Tíminn - 08.06.1956, Qupperneq 7

T í M I N N, föstudaginn 8. júní 1956.
Heimavisfarhús Menntaskólans á Akureyri — lítið yrffi eftir til skólabygginga þegar vísitölugreiðslur vœru
komnar í 'to milljónir.
ms eru
Á víðavangi
r
Uígjöld ríkisins til niðurgreiðslii mundu ó-
hjákvæmilega verða til þess að verklegar
framkvæmdir mundu falla niður |
Fjárveitingar til nýrra þjóðvega og brúagerSa á fjárlög-
u'm þessa árs nema 27 miljónum króna. Með þeirri fjárhæð
er hægt að greiða niður sem svarar 4x/2 vísitölustigi. Bæti
maður við 10 milj., sem veittar eru til haínargerða og lend-
ingarbóta, væri hægt að borga niður IV2 stig til viðbótar,
eða alls 6 vísitölustig.
Þessar tölur upplýsa í einu vetfangi, hvað íhaldið í
rauninni á við með tillögum sínum um að greiða nið-:
ur vísitöluna til þess að fyrirbyggja stöðvun atvinnu-
veganna eins og það er kallað. Minnsta niðurgreiðsla
fram á haustið er 12 stig, en hún mundi kosta ríkis-j
sjéð 72 miljónir króna. Yrði því að gera betur en'
skera niður f járveitingar til vega, brúa, hafnargerða,
og lendingarbóta.
Við yrðum að bæta því fé, sem
nú er veitt til skólabygginga, raf-
orkusjóðs og raforkuframkvæmda.
Væri upphæðin þá alls komin í
62 milij. Og enn yrði að bæta við,
taka 10 millj frá öðrum fram-
kvæmdum, svo sem framlögum til
skóla, sjúkrahúsa og sjúkraskýla
0. s. frv. Mundi þá nást þær 72
millj.,, sem til þarf til þess að
lialda vísitölunni í skefjum fram
á veturnætur í lengsta lagi. Og
þá yrði að hefja nýjar niðurskurðar
aðgerðir á framlögum ríkisins eða
leggja á nýja og stórfellda skatta.
■ Til þess af> greiða niður 16 vísi-
tðlustig mundi þurfa að verja 96
millj. króna, en það er um það
bil jafnhá upphæð og nú er veitt
til alira verkiegra framkvæmda
ríkisins.
Viðreisn dreifbýlisins
Verklegar framkvæmdir ríkis-
ins; svo sem vegagerð, brúarsmíði,
skólabyggingar o. s. frv., eru liðttv
í viðreisn dreifbýlisins. Þar er mest
um hluta þessa fjármagns varið.
Vísitölutillögur íhaldsins eru fyrst
og fremst miðaðar við að fram-
lengja núverandi falska velmegun;
sem einkum segir til sín í Reykja
vík og grennd. Henni fylgja enn
um sinn miklir gröðamöguleikar
fyrir stórgróðavaldið hér og áhang
endur þess.
En stórfelld ríkisútgjöld til að
halda niðri vísitölu til þess að
framlangja þetta ástand, mundu
bitna mjög hart á dreifbýlinu,
stöðva framkvæmdir þar, auka
fólksstrauminn hingað suður og
auka allt ójáfnvægi í byggð og at-
vinnuiífi.
Fjcjráð
Þegar bjargráð íhaldsins eru
skoðuð í þessu ljósi, sést að þau
eru í rauninni fjörráð við fólkið
í byggðum landsins, miðuð við
hagsmuni gróðastéttanna.
Á að taka lán?
Þegar íhaidsmenn ræða um nið
urgreiðslutillögur sínar láta þeir
sem unnt sé að spara þessar síór j
felldu fjárhæðir á ríkisrekstrinum. j
En vitanlega er fjarstæða að tala j
um sparnað sem nemur milljóna-’
tugum, nema fSrin verði sú leið, i
sem ein yrði fær ef aö tillögum
íhaldsir.s yrði gengið, að skera
niður útgjöld til verklegra fram-
kvæmda. í annan stað láta íhalds-
menn eins og unnt sé að halda
þjóðarbúskapnum áfram með þess
um hætti með lántökum? En hvar
á að taka 90—100 millj. króna
lán? Á að prenta fleiri seðla?
Er það bjargráðið?
Niðurgreiðslu- og uppbótakerfi
ríkisins kostar þegar stórfelldar
fjárfúlgur, og enn bætist við. (Síld
arsöltun nyrðra er væntanl. styrk-
þegi.) Niðurgreiðsluleiðin er eng-
in frambúðarlausn, heldur hættu-
Ieg svikaleið, sem brátt hefnir
sín, ef hún er framkvæmd í eins
stórum stíl og íhaldið vill, og er
þegar komið of lengt á þeirri braut.
Þeir sjá enga aðra leið
Sjálfstæðismönnum virðist samt
vera alvara með að halda fram
niðurgreiðsluleiðinni því að þeir
láta frambjóðendur sína hér í
Reykjavík bjóða upp á þessi bjarg
ráð á framboðsfundum. Þannig
hefir Mbl.þetta eftir frambjóðanda
flokksins hér, frú Ragnhildi Helga
dóttur: „Ræddi hún efnahagsmál
in og afstöðu Sjálfstæðismanna til
þeirra. Sjálfstæðismenn viija, sagði
frú Ragnhildur (á Sjálfstæðis-
kvennafundi) stöðva verðbólguna
með því að greiða vöruverð nið-
ur úr ríkissjóði til bráðabirgða . . .
og gera ýmsar ráðstafanir til að
auka framleiðsluna“. Hún er ákaf-
lega glögg og skýr þessi efnahags
málastefna! En samt er ekki um
að villast. Niðurgreiðsluleiðin á
kostnað landsbyggðarinnar er
steína Sjálfstæðisflokksins.
Á mófi grundvaliar-
breyfingum
Á sama tíma berst Sjálfstæðis
flokkurinn með odd og egg gegn
þeim grundvallarbreytingum á skip
HvaS hræðasf þeir?
íhaldið óttast fólkið, heitir
grein í Þjóðviljanum í gær, og
hefst á þessum orðum: „Nú er
íhaldið hrætt“. Og Frjálsþýðing
ar taka í sama strenginn. Við
hvað eru íhaldsmenn hræddir?
Þeir eru hræddir vio að missa
meirihluta sinn á Alþingi,
glata aðstöðunni til að ráða
málum, er varða helztu hags-
muni stórgróðaklíkunnar, sem
gerir Sjálfstæðisflokkinn út. En
hvernig gæti það gerzt, að í-
haldið missti meirihluta? Að
því spyrja kjósendur fyrst og
fremst. Því er fijótsvarað. Eng-
inn ógnar meiríhlutavaldi í-
haldsins nema bandalag urn-
bótáflokkanna. Það hræðist
ekki þjóðvarnarliða og komm-
únista.Það er óumdeilanleg stað
staðreynd, að póiitískt iíf ým-
issa íhaldsframbjoSenda víða
um land, er komið undir gengi
sprengiflokkanna. í fjölniörgum
kjördæmum teija íhaídsmenn
saman í huga sér atkvæðin, sem
þeir vona að sprengiflokkarnir
fái, og gera upp vonir sínar út
frá þeim reikningi. Vonir ihalds
ins eru tengdar glundroðanum,
því sama ástandi, sem ríkt hefir
á Aiþingi. Ótti þess er við meiri
hlutalikur umbótaflokkanna. —
Þetta blasir við öllum, sem líta
yfir allt liið pólitíska svið. Það
er rétt athugað hjá Þjóðviljan-
um, að íhaidið er hrætt. En það
huggar sig við sprengiframboð-
in, kandidata komma og frjáls-
þýðinga eru sannarlega óska-
börn og glókollar íhaldsins.
Bjarni og feifa letrið
Ýmis teikn eru á lofti, sem
ráða má af að Ó'afur Thors sé
smátt og smátt að víkja úr
foringjasessi íhaldsins fyrir
Bjarna Benediktssyni. Þetta
kemur einna glcggst fram í við-
horfi Mbl. Hvenær sem Bjarni
fer á stjórninálafond úti í kjör-
dæmunum, leggur Mbl. forsíð-
una undir frásögn af þeim fund
um, og gerir hlut Bjarna þá
sem mestan svo að einna helzt
líkist bardagalýsingum úr Helj-
arslóðarorrustu. Gengur hann
þá með frækilcgan sigur af
hólmi, jafnvel þótt hann hafi
ekki merkilegri liðskosti á að
skipa að baki sér en Jóhanni
Ilafstein og Jóni ísberg. Ævin-
lega eru þessar frásagnir Mbl.
feitletraðar allar, frá hausi til
hala. Svo var um frásögn af hin
um makalausa Olafsvíkurfundi,
(en sleppt að geta um merk-
ustu atburði fundarins, yfirlýs-
ingar prestsins og fautaskap
Bjarna) og enn er þessi háttur
uppi í frásögn af fundi á
Hvammstanga í Mbl. í gær. Er
ekki erfitt að sjá, hver hafi rit-
að bardagaannála þessa. Er þar
enginn annar en sjálfur höfund
ur Bandamannasögu Mbl. að
verki.
Ólafur og granna letrið
Öðru vísi er farið með Ólaf
Tliors, sem enn á að heita form
flokksins. Hans fundir fá ekki
forsíðurúm, og ekki er þar feit
letruð frásögn. Á meðan Bjarni
leggur mestan hluta forsíðunn-
ar undir sig og notar feitletur
prentsmiðjunnar í óhófi, er Ól-
afi holað niður á innsíður með
sinn Kópavogsfund, sem hald-
inn var sama dag og Hvamms-
tangaíundurinn, og er þar allt
minna í sniðum, frásögn og let-
ur. Þetta þykir ýmsum benda
til þess að senn dragi að því
að átök hefjist um það, hver
eigi að erfa sæti Ólafs og
Bjarni viiji þegar tjaida því
sem til er. Aðrir segja að í
þessum frásagnarstíl Mbl. birt-
ist aðeins ólíkir innviðir þess-
ara foringja. Ólafur láti sér á
sama standa, hvað Mbl. segir
um fundi hans. Hann treysti sín
um leikarahæfileikum tii á-
hrifa. En skapsmunir Bjarna
séu þannig, að hann þoli ekki ó
sigur og leikarahæfileika hafi
hann enga. Þegar illa gengur á
fundum, sigrar Bjarni mest í
Mbl. Raðar hann þá sigurfregn-
um sínum sjáifur og leikur
mönnum og málefnum eins og
strákar leika tindátum. Og hrós
ar jafnan sigri sjálfur.
Furðufregnir úr
Húnaþingi
Um frásögn Mbl. af Hvamms
tangafundinum er það annars
að segja, að það mun þeim sem
þekkja til í Húnaþingi og á Al-
þingi þykja furðufrétt, ef gáfna
ljós á borð við Jóhann Hafstein
og Jón ísberg hafa knésett
Skúla Guðmundsson í kappræð
um. Ber fréttin raunar með sér
að lieimildarmenn eru íhalds-
kapparnir sjálfir. Ilafa ekki aðr
ir gert þeim upp gáfur og
hreysti til slíkra afreka. Enda
mun allt skrum og skáldskapur
sem um viðureign þessa er sagt
í Morgunblaðinu.
B
"ii-
un útflutningsverzlunar, banka-
mála og útgerðamála, sem gera
þarf til að leysa hnút efnahags-
vandræðanna til frambúðar, jafn
hliða því, sem vinnandi stéttir taka
höndum saman við ábyrga ríkis-
stjórn til að framkvæma aðgerðirn
ar og leysa vandann.
Vísitöluráð íhaldsins eru
fjörráð við fólkið úti um
bygqðir landsins. Velsæld
Brú
í Arnarfiröi. — Mannvirki af þessu tagi yröu að bíða, unz búiS væri
að losa þjóðina viS vísitöluráS íhaldsins.
Hafnargarður í SúgandafirSi — fjárframlög til slikra mannvirkja mundu
hverfa í vísitöiuhítina.
auðmannaklíkunnar hér á
að tryggja á kostnað fram-
kvæmda í dreifbýlinu.
Gegn þeim fyrirætlunum rís mót
mælaalda um land allt. Frambjóð
endur íhaldsins þar, þora ekki
að gera þessi mál að umtalsefni
líkt og óhætt þykir á fundi í Sjálf
stæðisíélögum í Reykjavík. En
þessir frambjóðendur verða krafð
ir reikningsskapar.
Skemmtiferð fyrir
vistfólk á Grund
Eins og undanfarin níu sumur,
verður farið í skemmtiferð með
gamla fólkið á Elíiheimilinu
Grund, og Hveragerði, laugardag-
inn 16. júní n. k. á vegum Félags
ísl. bifreiðaeigenda, og þá í tíunda
sinn.
Er það eindregin ósk félags-
stjórnarinnar að félagsmenn sem
j vildu taka þátt í þessari ferð, með
því að koma sjálfir eða lána bíla
sína, gefi sig fram í skrifstofu
síma félagsins 5659 milli kl. 13
og 16 daglega, og eftir kl. 18 í
síma 3564 og 82818, eigi síðar en
10—12 n. k.
Ennfremur vonast félagsstjórnin
til þess, að þau firmu, sem undan
farið hafa glatt gamla fólkið með
gjöfum, á sælgæti, öli og gosdrykkj
um og fl. taki vel á móti þeim
sem kæmu erinda í nafni félags
ins.