Tíminn - 05.11.1954, Side 5
250. blað. TÍMINN, föstudaginn 5. nóvember 1954. 5
,.» - .............. 111 ' ...................................' ' r' ' ~ - -
Gmnli oti nt#t tíminn mœtast í Effyptalandi:
Nútímatækni s eflingu atvinnuvega heldur
innreið sina í hið eldforna ríki Faraóanna
Þegar Napóieon kom til
Egyptalands árið 1798, bjuggu
þar tæpar 2 milij. íbúa á 3
millj. ekrum frjósams lands.
í dag eru íbúarnir hins vegar
23 milljónir, en hið frjósama
land lítið stærra en 6 millj.
ekrur. Ræktarlandið hefir
ekki aifkiat að sama skapi
og íbúum hefir fjölgað, og það
er ein ástæðan fyrir því, að
Egyptar hafa nú hafið baráttu
fyrir uppbyggingu hins forna
lands síns með þrjú höfuð-
markmið efst í huga: Meiri
uppskeru af hverri ekru lands,
aukningu ræktarlandsins eins
og framast er unnt og eflingu
iðnaðar. Baráttan er þegar haf
in og Egyptar eru staðráðnir í
að ná settu marki og hvika
hvergi frá settri stefnu, enda
gera þeir sér ljósa ástæðuna
fyrir mismuninum milli fram
leiðslu og fclksfjölda. „Það er
ekki af því að fölksfjölgunin
hafi verið of mikil, heldur hef
ir þróunin verið of lítil“, segir
varaforsætisráðherrann, Gam
Nýi tíminn — fullkomið verksmiðjuhverfi reist í nútíma byggingarstíl.
hefir sínar veiku hliðar að
treysta aðallega á eina fram-
leiðsiugrein. Árum saman mið
aðist öll jarðyrkja og iðnaður
aðeins við ræktun og veínað
baðmullar, sem Egyptar telja
vera hina beztu í heimi. Lítið
sem ekkert var gert til að auka
ræktuxrina, meðan fólkinu
hélt áfram að fjölga til jafn-
aðar um 350 þús. manns á ári.
Og það, sem verra var, ekkert
Táknraen mynd fyrir gamla tímann -
fornar rústir.
pýramídi, úlfaldi og
al Salem, sem hefir yfirum-
sjón uppbyggingarinnar á
hendi.
■ Landbúnaður er
aðal atvinnuvegurinn.
Frá fyrstu tíð hefir land
búnaður verið aðal atvinnu-
vegur Egypta, og í dag lifa
70 af hundraði landsmanna á
landsins gæðum. 27% þjóðar-
teknanna eru af landbúnaðar
afurðum, sem einnig eru lang
mesta útflutningsvaran eða
94% alls útflutnings. En það
var gert til að efla iðnaðinn.
Enda létu afleiðingarnar ekki
á sér standa. Lífskjör manna
fóru sífellt versnandi og fæðu
skortur gerði vart við sig.
Yfirvöld landsins sáu að við
svo búið mátti ekki standa, og
árið 1930 hófst fyrsti vísirinn
að byltingu þeirri í iðnaðar-
málum, sem nú er í fullum
gangi undir handleiðslu hinn-
ar nýju stjórnar.
Helztu iðngreinar.
Langstærsta iðngrein
Egypta er baðmullarvefnaður.
Við hann vinna alls um 150
þús. manns. Hiá aðal vefnaðar
fyrirtækinu vinna 16 þúsund
starfsmenn, sem hafa allar
fullkomnustu vélar og búa í
verkamannabústöðum, er tald
ir eru vera meðal hinna glæsi
legustu í heiminum. Tekjur af
baðmullarvefnaðinum nema
29 millj. dollara árlega og 10
þús. smál. framleiðslunnar
eru fluttar út. Auk þess fram
leiða Egyptar á annað þúsund
smálestir af ullargarni á ári,
og silkiframleiðslan fullnægir
þörfum landsmanna sjálfra,
auk þess sem nokkuð af henni
er flutt til Sudan. Prjónafatn
aður og sokkar eru dafnandi
framleiðslugrein og sama er
að segja um uhdirfatnað.
Stærsta fyrirtæki matvæla-
iðnaðarins er í eigu verkfræð
ings nokkurs, Ahmed Abboud,
sem sagður er hafa reist það
með peningum, er hann fékk
fyrir að veðsetja giftingar-
hring konu sinnar. Fyrirtækið
framleiðir sykur, og er árleg
framleiðsla þess um 230 þús.
smálestir. Abb'oud hefir einnig
fleiri járn í eldinum. Hann á
stóra nýtízku áburðarverk-
smiðju í Súez, sem mun geta,
ásamt annarri sams konar
verksmiðju, er rísa mun i fram
tíðinni, annast þurftir Egypta
á þessu sviði.
Egyptar framleiða aðeins
10% þess stáls, er þeir nota
á ári. En úr þessu mun bætt
innan fárra ára, því að
egypzka stjórnin hefir gert
samninga við þýzkt fyrirtæki
um byggingu stálverksmiðju í
grennd við Kairó, sem verða
mun kjarni egypzkrar þunga
varningsframleiðslu, þar á
meðal vopnaframleiðslunnar.
Af öðrum framleiðsluvörum
ber að nefna sementið, sem
er eitt hið ódýrasta og jafn-
framt bezta í víðri veröld. Að
skóframleiðslu vinna 36 þús.
manns og 13 þús. framleiða ár
lega 12 billjónir af hinum við-
urkenndu egypzku sigarett-
um, sem þekktar eru um allan
heim. Auk alls þessa eru á
prjónunum áform um að reisa
pappírsmyllu, hjólbarðaverk-
smiðju o. fl
Olíuleit.
í vesturhluta eyðimerkur-
irinar fer fram geysivíðtæk
oliuleit. Amerísk olíufélög eiga
mikla hluti í fyrirtækjum
þeim, er leitina framkvæma
og er margt Ameríkumanna
starfandi í Egyptalandi að
þessum málum
Höfuðóvinur olíuleitar-
mannanna eru jarðsprengju-
svaéðin. Þúsundir af jarð-
sprengjum, sem skildar voru
eftir, þegar brezku herirnir og
hersveitir Rommels, hershöfð-
ingja, höfðu h.áð þar hina
ægilegu bardaga, hafa nú
grafizt undir sandflæmin.
Enda þótt allflest svæðin séu
merkt á hernaðarkortum, er
eftir að leysa það vandamál,
hvernig hægt sé að fjarlægja
sprengjurnar. Olíuleitin gæti
gengið langtum greiðlegar ef
jarðsprengjusvæðin hömluðu
um er hjálpað til að komast á
laggirnar með því að þær eru
ekki skattlagðar fyrstu sjö ár
in.
Útþensla landbúnaðar —
bættar samgöngur.
Hinni miklu eyðimörk
Tahrir héraðsins er nú verið
að breyta í frjósamt ræktar- ekki framkvæmdum. Egypzki
land. Á hverjum degi verða 30 herinn hefir sent á vettvang
ekrur af gróðurlausri eyði- sveitir sérfræðinga, sem sér-
mörk ?.ð frjósömum akri. Stór lega hafa verið þjálfaðír til að
virkar vinnuvélar slétta úr gera sprengjur óvirkar, og
ójöfnum sandanna og grafa einnig hafa amerisku olíu-
áveituskurði, vegir eEU lagðir fyrirtækin fengið flokka af
Fossaflið og vélarnar hafa leyst uxann af hólmi.
og lítil, fögur þorp spretta
upp eins og gorkúlur. Fyrsta
uppskera af lendum þessum
fékkst í ár, fyrnin öll af safa
ríkum melónum. Fátækum
bændum eru úthlutaðir jarð
arskikar í héraðinu jafnóðum
og búið er að vinna þá til
ræktunar, og til að byrja með
fá bændurnir einnig tæknileg
ar leiðbeiningar. Á sama hátt
er unnið sleitulaust að út-
þenslu landbúnaðarins víðar
í landinu.
Jafnframt þessum fram-
kvæmdum er svo unnið að
bættum samgöngum í land-
inu og hafa verið áætlaðar
til vegalagningar um 86 millj.
dollara á næstu tiu árum.
Skipakostur landsmanna á
stórfljótinu Níl hefir og verið
endurbættur eftir föngum.
íyrrverandi yfirmönnum í
hernum til hjálpar.
Fljúgandi dráttarvél.
Það bar við eitt sinn, þegar
flokkur olíuleitarmanna yar
að bíða eftir sérfræðingum'til
þess að gera sprengjur óvirk-
ar, að þeim fór að leiðast bið-
in, og ákváðu að útbúa sér
sinn eigin sprengjueyðir.
Hann bjuggu þeir til á þann
hátt að þeir festu olíutunnur
framan á dráttarvél, sem
stjómað var með fjarstýri-
tækjum. Var ætlun þeirra að
sprengjurnar myndu springa
þegar tunnurnar snertu yfir-
borðið. Svo fór þó ekki í
reynsluförinni. Tunnurnar
runnu yfir sprengjurnar án
þess að nokkuð skeði, en í kjöl
(Framhald & B. síðu.I
Mesti orkugjafi þeirra tíma var uxinn.
;-l VV *.á V' ; ***• WV vA íví (TV \ri •©■ r\S iu' V'C
Leita erlendra lánveitinga.
Til þess að standa straum
af kostnaði við að efla iðnað-
inn og reisa nýjar verksmiðj
ur, hafa Egyptar leitað fyrir
sér erlendis um lánveitingar,
bæði til alþjóðabanka og er-
lendra stjórnarvalda. Og til að
stuðla að öruggari þróun iðn
aðarins hafa verið afnumdar
ýmsar hömlur, er voru á því að
útlendingar ættu hlut í iðn-
fyrírtækjum. ' Einnig hafa
skattar verið afnumdir á öll
um vélum og nýjum iðngreiri
Egypzku blómarósirnar vinna nú við nýtízku spunavélar.