Tíminn - 12.02.1955, Blaðsíða 4

«.
TÍMINN, laugardaginn 12. febrúar 1955.
35. blað.
Vandasamt hlutverk vel af hendi leyst
Þuríður Pálsdóttir gerir hlutverki IVcddii I „I Pag'Iiacci4í g'Iæsi-
Icg’ skil. — Allir siiugvarar í óperimuui í Þjóðl. cru uú íslcnzkir.
Þegar ÞjóSleikhússgestir
settust í sæti sín s. 1. sunnu-
dagskvöld 6. þ. m., mun mörg
um þeirra eflaust hafa fund-
ízt það bera vott um talsverða
dirfsku af ráðamönnum Þjóð
leikhússins að láta sér detta
i hug að íslenzk söngkona gæti
tekið við hinu vandasama að-
alhlutverki í „I Pagliacci“ af
sænsku óperusöngkonunni
Stinu Brittu Melander, — og
það með aðeins viku fyrir-
vara! Því ef það var á annað
borð skoðun þeirra, að frú
Þuríður Pálsdóttir væri fær
um að skipa sæti ungfrú
Melander með svona stuttum
fyrirvara, hefði þá ekki verið
miklu hagkvæmara að fela
henni hlutverkið strax í byrj-
un í stað þess að leita út fyrir
landsteinana að erlendri söng
konu? Um þær mundir höfðu
a. m. k. flestir leikhúsgestir
enga aðra Neddu til saman-
burðar eins og þeir hafa nú.
Hlaut það því að vera hálfu
erfiðara fyrir frú Þuríði að
þurfa nú að taka að sér þetta
vandasama hlutverk svo til
fyrirvaralaust, eftir að sú
sænska var þúin að gera því
svo góð skil sem frægt er orðið.
Og þegar þar við bættist að
frú Þuríður hafði öðru hlut-
verki að gegna í hinni óper-
unni, var ekki að furða, þótt
mörgum hafi fundizt, að hér
væri ætlazt til einum of mik-
íls af okkar ungu og efnilegu
söngkonu.
Með þetta allt í huga, held
ég að því verði ekki neitað
með nokkurri sanngirni, að
frú Þuríður hafi þetta kvöld
unnið alveg einstakt afrek,
sem er sannarlega þess virði
að því sé á lofti haldið. Því
aðeins það að læra hlutverkið
á ítölsku á svona stuttum
tíma er afrek út af fyrir sig,
hvað þá heldur að geta leikið
það og sungið jafn vel og eðli
lega og frú Þuríður gerði þetta
kvöld.
Að vísu væri hægt að benda
á ýmislegt, sem betur hefði
mátt fara, svo sem öllu meiri
tilþrif í söng og leik á sumum
stöðum í 2. þætti. Auk þess
mun sumum kannske hafa
fundizt skorta nokkuð af hin-
um svifléttu balletthreyfing-
um, sem ungfrú Melander
varð svo fræg fyrir, en þá er
því til að svara, að með allri
virðingu fyrir hinni sænsku
óperusöngkonu, þá túlkaði
hún Neddu á dálítið óvenju-
legan hátt; gerði hana t. d. að
hálfgerðri „ballerinu", sem þó
mun ekki vera ætlazt til að
Nedda sé samkvæmt óperu-
handritinu.
Á hinn bóginn var svo
margt jákvætt os sannfær-
andi í túlkun Þuríðar á hlut-
verkinu, að ég tel það mun
Þuríður Pálsdóttir sem Nedda í
„I Pagliacci“.
þyngra á metunum en það,
sem miður kann að hafa farið
og á vafalaust eftir að lagast
með fleiri sýningum.
Yfirleitt finnst mér meira
jafnvægi í óperunni með þátt
töku Þuriðar; hún lék og söng
eðlilega án þess nokkurn tíma
að „yfirdrífa“ eða reyna að
draga að sér athygli á kostnað
meðleikenda sinna. Hafði hún
auðsjáanlega mjög næma til-
finningu fyrir efni óperunnar
og hagaði leik sínum og söng
mjög í samræmi við það. Að
sjálfsögðu útfærði hún sum
leikatriðin á annan hátt en
ungfrú Melander, enda eru
þær frekar ólíkar „týpur“.
Virtist mér margt af þessum
breytingum vera til bóta, t. d.
svipusenan móti Guðmundi
og ástarsenan móti Gunnari,
svo nokkuð sé nefnt. Að öðru
leyti var „mimik“ Þuríðar
með ágætum og leikur hennar
og söngur þrunginn sterkri
innlifun. Var athyglisvert,
hversu létt hún var á sviðinu
og hreyfingar hennar mjúkar
og fjaðurmagnaðar. Þá var
textaframburður hennar
óvenju skýr og söngurinn tá-
hreinn og músikalskur. Að
vísu fannst mér hún mega
beita röddinni öllu meira á
stöku stað, en það getur líka
hafa orsakazt af rangri stað-
setningu á sviðinu og stendur
auk þess til bóta, þegar frum-
sýningarvarkárnin er úr sög-
unni, enda er rödd frá Þuríð-
ar töfrandi fögur og sveigjan-
leg og raddsviðið mikið.
í heild verður að telja
frammistöðu frú Þuríðar ótrú
lega góða eftir öllum atvikum
að dæma og enda þótt sumir
kunni ef til vill að vera svo
heillaðir af frammistöðu ung-
frú Melander, að þeir geti ekki
hugsað sér Neddu öðruvísi, er
mér nær að halda að þeim
hinum sömu myndi hafa fund
izt Þuríður alveg ágæt sem
j Nedda, ef hún, en ekki sú
sænska, hefði farið með hlut-
verkið frá byrjun.
Að öðru leyti tókst sýningin
á „I Pagliacci“ mjög vel og
mátti sjá greinilegar fram-
farir frá, því á fyrstu sýning-
unum, ekki sízt hjá kórnum,
sem er nú orðinn sambærileg
ur við beztu óperukóra erlend
is a. m. k. sönglega séð.
Með þessari sýningu á „I
Pagliacci" hefir Þjóðleikhús-
inu loks tekizt að flytja er-
lenda óperu á frummálinu,
skipaða íslenzkum söngkröft-
um eingöngu og þar með tvær
heimsfrægar óperur á einu og
sama kvöldinu án nokkurrar
aðstoðar erlendra söngvara.
Er því hér um alveg einstakan
tónlistarviðburð að ræða á ís-
lenzku leiksviði.
Um síðari óperuna „Cavall-
eria Rusticana“ er það að
segja, að þar hafa einnig orð-
ið framfarir frá því á fyrstu
sýningunum. Virðist mér ung-
frú Guðrún Á. Símonar hafa
„sungið sig mest upp“ af ein-
söngvurunum. Er nú enn
meiri glæsibragur yfir rödd
hennar og leikurinn markviss
ari og stórbrotnari.
Þessar óperusýningar hafa
nú staðið yfir síðan fyrir ára-
mót og jafnan verið fullt hús
eða því sem næst á hverri sýn
ingu. Virðist því mega slá því
föstu, að íslendingar kunni
vel að meta óperuflutning og
geti vel hugsað sér að fá 1—2
nýjar óperur á hverju ári.
Rigoletto og La Traviata
voru sýndar um og yfir 30
sinnum hvor og nú hafa þess-
ar óperur verið sýndar um 20
sinnum, oftast fyrir troðfullu
húsi. Á ég bágt með að trúa
öðru en að aðsóknin haldist
um sinn, þegar íslenzkir söng
kraftar fara með öll hlutverk
in, því bæði er það, að margir
urðu frá að hverfa á síðustu
sýningunum með sænsku
óperusöngkonunni og svo
hljóta margir þeirra, sem sáu
hana að verða spenntir fyrir
því að fara aftur til að kynn-
ast nýrri Neddu. Auk þess er
ekki að vita hvenær okkur
býðst næst tækifæri til að sjá
óperu í Þjóðleikhúsinu skip-
aða íslenzkum söngvurum ein
göngu.
Er þess að vænta, að tón-
listarunnendur kunni að meta
þetta tækifæri og fjölmenni á
þær fáu sýningar, sem eftir
eru, því vitanlega er það mik-
ið eftir aðsókn og viðtökum
komið, hvort Þjóðleikhúsið tel
ur sér fært að gefa okkur
kost á nýrri óperu næsta
haust eða ekki.
Söngvinur.
I— ALLT Á SAMA STAÐ —
PITTSBURGH og DITZLER
BifreiðcUökk, fyrir sprautu og handmálun fyrirliggjandi. |
H.f. Egill Vilhjálmsson j
| Laugavegi 118. — Sími 81812 |
5$$555$555$$5$555555$55555$$5$55555555555555$5$5$5555$. $$$$$5$$$$$5$$$$$$$$$$$5$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$;

ö R I 0 m á V. ♦
. A/ . .. _ 'jStf* ~ j
Eins og skýrt var frá í síðasta spaða og á spaða ásinn lét hann
þætti sigraði Osló Stokkhólm í tapslaginn í laufi. Þar sém tígul
bridgekeppni. Gekk þar á ýmsu eins kóngur var á eftir tigúí ási vánnst
og oft vill verða í slíkri keppni, og sögnin. Margt þurfti að liggja rétt
sýna eftirfarandi spil það vel. í þessari glæfrasögn, -en hamingjan
brosti við Norðmönnunum. Sögnin
♦ 9 er afsakanleg vegna þess, að Norð-
V Á K D 9 5 2 menn vora mikið undir, er síðasta
♦ G 6 4 3 2 umferð hcfst.
* 5 Hér kemur annað spil, sem svipar
* 0 4 3 2 AK75 til hins fyrra.
y 10 V 7 4
♦ D98 ♦ Á 10 7 N
* ÁDG 6 4 * 10 9732 ♦ Á D G
A Á D 10 8 6 V Á K D G x x x
V G 8 6 3 ♦ X X X
♦ K 5 4> Ekkert
* K 8 S . . ;
♦ K x
Norðmennirnir Herseth og V x x
Varnaas sátu norður og suður, og ♦ D G X X
voru utan hættu. Sagnir gengu * Á K D x x
þannig: Noiður 1 hjarta, suður 3
hjörtu, nörður 4 tíglar, suður 4
spaðar, norður 5 tiglar, suður 5
grönd og ncrður sex hjörtu.
Pjórir tiglar er spurnarsögn og
svarið, fjórir spaöar, gefur upp
spaða ás og aðra fyrirstöðu í tígli.
Þó að Herseth viti nú, að tvo ása
vantar — tígul ás og laufa ás —
spyr hann með fimm tíglum til þess
að rugla andstæðingana með tilliti
til útspilsins. Hann reiknaði með,
að ef t. d. austur ætti laufa ásinn,
myndi hann ekki þora að spila hon-
um út af ótta við, að norður ætti
ekkert í þeim lit. Og litlar líkur eru
til, að austur, eftir sagnirnar, hafi
iöngun til að spila út tígli. Það sem
norður vonaði, var, að austur myndi
velja hjarta eða spaða sem „örugg-
asta“ útspil.
Eftir 'spurnarsögnina fimm tígla
gefur suður upp þriðju fyrirstöðu í
litnum með fimm gröndum. Og
Herseth sagði þá sex hjörtu, sem
unnust. Austur spilaði virkilega út
hjarta, norður tók slaginn og spilaði
aftur hjarta. Því næst svínaði hann
Norðmennirnir, Halle og Christ-
iansen voru suður og norður. Sagnir
gengu þannig:
Suður Norður
!♦ 2|f
3* 3 4 !
3 grcnd 4 grönd
54 6y
pass .
Þrír tíglar norðurs eru beinlínis
sögn til þess að hindfa utspil í tígli
hjá austur, og sem betur fór fyrir
hann, hafði austur ekki tfgul ásinn,
því að þá heíði hann spilað honum
út. Austur átti kónginn og það
hvarflaði ekki að honum að hreyfa
litinn eftir sagnirnar. Spaði kom út
og norður tck alla slagina.
Svíarnir komust einnig í sex
hjörtu, en sagnir þeirra voru ekki
eins sniðugar hvað tígúlinn snerti.
Mótherjarnir höfðu tækifæri til að
spila út tígli, :-en hamingjan var
Svíum einnig hliðholl. Spaði kom
út og spilið féll.
Í$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$5$$$$$5$$5$$$$$$$$$5$$$$$$$$$$$S
UTSVÖR
1954
Hinn 1. febrúar var allra síðasti gjalddagi álagðra
útsvara til bæjarsjóðs Reykjavíkur árið 1954.
Atvinnurekendíur og aðrir kaupgreiðendur, sem hef-
ir borið skylda til að halda eftir af kaupi starfsmanna
til útsvarsgreiðslu, eru alvarlega minntir á að gera
bæjargjaldkera full skil nú þeSar.
Að öðrum kosti verða útsvör starfsmannanna inn-
heimt með lögtaki hjá kaMpgreiðandanwm sjálf.um,
án fleiri aðvarana.
Reykjavík, 10. febrúar 1955.
Borgarrifarinn
í$$$$$$$$$$$5$5$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$5$$$$$$$$$$$$$553
MARGRÉT GESTSDÓTTIR,
frá Káraneskoti í Kjós, atidaðist 10. þ. m. að Elli- og
hjúkrunarheimilinu Grund.
Ágúst Þorstcinsson.