Slysstaðurin nvar 270 km. norð
ur frá Wellington. Hraðlestin ók
þar með 90 km. hraða á klukku-
stund og 267 farþega í vögnum
sínum. Aðeins 103 þeirra um-
flúðu dauðann og um 30 þeirra
svo meiddir að þeir urðu að fara
í sjúkrahús. Margir þessara far-
þega voru að fara til Auckland
til þess að fagna drottningunni
og manni hennar við komuna til
Nýja Sjálands. Þarna voru og
heilar fjölskyldur á leið til ætt-
ingja og vina, sem þær ætluðu
að dvelja hjá um jólin, og mæð-
ur höfðu sofandi börn í fangi.
Farþegar þeir, sem lífs komust
af úr ánni, segja, að engu hafi
verið líkara en lestin tæki allt í
einu flugið. Svo heyrðist brak í
gleri og járni og síðan yfirgnæfði
allt yfirþyrmandi óp kvenna og
barna, er vatnið fossaði inn í
vagnana.
Árangurslaus aðvörun.
A. C. Ellis, póstmaður í smá-
bænum Wadouru rétt við ána,
hafði séð er flóðið svipti stöpl-
unum undan járnbrautar-
brúnni og brúin féll niður.
Hann vissi, að Iiraðlestin var á
næstu grösum. Það var liðið
frám yfir miðnætti, og hann
vildi gera ýtrustu tilraun til að
stöðva lestina. Hann greip
neyðarveifu og stökk út á
brautarteinana með lukt í
hinni hendi. Þessu veifaði hann
esm óður væri, er hann sá ljós
lestarinnar nálgast, en sá sem
stjórnaði Iestinni virtist ekki
sjá það eða þá að lestin var á
of mikilli ferð ti lað geta heml-
að. Ellis varð á síðasta andar-
| taki að stökkva út af brautinni
j til þess að verða ekki undir
lestinni.
1 — ÞaS er ekki gott að lýsa
því sem skeði, þegar lestin kom
að hinni föllnu brú nokkur
hundruð metrum framar, en
eimvagninn hentist út í loftið og
stakkst síðan á nefið niður í ár-
flauminn. Fyrsti vagninn fylgdi
þegar á eftir, annar riðaði sem
snöggvast á brúninni og dró síð-
an þrjá aðra með sér í djúpið.
jVagnarnir stungust hver inn í
annan.
I
Trúðu ekki, að slys væri skeð.
Þar sem sjötti vagninn vó salt
á brúninni kom Ellis hlaupandi
að. Farþegar og vagnþjónn
skildu ekkert í því, hvers vegna
lestin hafði numið svo skyndi-
lega staðar, og ekkert sást í
myrkrinu.
— Komið farþegunum þegar
út, hrópaði Ellis.
— Láttu ekki svona maður,
sagði vagnþjónninn. Hvað er á
seyði?
Hann vildi ekki trúa því sem
Ellis sagði fyrr en hann stóð
sjálfur á brúninni og sá vagna-
brakið í ánni. Nokkrum mínut-
um síðar tók þessi vagn einnig
að þokast fram af og steyptist
síðan, en þá voru allir farþeg-
' arnir komnir út. Ellis fór þó
fram af með vagninum, en bjarg
aðist.
| Ellis sagðir síðar: — Ég sé
.þetta enn fyrir augum mér, og
ég held, að ég muni heyra skelf-
ingarópin meðan ég lifi.
„Við erum í vatni“.
Frú Margaret Anderson var í
fimmta vagninum, sem fram af
fór. Hún komst lífs af og segir:
— Það hvað allt í einu við
ægilegt brak. Við hjónin þrýst-
um okkur saman, þar sem við
sátum, og maðurinn minn sagði:
„Þetta er hræðilegt, vatnið belj-
ar inn“. Það var orð að sönnu.
ÍFólkið æpti af skelfingu og að
jandartaki liðnu var ég í vatni
lupp í háls. Straumurinn hreif
S. K. T.
S. K. T.
mann minn brott frá mér, og ég
tók að biðja. En einhvern veg-
inn tókst okkur að mynda keðju
og komast upp á þak vagnsins
okkar. !'
Sjötti vagninn barst um 100
metra niður ána í blóðlituðum
straumi. í honum voru 123 far-
þegar og fyrir snarræði Ellis,
sem þegar hafði ráðizt á glugg-
ana og brotið þá marga, björg-
uðust allir úr honum nema ein
stúlka.
i
Björgunarstarf Iiefst.
i Björgunarstarfið hófst er her-
menn frá nærliggjandi herstöð
komu á vettvang stundu síðar og
lýstu upp hinn hroðalega vig-
völl. Vagnarnir í straumflaumn- '
um voru þá sem dyngja járns
og trés. Björgunarstarfið var
erfiðara en lýst verði. Svo grán-
aði fyrir degi.
i Nær kílómetra neðan við slys- '
staðinn fannst kona grafin í
efju upp í háls en bjargaðist þó.
Straumurinn bar líkin til hafs.
Menn hafa fundið dána og deyj
andi menn úti á sjó um 150 km.
frá slysstaönum.
I _ Um 70 lík hafa alls fundizt.
Áin bar sífellt fram trjáboli og
grjót, sem dundi á lestarbrakinu.
Þjóðarsorg ríkti í Nýja Sjá-
landi um jólin. Elísabet drottn-
ing flutti samúðarboðskap sinn
í jólaávarpi sínu til þjóðarinnar.
Fyrri stórslys.
Þetta er eitt mesta járnbraut-
arslys heims fyrr og síðar. Mesta
slysið á friðartímum varð í Skot
landi um aldamótin og fórust
þá 250 manneskjur. í júlí 1901
fórust 101 maöur í járnbrautar-
slysi í Nashville í Tennessee.
Mesta járnbrautarslys á stríðs-
árum varð við Balvana á ítalíu
1944 og fórust þar 251 maöur.
Svart arinband sorg
armerki í Persíu
London, 5. des. Stjórnmála
samband komst á í dag milli
Bretlands og Persíu. Fregnir
frá Teheran herma að all-
mikil ólga sé í Persíu vegna
þeirrar ákvöröunar stjórnar
innar aö taka upp stjórn-
málasamband á nýjan leik
viö Breta. Einn trúarleið-
togi hefir skorað á fylgis-
menn sína og aðra, aö bera
svart armband um handlegg
sér og láta í ljós önnur sorg-
areinkenni vegna þessa at-
' buröar og til þess aö láta í
:ljós vanþóknun sína. Sagði
'hann, að íranska stjórnin
heföi aö lokum oröiö aö láta
i undan endurteknum þvingun
urn og hótunum Bandaríkja
manna í þessu máli. I
ARAMOT A-DANSLEIKUR
í G. T.-húsinu á gamlárskvöld kl. 9.
Danshljómsveit Garls Billich. ♦
Söngvarar: Ingibjörg Þorbergs og Sigurður Ólafsson.
Karl Guðmundsson leikari, skemmtir með nýjum
gamanþætti.
Kynnt verða ný danslög eftir Carl Billich og Svavar
Benediktsson.
ÁSADANSINN
verðlaun verða veitt.
Aögöngumiðar seldir í G. T.-húsinu í dag kl. 5—7.
Sími 3355.
Tryggingarstofnun ríkisins
tílkynnir:
Tryggingastofnun Ríkisins.
Skrifstofur Tryggingarstofnunar ríkisins Laugaveg
114 veröa lokaöar laugardaginn 2. janúar.
Síðar verður auglýst hvenær bótagreiðslur fyrir
janúarmánuð hefjast.
H. f. Eimskipafélag Islands.
Aðalfundur
Aðalfundur hlutafélagsins Eimskipafélag íslands
verður haldinn í fundarsalnum í húsi félagsins í
Reykjavík, laugardaginn 12. júní 1954 og hefst kl. 1,30
eftir hádegi.
I. Stjórn félagsins skýrir frá hag þess og framkvæmd-
um á liðnu starfsári, og frá starfstilhöguninni á
yfirstandandi ári, og ástæöum fyrir henni, og legg-
ur fram til úrskurðar endurskoðaða rekstursreikn-
inga til 31. desember 1953 og efnahagsreikning meö
athugasemdum endurskoöenda, svörum stj órnarinn-
ar og tillögum til úrskurðar frá endurskoðendum.
2. Tekin ákvörðun um tillögur stjórnarinnar um
skiptingu ársarðsins.
3. Kosning fjögurra manna í stjórn félagsins, í stað
þeirra sem úr ganga samkvæmt samþykktúm fé-
lagsins.
4. Kosning eins endurskoðanda í stað þess er frá fer,
og eins varaendurskoðanda.
5. Umræöur og atkvæðagreiðsla um önnur mál, sem
upp kunna að verða borin.
Þeir einir geta sótt fundinn, sem hafa aðgöngumiða.
Aðgöngumiðar að fundinum veröa afhentir hluthöf-
um og umboösmönnum hluthafa á skrifstofu félagsins
í Reykjavík, dagana 8.—10. júní næstk. Menn geta
fengið eyöublöð fyrir umboö til þess að sækja fundinn
á aðalskrifstofu félagsins í Reykjavík. Óskað er eftir
aö ný umboð og afturkallanir eldri umboða séu komin
skrifstofu félagsins í hendur til skrásetningar, ef unnt
er 10 dögum fyrir fundinn, þ. e. eigi síöar en 2. júní
1954.
Reykjavík, 22. desember 1953.
Stjórnin.
WAW.V.VV.,.V.,.V.V.V.VAV//.VAWAV.V.,WW.V.
;• Alúðar þakkir færi ég þeim, sem með heimsóknum,
gjöfum og skeytum sýndu mér vinsemd á sextugsaf-
;• mæli mínu 7. des. s.l.
I; Stanley G. Melax.
CwAVAW.V.%-.'.V.V.V.V.'.V.V.%W/A’.VAV.W.VWV
Gætið varúðar
í umferðinni
Greiðið blaðgjaldið
Munið, að blaðgjald þessa árs
er fallið í gjalddaga.
Injabelmta Tímans