Tíminn - 02.03.1955, Blaðsíða 1

V
Skrifstofur f Edduhúsi
Fréttasfmar:
81302 og 81303
Afgreiðslusími 2323
Auglýsingasími 81300
Prentsmiðjan Edda
39. árgangur.
Reykjavík, miðvikudaginn 2. marz 1955.
50. blað.
Sfurla Friðriksson segir frá merkum tilraunum:
Nytjajurtir, sera þola frost
ræktaðar hér í fyrsta sinn
t næsta isiámiði er von á kartöflatcguncl frá
Síbcríu, sem |»©Iir nokkurt frost
Ekki er Io*ku fyrir bað skotið, að á næsta sumri vaxi í fyrsta
sinn í íslenzkri mold kartöflur, sem þola frost og ýmsar aðrar
nyt.iajurtir, svo sem bygg, hafrar og jafnvel hveiti. Er hér
um að ræða rússneskar jurtir, sem rússneska landbúnaðar-
ráðuneyíið hefir sent atvinnudeild Háskólans.
samsvarandi breiddargráðu
og Reykjavík. Sagði ég hon-
um, að okku fýsti mjög að
reyna þessar nytjajurtir á fs-
landi, ef möguleiki væri á þvi
að fá fræ þessara stofna, og
taldi hann að það myndi verða
(Pramhald á 2. síðu >
Sá íslendingur, sem unnið
hefir að því manna mest að
fá þessar nytjajurtir til lands
ins, er Sturla Friðriksson,
hinn ungi og duglegi erfða-
fræðingur atvinnudeildarinn-
ar, sem vinnur nú að mörgum
tilraunum, sem áreiðanlega
eiga eftir að verða íslenzkum
landbúnaði mikil hjálp.
í tilefnz af því að komin
er til landsins fyrsta sending
in af nytjajurtum frá Rúss-
landi og von er á liinni harð-
gerðu kartöflutegund í
næsta mánuöi, sneri blaða-
maður frá Tímanum sér til
Sturlu í gær og ræddi víð
hann um þá þýðingu, er
þetta kann að hafa fyrir ís
lendinga.
Segja má, að för Sturlu á
landbúnaðarsýninguna í Rúss
landi í fyrrasumar sé upphaf
þessa. En þangað var boðið
þremur fulltrúum íslenzku
stjórnarinnar og var Sturla
einn þeirra.
Nýjar nytjajurtir.
— Þú hefir auðvitað skoðað
rækilega jurtakynbætur á sýn
ingunni?
— Já, þar gafst mér tæki-
færi til að kynnast helzta
árangri, sem Rússar hafa náð
á sviði jurtakynbóta, og þá sér
staklega því, sem þeim hefir
orðið ágengt í því að skapa
nýjar og betri tegundir nytja-
jurta fyrir hin norðlægu hér-
uð.
Fræ fengið.
Á sýningunni komst ég í
samband við einn þessara
manna, dr. Prikladov Nicolai
Vasilevitch, sem er forstöða-
maður tilraunastöðvarinnar i
Tomsk í Síberíu, og gaf hann
mér upplýsingar um þær
nytjajurtir, sem helzt væru
ræktaðar þar í héraði. Taldi
hann þá hafa stofna af byggi,
höfrum og jafnvel hveiti, sem
þeir gætu ræktað fimm hundr
uð kílómetra fyrir norðan
Narym, en það mun vera á
Iðnskólar skuli ein-
göngu vera dagskólar
Brcytingartil. kuitain fram tnn [sctta á þingi
Frumvarp wm iðnskóla var til 3. umr. í gær í neðri deiln.
Með frwmvarpi þessu cru iðnskólar felldir inn í gildandi
fræðslulöggjöf, en hingað til hefir iðnfræðslan verið alger-
lega wtan hms almen?ia skólakerfis. Skv. frumvarpinu
verða nú ríki og sveitarfélög aöilar að rekstri iðnskólanna
eins og annarra skóla.
Við umræðuna í gær kom
fram breytingartillaga við
frumvarpið. Er hún frá þeim
Eggert Þorsteinssyni, Skúla
Guðmundssyni og Bergi Sig-
urbjörnssyni.
Verði dagskólar.
Meginefni tillögunnar er á
þá leið, að iðnskólar og iðn-
námsdeildir gagnfræðaskóla
skuli vera dagskólar, en hing
að til hafa iðnnemar í sum-
um bekkjum stundað nám
sitt að kvöldinu og unnið að
deginum. í frumvarpinu, eins
og það liggur fyrir, var ekki
gert ráð fyrir þreytingum á
þessu atriði. í breytingartil-
lögunni er einnig svo ákveð-
ið að kennslan skuli vera bók
leg og verkleg. Iðnskólanám
ið skal vera i nánu sambandi
við þær iðngreinar, er nem-
ondur skólans leggja stund
á.
Verkleg kennsla í
skólunnm.
Þá er það eitt atriðið í
breytingartillögu þessari, að
sérstaklega er tekið fram, að
verkleg ker.nsla skólanna
skuli fara fram í vinnustof-
um þeirra eða öðrum vinnu-
stöðum, sem þeir hafa ráð á.
Skal störfum þar hagað sem
líkast því, sem tíðkast í hlið-
stæðum vinnustofum.
Umræða sú, sem fram fór
í dag var framhald 3. um-
ræðu, en við hana kom þessi
breytingartillaga fyrst fram.
Urðu um hana nokkrar um-
ræ'ður, enda þær breytingar
verulegar er þar er gert ráð
fyrir. Var 3. umr. enn frest-
að, svo að tóm gæfist til að
athuga tillöguna.
Bandaríkjamenn gerðu fyrir
nokkrwm dögnm tilraunir
með kjarnorkusprengjwr í
Nevada-eyðimörkznni. Mynd
in sýnir sprengingn „smá-
sprengju“, sem varpað var úr
flugvél. Gorkúluhatturinn,
kjarnorknskýið, sem mynd-
aðist þegar eftir sprenging-
una, sést greinilega yfir
sprengjustaðnwm.
Uraræður Stúdenta-
félagsins ura efna-
hagsraál
Stúdentafélag Reykjavík-
ur efnir til umræðufundar í
Sjálfstæðishúsinu annað
kvöld kl. 8,30. Umræðuefni
verður: Innflutningur á er-
lcndu fjármagni til stóriðju
og atvinnuaukningar á ís-
landi. Hefir stjórn félagsins
fengið tvo sérfróða menn á
sviði eínabagsmála til þess
að vera frummælendur á
fundinum, þá Ólaf Björns-
son, prófessor og Torfa Ás-
geirsson, hagfræðing hjá
Framkvæmdabanka íslands.
Á eítir ræðum frummælenda
veröa frjálsar umræður, og
er reisnað meö að þær verði
fjörugar, ,
Ofærusnjó gerði á stuttri
stundu í uppsveitum Árness.
Mjólkurbílar allan daginn í gær að br jótast
áfraxn, ríðandl nicnn vísa þctm veg'inn
Frá fréttaritara Tímans á Selfossi.
Óhemjumikinn snjó gerði á skömmum tíma í wppsveitwm
Árnessýslu í gærmorgwn og var síðdegis í gær kominn jafw-
falliwn hwédjúpwr snjór á þesswm slóðwm. Mjólkurbílar,
sem fórw í wppsveitirwar, voru að brjótast áfram í allan
gærdag og swmir á wppleið enw á sjöunda tímanum í gær-
kvöldi og ekki von til baka fyrr ew einhvern tíma í nótt.
Var swms staðar svo mikil blinöa á vegum, að ríðandi mewn
voru fe?ignir tzl að fara bæ frá bæ á wwdan bílwnwm til að
ma?ka slóð á vegiwn.
Snjórinn var mestur í Bisk
upstungum, Laugardal, Gríms
nesi og Grafningi. Var þar
hnésnjór jafnfallinn og allt
að því eins mikill í Hreppum
og talsverður í Landsveit. í
Flóanum var kálfasnjór.
Snjókoman hófst í fyrrinótt
og var mest snemma í gær-
morgun.
Mjólkurbílarnir tefjast.
Mjólkurbílai úr Rangár-
vallasýslu og úr austurhrepp-
um Árnessýslu komu nokkuin
veginn á eðlilegum tíma. En
bílp.r, sem fór í Grafning og
Grímsnes komu ekki fyrr en
kl. 8 f gærkveldi. Bíll, sem fór
frá Selfossi kl. 7 í gærmorg-
un, var ekki kominn nema upp
að Minniborg kl. 1 í gær.
Ríðandi menn á undan.
Þó kastaði tólfunum hjá
þeim þrem bílum, sem fóru
upp í Biskupstungur og í
Laugardal. Biskupstungna-
bílarnir tveir voru enn á upp
leið um kl. 8 í gærkveldi. Var
þar jöfn ófærð og óskapleg
blinda, sem tafði mjög. Voru
bílstjórarnir búnzr aS síma
á bæina á undan sér og biðja
þess, að ríðandi menn yrðu
sendir eftir veginum bæ frá
bæ til þess að marka slóð á
vegznn, svo að til hans sæist.
Ekki var búz'zt við þessum
bílum til mjólkurbúsins fyrr
en einhvern tíma í nótt, ef
þeir komast þá leiðar sinn-
ar.
Ef veðúr hvessir á þennan
lausa og jafnfallna snjó, verð
ur alófært á skammri stundu,
telja bílstjórarnir. Hellisheiði
var vel fær i gær, en þó versn
aði færð heldur er á daginn
leið. ÁG,
Þrír bílar í árekstri
á Suðurlandsbraut
Um klukkan hálf-tíu í gær
kveldi varð árekstur millz
þriggja bíla á mótum Suð-
urlandsbrautar og Selja-
landsvegar. Harðastur var
áreksturinn milli strætis-
vagnsins R-693, sem er hrað
ferð og lítils Austin-bíls. í
litla bílnum, sem skemmdist
mjög, mezddist einn maður
nokkuð á höfði o*g fæti.
SES setur á stofn nýja grein
iðnaðar síns h já K.Þ. í Húsavík
Starfræksla skyrtugcrðar liafin mcð vígslu
atliöfn í dag og' fyrirtækinu gcfið nafu
í dag tekwr til starfa á vegum iðnaðardeildar SÍS skyrtw-
gerð, sem staðsett hefir verzð í húsakywnwm Kaupfélags
Þiwgeyinga í Húsavík. Er þetta fyrsta iðngreinin, sem SÍS
staðsetwr utan aðaliðwvera sznna á Akureyri og í Reykjavik.
Þeir Erlendur Einarsson,
forstjóri SÍS, Harry Frede-
riksen, framkvæmdastjóri
iðnaðardeildarinnar og Bene
dikt Gröndal, ritstjóri, hafa
verið á Akureyri síðustu daga,
og munu ásamt Ásgrími Ste-
fánssyni, framkvæmdastjóra
á Akureyri, fara til Húsavík-
ur í dag af þessu tilefni. Fara
þeir á snjóbíl yfir Vaðlaheiði,
en bifreið KÞ ssekir þá í
Skóga.
Samkoma í dag.
Klukkan þrjú munu koma
saman í samkomuhúsi Húsa-
vikur um 180 manns ásamt
gestunum. Verða það stjórn,
deildarstjórar og starfsfólk
KÞ auk annarra gesta. Þar
býður Finnur Kristj ánsson,
kaupfélagsstjóri, gestina vel
komna og ræðuhöld fara
fram.
Tyrirtækið skírt.
Eftir það verður haldið til
verzlunarhúss KÞ á þriðju
hæð, en þar hefir undan-
farna daga verið unnið að
(Framhald á 2. síöu.)