Tíminn - 14.09.1955, Blaðsíða 3

>£í *>
207. blað.
TÍMINN, miðvikudaginn 14. september 1955.
aþættir
Dánarminning: Guðmundur Þorbjörnsson,
múrarameistari
Dag nokkur á öndveröuml
vetri áríð 1909, kvaddi Berg-
ur Helgason skólastjóri á Eið
um, hina 18 nemendur bún-;
aðarskólans til viðtals, eftir
tíma, og kvaðst vdja kynna
þá manni, sem hefði boðist
-til að veita þeim um vetur-
inn ókeypis tilsögn í íslenzkri
glímu. Við hlið hans stóð hár
maður 5g herðibreiöur, fríður
sýnutn,. með svip, sem var í
senn drengílegur og karl-
mánhlegur. Var þar kominn
maðurinn, sem hafð1 gert
okkur-þetta álitlega tilboð.
■í>etta var í fyrsta smn, sem
-Guðmund Þorbjörnsson múr-
arameistara bar fyrir augu
mín;.
Við skólapiltarnir vissum
að þessi fnaður var einn hinna
fjögurra húsasmiða, er höfðu
reist hið nýja skóiahús á
staðnum, sem bar þá af öll-
um húsum á Héraði, að stærð
og glæsileik og að smíðin
hafðí. til mikilla muna hvílt
á honum. í augum okkar, er
áttum iýrstir nemenda að
fá að njóta hins nýja glæsi-
lega skölahúss, voru þetta
ékki litil meðmæli. En til hinsi
þótti okkur þó ennþá meiraj
koma, að okkur haföi veriö j
sagt af skólastjóranum, aÖ
þessi maður hefði um árabil
verið einn af helstu máttar-
stólpum glímufélagsins Ár-
manns í höfuðstaðnum, væri
í tölu örfárra allra beztu
glímumanna landsins, og
hefði raunverulega verið
lærimeistari þeirra Hallgríms
Benediktssonar og Sigurjóns
Péturssonar, sem þá bár hæst
uppi í þessari íþróttagrein.
Svo sem gefur að skúja,
þáðum við skólapiltarnir
feginsamlega hið drengilega
tilboð Guðmundar um kennsl
una. Við glímdum síðan um
nokkurra mánaða skeið tvær
klukkustundir í viku undir
tilsögn eins hins ágætasta
kennara, sem ég hefi kynnst
á minni skólagöngu. Kennsla
Guðmundar var ekki fyrst og
fremst fólgin í því, hvernig
ætti að fara að því að fella
andstæðinginn. Hann vildi
ekki láta neyta aflsmunar
eða béfta bolabrögðum. Ó-
þvingaðar, frjálslegar hreif-
ingar og eldsnögg viðbrögð í
sókn og vörn, það er listin,
sagði hann. Og að muna að
hafa rétt við í leiknum. Láta
aldrei hlaupa í sig svo mikið
kapp, að það gleymdist að
hafa rétt yið í leiknum.
Kennsla Guðmundar við
Eiðaskóla olli algerðri endur-
vakningu íslenzku glímunnar
'á Austurlandi. Sumir meðal
hemenda hans urðu fram úr
skarandi glímumenn og tókst
á næst-u árum að skapa þarna
í fjóröungnum þessari vin-
sælu þjóðaríþrótt sannkallað
biómaskeið.
En Guðmundur Þorbjarnar
son átti eftir að koma meira
vjð sögu á Austurlandi. Árið
eftir að byggingu Eiðaskóla
var að fullu lokið réðst hann
að Vállanesi til föður míns,
til að byggja þar bæði ibúðar
og gripahús. Brátt felldu þau
þar hugi saman hann og Að-
albjörg Stefánsdóttir, fóstur-
systir mín. Voru þau geíin
6' W V
r J^Jt
A
siiss Hvtmsi
PVOTTI /
þVOTTADUFt j

Bifreiðahappdrætti Ármanns og K.R.
saman af föður mínum ári
siðar en Guðmundur kom i
Vallanes og hófu þau búskap
litlu siðar i nokkrum hluta af
prestssetursjörðinni. — Þar
með hafði Upphéraði græðst
maður, sem átti eftir á næstu
áratugum ekki einasta að
eiga drjúgan þátt í að glæða
þar íþróttalíf, heldur og ýmis
konar verkmenningu við
sveitabúskap, og sem varð
um áraskeið ómetanleg hjálp
arhella fyr-ir bændurna í ná
grenninu.
Því aö Guðmundur Þor-
bjamarson var ekki bara
framúrskarandi verkmaður í
sinni sérgrein, múraraiðn-
inni. Hann var óvenjulega
fjölhæfur maður og völundur
í höndunum, hvort sem hann
fékkst við smíði úr trjáviði,
steini eða járni. Ekki leið á
löngu, eftir komu hans í Valla
nes, áður en ýmiskonar bús-
áhöld bændanna i nágrenn-
inu höfðu fengið nýja og ha«'
kvæmari gerð og fegurri svip.
— Hann var meðal anriars
fram úr skarandi góður sláttu
maður. „Það er þýðingarlaust
að vera að berja þetta af
kröftum," var viðkvæði hans.
„Menn ' verða að kunna að
búa í hendurnar á sér“. —
Það var þetta sem hann
kenndi bændum.
Þó að Guomundur væri ai-
veg fram úr skarandi laginn
og aak þess hamhleypa við
alla vinnu, varð hann aldrei
mjcg fiáður af búskap sín-
um. Alveg óvenjuleg greiða-
semi og hjálpsemi við ná-
grannanna, urðu honum
hindrun á þeim vegi. Hann
gat t. d.'venjulega ekki byrj
að heyskaP fyrr en viku eða
hálfum mánuði á eftir öðr-
;um vegna þess, að hann var
að dvtta að einhverjum bús-
áhöldum, smíða orf eða bakka
Ijái fyrir einhverja af ná-
grönnunum, sém elcki var sú
ist lagin. — Iðulegast tók
hann lítið. s'"imdum ekkert
íyrir þessa vmnu sína.
Þó að þau Guðmundur og
Aðalbjörg kæmust aldrei í
tölu ríkismanna var jafnan
á heimili þeirra mikil hýbýla
prýði og myndarskapur í öll-
um greinum. Þar var ávallt
mjög gestkvæmt, því að jafnt
ungir sem gamlir þarna í
sveitinni áttu tíð erindi við
Guömund. Bændurnir þurftu
oft að leita ráða hjá honum
1 byggingamálum sínum, en
hiQir yngri rnenn um eitt og
annað snertandi íþróttir. —
VERÐ KR. 10,00
Við drögum aðeins úr seldum miðum.
Dregið eftir 8 daga. — Enginn frestur.
Miðar seldir í hinni glæsilegu happdrættis-bifreið
allan daginn við Útvegsbankann
Því að Guðmundur var ekki
einasta frábær glímumaður.
Hann var líka í tölu hinna
beztu sundmanna, sem þá
voru uppi hér á landi. Um
þær mundir -voru einungis ör
fáir menn syndir á Austur-
landi, og átti Guðmundur
ekki lítinn þátt í að vekja
áhuga Héraðsmanna fyrir
þeirri hohu íþrótt og að koma
ungum mönnum á flot. —
Hann hafði auk þess manna
rnest vit á hestum og var
einhver allra bezti tamnings
maður, sem ég hefi þekkt.
Varð mörgum, sem átti óstýri
látt gæðmgsefni, það fyrir að
leita ti’ Guðmundar.
Guðmundur var vel gefinn
og með óvenjulega trausta
skapgerð. Hann var skemmti-
legur heim að sækja — átti
til að vera manna glaðastur
í góðum höp. Ilann var mik-
ið karlmenni að burðam og
bar í brjósti karlmannshjarta
sem aldrei bróst tíl áræðis
eða drengskapar. Hann var
fyrii’myndar eiginmaður og
heimillsfaðir og kom upp stór
um hóp mannvænlegra
barna. Þau eru: Magnús, bxi
settur á Revðarfirði. en bú-
sett í Reykjavík: Guðríður,
Tngibiörg, Þorvarður, Stefán
Ragnar og Þorbjörn.
Árið 1928 tók Guðmundur
aftur upp hxisasmíði og flutti
til Seyðisfjarðar og bjó þar
og starfaði um 20 ára skeið.
Hann stóð bar fyrir ýmsum
byggingum, þar á meðal hinn1-
veglegu sundhöll Seyðfirð-
Inga. Þaðan fluttist hann til
Reyðarfjarðar, er aldurinn
færöist yfir hann og bjuggu
þau hjónin siðustu árin, sem
Guðmundur lifði, hjá Magn-
úsi syni sínurn. Guðmundur
starfaði af kappi allt fram
til þess að hann tók bana-
meinið, og var ávallt mjög
eftirsóttur tU hverskonar
smíða vegna hins mikla hag
leiks og óvenjulegrar trú-
mennsku. Hann naut, hvar
sem hann bjó og starfaði,
óskoraðs trausts og mikilla
vinsælda. Menn vissu að
kjórorð hans var: að hafa
rétt við í leiknum — ekki em
ungis i hinni íslenzku þjóðar
íþrótt, heldur líka í öllum öðr
am samskiptum hans við sam
lerðamennina.
— í dag munu marga,- sam
úðarkveðjur írá Austfjcrðum
og Héraði berast ekkju og
br.rnum Guðmundar Þor-
b.iörnssonav. ÞaJ er mikið af
folkt. sf".n á mai'fís góðs að
nxinnast í ,=;xr!',':ro'i' 'ið hann
cg se n á t.o.iuin m klar þakk
ir að g.;a!la.
Blessuð (■ ': r. im'.ing h.ans.
.vt-:r Mö'.'nússon.

mm
; RAFGEYMARNIR
I bregðast aldrei eigendum
| sinum. Fyrirliggjandi af
| ýmsum stærðum, bæði 6
} og 12 voita, hlaðnir og ó-
1 hlaðnir.
Gæftaleysi og afla-
tregða í Ólafsfirði
Frá fréttaritara Tímans
í Ólafsfirði.
Hér hefir verið heldur ó-
stillt tíðarfar síðan um höf-
uðdag og gæftir slæmar og
afli hefir verið afar tregur,
þegar á sjó hefir gefiö. Togar
inn Norðlendingur landaði
hér í síðustu viku 150 lestum
af þorski og 39 lestum af
karfa og öðriun fiski. Aflinn
var allur lagður í hraðfrysti-
hús Ólafsfjarðar.
Ileyskap er nú víöast hvar
að ljúka, og eru hey bæði
mikil og góð. Kartöfluupp-
skera viröist rniklu rýrari en
!i íyrra. B.
fe.
ORKA
H
¥
Laugavegi 166
••*■*•* •**•*•*****! *******■'
lOGGRTUa S!GALAÞYt)ANDI
> OG DOMT0LK.UR IENSRXJ 1
msíifaveLi - ám sisss