Tíminn - 22.09.1955, Side 2

TÍMINN, fimmtudaginn 22. september 1955.
214. bla3.
í>ykir sannað, að méðurástin sé
éþakkt fyrirbrigði meðal dýranna
Flesíir menn álíta, a3 meðal dýranna sé móðarástin íi “-1 J
laávegum höfð. Þeir, sem þekkja t. d. lifnaðarhætti apanna, ITreyr
seg ja h jartnæmar sögur af þvf, hve cirðugt sé að fá móður-,
:ina t'I að skUja við afkvæmi sin, og hve chreytantíi for-! (Framhald aí 8. siðu.)
ildrarnír séu að snattast í kringum ungana. F,n vísinda- um mjólkuriðnaðinn hér á
iienn nútímans hafa rannsakað móðurástina mcðal dýr- landi. Öllum þessum greinum
.jiíria nákvæmlega, og komizt að ýmsum athyglisveröum fylgir mikill fjöldi ágsetra
liðurstöðum, sem benda til þess, að móðurtílf'Kningar meðal mynda.
iýranna séu alls ekki svo miklar, sem raenn hafa haldið.
Þekktnr dýrafræðingur, Zucker-
r.an að nafni, komst að því eftir
r.ikiar athuganir og rannsóknir, að
fjað væri næstum ógerningur að
1 á bavian-apa til að skilja við af-
ivœmi sitt, dautt eða iifandi. Hins
■ ’egar kom í ljós, að þetta gilti ekki
. iðeins urn aíkvæmið, heldur um
: úia loðna hluti, sem að apanum
oru rétt’r, svo sem dúnsvæfla eða
uðeins bút af loðnu skinni. Apinn
yjrýsti þvi að brjósti sér, og þver-
■ jk fýrir að skilja við það. Þessi
■ i.’íinning— meðal bavian-apanna
iietur því naumast átt neitt skylt
■ :ð móðurást.
iSinnig meðal óæðri dýra.
Zuckerman rannsakaði einnig
i vipaðar tilfinningar meðal óæðri
■ iýra, svo sem maura. Það hefir
! engi verið vitað, að maurarnir
ifeikja egg sín af mikilli nærgætni,
'sg menn hafa yfirleitt skrifað það
i reikning móðurástarinnar. og dázt
mikið að. Zuckerman komst hins
* ’e: ar að því, að ástæðan fyrir þvi
uð maurarnir sleikja eggin er ein-
a’.dlega sú, að eggin gefa frá sér
vökva, sem maurunum þykir afar
i júífengur, og eru sólgnir
n’eikja .hann af.
í að
'Cákn kærleikans.
Við skulum þá snúa okkur að
:.'u;Iunum, en fjötskylduiíf þeirra,
fuglsins fyrir eigin velferð. Svo vi’l
nefnilega til, að á útungunartím-
inum myndast örlítil sár á brjósti
íu^ianna, og þá svíður ákaflega i
.árin, en sviðinn linast því aðeins,
að þeir lig i kyrrir á eggjunum.
Þar.nig hefir náttúran komið þvi
fyrir, til þess að halda þeim við
efr.ið. bessi staðreynd sannast enn
betur á því, að ef fugl er tekinn af
eggjum sínum, og honum difið i
kalt vatn, iinar það einnig sviðann,
og um leið kemur í ’jós, að fugi-
inn sýr.ir en a löngun til að leggj-
ast aftur á eggin.
A erlendum vettvangh
Síðari hluti bókarinnar er
helgaður landbúnaði á Norð
urlöndum og eru þar fyrst
grein um för íslenzkra bænda
til Norðurlanda 1953 og ritar
hana Guðmundur Jósafats-
son. Þá eru nokkrar greinar
um búnað á Norðurlöndum.
Gísli Kristjánsson Ntar um
skjólgirðingar, Guðmundur
Jósafatsson um mýraræktun
Dana, Sigsteinn Pálsson um
kýr í öðrum löndum, Jón Jóns
son um hestakyn á Norður-
löndum, Vernharður Sigur-
, grímsson um framleiðslu
En hvermg er þá hægt að skyra j mjólkur handa börnum, Guð-
það, þegar fuglarnir mata vnga; mundur jósafatsson um
fina' °£ p_ta ! dönsk nýbýlahverfi, Benedikt
Grímsson um byggðasöfn,
lega ré:t á milli ailra hinna litlu
munna? Á því Hafa vísindin einn-
iÞórður Halldórsson um bygg-
ig skýrlngu. Þannig stendur á, aS t j sveitum á Norðurlönd
fuglinn náigast alltaf hreiður sitt
frá sömu h’ið. Unginn, sem stend-
ur næstur þeirri hiið, fær matinn
|um, Hjörtur Jónsson um vél-
1 ar og tækni, Sigsteinn Páls-
, , , ison um bæjarprýði á Norður
fyrstur. Hann myndl areiðaniega löndum Þorsteinn Guðmunds
standa þar kyrr, og halda áfram
að te.ka við þeirri fæðu, sem að,
son um umgengm og um-
ans eru nefnilega þannig gerð, að
skömmu eftir að hann hefir fengið
einhverja fæðu, neyðist hann til
að kasta af sér úrganginum. Og
alis ekki af hreinlæti, heldur að-
lavernig þéir byggja hreiður sín og. eins af þyi að ungarnir þrýsta
;ila ungana, hefir um langan aid- ' svo þétt á hann, fer hann út fyrir
.ir verið nokkurs ltonar tákn kær- j hreíðrið til að kasta af sér, en
teikans. Til dæmis hafa menn allt- j við það kemst næsti ungi á stað-
i rf litið á útungun eggjanna sem , inn hans, og fær þar af leiðandi
ifð klassíska tákn hinnar bliðu og' næstu sendin u, sem foreldrarnir
icvenlegu þolinmæði. En hvað
,'iejja svo nútima vísindi um þetta
:r,ál. Það er að visu rétt. að fugl-
arr.ir sýna mikla þolinmæði við
átungul.i eggja sinna, en þolin-
:næði þessi er alls ekki sprottin af
umhyggju fyrir hinu verðandi af-
Uvæmi, heldur aðeins af umhyggju
Utvarpið
koma með. Þannig heldur má’tíð-
in áfram, þar til allir un~arnir hafa
fengið nægju sína.
IJfvarpið í dag:
Pastir liðir eins og venjulega.
H0.30 Erindi: Róið út á Stóra-Skæl-
ing (Jónas Árnason).
: 50.50 Tóhleikar (plötur).
151.05 Erindi: Á ferð um sögustaði
Njá’u í Rangárþingi (Magnús
Finnbogason frá Reynisdal).
! 1.30 Tónleikar: Búlgörsk þjóðlög
sungin og leilcin af búlgörsk-
um listamönnum (plötur).
! .1.45 Uppiestur: Ragnar Jóhannes-
son skólastjóri les frumort
kvæði.
! 2.10 „Ufsgleði njóttu" saga eftir
Sigrid Boo; XIV.
! :2.25 Sinfónískir tónleikar (plötur).
! 13.10 Dagskrárlolc.
'Ctvarpið á morgun.
Fastir liðir eins og venjulega.
: .9.30 Tóri'eikar: Harmóníkulög
(piötur).
::0.30 Útvarssagapn: „Ástir pipar-
sveinsins“; XX.
.'il.OO Tónleikar (plötur).
:!1.20 Úr ýmsum átbum. — Ærtr
Kvaran leikari velur efnið eg
ílytur.
! ;1.40 Kórsöngur: Flúðakórinn syng
ur. Stjórnandi og undirleikari:
Sig,urður Ágústsson frá Birt-
ingaholti.
::2.10 „Lifsgleði njóttu“, saga eftir
Sigrid Boo; XV.
:Í2.25 Dans- og dægurlög (plötur).
C3.C0 Dagskrárlok.
gengnismenningn, Guðmund-
, ur Jósafatsson ritar grein frá
spryngi, ef natturan hefði ekki lika Q yadstena, Sæmund
!13 :í_ð "n5:1 ur Guðjónsson lýsir stund úr
• degi við Stórasjó, Gu'ðmund-
ur Jósafatsson ritar grein um
höfuðstað Jamtalands, Öster-
sund, Jón Jónsson um Vengi
og Kristínn Sigurjónsson um
Are, Jón Björnsson ræðir um
Veradal og Stiklastað, Jón
Jónsson um Mæri, Guðmund-
ur Þorláksson um Stiklastað
á Sverrisborg, Guðmundur
Jósaíatsson um Skjetlein bún
aðarskóla, Vilhjálmur Þórðar-
son um Guðbrandsdal, Þor-
steinn Sigurðsson lýsir ferð
'yfir Dofrafjöll til Ivers Lo,
Sveinn Skúlason lýsir selja-
iífi í Noregi, Þorkell Helgason
næturgistingu hjá Edvald Bó
assyni í Nittedal, Hafhði Guð-
mundsson ræðir um kirkjur
og kirkj ugarða og Ingvar Ingv
arsson ritar að síðustu minn-
ingu frá Osló. Gísli Kristjáns
son ritar nokkur lokaorð.
Allt er þetta í senn skemmti
legt efni og fræðandi, bókin
vönduð og eiguleg i bezta lagi
og verður vafalaust öllum
bændum aufúsugestur, eins
og Freyr hefir raunar jafnan
verið.
Argejstljia
(Framhald af 8. slðu.)
helzta stoð Perons, heíir einn
ig skorað á verkamenn að
sýna ró og stillingu og forð-
ast uppþot. „
Bæði brezka stjórnin og sú
bandaríska hafa nú úl athug
unar að veita hinni nýju
stjórn viðurkenningu og er
jafnvel hugsanlegt, að brezka
stjórnin veiti henni de facto
viðurkenningu á ráðuneytis-
fundi sínura á morgun.
~«SSSSSSSSSSSS$SSSS3S3SSSSS33SSS3SSSSSSS$SSSSSSSS$SS3S$ÍS53SSSSSÍSÍ$S$S!
er býli’ð Grafarholt við Akureyri, laust til ábúðar í
haust. Nánari upplýsingar í síma 35, Keflavík.
Sjúkrahúslæknisstaðan við sjúkrahús Akraness er
laus til umsóknar.
Staðan veitist frá 1. jan. næstkomandi. Ásldlið er
að umsækjandi hafi hlotið viðurkenningu sem sér-
fræðingur í handlækningum.
Umsóknir ásamt skilríkjum- sendist landlækni fyr-
ir 20. des. næstkomandi.
Akranesi, 19. september 1955.
BÆJARSTJÓRI.
amenn
Nokkra lagtæka réttingamenn vantar á
réttingaverkstæðið Hringbraut 119. —
Upplýsingar hjá verkstjóranum.
SÍS Véladeild
$#SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSÍS$SSS>
Uppboð
Nauðungaruppboð verður haldið í tollskýlínu við
Tryggvagötu, hér í bænum, föstudaginn 30. sept. n. k.
kl. 1,30 e. h., eftir kröfu Magnúsar Árnasonar hdl. o. fl.
Seldar verða alls konar vefnaðarvörur tilheyrandi
Vörumarkaðnum h.f., svo sem nærfatnaður kvenna,
karla og taarna, náttföt og náttkjólar, kápur, kjólar,
pils, skyrtur, kvenskór, drengjaföt, vinnuföt, kjólaefni,
gluggatjaldaefni, borðdúkar handklæði, sokkar o. m. fl.
Ennfremur verða seld útvarpstæki, samlangninga
vél, ritvél, peningaskápur, stofuskápur, sófasett og
fleh'i húsgögn og áhöld.
Greiðsla fari fram við hamarshögg.
Borjgarfógetinn í Keykjavík
5SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS5SSSSSSSSS4SSSSÍSSSSt
Hestar á lögreglustöðina ...
Frú nokkur, Dorange að nafni, sem ennþá ekur um í hest-
vagni um götur Parísar, varð nýlega fyrir því óláni, að eitt
vagnhjólið brotnaði, er hún var á fleygiferð á miðri götu.
Hún féll út ár vagninum og var flutt á sjúkrahús þar sem
gert var að meiðslum þeim, er hún hafði hlotið. Á meðan
varð lögreglan að sjá um hestinn, og var þá eina ráðið að
fara með hann á „stöffina“, þar sem hann beiff þar til eig-
andinn kom af sjúkrahúsinu eftir tvær klakkustund>r.
IÐNSKÓLINN
1 Reykjavík
Innritun í skóíann, fer fram dagana 22. til 27.
sept. kl. 5—7 síðdegis. nema laugardagirm 24 sept. kl.
10—12 f. h. í skólahúsinu við Skólavörðutorg.
Skólagjald greiðist við innritun.
Haustpróf byrja mánudaginn 3. okt. samkvæmt
próftöflu í skólanuni.
Skólinn verður settur laugardaginn 15. okt, kl.
2 e. h.
Skólast j óriirn.
jVAVAV,VAV///^A,.V,V/A’.,.V.*.VW.V,VAV.',W.*.'
í
KÆRAR ÞAKKIR til ykkar alira, sem heiðruðuð ?
| mig á einn eða annan hátt í tilefni af sextugsafmæli ^
í
mínu 77. september síðastliðinn.
HALLDÓR ÓLASON
Gunnarsstöðum. >
c 5
-WWVWWVWWUWVW%VWVWWWVW,«V.V1?WWVWWVVyVUVyvvJ