Tíminn - 23.11.1955, Blaðsíða 5

t-k’MlH
»67. blaff.
'TÍMINN, miffvikudagmn 23. nóvember 1955.
5.
■ miðvikud. 23. nóv.
Þar mætast austur og vestur
Gr hlntleysisstefiiimiii að aukast fylgi í Vestur-Þýzkalandi?
Umferðaslysin
I Þeir atburðir eru nú orðnir
- fcæsta- tíðir, að meiri eða
minni slys eigi sér stað af
völdum ' farartækja, einkum
feifreiða. Ber mest á því þar
sem umferðin er mest, Menn
setur hljóða við þær uggvæn
IÖgú fréttir, að dauðaslys eigi
Sér: stað í Reykjavík með
stuttu millibili af völdum bif-
'1 Jréiðááaksturs og aðrir slasast
svo 'alvarlega, að þeir bíða
þess' ekki bætur alla ævi.
Ofl mun of hröðum akstri
■um að kenna. Bifreiðum
fjölgar mjög ört og krefst það
auþinn,a,r aðgæzlu við akstur.
Það sannast og oft við rann-
Sókn, að ölvun bifreiðar-
stj.óra við akstur má telja
orsök slysa.
hefir Skúli Guðmunds-
Son hreyft þessu máli á Al-
þingi með frv. um breytingu á
fcifreiðalögum. Er þar lagt til
aö.. tryggingarfélagi verði ekki
heimilt að borga skaðabóta-
kröfu, nema lögreglurann-
Bókn hafi farið fram á því
slysi eða tjóni, sem krafan
er gerð út af. Ennfremur að
tryggingarfélag skuli hafa
endurkröfurétt á hendur
tryggingartaka hafi hann
.valdið tjóninu af ásetningi
eða stórkosWegu gáleysi og
Skal þá skylt að krefja hann
Um eigi minna en 30% af
tjóninu.
í greinargerð með frv. segiF
Bvo:
„Frásagnir af bifreiðaslys-
iíim eru áberandi þáttur í
fréttum blaða og útvarps hér
& landi nú á tímum. Á hverju
éri láta menn lífið, fleiri eða
færri, en aðrir verða örkumla
memi af völdum þeirra slysa.
Fjármunatjónið af bifreiða-
ðrekstrum er einnig gífurlegt
og fer sívaxandi, en það tjón
verða allir bifreiðaeigendur
að borga með hækkandi
tryggingargj öldum.
Umferðáslysin stafa mjög
Öft af vítaverðri óvarkárni og
Bkeytingarleysi ökumanna og
annarra, sem um vegina fara.
Og mörk slysin hljótast af
því, að bifreiðastjórar eru ölv
aðir vKö: akstur. Slík afbrot
é^5jir|ög tið, og bendir það
til þess, að of vægt sé á þeim
tekið. Virðist því þörf að setja
hý og strangari lagaákvæði
;um refsing-ar fyrir brot á bif
reiðalögum og umferðarregl-
um, og í því skyni er frv. þetta
flutt.
't.r ?ó.,að jpkumaður bifreiðar
valdi tjóni, mun það vera al-
j§eh£t7'að löggæzlumenn eru
ekki tilkvaddir að athuga
málavexti, en sá, er tjóninu
veldur, sendir tilkynningu
Um það til tryggingarfélags-
ins, serp hefir tekið bifreið
jha'ns í tryggingu, og bætir þá
tryggin gar f élagið skaðann,
, án þess að lögreglurannsókn
ó:: A slysinu eða tjóninu hafi far
ið frá"ni; Líklegt má telja, að
\::: ýmsir •/ökúmenn mundu gæta
::: sín: þetur, ef svo væri fyrir
• 7 msÖlt.Vað 'í livert sínn sem þeir
7 valctey ^irekstrum og tjóni,
■ : skyidi mál þeirra rannsakað
Upp á síðkastið hafa þeir flokkar
manna látið mjög að sér kveða í
Vestur-Þýzkalandi, sem beita sér
fyrir hlutleysi og mesta áherzlu
leggja á þjóðerniskennd. Margir eru
þessir flokkar styrktir fjárhagslega
af kommúnistum, sem á þennan
hátt reyna að fá þýzku þjóðina til
íylgis við stefnu Rússa í Þýzka-
landsmálunum. Sérstaklega má
telja athyglisvert, hversu miklum
áhrifum þessir menn virðast hafa
náð innan hersins og þeirra manna,
sem miklu ráða um varnir land6-
ins.
Aðalslagorð þessara- manna er úr-
sögn Þýzkalands úr Atlantshafs-
bandalaginu og beinar aðgerðir
vestur-þýzku og austur-þýzku
stjórnanna í því skyni að koma
á sameiningu Þýzkalands. Má segja,
að rök þeirra séu nákvæmlega hin
sömu og Rússar og Austur-Þjóð-
verjar hafa beitt í umræöum sín-
um um Þýzkalandsmálin.
Áróður sá, sem þessir flokkar
reka, er aðallega með þrennu móti.
í fyrsta lagi í vel skipulögðum
flokkum, þá með ýmiss konar út-
gáfustarfsemi ög loks með áhrif-
um á einstaka menn.
Segja má að áróðurinn beinist
aðallega í tvær áttir. Reynt er að
slá á strengi þjóðerniskenndar, sem
vakir undir niðri hjá mörgum á-
hrifamiklum mönnum í hernum,
sem óánægðir eru með ástandið
eins og það er. En einnig er reynt
að undirbúa jarðveginn fyrh stefn-
una meðal annarra stétta. Mennta-
menn virðast æ meir vera að hail-
ast á sveif með þeim, er halda
fram hlutleysi Þýzkalands. Þá hefir
þessi stefna hlotið mikinn hljóm-
grunn hjá vinstra armi jafnaðar-
mannaflokksinS og meðal presta
mótmælenda. Margir af þeim, sem
heillazt hafa látið af þessum á-
róðri, munu vera að meh-a eða
minna leyti óákveðnir í afstöðu
sinni, en niðurstaðan verður engu
að síður hin sama, að í þessum
málum ganga þeir erinda Sovét-
ríkjanna.
Öflugasti flokkurinn er í kringum
blaðið Rhein-Westfálische Naoh-
richten í Diisseldorf. Þetta blað er
sprottið upp úr tveimur æsifregna-
blöðum, er áður komu út í Miinch-
en og hétu Deutsche Nationalzeit-
ung og Die Nation. Upp komst, að
þau voru fjárhagslega styrkt af
austur-þýzkum aðilum, og hafði
það í för með sér skjótan endi á
útgáfu þeirra, en þessi afkomandi
þeirra er miklu áhifameiri og,.víð-
lesnari en þau voru nokkurn tíma.
Meðal útgefendanna er að hitta
hinn þekkta nazistaleiðtoga frá
Danzig, Herman Rauschning; þekkt
an, gamlan SA foringja, Otto Wag-
"áf lögreglunni og skýrsla um
það skráð í annála hennar.
' lEr því 'lagt til í 1. gr. frv., að
Iryggingarfélagi sé því aðeins
lieimilt að greiða skaðabóta-
iröfú, aS lögreglurannsókn
ADENAUER
heldur sitt strik
MOLOTOV
— rær undir
ener, hershöfðingja; fyi-rverandi rit
stjóra Deutsche Nationalzeitung,
Herman Schaefer, og loks fyrrver-
áróðursatriði, en hanr, er kennd-
ur við hershöfðingjann von Seeckt,
sem á árunum milli 1920 og 1930
var ákafur talsmaður fyrir nánari
samvinnu Rússa og Þjóðverja. Þeir,
sem bezt þekkja til, fullyrða, að
félagsskapur þessi njóti stuðnings
frá Austur-Þýzkalandi, og enginn
efast lengur um, að hann sé í nán-
um tengsium við kommúnista,
Þriðja grein á sama stofni er fé-
'.agsskapur, sem nefnist Deutscher
31ub 1954. Starfsemi hans miðar að
hinu sama. Pormaðm félagsskap-
irins er Karl greifi von Westfalen,
;n hann er einnig háttsettur mað-
ir í Hans von Seeckt Gesellschaft.
í tengslum við þessi félög, sem
,iér hafa verið nefnd, er svo Þýzka
handalagið, en það er hugsað sem
tengiflokkur, og formaður þess er
Josef Wirth, sá hinn sami og undir-
ritaði Rapallosamkomulagið við
Rússa. Westfalen greifi er jafnan
meðal þeirra, sem undirrita ávörp
til Þjóðverja um að snúa baki við.
Vesturveldunum, en snúa. sér frem
ur í austurátt.
Miklar upplýsingar um starfsemi
þessara flokka var að fá í uppljóstr
unum Rudolfs Steidls. Hann var
njósnari fyrir kommúnista, en sneri
við þeim bakinu. Hann hélt nýlega
blaðamannafund í Bonn, þar sem
hann lýsti nákvæmlega því njósna
kerfi, sem hann sjálfur starfaði
fyrir. Vestur-þýzk yfirvöld hafa sið-
an getað gengið úr skugga um sann
ieiksgildi orða hans. Steidl hafði
það hlutverk að reka ásóður meðal
hermanna og háttsettra liðsforingja.
Rudolf Steidl var einn þein-a
manna, sem vann í sjálfboðaliðs-
vinnu við Deutsche Nationalzeitung
ásamt Werner Schaefer, sem var
fyrrum einn æðsti íangabúðastjóri
Þjóðverja, og SS-foringjanum
Walter Nibbe. Þetta málgagn var
í nánum tengslum við félagsskap-
inn Arbeitsgemeinschaít Nationale
andi deildarstjóra í vestur-þýzka Wehrfragen. Opinberlega var for-
varnarmálaráðuneytinu, hemaðar-
sérfræðingin von Bonin, ofursta.
Síðustu vikurnar hefir þetta blað
verið sent ókeypis í þúsundum ein-
taka inn á vestur-þýzk heimili. í
ingi þess félagsskapar Ebrecht hers-
höfðingi, en í raun og veru var
honum stjórnað af Joachim Nehr-
ing ofursta. Það er sérstaklega at-
hyglisvert, að hann hefir lagt á
það gríðarlega áherzlu að fá hers-
því er ævinlega mesti fjöldi af 1 höfðingjann, er tapaði orrustunni
greinum, sem eru rammar árásir
á lutanríkissteínu' Adenauers), og
áherzla er lögð á, að hlutleysi sé
eina færa leiðin fyrir Vestur- Þjóð-
verja.
. í nánum tengslum við þetta blað,
er félagsskapur, sem nefnist Hans
von Seeckt gesellschaft. Þetta félag
hefir ekki starfað nema síðan í
apríl síðast liðnum, en þar er þeg-
ar orðið mun áhriíameira en með-
limaf jöldi þess gefur beint til kynna.
Nafn félagsskaparins er í sjálfu sér
hafi farið fram á því slysi
eða tjóni, sem bóta .er kraf-
izt fyrir.
Samkvæmt ákvæði í 36. gr.
bifreiðalaganna hefir trygg-
ingarfélag endurkröfurétt á
hendur tryggingartaka, hafi
hann valdið tjóni af ásetn-
ingi eða stórkostlegu gáleysi.
En tryggingarfélögin munu
ekki hafa notað þessa laga-
heimild. Hér er lagt til, að
félögunum sé skylt að krefja
tryggingartaka um eigi
minna en 30% af upphæð
skaðabóta, sem þau hafa orð
ið að greiða fyrir slík tjón, en
eftir sem áöur hafa bau heim
ild til að krefja um endur-
greiðslu á allri upphæðinni.
Er ástæða til að ætla, að bif
reiðarstjórar muni síður
valda tjóni af „stórkostlegu
gáleysi“, ef það kostar þá
sjálfa fjárútlát, héldur en ef
tryggingarfélögin bera allan
skaðann.
Ölvun við bifreiðarakstur
hefir valdið mörgum slysum
og er mjög alvarlegt afbrot.
Áhrifamesta aðferðin til þess
að fækka þeim brotum er
sennilega sú, að svipta þá
menn, sem gerast sekir um
slíkt, ökumannsréttindum
ævUangt. Er því lagt til í 2.
gr. frv., að svo verði gert. Þar
er enn fremur lagt' til, að
hert sé á ákvæðum laganna
um ökuleyfissviptingu, þegar
um mjög vítaverðan akstur
er að ræða, þó aö ölvun bif-
reiðarstjórans sé ekki um að
kenna.“
Það orkar ekki tvímælis, að
þörf er á, að ákvæöi laga,
sem að þessu lúta veiti að-
hald og að alvarlegum aug-
um sé litið á brot sem af gá-
leysi stafa.
um Stalingrad, Paulus marskálk,
til þess að beita sér fyrir stofnun
sameiginlegrar þýzkrar stjórnar.
Það er eftirtektarvert, að Paulus
settist að í Austur-Þýzkalandi, þeg-
ar eftir að hann var látinn laus úr
fangabúðum í Rússlandi. Þar stjórn
ar hann ýmsum pólitískum út'
hlaupum, sem passa í kramið hjá
hinum kommúnistisku yfirvöldum.
meðal annars hefir hann það hlut'
verk að stofna- nýjan flokk, er mynd
aður sé af liðsforingjum í Austur-
og Vestur-Þýzkalandi. Paulus hefir
þegar fengið að spreyta sig við að
skipuleggja liðsforingjamót, sem
haldin hafa verið i Austur-Berlín
fyrir herforingja bæði frá Austur-
og Vestur-Þýzkalandi. Að vísu
hafa þessi liðsforingjamót litinn ár-
angur borið til þessa. Flestir af
þeim foringjum, sem þangað hafa
verið boðnir, hafa látið sér fátt um
finnast, en þeir hafa þó sífellt orð-
ið fleiri, sem þegið hafa boð á
þessar samkomur. Þegar er starf-
andi einn slíkur hennannafélags-
skapur í Vestur-Þýzkalandi, er
nefnist Arbeitsgemeinschaft Ge-
samtdeutsche Soldatengesprache. í
þeim félagsskap er Nehring ofursti
áhrifamaður.
Af því, sem hér hefir verið rakið,
má sjá, að það eru einkum sam-
tök hermanna, sem kommúnistar
hafa reynt að hafa áhrif á með
áróðri sínum um hlutleysi Þýzka-
lands. Gott dæmi um þekkta hem-
(Fraaíhald á 6. síðu.)
Eru landsmenn börn
— má ekki segja
þeim satt?
Eitt af gáfnaljósum þeirra
Sjálfstæðismanna talaði í út-
varpið í fyrrakvöld — og t>l-
kynnt*, að ástand*nu í land-
>nu í dag mætti helzt líkja
við leikhús, sem kv>knað hefði
í. Mun þetta hafa verið um
svipað leyti og leikhússtjórinn
var hylltur á Selfossi — eins
og það er orðað í Morgun-
blaðinu, ef einhverjir klappa
saman lófunum. —
Gísli líkti ástandinu vJð leik
húsbruna. Ræðu Vilhjálms
I»ór líkti hann við tilkynningu
leikhússtjóra, — er hafði þær
afleiðingar, að fjöldi manna
tróðst undir, ez'nkum börn,
sem voru leikhúsgestir er eld-
urinn kom upp í leikhúsinu.
— Gísli kvaðst ekki rengja
orð Vzlhjálms — hverju orði
hans mundi mega finna stað.
En það yrði að fara varlega
að því, að segja landsmönnum
sannleikann, því þjóðfélagið
væri eins og leikhús sem værz
að brenna og landsmenn börn.
Þetta er í senn einkennileg
siðfræði — og furðulegt van-
mat á lýðræðisþjóð. —
Hvarvetna meðal lýðræðzs-
þjóða er það taÞð t*I dygða að
segja landsmönnum satt um
ástandið á hverjum tíma. Dag
lega, svo að segja, er þjóðun-
um skýrt frá því, hvernig
gjaldeyrisástand, fjármál o. s.
frv. standi, hvort sem gengur
vel eða illa. Það er tahð ganga
glæpz næst að falsa slíkt, eða
dylja fyrir þjóðunum. Engum
dettur í hug að halda því
fram, að ekki megi segja þjóð
unum sannleikann vegna þess,
að landsmenn séu eins og van
þroska börn í leikhúsi.
Sömu dagana og VUhj. Þór
fluttz ræðu sína, flutti aðal-
bankastjóri sænska þjóðbank
ans ræðu uln sama efni í Sví-
þjóð- Svíþjóð á engan Gísla,
sem hljóp til og ákærði
sænska bankastjórann fyrhr
að hann hefði sagt þjóð sinní
sannleikann, Svíar. væru svo
mikh börn, að það mátti ekki
segja þeim satt. — Menn
kynnu að segja sem svo, að
ástandzð í efnahags- og at-
vinnumálum sé ekkert svipað
í Svíþjóð og það er á íslandi.
En eru það þá ekki frekar rök
fyrir því að sannleiktirinn
hafi verzð sagður hér of seint
en ekki of snemma. — Og
fleiri spurningar vakna. Ef
þjóðin er eins og Gísli gaf í
skyn líkust börnum, sem ekki
má segja satt — er þá víst að
Gísli sjálfur sé í þeim hópi,
sem átti að fá að víta eða veit
um ástandið. — Það kynni að
vera, að eznhver efaðist um
það. —
En fólkið í landinu veit mik
ið meira en Gísli heldur. Það
sér margt, — hvað nú er að
ske. Það sér fjölda manna,
sem eru byrjaðir að laumast
með verðmæti út úr leikhúsinu
bakdyramegin, af því að þeir
vita, hvað er að ske. Hvað eru
lögbrot fjárfestingaræðisins,
— hvað er „höllin mzkla“ ann
að en slíkt laumuspil?
Og svo þykist Gísli vera að
sefa ótta landsmanna. Ef
þessi ræða hefir einhver áhrzf
haft, hefir hún a'uJkið ótta
fólksins, — ef við hann verður
bætt. Því hvernig er hægt að
vekja ótta, ef ekki með því,
aö Iíkja þjóðfélaginu við
brennandi Ie»khús fullu af
börnum, sem ekki megi segja
sannleikann? _J