Tíminn - 29.11.1955, Page 4

TÍMINN, þriðjudaginn 29. nóvembcr 1955.
272. blað.
4.
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ:
Kínversk óperusýnin
Stórmerkur leiklistarviðburður
Ég minnist ekki að hafa
beðið þess með meiri eftir-
væntmgu, að tjöldin væru
dregin frá sviðinu en á laug-
ardaginn, er flokkur frá
kiassisku kínversku óper-
unni hafði fyrstu sýningu
sína í Þjóðleikhúsinu. i
Menn geta skrifað langar :
.greinar og heilar bækur til j
þess að skilgreina spennu og|
raunsæi, markmið og tilgangj
í leikriti. En enginn geturj
skilgreint litbrigði Esjunnarj
eða sólarlagið við Faxaflóa.1
Enska skáldið Keats sagði j
þau frægu orð: A thmg ofj
beaut.v is a jov for ever. Égj
hefi aldrei skilið þau betur j
en meðan ég horfði á sýningu
kínversku óperunnar.
Svningin er ein samhljóm-
andi fegurð, dansandi, syngj
andi, stökkvandi, em sinfón-
ía tóna og lita.
Sem barn gladdi það auga
mitt að horfa á léttar smá-
bárur speglast sem gullnar
bylgjur á botninum í grunnu
vatni. Síðar hefi ég notið
þess að horfa á þann ehíf-
•græna litbrigðadans sem verðj
ur í íslenzkum birkiskógi í
s'tinnu roki.
Dans 'Kínverjanna minnti
mig á þennan litadans ís-
lenzkrar náttúru. Stæímgin
og léttleikinn minnti mig á
svignandi bjarkir. Litauðgin
er ólík og skærandi, en sam-
hljómur lita og dans minntij
mig á hvislandi skóg, þegar
þýtur í laufi.
Fegurð getur verið margsj
konar, tignarleg, blíð, losta- j
leg, jafnvel Ijótleikmn geturj
verið fagur í ógn sinni. Feg-1
urð hinnar kínversku óperu
finnst. mér einkennast af hátt
vísi. Sama hvort túlkuð varj
lífsgleði eða sorg, hreysti eða
grimmdi gaman eða áhyggja.
Allt einkenndist af þeirri
nærfæmu háttvísi sem ein-
kennir góða list. Yfir -sýning
unni hvihr sama fagurheiði
raunsæisins og finna má í
hinum beztu íslendinsasög-
um. Hvorki er gengið of langt
eða skammt.
Allmikið hefir þegar verið
skrifað hér í blaðið um kín-
verska leiklist, bæði nú viðj
komu óperunnar og eins réttj
áður en ráðið var, að flokkurl
Himnakeisarinn í ævintýrasöngleiknum Róstur í himnahöll
leikinn af Wang Chmg-chich. Búíiingar í þessum söngleik
eru sérstaklega Iitskrúðugir og grímur fjölbreytUegar.
bjóðsögnum. Leiksviðsútbún-
iður er ekki annar en ákaf-
'ega litrík tjöld og í sumum
sýningunum siriáhlutir svo
~em stóiar eða borð.
Annað er gefið í skyn með
'hnis konar táknum og lát-
bragðsleik. Eins-og skýrt hef
!r verið frá heíir hver litur
'itt að tákra og hver tónteg
■md sína merkmvu.
Yun Yen-ming í hlutverki
sínu í Vitstola stúlkan eg
keisarinn.
inn kæmi þingað. Skal ekki
endurtekið það, sem þar var
sagt.
Alls eru sjö sýningar hverju
sinni, sem allar byggjast á
kínverskum ævintýrum og
Þetta gerir að siálfsögðu
*v'iklu meirí kröfi"- til ímynd
unaraí1,? áhorfandan-s en við
úr'n að venjast í leiklist
Vestur’anda. .
Eftirtektarvert er, hversu
mjög fimleikar (akróbatík)
setja svip sinn á þessar sýn-
ingar. Eru fimi og léttleiki
blátt áfram stórkostleg. Má í
því sambandi sérstaklega
geta sýningarinnar Á kross-
götum og Gullfjalli sökkt. Er
hópsýningin í lok þess atrið-
j is það' glæsilegasta, sem ég
I hefi séð þeirrar tegundar.

Einhvers staðar las ég það,
að ekki væru svo glögg mörk
milli kínverskra sorgleika og
gamanleika, heldur mættij
skúgreina mest af kínversk-1
um leikbókmenntum sem til- \
finningaleiki með lukkuleg
um endi.
Vert er að benda á bað, að
í öllum sýningum kínversku
óperunnar er áherzla lögð á
j sigur hms góða yfir h’nu illa,
j sigur réttlætisins yfir órétt-
1 lætinu. Jafr.framt er þó þessj
ari baráttu lýst með barns-
legum gáska og léttleika, svo
; að heildaráhrifin verða fyrst
og fremst fegurð.
Lengi máttu konur ekki
leika í Kina og léku þá og
raunar enn karlmenn kven-
hlutverk. Ekki verður þó séð
að þessi venja hafi stuölað að
bví, að heildarsvipur sýning-
anna verði ruddalegri eða ó-
kvenlegri. Mér finnst einmitt
hvíla yfir sýningunum óiýs-
anlegur biær kvenlegs yndis
þokka. Mýktm- og tignin
minnir á fagra konu.
Af léttri gamansémi og
gJettni vil ég sérstaklega geta
Haustfljóts. Stórskemmtileg-
ur er leikur ferjunfánhsins
og frábærlega tekst leikend-
unum að líkja eftir hreyfing
um vaggandi báts.
Leiklist á sér orðið langa
sögu meðal hinnar ævafornu
menningarbjóðar Kínverja.
Það er íslendingum mikill
fenerur að Þjóðleikhúsið skuli
hafa fengið bennan kínverska
óDeruflokk 1 il þess að koma
hingað. Hann dregur með
vissum hætti tjöldin frá ver-
öld, sem til skamms tíma var
i vitund þjóðarinnar austan
við söl og sunnan við mána.
Slíkt víkkar sjónhring þjóð-
arinnar, og hið kínver,ska
listafólk færir okkur bikar
Þalíu barmafullan af fegurð.
S. S.
Sviðsmynd úr GuIIfjalli sökkt, sem er þáttur úr ævintýrmu
Orminuin hvíta. Myndm sýnir Li Chin tung Yun Yen-ming
(Orminn hvíta) og Slie-. Chin-chin í hlutverkinn siuuni.
Umhverfis jörðina
Fér&dftœtiír úr öllum álfum Heti'ús
eftir Vigfús Guðmundsson. skiptist í þessa 36 kafla:
A Afríkusírönd.
1 Napoli.
Pompei skoðuð.
Iíomið á Capri.
Dvalið í Rómabcrg.
Gist í Fiórenz.
Staðið við í Milano.
Frá Sviss.
í Versölum.
Frá Hreðavatni til Klettafjalla.
í Villta Vestrinu.
Elzta byggð íslendinga í Ameríku
Ur ríki Mormóna.
Saelulandið Kaíifornia.
Skroppið til Mexíkó.
Dansað á Hawaii.
Komið á Suðurhafseyjar.
6 vikur á Nýja-SjáJandi.
Feröazt um Astralíu.
Norður yfir Indlandshaf.
Komið iz'l Asíu.
Tlm Rauðahaf og Suezskurð.
í spánska Marokkö.
Farið sisður í heim.
rnagur á Kanaríeyjum.
Ðvöl í Höfðaborg.
Á Góðnarycnarhöfða.
GuIIborgin mikla.
Niður í gullnámu.
t höfuðstað Eúanna.
Komið í lanil Mau Mau.
Staldrað yið í Sudan.
Ferð jzm Gyðingaland.
Að á Kýpur og Miklágarði.
Fcrðast um Litlu-Asíu.
Pvalið í Apenu.
Lengsti kaflinn er frá Nýja Siálandi. í bókarlok er
leiðbeiningaþáttur tU manna, sem hafa utanferöir í
huga og þá emkum til þeirra, er hyggja á langferðir.
Bókin er hátt á 4. hundrað bls. í fremur stóru broti
með yfir 60 myndum úr öllum heimsálfum. Aðeins
tvær þeirra teknar norðan Alpafjalla.
Þessi bók verður mörgum kærkomin
VINARGJÖF
eínkum. þó þeim, sem hafa útþrá og ferðalöngun.
Békatítgáfan Einbúi.
VAVMW.

v.»,
.* *.*.*.*» v.*.*.v.%v%
Gerist áskrifendur
að TÍMANUM
Áskriftasími 2323
Leíkarar bínverska óperuflokksins hyllÞr að lok>nni sýningu.
yyvvvrJW.w.w.^w^AV^ww//.v.v.v.vw,vi