Tíminn - 19.05.1956, Blaðsíða 4

4
T í M I N N, laugardagurinn 19. maí 1956.

Reykvískir Húnvatningar í Þórdísarfundi.
Hann fór norður um sumar-
ið í iandaleitum og fór upp
Norðurárdai og kom ofan í
eyðifjörð einn. Og um daginn,
er þeir fóru með þeim firði,
þá hiupu úr fjalii að þeim
tveir sauðir. Það voru hrútar.
Þá mæfti Ingimundur: Það er
vel fallið að þessi fjörður
heiti Hrútafjörður.
erfðir, að hún lifir fullu lífi enn.
í dag. Ekki hittast svo tíu menn j
utan héraðs síns, að þeir stofni j
ekki með sér átthagafélag. Nær-j
tæk dæmi eru átthagafélögin hér í j
Reykjavík. Eitt þeirra er Húnvetn-
ingafélagið, sem hefir sýnt dóttur
Ingimundar Þorsteinssonar á Hofi
þá virðingu, að gróðursetja tré þar
sem hún fæddist og nefna Þórdís-
arlund.
Gróðursetningu lokið í sumar.
Húnvetningafélagið hefir undan-
farið farið árlega í gróðursetning-
Þórdísarlundur í Vatnsda!
Þannig segir í Vatnsdæla-
sögu frá norðurför Ingimund-
ar Þorsteinssonar, en haustið
áður kom hann í Leiruvog í
Borgarfirði og hafði vetursetu
á Hvanneyri hjá Grími fóst-
bróður sínum. Þetta sumar
komst Ingimundur í Víðidal,
en sá dalur kom ekki heim við
finnska spásögn og hélt hann
því áfram næsta vor til Vatns-
dals. Þar tók hann sér ból-
festu og byggði Hof.
Finnsk völva hafði spáð Ingi-
mundi, að hann færi til íslands
og settist þar að. Ileldur fannst
Ingimundi þetta ólíklegt, enda átti
hann miklar eignir í Noregi og
var í vinfengi við Harald hár-
fagra. Þótt Ingimundur tæki ís-
landsíör þverlega, lét völvan sig
ekki og sagði: Þetta mun fram
koma, sem ég segi, og það til
marks, að hlutur er horfinu úr
pússi þínum, sá er Haraldur kon-
ungur gaf þér í Hafursfirði, og er
hann nú kominn í holt það, er þú
munt byggja, og er á hlutnum
markaður Freyr af silfri, og þá er
þú reisir bæ þinn, mun saga mín
sannast.
Enn eru hlutir í jörðu.
Ingimundur fann konungsgjof
sína í vatnsdælskri mold, er hann
reisti bæ sinn að Hofi, og gildir
arför norður í Vatnsdalshóla. Nú,
þann 26. maí, er ákveðið að fara
í fimmtu ferðina og er meiningin
að ljúka þá gróðursetningunni í
Þórdísarlundi. Það segir riiér Krist
mundur Sigurðsson, sem er for-
maður gróðursetningarnefndar,
aðrir eru Friðrik Karlsspn og Agn
ar Gúnnlá.'úgssón, að lundurinn
hafi dafnað vel og orðið fyrir litl-
um skakkaföllúm. Er ViSast að
lundinum fylgi óskir Hátaldar hár-
fagra, þær er hann gáf irigimundi
til farárheiií'a" t:íl''ís‘láriðsl: SVó.’Vel
vill til, að éirin nefndarnianna er
garðyrkjumaðúr, Agnar Gunn-
laugsson, og hefir hann skipulagt
gróðursetninguna og leiðbeint um
plöntuval. Húnvetningar í Reykja-
vík hafa lagt fram fé til plöntu-
kaupa og ferðirnar hefir fólkið
sjálft kostáð. Oftast er haldið héð-
an úr bænum á laugardagsmorgni
og komið aftur á sunnudagskvöld.
F agnaðarf undir.
Þegar týndu synirnir og dæturn-
ar koma norður í Vatnsdalinn
verða fagnaðarfundir. Bændur í ná
grenni Þórdísarlundar hafa alltáf
verið reiðubúnir að rétta hjálpar-
hönd við gróðursetninguna. Krist-
ján Vigfússon, bóndi í Vatnsdals-
hólum, gaf landið milli Þórdísar-
hóls og Þórdísarlæks, sem rennur
út í Flóðið, en þar stendur lund-
urinn, og jafnframt hefir hann
alltaf gefið allan áburð. Kristján
varð sjötíu og fimm ára í fyrra,
eipu hvort það eru stórmerki skáld daginn áður en Húnvetningafólagið
skapar eða veruleika. En því er
þessi saga rifjuð upp hér, að hún
er í nokkrum skyldleikum við al-1
menna átthagatryggð íslendings-!
ins, sem mótaðist í höndum land-
kom norður. Þá hefir Halldór Jóns
son, bóndi á Leysingjastöðum, hald
ið fólkinu veizlur, nema þegar hóp
urinn sat boð hjá búnaðarfélaginu
og boð hjá Ingþóri Sigurðssyni,
námsmanna eins og Ingimundar { bónda á Uppsölum fyrsta vorið, en
Þorsteinssonar og annarra, sem har.n er gæzlumaðiir við lundinn.
hurfu áf Noregi, oft ekki fyrir ann ! Á framangreindu sést, að Vatns-
að sýnilegra en spádóm, til að dælingar, engu síður en Húnvetn-
deyja hér í mold sinnar konungs-
gjafar, 'eftir að hafa svarist í fóst-
ingafélagið í Reykjavík vilja allt
gera til að lundurinn verði Þór-
bræðralag við landið með þeirri dísi Ingimundardóttur til sóma og
siðburidnu tryggð, er síðan gekk í1 að heimsókn félagsins á fornar
stöðvar megi verða hverjum og ein
um sem ánægjulegust.
Fyrsti Húnvetningurinn.
I Vatnsdælu segir að snemma vors
hafi verið haldið úr Víðidal og er
folkið hafi larið að nálgast Vatns-
dal, hafi Ingimundur sagt: Sú mun
sannast spáin Finnanna, því að nú
kenni ég landslag af frásögn
þeirra, að hér mun oss á vísað, og
vænkast nú mjög. Ég sé" nú og
land að víðleika með vexti, og ef
þar fylgja kostir, þá má vera, að
hér sé vel byggjandi.
Og er þeir komu að Vatnsdalsá,
þá mælti Vigdís, kona Ingimundar:
Hér mun ég eiga dvöl nokkra, því
að ég kenni mér sóttar. Ingimund-
ur svarar: Verði það að góðu.
Þá fæddi Vigdís meybarn. Hún
var Þórdís kölluð. Inginnindur
mælti: Hér skal Þórdísarholt heita.
Þannig segir frá fæðingu fyrsta
Húnvetningsins og eru þau héruð
ckki mörg, sem eiga svo skýra lýs-
ingu á komu fyrstu barna sinna í
þennan heim. Þórdísarlundur verð
ur í frairitiðinni ekki einungis til
minningar um fyrsta Húnvetning-
inn, heldur einnig til minningar
um þá, sem gerðu hann og átthaga-
ást þeirra, sem er sú íslenzk
kennd er getur gert menn ævilangt
að gestum utan síns héraðs. I.G.Þ.
Mollet á stöðugum
fundum í Moskvu
Moskvu, 17. maí. Mollet forsætis
ráðherra og Pineau utanríkisráð-
herra hafa Setið á stöðugum fund-
um í allan dag með leiðtogum
Sovétríkjanna. Sagt er, að fyrst
hafi verið rætt um aðstoð við þær
þjóðir, sem skammt eru á veg
komnar efnahagslega. Þá hafi ver-
ið fjallað um vandamálin í hinum
nálægari austurlöndum, Indókína
og afvopnunarmálin. í stuttri til-
kynningu segir að umræðurnar
hafi verið hreinskilnar og íarið
fram í vinsamlegum anda.
Frábærárangur Valbjarnar
Þorlákssonar í stangarstökki
Stökk 4,25 m á Vormóti IR — fyrsta frjálsí-
króttamóti sumarsins. Reyndi a”Ö slá met Torfa
en tókst ekki
A fyrsta frjálsíþróttamóti
sumarsins — Vormóti ÍR — náð
ist ágætur árangur í nokkrum
greinuni, en hæst ber þó árang-
ur Valbjarnar Þorlákssonar, ÍR,
í stangarstökki. Vitað var, að
Valbjörn er í mjög góðri þjálf-
un, en að hann myndi stökkva
yfir 4,25 m hefir víst fáum dott
ið í hug, enda er það jafnt bezta
árangri, sem Torfi Bryngeirsson
náði hér á íþróttavellinum.
Kúluvarp:
Skúli Thorarensen, ÍR 15.35
Guðmundur Hermannss., KR 15,24
Andrés Bjarnason, A.
Friðrik Guðmundsson, KR
400 m hlaup:
Þórir Þorsteinsson, Á.
Sigurður Gíslason, KR
Rafn Sigurosson, U.Í.A.
Stangarstökk:
Valbjörn Þorláksson, ÍR
Heiðar Georgsson, ÍR
Einar Frímannsson, KR
Spjótkast:
Björgvin Hólm, ÍR
Launamá! lögreglu-
manna tekin af dagskrá
Launasamþykkt Reykjavíkur
bæjar, þar sem deilt er um laun
lögregluþjóna, var á dagskrá bæj
arstjórnar í gær. Lögregluþjónar,
sem fylkja sér fast um leiðrétt-
ingar þær, sem þeir vilja fá fram
gengt, komu 10—20 á fundinn.
Þegar íhaldið sá fylkingu þá
heyktist það á því að ræða málið
og tók það af dagskrá. Er helzt
svo að sjá, að sæta eigi færis
og afgreiða málið einhvern tír.u
þegar lögregluþjónar ugga ekki
að sér og koma ekki á fund.
Keppendur í stangarstökkinu
voru þrír. Einar Frímannsson, KR,
stökk 3,20 m, en tókst ekki að
stökkva yfir 3,35 m. Þá hófu þeir
félagarnir Valbjörn og Heiðar
Georgsson keppni. Fyrst stukku Sigurður Pálsson, KR
þeir yfir 3,60 m og síðan yfir 3,80 Skúli Thorarensen, ÍR
m báðir í fyrstu tilraun. Heiðar
reyndi síðan víð 3,90 m, sem Val 3000 m hlaup:
björn sleppli, en honum tókst ekki Sigurður Guðnason, ÍR
að stökkva þá liæð. Valbjörn lét Hafsteinn Sveinsson, KR
hækka í 4 m og fór yfir í fyrstu Sveinn Jónsson, U.M.S.E.
tilraun, og sama gerði hann einn-!
ig við 4,15 m, en hann hafði áð-
ur stokkið hæst 4,13 m. Ráin var
nú sett á 4,25 m — og þegar í
fyrstu tilraun stökk Valbjörn létti
Iega yfir þá'hæð — og sýnir það
greinilega, að hann á eftir að
stökkva mun hærra í sumar. Val-
bjöx-n reyndi tvisvar að hnekkja
meti Toi’fa Bryngeirssonar, sem
er 4,35 m sett í Stokkhólmi 1952,
með því að reyna að stökkva 4,37
m, en það er langmesta hæð, sem
reynt hefir verið við liér á í-
þróttavellinum. Valbirni íókst ekki
að hnekkja metinu í þetta sinn •—
en ólíklegt er, að hið frábæra
met Torfa lifi af sumarið.
Þessi árangur Valbjarnar —
4,25 metrar — er jafnt vallar-
meti Torfa, en honum tókst
aldrei að stökkva hærra hér á
vellinum. Hins vegar stökk liann
nokkrum sinnum yfir 4,30 m er-
lendis og einu sinni 4,30 m í Vest
mannaeyjum. Er Svíinn Lunö-
berg, sem varð þriðji á Ólympíu
Ieikunum 1952, keppti hér 1954,
stökk hann hæst 4,20 m., enda
eru úðáiffiÖítir fyrir stangarstökk
ekki góðar hér á vellinum. Ár-
angur Valbjarnar er af þeim
sökum enn athyglisverðari, svo
og, að .frernur kalt var í veðri,
er Vormótið var háð.
Stíll Valbjarnar í starigai’stökk-1
inu er frábær og í þ.vi jafnast
hann á við beztu stangarstökkv-
ara heimsins. Hann er afar mjúk-
ur og liðugur, og notfærir sér
það út í yztu æsar. Fáum hefir
sennilega dottið í hug fýrir tveim-
ur árum, er Torfi hætti keppni,
að hið frábæra met hans kæmist
í hættu næstu árin — en met
Torfa er einn bezti árangur, sem
íslenzkur írjálsíþróítamaður hefir
náð.
Keppnin í kúluvarpi var afar
skemmtileg á mótinu. .4 briðju-
daginn sigraði Guðmuxidur Her-
mannsson í þeirri grein, varpaði
15,47 m. Skúli Thorarensen varp-
aði þá 15,07 m og kempan Gunn-
ar Huseby 14,95. Seinni daginn
sigraði Skúli hins vegar, varpaði
15,33 m, sem er bezti árangur
hans.
Úrslit í einstökum
mótsins urðu þessi:
13,75
13,53
51,1
53.7
53,9
4,25
3,80
3,20
53,88
48.15
39.15
9:16,2
9:16,8
9:38,3
Agústa Þorstsinsciótfir, Armanni,
sem s. I. sunnudag setti nýft met í
200 m skriðsundi kvenna, er nýlega
orðin 14 ára. Hún bsetti met Helgu
Haraldsdótiur, KR, mjög mikiS og
er talin mesta sundkonuefni, sem
hór hefir komíð frsm. Myndin hér
aö ofan er tekin rótt áður en Á-
gústa bætti metiS.
Getraunirflar
gremunx
Fyrsti leikurinn<á' 21.' getrauna-
seðlinum er landsleikur milli
Þýzkalands og Englandsi Þjóðverj-
ar eru ákveðnir að hefna ófara
sinna á Wembley 1954, er þeir
töpuðu 1—3, sama árið og þeir
unnu heimsmeistarakeppnina. Þeir
hafa aldrei unnið landsleik við
100 m hlaup: Englendinga, en ‘-einu sinni gert
Hilmar Þorbjörnsson, Á. 11,0 jafntefli. Herberges, sá er þjálf-
Guðjón Guðmundsson, KR 11,2 | aði liðið fyrir heimimeistarakeppn-
Guðmundiw Vilhjáhrisson, ÍR 11,2 I ina, þjálfar einnig lanþsliðið nú og
Einar Frímannsson, KR 11,6 j hefir í'engið mjög írjálsar hendur
Unnar Jónsson, ÍR 12,0 : um þjálfun þess, Englendingar
Þórdísarhóli og útsýn úr lundinum yfir Flóðið
finnsk spá dm konungsgjöf í moldu
800 m hlaup:
Dagbjartur Stígsson, Á.
Kristleifur Guðjónsspn^KR 2:07,1
Hermann Stefánssðri, Á. 2:08,5
Jón Gíslason, U.M.S.E. 2:08,7
lcku landsleik' við Svía í Stokk-
hólmi þann 16. og, vai’ð iafntefli
2:03,9 0—0. Fyrir leikinn voxrii þeir búnir
að láta í IjÓBÍ að riú ætluðu þeir
að jáfna um Svíana fyrir ófarirn-
(Framhald á 8. síðu).