Tíminn - 19.05.1956, Blaðsíða 7

T í M IN N, laugardagurinn 19. niaí 1956.
7
OG SKRAFAÐ
Kosningabaráttan íer óðum
harðnandi, enda eru nú ekki eftir
nema fimm vikur til kosninga.
Mikið hefir verið haldið af fund-
um undanfarið og hafa ýmsir
þeirra verið hinir sögulegustu.
Frambjóðendur ferðast nú mikið
um kjördæmin og munu sumir
þeirra ætla að heimsækja hvert
lieimili í kjördæmi sínu. T. d.
hóf Gísli Jónsson yfirreið um
Barðastrandarsýslu fyrir nokkrum
vikum síðan og ætlar að verða
vestra fram yfir kosningar. Ólík-
legt er þó talið, að það muni duga
honum.
Einn flokkurinn liefir enn
engan fund haldið. Það er Þjóð-:
varnarflokkurinn. Það þykir j
bera vott um hvorttveggja, að j
flokkurinn hafi litla trú á fylgi j
sínu og hafi ekki lieldur mikinn j
boðskap að flytja. Hann reynir
hins vegar að fullnægja klofn-
ingsverki sínu dyggilega
með framboði í öllum!
kjördæmum. Þar sem ekki fást
nógu margir meðmælendur
lilaupa .ihaldsmenn undir bagga.
Þeir, sem hingað til hafa orð-
ið fyrir mestum vonbrigðum,
eru forsprakkar kommúnista. í
Þeir héldu sig hljóta góðan feng,
er Ilannibal gerðist meðreiðar- j
sveinn þeirra. Nú er þeim ljóst, I
að þeir hafa keypt köttinn í |
seltknum. Fylgjendur Hannibais
má telja á fingrum sér. Eina
uppskeran, sem kommúnistar fá,1
er, að láta Hannibal eftir eitt
þingsæti sitt og mega þeir þó illa
við því, þar sem bersýnilegt er,
að þeir munu hafa færri þing-
sæti eftir kosningar en þeir j
liafa nú. Með þessari verzlun I
Kosningabarátían - Baráttan stendur milli tveggja meginfylkinga
Eru milliliðir líklegri en alþýðustéttin til að leysa efnahagsmálin
réttlátlega? - Leppstefnan og ísíenzka stefnan í varnarmálunum -
Höfuðbaráttan er um það, hvort ísland eigi að verða íeppríki. -
Leynivopn íhaldsins eru peningar, áróðurstæki og sprengifiokkar
heimti sjálfstæðið. Sannarlega
myndu þeir ekki skipa sér und-
ir merki leppstefnunnar. Getur
nokkur hugsað sér Jón Sigurðs-
son predika það, að þjóðin ætti
að láta sjálfsákvörðunarréttinn í
hendur erlendra hershöfðingja?
Getur nokkur hugsað sér Bene-
dikt Sveinsson predika það, að
þjóðin ætti að byggja afkomu
sína á erlendri hervinnu? Getur
nokkur hugsað sér Bjarna frá
Vogi sem talsmann þeirrar
stefnu, að ísland ætti að gerast
amerískt Ieppríki?
Sannarlega ekki. Starf þessara
manna hefir líka gert það að
verkum, að þjóðin getur nú miklu
, eindregnar hafnað leppríkis-
stefnunni en í tíð þessara manna.
Reynslan hefir sannað, að ísland
j er gott og gjöfult land, ef þjóðin
ber gæfu til að nýta það. íslend-
ingar geta lifað góðu lífi í landi
' sínu, án nokkurrar hervinnu.
Þjóðin þarf aðeins að rísa á fæt-
ur, taka upp nýja efnahagsstefnu
og vinna kappsamlega að eflingu
atvinnuveganna. Og hún þarf að
j reka óþarfa milliliði og afætu-
j stéttir af höndum sér.
| Þetta allt getur hún gert með
því að eíla bandalag umbótaflokk-
, anna.
J
I
Leynivopn íhaldsins
I Þegar litið er á hina málefna-
legu hlið kosningabaráttunnar,
ætti aðstaða Sjálfstæðisflokksins
að.vera lítt glæsileg. Kjósendahóp-
ur hans ætti sannarlega að vera
þunnskipaður. Málstaður hans
'l verðskuldar það sannarlega.
Mynd þessi er af Mjólkárfossum í Arnarfirði, þar sem (íafinn er undirbúningur a5 stórvirkiun fyrir Vestfirði íyrir P Þe.tta me§a menn
; ekki vera of bjartsymr a fylgis-
skipti. Framkvæmd rafvæðingarinnar er nú í mikiili hætfu, nema knúin verði fram í kosningunum ný
stjórnarstefna með sigri bandalags umbótaflokkanna.
Lausn efnahagsmáianna j Leppstefnan og íslenzka
Það verður stöðugt greinilegra, stefnan í varparmálunum
að tvö mál ber hæst í kosninga- j Annað aðalmál kosninganna eru
baráttunni: Efnahagsmálin og ut- svo varnarmálin. Illu heilli hefir
anríkismálin. Þetta er heldur ekki það dregizt inn í kosningabarátt-
undarlegt, því að undir meðferð una vegna þess, að Sjálfstæðis-
og lausn þessara mála er það kom- flokkurinn hefir rofið einingu
ið, hvort þjóðin heldur frelsi sínu þjóðarinnar um þá stefnu, að hér
á komandi árum. j skuli ekki vera her á friðartím-
Efnahagsmálin eru nú í því öng- um- Hann hefír með framkomu
þveiti, að fyrirsjáanlegt er nýtt sinni í þeim málum afhjúpað til
strand útflutningsframleiðslunn- tutts> hversu furðuleg blekking
ar um næstu áramót. Hingað til Þa® er; að hann skuli kenna sig
hefir vandi hennar verið leystur við sjálfstæði þjóðarinnar. Hann
- hefir með framkomu sinni leitt
nigai, seiu ujuacuuui ciSa lyrsi j’™ gabirgðatoæðf” ^ ^auknum Það 1 Uós einu sinni enn,
og fremst að velja, ef þeir vil]a , nraoaöirgoaurræoi , p. e.. dUKiium siálfstæðisvfirlvsinsar auð
ckki auka lausung og glundroða j uPPbotum °S n^um skottum._ Sa að sjaitstæðisytirlysmgar auð
í stjórnmálalífinu, sem sannarlega,
er þegar orðin meiri en nóg.
mælir er nú orðinn rneira en full- mannaflbkkanna er ekkert að
ur. Fullkomið öngþveiti bíður því marica> Þvi að peningarmr eru
t framundan, ef ekki verður tekið hio eina föðurland gróðamann-
Það má vera hverjum einum nýjum föstum tökum á þessum anna-
ljóst, aii allt síðan 1931 hefir málum.
ríkt ineiri og minni glundroði j
og upplausn í þjóðmálum íslend-! v^-,oseu< ur verða að veiJa mlib
inga. Orsökin er fyrst og fremst! oöalíioUkanna eftii þvi, hvernig
' þeir treysta þeim til að leysa
hafa þeir SVO opinberað það, aðjsamkvæmt áætluninni um rafvwðingu dreifbýlisins, er Framsóknarmenn knúðu fram við seinustu stjórnar jcvsi Siálfstæðisflokksins Siálf-
stæðisflokkurinn styðzt við hættu-
legt leynivopn. Hann ræður yfir
lítt takmörkuðu fjármagni og því
er nú óspart beitt. Gæðingar hans
aukinni atorku að byggja upp raða yfir miklum atvinnurekstri
atvinnuvegi og efnahagskerfi 10g beita þeirri aðstöðu óspart.
þjóðarinnar, svo að þjóðin geti jjann ræður yfir miklum blaða-
lifað góðu Jífi, án hervinnunnar. j kosti og í þjónustu hans starfar
Fyrir hvern þjóðhollan l'slend-1 «öladiu ,1,aunaðra áróðursmanna.
ing ætti að vera auðvelt að velja; Með þvilikum aðferðum og areðri
um þessar tvær stefnur. Hann,er bægt að afvegaleiða alltof
getur ekki valið annað en hina! mar2a- ,Það heflr ^rlega sannazt
þeir eru svo hræddir við fortíð
sína og stefnu, að þeir hafa kos-
ið að fela hana undir Hannibals-
merkinu, sem ekki reynist svo
betra en þetta. Út af öllu þessu
ríkir nú reiði og vonleysi í lier-
biiðum kommúnista, þótt Þjóð-
viljinn reyni að bera Sig karl-
mannlega.
Tvær meginfylkingar
Eftir því, sem kosningabaráttan
harðnar og málin skýrast betur,
kemur það greinilcgar og greini-
legar í ljós, að baráttan stendur
fyrst og fremst milli bandalags
umbótaflokkanna annars vegar og
Sjálfstæðisflokksins hins vegar.
Það er um þessar tvær meginfylk-
ingar, sem kjósendur eiga fyrst
íslenzku stefnu bandalags um-
bótaflokkanna. Hann svíkur bæði ■a slnum tlma
sjálfan sig og þjóðina, ef hann agætl Stallns-
á því, hve margir létu blekkjast
aí aróðrinum um
sú, að allt þetta tímabil hefir
vantað samstæðan meirihluta á
Alþingi. Glundroðinn í stjórn-
málunura hefir svo leitt til glund-
roða og öngþveitis í efnahags-
málunum. Af þessum ástæðum
er bæði þjóðmálalíf og fjárhags-
líf þjóðarinnar sjúkt um þessar
mundir.
Þessi meinsemd verður ekki
læknuð, nema með því að koma
traustari skipan á flokkaskipt-
inguna í landinu. Meginfylking-
arnar þurfa að verða tvær. Smá-
flokkarnir þurfa að hverfa. Slíkt
skipulag er vænlegast til að
tryggja hér starfhæfa stjórn með
samstilltum þingmeirihluta að
baki sér.
íslenzkum kjósendum gefst nú
kostur á því, að koma þessari heil-
brigðu endurbót á flokkaskipun
þjóðarinnar. Það geta þeir gert í
kosningunum nú með því að
hafna smáflokkunum, Þjóðvarnar-
flokknum og kommúnistum, og
láta val sitt standa milli banda-
lags umbótaflokkanna og Sjálf-
stæðisflokksins.
Ef kjósendur taka nægilegt til-
lit til þessa sjónarmiðs, geta kosn-
ingárnar markað hin merkilegustu
tímamót í stjórnmálasögu þjóðar-
innar.
þessi íniklu vandamál. Það val
ætti vissuléga að verða vanda-
lítið. Annars vegar er fíokkur
auðstéttarinnar og ínilliliðanna
í landinu, sem að sjálfsögðu
mun leysa þessi mál með hag
þessara stctta fyrst og frenist fyr-
ir augum. Lausn hans yrði fólg-
in í „bráðabirgðaúrræði eftir
bráðabirgðaúrræði“, seni öll
væru við það miSuð, að tryggja
lilut auðstéttarinnar og milliilð-
anna á kostnað fjöldans. Hins
vegar er svo bandalag umbóta-
fiokkanna, er styðzt við launa-
fólk og smáframleiðendur til
lands og sjávar. Þessir flokkar
hafa að sjálfsögðu það sjónar-
mið að miíla Iausnina fyrst og
fremst við liag þessara stétta,
en lialda sem mest niðri hlut
gróðamanna og milliliða.
Þetta eru svo einfaldar og aug-
Jjósar staðreyndir, að þær rettu
að vera Ijósar hverjum sæmilega
greindum kjósanda. Þessar stað-
reyndir ættu vissulega að tryggja
bandalagi umbótaflokkanna óskipt
fylgi bænda og launamanna —
eða alls þess fólks, sem lifir á
vinnu sinni og á hag sinn undir
því að takrnörkuð laun þess nýtist
sem bezt, en renni ekki óhæfilega
í vasa milliliða eða afætustétta.
Stefna Sjálfstæðismanna í
varnarmálunum er nú þessi:
Það á að fara eftir mati erlendra
hershöfðingja, hvort hér verður
lierséta eða ekki. Þetta mun
þýða hersetu um ófyrirsjáanlega
framtíð, þar sem hershöfðingjar
gera hvarvetna tiílögur um við-
tækari vígbxinað en stjórnir eða
þing viðkomandi landa vilja fall-
ast á. Tilgangur Sjáifstæðis-
flokksins með því að framselja
þannig sjálfsákvörðunarrcttinn
í hendur erlendra liershöfðingja
er að tryggja hér sem mesta
hernaðarvinnu, svo að gæðing-
velur leppstefnu Sjálfstæðisflokks-
ins.
Stærsfa deiluefnið
Þegar litið er yfir kosningabar-
áttuna í heild, mun það áreiðan-
lega ekki dyljast neinum, að raun-
verulega er kosið um það, hvort
ísland á að vera leppríki eða
halda sjálfstæði sínu.
Ef ekki verður hafizt handa um
breytta stefnu í efnahagsmáluti-
um, heldur reynt að bjargast frá
degi til dags með „bráðabirgða- i
úrræðum", getur það ekki endað J
með öðru en algeru verðleysi
Ótalið er svo það, sem hjálp-
ar Sjálfstæðisflokknum bezt, en
það eru klofningsflokkarnir
tveir, Þjóðvarnarflokkurinn og
kommúnistar. Þessir tveir flokk-
ar hafa ekki öðru hlutverki að
gegna en að kljúfa fylgi íhalds-
andstæðinga og verða íhaldinu
þannig ,að liði. Án þessarar
klofningsiðju myndi íhaldið bíða
mikinn ósigur, þrátt fyrir allt
fjármagn sitt. Klofningsstarf-
semin er því enn mcira virði en
fjánnagnið og áróðurinn.
Þetta verða allir þeir, sem
, ... vilja láta leppstefnuna bíða sem
pemnga og hrum atvinnuveganna. , JT. . ..
U mestan °S eftirminmlegastan osig-
Ef reynt verður svo áfram um
stund að lifa meira og meira á
aukinni hernaðarvinnu, verðum
ur að gera sér ljóst. Þeir verða ekki
aðeins að varast fjáraustur og
áróður íhaldsins í sambandi við
undir náð þeirra og miskunnsemi.
Slíkt gæti orðið æskilegt fyrir
auðstéttina, eins og reynslan bend-
ir til í lepprikjunum í Mið- og
ar flokksins geti haldið áfram ' S Ameríku, en fyrir allan fjöldann
að auðgast í sambandi við hana. | myndi íljótlega hljótast af
hana. Um það er ekki skeytt,! því versnandi lífskjör. Frelsi þjóð-
þótt þetta geri þjóðina efna- j arinnar myndi svo glatast og alit
lega háða erlendu stórveldi og j hennar og sæmd komast á neðsta
þurrki út dýrmætasta rétt henn- þrep.
ar, sjálfsákvörðunarréttinn.
Stefna bandalags umbótaflokk-
anna er gagnstæð þessu. Banda-
inni a allan hátt hættulegt, að
hcr sé leyfð lierseta lengur en
brýnasta þörf kreíur og slík
þörf sé ekki lengur fyrir hendi.
Það er andstætt því að
byggja afkomu þjóðarinnar á
varnarvinnunni. f stað þess
verði að snúa sér að því með i
við bráðlega efnalega háðir Banda- kosningarnar, heidur engu síður
nkjunum og rngum allt okkar rað vélræði klofningsflokkanna.
Leppstefnunni verður ekki
hnekkt, ef smáflokkarnir eflast
og þar með glundroðinn á Alþingi.
Þvert á móti verður það vatn á
myllu hennar. Leppstefnunni verð-
ur aðeins hnekkt með öflugum
sigri bandalags umbótaflokkanna.
Sjálfstæði og mólstaður þjóðarinn-
ar krefst þess af sérhverjum góðum
íslending að gera sigur bandalags-
ins sem glæsilegastan — því að
það er sigur íslands, eins og mól-
um og aðstöðu er háttað í heim-
inum í dag.
Bragi Ásgeirsson fær
góða dóma í Höfn
Frá fréttaritara Tímans í
Kaupmannahöfn.
Berlingske Tidende birti í gær
grein um Braga Ásgeirsson, mál-
ara og sýningu hans, sem opin er
(Framhald af 8. síöu.)
Þetta er sú stefna, er Sjálfstæð-
isflokkurinn berst nú fyrir. Þetta
er stefna gróðamannanna og milli-
Iagið vill, að staðið verði við (liðanna, sem reka flokkinn eins
fyrri yfirlýsingar um að ekki sé: 0g einkafyrirtæki sitt.
hér herscta á friðartímum. Það j Gegn þessarl óþjóðhonu stefnu
ahtur það skapa þjóðinni mest I leppstefnunni _ verður þjóðin
ólit út ö við, að ekki se livikað að rísa_ cf lsland á að halda frelsi
í þeim efnum. Það telur þjóð- sinu og rðtti j,að gerir hun aðeíns
með því að fylkja sér sem fast-
ast um bandalag umbótaflokkanna.
Það niá vera hverjum einum
góð hvatning, að ekki þarf að
efa það, hvar í sveit þeir menn
myndu skipa sér, er áttu drýgst-
an þátt í því að þjóðin endur-