Tíminn - 01.10.1955, Blaðsíða 6

6
TÍMINN, laugardaginn 1. október 1955.
222. blað.
PJÓDLEIKHÚSID
Er á tneSan er '
Gamanleikur í þrem þáttum
Sýning sunnudag kl. 20.
Aðgöngumiðasalan opin frá kl.
13,15—20.00. Tekið á móti pönt-
unum. Sími: 8-2345, tvær línur.
GAMLA BfÓ
Synir
shyttuliSanna
(Sons of the Musketeers)
Spennandi og viðburðarík banda
rísk kvikmynd í litum, samin
um hinar frægu sögupersónur
Alexandre Dumas.
Aðalhlutverkið leika:
Comel VVilde,
Maureen O’Hara.
‘ Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Bönnuð börnum insan 12 ára.
Sala hefst kl. 2.
Síðasta Iest frá
Bombay
(Last train from Bombay)
Geysi spennandl, ný, amerísk
mynd, sem segir frá lífshættu-
legum ævintýrum ungs Ameríku
manns á Xndlandi.
Bönnuð börnum.
John Hall,
Christine Larson,
Lisa Ferraday,
Douglas E. Kennedy.
Sýnd kl. 3, 5, 7 og 9.
BÆJARBÍÓ
— HAFNARFIRÐI
Sýnd kl. 7 og 9.
Síðasta sinn.
Þau hittust í Trinidad
Geysi spennandi og viðburðarík
ný amerísk mynd.
Rita Heyworth.
Sýnd kl. 5.
NÝJA BÍÓ
Drottnin
sjórœninyianna
(Anne of the Indles)
Mjög spennandi og viðburða-
hröð, ný, amerísk litmynd byggS
á sögulegum heimildum um
hrikalegt og æfintýraríkt líí
sjóræningjadrottningarinnar
Önnu frá Vestur-Indíum.
Jean Peters,
Louls Jourdan, K
Debra Paget.
Bönnuð börnum Innan 12 ára.
Sýnd kl. 5, 7 03 9.
Síðasta sinn.
| AUSTURBÆJARBÍÓ
Lykill að leyndarmáli
Ákaflega spennandi og meistara
leg vel gerð og leikin, ný, ame
risk stónnynd í litum, byggð á
samnefndu leikriti eftir Prede-
rick Knott, en það var leikið í
Austurbæjarbiói s. 1. vor og
vakti mikla athygli. — Myndin
var sýnd á þriðja mánuð í Kaup
niannahöfn.
Aðalhlutverk:
Ray M'lland,
Grace Kelly,
Robert Cummings.
Bönnuð börnum innan 16 ára.
Sýnd kl. 7 og 9.
(King of the Jungleland)
— Fyrsti hluti —
Geysispennandi og viðburðarik,
ný, amerísk frumskógamynd.
Aðalhlutverk:
Clyde Beatty,
Manuel King.
Bönnuð börnum innan 10 ára.
Sýnd kl. 5.
Sala hefst kl. 2 e. h.
HAFNARBIO
Síml 6444.
Hrakfallabálkarnir
(A&C meet Dr. Jekyll and mr.
Hide).
Ný skopmynd með
Bud Abbott
Lou Costello.
Bönnuð börnum innan 12 ára.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
TJARNARBÍÓ
Sabrína
byggð á leikritinu Sabrína Fair
sem gekk mánuðum saman á
Broadway. Sabrína er myndin,
sem allir verða að sjá.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
TRIPOLI-BIO
Jutta frœnha frá
Kalhátta
(Tanta Juttajxus^Kalkutta^^
Sprenghlægileg, ný, þýzk gam-
anmynd, gerð eftir hinum bráð
skemmtilega gamanleik „Landa-
brugg og ást“ eftir Max Reimann
og Ótto Sehwartz.
Aðalhlutverk:
Ida Wust,
Gunther Phiiipp,
Viktor Staal,
Ingrid Lutz.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Hafnarfjarð-
arbíó
Ævintýri Casanova
Bráðskemmtileg, ný, amerísk
gamanmynd, er sýnir hinn
fræga Casanova í nýrri útgáfu.
Myndin er sprenghlægileg frá
upphafi til enda.
Aðalhlutverk:
Bob Hope,
Joan Fontaine.
Sýnd kl. 7 og 9.
I
Tengill h.f.
HEIÐI V/KLEPPSVEG
Raflagnir
Víðgerðir
Efnissala.
Georg Rramles
(Framhald af 5. síðu).
um við þær og gefa að mörgu leyti
skýringu á þeim.
Ekki er þó jafnáríðandi að gefa
neitt út eins og bréf Brandesar
til fjölskyldu sinnar, einkum frá
ferð hans 1870—1871, því að þessi
bréf geta haft úrslitaþýðingu fyrir
framtíð Brandesar. Þetta kann að
virðast broslegt um jafnmikinn rit-
höfund og Brandes, því að vitanlega
getur ekkert haft áhrif á sögulega
þýðingu hans fyrir danskar bók-
menntir. Og hans mun ávallt verða
minnzt sem þess manns, er vísaði
þeim veginn, er heiðarlega vilja,
að bókmenntir hafi andlegt inn-
tak.
Aftur á móti stendur hann völt-
um fótum sem áróðursmaður og
frelsispostuli. Brandes bar öllum
fremur í brjósti falslausa frelsis-
ást og kenningar hans eiga aldrei
fremur erindi til okkar en ein-
mitt á umrótstímum eins og nú
eru. Segja má, að sumt í kenning-"
um Brandesar eigi ekki lengur við
þá tíma, sem við lifum á, eins og
kenningar hans í siðferðismálum
og ýmsum þjóðfélagsmálum.
Stjórnmálaleg, þjóðfélagsleg og
siðferðileg vandamál eru allt önn-
ur nú en þau voru þá. Þar við bæt-
ist, að Brandes dó sigrandi. Þær
hugsjónir, sem hann barðist fyrir
eru nú viðurkenndar. Frjáls hugs-
un í vísindum þykir nú svo sjálf-
sögð, að engum presti dytti lengur
í hug að prédika á móti einhverj-
um málfræðikenningum, þó að þær
samrýmdust ekki sögunni um Bab
elsturninn. Hér í landi ríkir einnig
svo mikið frelsi í ástum, að telja
verður líklegt, að jafnvel Brand-
es myndi hafa krossað sig, ef hann
hefði mátt á lita, því að aldrei
hefð ihann dreymt um, að léttúð
danskra stúlkna yrði bezta ferða-
mannaauglýsing okkar. Af þessum
sökum virðist margt í verkum
Brandesar úrelt eins og glugga-
tjaldaprédikun Noru í Brúðuheim-
ili Ibsens.
Hvergi kemur persónuleiki Brand
esar betur í ljós en í bréfum hans.
Einkum bréfunum, sem hann skrif
aði heim til sín árin 1870—1871.
Bréfin, sem hann skrifaði í Róm
vorið 1871, er hann var nýrisinn úr
sjúkdómslegu, eru meðal hins frá-
bærasta ,er ritað hafir verið á
danska tungu. Þau eru þrungin lífs
gleði og lífsdýrkun og sóldrukkinni
fegurðarást, sem fegurstu ljóð okk-
ar túlka ekki betur. í þessum bréf-
um er Brandes eins og hreinskilin
kona við elskhuga sinn, barnslegur,
Ijúfur, hrifinn, uppreisnargjarn,
stoltur, einlægur og sannur. Hann
var meira skáld en áróðursmaður.
Þannig var hann„ áður en smáborg
araskapur Kaupmannahafnar
þrýsti á hann þeirri grímu, sem
aldrei fór honum vel.
í þessum bréfum kynnast menn
Brandesi eins og hann var, áður
en hann lenti í andstöðu við dansk-
an smáborgaraskap. Þetta er hinn
sanni Georg Brandes, ekki sá gamli,
frægi Georg Brandes með þreytu-
leg augu og hrukkur kringum munn
inn, hetjudýrkandi og fyrirlítandi
múginn.
Það var eitt sinn til annar og
sannari Brandes, sem hefði áttt
skilið betri örlög en við fengum
honum.
H. C. Andersen lifir í list sinni
og Kierkegaard i hugsjónum sín-
um. báðir að nokkru leyti án per-
sónuleika síns. En Brandes vex því
meira sem menn kynnast honum
betur persónulega. Hann er einn
þeirra fáu og hamingjusömu, sem
sífellt vex við aukin kynni.
tftbreiðið TIMAM
J. M. Barrie: 55.
PRESTURINN
og tatarastúlkan
— Þá fer ég og tala við hann.
— Flýttu þér nú, Jean, kallaði Margrét.
— Nú er ég að fara, svaraði Jean. Að BabtHe hvíslaði hún?
— Hvað á ég að segja henni?
— Það veit ég ekki, svaraði Babbie. Þú verður að finna
upp á einhverju. Biddu svolítið. Ég ætla að fara inn í stof-
una fyrst. (
Margrét heyrði að Jean opnaði dyrnar og talaði við ein-
hvern, sem hún svo vísaði inn í stofu.
— Og þú þorir að horfa framan í mig eins og ekkert hefði
gerzt, sagði Rintoul jarl. Það er annars meira en „maður-
inn“ yðar þorir, bætti hann við háðslega.
— Heldurðu að hann sé hræddur við þig? sagði Babbie
æst.
— Það lítur að minnsta kosti út fyrir það. En ég skal
samt draga hann fram í dagsljósið, hvaða skúmaskoti sem
hann kann að hafa valið sér.
— Já, reyndu það bara sagði Babbie kuldalega. Farðu
með brauki og bramli í gegnum allt húsið. Það eina sem
þú heÞr upp úr því, er að hræða kvenfólkið, þvi að aðrir
eru ekki í húsinu.
— Hvar er hann?
— Hann er farinn til Spittal til þess að tala við þig.
— Hann vissi þó að ég var í Caddamskóginum.
— Hann fór frá mér í myrkrinu og hélt, að þú hefðir
farið með mig á brott í vagninum þínum.
— Aha, svo hann hefir þá farið til Spittal til þess a3
biðja mig um að láta þig snúa aftur til hans.
— Neyða þig til þess, leiðrétti Babhie.
— Þvættingur, sagði jarlinn, en var þó sýnilega ekki rótt.
Þetta sem fram fór uppi í tjaldbúðunum var aðeins hlægi-
legur skrípaleikur. -i
— Nei, það var hjónavígsla.
— Með tatara sem vitni. Orð þín eru einskis virði og ég
kom rétt mátulega til að bjarga þér.
— Ég óska þess ekki að mér verði bjargað. Auk þess voru
önnur vitni við vígsluna, sem enginn réttur mun leyfa sér
að vefengja. í
— Hverjir voru það? .
Rintoul jarl og McKenzie.
— Hún heyrði beinlínis að hann gnísti tönnum af vonzku.
Þegar hún leit á hann voru tár í augum hans og hún tár
felldi einnig.
— Mér þykir það mjög leitt.... byrjaði Babbie, en svo
hætti hún. Fann hve orð hennar voru innantóm.
■— Ef þér þykir þetta leitt, þá er enn tími til að snúa við,
sagði jarlinn ákafur. Ég og McKenzie sáum ekki neitt. Vertu
hjá mér Babbie, ef ekki mín vegna, þá sjálfrar þín vegna.
Þessi skopleikur í tatarabúðunum....
— Hvers vegna kallarðu það skopleik. Ég held, að guð
hafi veitt þeirri athöfn blessun sína.
— Guð? Það er í fyrsta sinn, sem ég heyri þig nefna það
nafn, Babbie. Það er sjálfsagt hann sem hefir frætt þig
um guð? I
— Já.
— Kenndi hann þér líka, að guð múndi líta með velþókn
un á framkomu þína gagnvart mér?
— Nei, hann veit, að hún er svo viðurstyggileg I guðs aug
um, að ég muni líða fyrir hana alla ævi.
— En sjálfur hefir hann ekki gert neitt rangt, svo að
hann mun ekki hljóta neina refsmgu?
— Nei, hann hefir ekki gert neitt rangt, en samt sem
áður er refsing hans harðari en mín.
— Það virðist ekki sérlega réttlátt, sagði jarlinn háðs-
lega.
— Jú, það er það, því að með því að giftast mér hefir
hann gerzt samábyrgur mér vegna synda minna.
— Og hvers konar refsingu fær hann.
— Hann mun verða rekinn frá kirkju sinni hér og hljóta
vansæmd í augum allra manna, ef.... ef guð verður ekk*
líknsamari en við höfum leyfi til að vona.
Jarlinn skipti nú um aðferð. — Nú ert það þú sem ég kennf
í brjósti um, sagði hann og leit undrandi á hana. — Skilurðu
þá ekki, að þessi maður hefir dregið þig á tálar? Hvar var
marglofaður hreinleiki hans og heiðarleiki, þegar ann átt*
við þig leynileg stefnumót?
— Ef þú þekktir hann, þá mundi ég ekki þurfa að segjá
þér, að hann mun hvorki hafa í frammi svik vtð mig né
neinn annan. Þangað til i dag, áleit hann að ég væri tatari.
— Og þú barst svo Utla virðingu fyrir mér, að þú beiðsfi
með þ'að þangað til kvöldið fyrir brúðkaupsdaginn að hlaup
ast á^brott með honum og giftast honum?
— Ég er ekki eins auðvirðUeg og þú heldur, sagði Babbie.
Svo skýrð1 hún honum frá því, sem hafði komið henni til
að fara til Thrums. Ég ætlaði að fara aftur beina leið til
Spittal og hann hafði engin áform í huga um að hbidra
mig í því. Við höfðum kvaðzt í síðasta sinn í kofanum
hennar Nanny.... en svo heyrðum við rödd þína.
— Og hún vakti hjá þér slíkan viðbjóð, að þú hikaðif
ekki við að gera þetta? ^
— Mér.... mér þykir svo vænt um hann.
— Hvers vegna gaztu ekki élskað mig Babbie? spurðl