Tíminn - 03.05.1955, Blaðsíða 4

4.
TÍMINN, þriðjudaginn 3. maí 1955.
98, blað.
Grímiir Glslason:
Húnavaka Ungmennasam-
bands Austur-Húnvetninga
„Hvenær byrjar Húnavak-
an í ár?“ er spurning sem
margur Húnvetningur varpar
fram þá er líða tekur að miðj
um vetri, nú síðari árin. Ung
mennasambandið hefir sem sé
tekið upp þann hátt, að gang
ast fyrir samfelldri skemmti-
viku á Blönduósi, með svip-
uðu sniði og Skagfirðingar
hafa haldið sínar „sælu“-
vikur um langt árabil. Hefir
svo vel til tekizt, að þessi sér
stæði þáttur í félagsmálum
okkar Húnvetninga er orðinn
,svo vinsæll að fólkið bíður
hgns með óþreyju og mjög
tnikill fjöldi sýslubúa telur
sjálfsagt að fara þangað a. m.
k. einu sinni og aðrir oftar.
Að þessu sinni hófst Húna-
vakan sunnudaginn 20. f. m.
með héraðsþingi Ungmenna-
sambandsins og stóð það í tvo
daga. Þeim er þetta ritar er
ekki kunnugt um gang mála
þar, en hitt ætti hver Hún-
vetnmgur að vita, að auk þess
að Ungmennasambandið sér
um umfangsmestu skemmti-
,samkomur í sýslunni s. s.
Húnavökuna og 17. júní, þá
oer það uppi með öðrum að-
ilum að vísu, tvö stór fram-
faramál, sem eru bygging
Héraðshælisins á BlQnduósi
og uppbygging fullkomins
.sundstaðar að Reykjum á
Reykjabraut.
Á þriðjudaginn hófust svo
.skemmtanirnar, er stóðu sam
fleytt í 6 daga. Kenndi þar
ýmissa grasa svo sem að lík-
nm lætur. Kappræður fóru
c'ram fyrsta kvöldið milli átta
manna, fjögurra austan
Blöndu og jafn margra að
vestan. Sigurvegargr urðu
austanmenn og hlutu verð-
laun fyrir, en talið er að báð-
r aðhar hafi notið þeirra í
oróðerni og orðið gott af. Var
pessi þáttur talinn góð ný-
oreytni. Alla dagana voru
sýndar kvikmyndir. Vigfús
Sigurgeirsson, ljósmyndari,
sýndi mjög fallegar íslenskar
lívikmyndir með smekklegri
kynningu og Gestur Þor-
grímsson söng gamanvísur
og hermdi eftir, en Vigfús
myndatökumaður aðstoðaði
nann með píanóundirleik.
Báðir þessir hstamenn féllu
samkomugestum vel í geð. —
Leikfélag Blönduóss haföi 5
sýnfngar á söngleiknum „Þrír
,skálkar“ eftir Gandrup í þýð
ngu Þorsteins Ö. Stephensen
og var það tvímælalaust að-
aluppistaða „vökunnar“,
enda leikritinu gerð svo góð
,skil að framsetningu allri,
að rómað var. LeikUt þetta,
sem verður ekki tahð merki-
áegt að efni, er viðsfjarri ís-
i.enzkum staðháttum og þjóð
arsál og því meira reynir á
æikstjóra og leikendur að í-
klæða það svo holdi og blóði
að það nái tökum á sýningar
gestum, en um það varð ekki
deilt að leikslokum. Það skal
srrax fram tekið að ómetan-
! egur stuðningur leikfólksins
var það að Bandalag ísl. leik
:.elaga lánaði mjög góð gerfi
og leiktjöld voru gerð af mik
■ili smekkvísi af Herbert Sig-
lússyni frá Siglufirði. Held
aó það sé ekki ofmælt, að
margur hafi undrast yfir feg
'u’ð leiksviðsins og er málar-
■ nn vel að þeim kaupbæti kom
:im, enda þótt ekki sé dregið
í. - fa að honum hafi verið
sómasamlega greitt fyrir verk
sitt. Ég stilli mig ekki um að
birta hlutverkaskrána, en
hún samanstendur af fólki,
sem allt hefir fullum skyldu-
störfum að gegna og kvenna
hlutverkin leystu af hend1
þrjár húsmæður, sem allar
hafa bú og ung börn að ann-
ast: — Kurt, söngvara lék Jó
hann Daníelsson, Bertel, um-
ferðasala, Bjami Einarsson,
Diðrik, skottulækni, Tómas
R. Jónsson, Óla, malara, Bald
ur Sigurðsson, Mettu, dóttur
hans, Nanna Tómasdóttir,
Nuri, spákerlingu, Margrét
Jónsdóttir; Ýstru-Morten, Sig
urgeir Magnússon, Fógetann,
Snorri Arnfinnsson, séra
Karpar, Þorvaldur Þorláks-
son; Jockum, böðul, Sveinn
Ásmuntísson; Lása, lærUng
hans, Skúli Pálsson; Möllu
Skrepp, Helga Guðmunds-
dóttir. — Ennfremur kom
þarna fram dansfólk og varð
menn. Leikstjórn annaðist
Tómas R. Jónsson, sem um
fjölda mörg undanfarin ár
hefir veitt leikstarfsemi á
Blönduósi farsælt og ötult
brautargengi. Þó að við hlið
hans hafi staðið jafnlengi, að
ég hygg, Bjarni Einarsson og
aðrir um skemmri tíma s. s.
frú Margrét Jónsdóttir, sem
þarna fór með hlutverk Núvi
spákerlingar og sýndi með
þvi, ótvíræðar en nokkru
sinni fyrr, að hún á leiklist-
ina að náðargáfu. Svo mjög
var leikur hennar rismikill.
Varð ekki hjá því komizt að
hún hrifi mann, með köfl-
um, inn í ókennilegan heim
fullan forneskju og dul-
magna. Sigurgeir Magnússon
sem einnig hefir alloft komið
fram áður á leiksviði á Blöndu
ósi, en í veigaminni hlutverk-
um, uppfærði Ystru-Morten
með mjög sterkum og svip-
miklum leik. — Flesta leik-
endurna höfum við Húnvetn
ingar séð áður á leiksviði og
síðast í fyrravetur er leikfé-
lagið sýndi hinn þjóðkunna
leik Skugga-Svein við mjög
góða dóma. Aðrir eru nýir s.
s. Jóhann Daníelsson, íþrótta
kennari, sem ekki er heima-
maður á Blönduósi, en kom
þarna fram sem hið unga og
syngjandi karlmenni Kúrt.
Má segja að það hallaðist
ekki á um leik þeirra elsk-
endanna Kurts og Mettu mal
aradóttur, sem leikin var af
frú Nönnu Tómasdóttur, svo
sem aö framan gremir.
Annars yrði það of langt
mál að ræða frekar um ein-
stök atriði leiksins, enda ekki
tilgangurinn að koma hér
fram með sérstaka gagnrýni
eða leikdóm. Slíkt hefir líka
hæpinn rétt á sér þar sem um
er að ræða leikstarfsemi á-
hugamanna í takmörkuðum
tómstundum og við ófull-
komin skilyrði. En tvímæla-
laust var þarna um góða
frammistöðu að ræða yfir-
leitt, þótt hlutverkin væru,
svo sem í öðrum leikritum,
misjafnlega athyglisverð.
Verður það ætíð svo, og eins
Wtt að svo fjölmargt getur
komið til greina um það hver
verður fyrir valinu í þetta og
hitt hlutverkið. — Þar sem
um þekkta leikara er að
ræða verður þessi skipting
markviss og örugg, en getur
brugðið tU beggja vona und-
ir öðrum kringumstæðum.
Reynir þarna mjög á hæfni
ieikstjórans hverju smni, en
þar erum við Húnvetningar
vel settir aö njóta hæfileika
Tómasar R. Jónssonar, hins
ágæta leikara og leikstjóra.
Tvo síðustu dagana var á
skemmtiskránni kórsöngur
tveggja karlakóra í sýslupni.
á laugardaginn söng karla-
kór Bólstaðahlíðarhrepps en
á sunnudaginn karlakórjnn
„Húnar“ á Blönduósi. Ég
hafði ekki möguleika á að
heyra í báðum kórunum.
Heyrð'i tU Bólhlíðinganna
mér til mikillar ánægju og
þó e. t. v. tU meiri undrunar.
Sóngskráin var löng og fjöl-
breytt og það sem vakti undr
un mína var hvílíka óhemju
ósérplægni hefir þurft, af
þéssum rúmlega tuttugu
mönnum, sem dreifðir eru
um stóran hrepp með slæm-
um samgöngum, allt frá aust
asta bæ hans norður við
Vatnsskarð, inn í tvo dala-
botna að því viðbættu að
söngástin hefir þarna þurrk-
að út hreppamörk, þar sem
i kórnum eru nú nokkrir
menn vestan úr Svínavatns-
hreppi, handan Blöndu. —
Flestir eru þessir menn ein-
yrkjar og þurfa að hirða all-
ar skepnur á búum sínum.
Söngstjórinn er ungur bóndi,
Jón Tryggvason, sem býr á
fárra ára gömlu nýbýli, Ár-
túnsey, en það er vel í sveit
sett. Eitt lagið á söngskránni,
fallegt og prýðilega radd-
sett, er eftir bróður söng-
stjórans, Jónas, og hefir
hann emnig gert textann. Ég
samgleðst söngmönnunum yf
ir þeirU vújafestu, sem ligg-
ur á bak við söng þeirra, en
hitt veit ég að þeú eiga þakk
læti fjölmargra fyrir frammi
stöðuna, auk þess sem söng-
gleði þeirra sjálfra mun vera
þeim ríkuleg laun fyrir allt
þeirra erfiði og fyrirhöfn.
Ég vil svo að lokum taka
það fram, að yfir þessum
samkomum öllum ríkti lúnn
bezti blær að því að tabð var.
Húnavakan er að mínum
dómi að kenna Húnvetning-
um að skemmta sér. Gleði
íólksms, eldri og yngri, er
Wspurslaus og frjálsleg og
nær hámarki í dunandi dansi
í lok hvers dags. — Þó er tal-
ið að Skagfirðingar slái okk-
ur þarna út, enda eru þeir
v'öurkenndir gleðimenn.
Formaður Ungmennasamb.
A.-Húnvetninga er nú Snorri
Avnfinnsson, hóteleigandi á
Blönduósi. Veitti hann Húna
vökunni forstöðu af sínum al
kunna dugnaði og fórnfýsi.
Naut hann þar og við aðstoð-
sr nokkurra góðra vina Ung
mennasambandsins og fólks-
ins, — manna, sem alltaf eru
á sínum stað að gera skyldu
sína þegar við hin erum að
skemmta okkur. Án slíkra
manna væri ekki hægt að
reka svona umfangsmikil
mannamót.
Að síðustu þetta: Haldið
áfram á þessari braut. Reyn-
ið að fá fleiri og fleiri með
að vera vú’kir þátttakendur
í þessum þætti félagsmál-
anna í sýslunni. Slíkt er mjög
þýðingarmikið með tilliti til
þess að hér er um hagræn
menningarverðmæti ao ræða,
(Framh. á 6. síðu.)
Rangæingur hefir sent mér eftir-
farandi hugvekju um félagsskap
óðalsbænda:
„Góðan daginn, Starkaður minn.
Mig langar til að koma í baðstofuna
til þín og ræða við þig um félags-
mál.
Það ínunu vera nokkrar aldir síð-
an að mönnum var það ljóst, að
með samtökum fjöldans væri hægt
að hrinda ýmsu í framkvæmd, sem
annars væri óhugsandi, ef einstakl-
ingurinn ætti að gera það. Því hafa
samtök fjöldans unnið stór sigra
um allan heim í ýmis konar félags-
samtökum þjóðunum til heilla.
Hér á landi eru félagssamtökin
mjög ung, en hafa þó gerbreytt
lifnaðarháttum fjölda landsmanna
til hins betra. Á ég þar við stofnun
kaupfélaganna hér á landi um og
eftir 1881 og svo stofnun ungmenna
félaganna eftir aldamótin síðustu.
Það má því með sanni og án allra
blygöunar fullyrða, að með stofnun
fyrrnefndra félagssamtaka hafi risið
ný öld á landi voru, öld, sem gerði
fjöldanum kleift, er innan samtak
anna stóðu, að ráðast í ýmsar fram
kvæmdir, sem voru einstaklingsfram
takinu ofviða.
Með stofnun ungmennafélaganna
reis upp sú alda meðal æskulýös
lands vors, er gerði hana djarfari
og hugmyndaríkari og það, sem
meira er um vert, kveikti sú félags-
stofnun nýja hugsjón meðal æsku-
lýðs þessa lands, hugsjónir, sem
höfðu djúp og varanleg áhrif á
stjórnarfar landsins allt fram á
þennan dag. Síðan hafa mörg félög
verið stofnuð hér á landi og flest
í góðum og nytsömum tilgangi, þótt
þau hafi ekki náð eins sterkum
tökum á fjöldanum og samvinnufé-
lögin og ungmennafélögin gerðu.
Það munu vera tiltölulega mjög
fáir bændur hér á landi nú, sem
búa á jörðum, er hafa verlð í sömu
ætt í 130—200 ár. Hér í Rangárþingi
eru þó nokkrar jarðir, sem hafa
hlotið þá gæfu að sama ættin hefir
setið á þeim í 150—180 ár, og býst
ég við, að fleiri sýslur hafi sömu
sögu að segja.
Ég vil láta þá bændur, er sitja
þessar jarðir, mynda með sér félags
skap, því að í rauninni hafa þeir
allir eitt og sama áhugamál, það að
hlynna sem bezt að óðali sínu og
gera það sem glæsilegast í sjón og
reynd. Ef fyrrnefndir bændur hefðu
með sér félagsskap, gætu þelr komlð
saman og rætt sín á milli um þau
mál, er varða þá mest, svo sem ýms
búnaðarmál og skipulagsmál jarð-
anna, er þeir sitja á, því að víða eru
þau ekki sem bezt, og ekkl hvað sízt
þyrftu þau mál að vera í lagi á slík
um jörðum.
Slík félagsstofnun, sem óðals-
bændurnir stæðu að, gæti haft
mikla þýðingu menningarlega séð
fyrir þjóðina. Þar myndu kynnast
merkar og góðar ættir, og þar af
leiða góð kynni á milli landsfjórð-
unga og sýslna með ferðalögum og
heimboðum á víxl.
Ég vil því að lokum mlnna þá
bændur á, er búa á fyrrnefndum
jörðum að mynda með sér samtök
á félagslegum grundvelli. Þau
myndu verða þeim áhýggiiega til
góðs og væri vel ef Rangæíngar yrðu
fyrstir með slíkt félag".
—-----<W1
Rangæingur hefir lokið máli sfnu.
Starkaður.
JÖRÐ TIL SÖLU
:| Jörðin Saxhóll í Brefðuvíkurhreppi á Snæfellsnesi
er til sölu nú þegar. — Jörðin hefir mikið og gott rækt- iji
'i unarland og er fyrsta flokks fjárjörð. :i
Allar nánari upplýsingar gefur eigandi jarðarinnar L
:| Ólafnr Einarsson, Syðri-Knarartungu, Breiðuvfk, .
Símstöð Arnarstapi.
SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS
CSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSCSSSSSSSSSSCSSSI
I TiGboð óskast
í: í jeppabifrei'ðar, jeppagrindur, Dodge sjúkrabifrelð og i;i
;i| yfirbyggingar af nokkrum fólksbifreiðum, er verða tU
ji; sýnis hjá Arastöðmni vi'ð Háteigsveg þriðjudaginn 3. ;i|
í; þessa mánaðar kl. 1—3 e. h. — Tilboð verða opnuð í
skrifstofu vorri sama dag kl. 4. iji
Sala sctnliðseigna ríkisins. i|
ÆSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSÍSSSSÍSS!
HA 22
TRAUST MERKI
Hvar á ISLANDI, sem þér
verzlið, munið þér finna þetta
vörumerki frá einni þekktustu
matvöruverksmiðju Evrópu.
Þegar þér biðjið um IIONIG
Súputeninga, Makkarónur,
Spaghetti, Súpur, Búðinga o.fl.,
getið þér treyst þvi að kaups
góða vöru á sanngjörnu verðL