Tíminn - 10.11.1956, Síða 4

4
T í 511N N, laugardaginn 10. nóvember 1956
Mynd þessi er tekin af jörS vorri í þúsund mílna hseS. Myndavélum var komi’S fyrir í eidflaugum, sem skorið
var upp í tilraunaskyni frá Hvítu söndum í nýju Mexíkó og er þessi mynd samsett úr 310 smærri myndum.
Ekki hefir heyrst aS flatjaröarmenn hafi mótmæit þessari mvnd.
Brezkir verkfræðingar töMu SúezskurtS ógræfan
vegna hnattlögunarinnar, en de Lessep sagíi:
„Jörðin er flöt“ og hóf atSgerðir
Er hnattlag jarðar stofeað
Breta í voða að áliti
Einn vormorgun árið 18551
sagði brezki forsætisráðherr-
ann, Palmerston lávarður
eftirfarandi við forseta verk-
fræðistofnunarinnar: — Mér
myndi vera ánægja í því,
herra forseti, ef þér gætuð
skýrt fyrir mér hvernig á því
stendur, að á þessari stundu
er Frakkinn Ferdinand de
Lesseps að skipuleggja vinnu
við framkvæmdir, sem munu,
ef þær takast, opna siglinga-
leið aðeins hundrað mílur að
lengd milíi Miðjarðarhafs og
Rauðahafs. Þetta er skurður í
norður frá Súez. Þér hafið ef
til vill haft fregnir af þessu
Þetta gerðist sem sagt á þeim
tíma, þegar undirbúningur var að
hefjast að greftri Súezskurðarins,
sem hefir komið mikið við sögu
að úndanförnu og líkur til að frétt-
um af honum ljúki ekki að sinni.
Heyra má á þessum orðum lávarð-
arins, að hann hefir verið óánægð-
ur við brezka verkfræðinga yfir
að þeir skyldu láta Frakka hafa
forgöngu í málinu. Bretar voru
á þessum tíma mikið sjóveldi og ' að koma nokkuð spánskt fyrir
réðu eða höfðu mikil áhrif um sjónir, að verkfræðingar skyidu
stóran hluta heimsbyggðarinnar. | telja skurðinn ógræfan vegna jarð
■j bogans, en sá er gróf skurðinn,
Og forsetinn svaraði. verkfræðingurinn De Lesseps,
Fortínarnir halda því fram, að jörðin sé flöt kringla með Norðurpólinn I
miðju. Skugginn af pólarfjöllum veldur nótt og degi að þeirra áliti.
Ileimsókn frá öðrum plánetum.
Það var töluvert líf í flatjarðar-
hreyfingunni í Bretlandi á öldinni
sem leið, þrátt fyrir álit og ótta
verkfræðinganna varðandi hnatt-
Nokkrar vöflur komu á forseta sagði tveimur samstarfsmönnum bunguna í sambandi við Súezskurð-
MARGT bendir til þess að leik-
árið á Broadway, sem telja má að
byrjað hafi í september síðastliðn-
um, verði eitt hið merkasta, er ver-
ð hefur um langt skeið. Ætla má,
ið fyrir lok leikársins hafi allt að
níutíu leikrit verið frumsýnd þar.
Dg þó að megnið af þeim verði án
2fa af léttara tæginu, hefur vax-
andi gengi og listrænir sigrar síð-
ustu ára, fært mörgum leikhúsun-
iim aukið þor til listrænna átaka.
Samt sem áður kvarta þau öll yf-
ir sívaxandi útgjöldum, sem þau i
treysta sér ekki til að vinna upp ]
með hækkun aðgangseyris. Á leik 1
árinu verða tvö eða þrjú gömul
leikhús, sem að undanförnu hafa
verið notuð til skemmtana ein-
göngu, tekin í þjónustu Talíu, en
ekki er von á nýjum leikhúsum
fyrr en á leikárinu 1957-—58.
Margir kunnustu leikritahöfundar
Bandaríkjanna hafa sent frá sér
ný verkefni, sem frumsýnd verða
í vetur og má þar fyrst nefna hið
nýja leikrit Tennessee Williams,
„Sweet Bird of Youth“, sem fjall-
Elmar Rice
Shakespears og mun dveljast
vesti-a í tvo til þrjá mánuði. Eins
og jafnan áður verða mörg ensk
leikrit sýnd á Broadway í vetur
og verður Shaw þar fremstur í
flokki með þrjú leikrit að minnsta
kosti. Allt frá árinu 1903 þegar
Shaw með hálfum huga veitti leyfi
ar um miðaldra leikkonu, sem ,
aldrei hefur náð tökum á iist, ^ að syna Candidu , hefur ekk-
sinni og leitar huggunar hjá fvrr-!ert le'kár liðlð “ l'ess 30A?haw
verandi sjóliða. Höfundurinn seg-;v*n a^road^AÍ n£
lifandi1 enskum ■ hofúndum, sem ia
leikrit sín sýnd þar i vetur, má
ist hafa skrifað leikritið á sex vik-
um. Hann beitir þeirri tækni að „ , .„ __ ..
láta leikarana stundum flytja löng nei™ kurio njfn ems og: Ustmov,-
eintöl, er þeir beina til áhorfenda Rafjigan, fry og V/. D. Home.
í salnum Skaldsogu Grahams Greene „The
, Power and the Glory“ hefur verið
ELMER RICE (fæddur Reizen- snuið 1 leikrit> sem verður sýnt
stein), sem kunnastur hér í Norð-, raðlefa:
Af fronskum höfundum virðist
Broadvvay hafa tekið ástfóstri við
verkfræðistofnunarinnar. „Að sjálf i sinum: „Við gerum áætlun um
sögðu höfum við heyrt um þetta,' skurðinn á þeim grur.dvelli að
herra forsætisráðherra. Samstarfs
menn mínir ... “ Og nú greip for-
sætisráðherrann fram i. „Þá getið
þér ef til vill gert frekari grein
fyrir því, hvers vegna brezkir verk
fræðingar hafa ekki tekið verkið
að sér; í stuttu máli hvers vegna
við höfum orðið að bíða álits-
hnekkir“. Forsetinn svaraði: „Sam
starfsmenn mínir og ég erum þeirr
ar skoðunar, að þessar framkvæmd-
ir séu dæmdar til að mistakast. Á
hundrað milna vegalengd hljóta
bakkar skurðarins að
jörðin sé flöt“. Menn voru í þá
inn. Þessi flatjarðarhrevfing er nú
útdauð í Bretlandi og er dánarárið
talið vera 1921. Aftur á móti eru
daga sem sagt ekki alveg komnir t brezkir Fortínar til, en þeir brezku
til með að trúa þvi að jörðin væri eru að því leyti frábrugðnir nöfn-
kringlótt, eða þyrfti cndilega að j úm sínum vestan hafsins, að þeir
gera verkfræðilega útreikninga ■ hafa einkum beint hugviti sínu að
samkvæmt því í þröngum skilningi. j sambandi við verur frá öðrum
„Hún er ílöt“, sagði Lesseps og ■ plánetum, sem þeir segja að hafi
þar með komst Súezskuröurinn á lifað hér á jörðinni mörg undan-
yfirborðið.
Kringlótt jörð og hnöttur.
Þótt einkennilegt megi virðast.
eru til hópar manna enn i dag, sem
farin ár. Má vera að þessi breyting
á viðfangsefni stafi af þvi, að mynd
ir úr rakettuflaugum sýna. svo að
ekki verður um deilt, að jörðin er
hnöttur. En þegar flatjarðarmcnn
springa halda uppi rökrægum um það að|hafa safnað að sér nægnm gögn-
vegna bungu jarðarinnar. Enskir jörðin sé ekki hnöttur, heldur flöt um 1,1 ao afsanna. Það-,sem au3að
verkfræðingar æskja ekki að hafa j kl.in„la á fyrstu öld eftir Krist'og myndavelm ser> ma buast Vlð
afskipti af jafn fávísri fyrirtekt va; því slegið endanlega föstu. að að þeir láti hefa írá ?ér að ™u>
jörðin væri kringlótt, en allar göt-
ur siðan hafa verið starfandi hóp-
ar manna, sem færðu rök gegn
sem þessari“.
Sterlingur opnaði Bretum leiðina
Erf þótt brezkir verkfræðingar \ því að jörðin væri hncttótt og enn
álitu árið 1855 að vegakngdin j í dag starfa svokallaðir Fortínar í
væri of löng vegna jarðkringlunn- j Bandaríkjunum að því að útbreiða
ar; þannig að bakkarnir hlytu að þá skoðun að jöröin sé flöt. Þeir
rifna og falla niður í skurðinn, segja máli sínu til sonnunar, að
var þar með ekki lokiö afskiptum ekki þurfi annað en horfa á skip á
Breta af þessu máli. Jaröknnglan hafinu, sem lireyfist í áttina að
! en á meðan skulum við vona að
jörðin haldi áfram að sníiast og
að verkfræðingum nútimnns farizt
vel í starfi, hvort heldur þcir
reikna með flatri eða hnattmynd-
aðri jörð.
urálfu fyrir skáldsögur sínar svo j
og leikritin „Dream Girl“ og , _, . . .
„Street Scone“, hefur lokið við Giraudoux. Synmgm a „Ondme
leikrit, er hann kallar „Ordeal ivaktl miklð umtal„ °? aa,-vgli a
Fire“. Hinn merki leiksögufræð-
ingur Allardyee Niccoil, segir ein-
hvers staðar, að varla hafi nokkur
annar amerískur rithöfundur jafn
næma til finningu fyrir hljómfalli
stórborgarmannsins eins og Elmer
Rice.
PAUL OSBORN hefur skrifað
gamanleik um guði þá, sem bjuggu
i „Olymps sölum“ og heitir leik-
urinn „Maiden Voyage".
MAXWELL ANDERSON, sem
er sagður hafa mörg járn í eld-
inum um þessar mundir, hefur
skrifað leikrit, sem heitir „Ma-
donna and Child“ og verður það
sýnt á síðari hluta leikársins.
N. RICHARD NASH, er gat sér
mikillar frægðar fyrir leikritið
„The Rainmaker", á nú nýtt leik-
rit í fórum sínum sem heitir „The
Girls of Summer“.
JOHN O’HARA, kunnur skáld-
sagnahöfundur, hefur lokið við
fyrsta leik sinn, sem ber nafnið <
„You Are My Sister“.
F. HUGH HERBERT, hefur stað j
sett ítalskt leikrit eftir E. de; sinum tíma, en nú á að sýna stað-
Filippo, og kallar það; „The Best j setningu Frys á „Pour Lucrece".
Maxwell Anderson
hafði engin slík áhrif á sterlings-
pundið, að því væri hætt við íalli
og þegar skurðurinn var tekinn í
notkun, varð hann strax til mik-
illa þæginda fyrir þessa miklu sigl-
ingaþjóð og gróðafyrirtæki, því að
Bretar keyptu hlutabréf fyrir um
íjóragýmUJjpnjx’vnunda ári? 18í>5,
en jp^j, jtóútabréf v.oru’. 27 millj.ón
punda virði árið Í953. Það kann Fortínar.
„svokölluðum“ sjóndeildarhring.
Almennt er álitið að skípið hverfi
vegna þess að hnattlinuna beri í
milli, en Fortínarnir segja, berið
kíki að aúganu og skipið kemur að
nýju í sjónmál; það er þess végna
fjarlægðin en ekki hnattlínán, sem
veldur því að skipið hyerfur bcrym
SjÓíiuró.' Mð erií Svan'PfiieM pfe’ésiir’

Körfuknattleikur
kvenna
IR hefur haft körfuknattleik á
stefnuskrá sinni í nokkur ár og
hefur verið mikið fjör í starfsem
inni, og nú hefir stjórnin ákveð-
ið að reyna að koma lífi í körfu-
knattleik kvenna. Ver^ur æft
.tvisvar I viku í ■ÍR-húsiuu kl. 7%
.iÖiáfMu-
----Tjtirmírdf :go
ú -éfa
•tii;''8yj á1’ mútiiid
House In Napels“.
Hér mætti bæta við allmörgum
fleiri leikritum, en ekkert hinna
nýju verka er líkiegt til að vekja
jafn mikla athygli eins og leikrit
O’Neills „Long days journey into
night“, sem ennþá er sýnt í Stokk-
hólmi og nýlega var frumsýnt í
Ítalíu.
LEIKFLOKKUR frá Old Vic-
leikhúsinu í London er nýbyrjað-
ur að sýna nokkur af leikritum
★ Víða erlendis og einkum og sér
í lagi i Bandaríkjunum, er þaö
góður atvinnuvegur að leigja út
bíla, sem leigutakar aka sjálfir.
Eitt stærsta fyrirtæki þessarar
tegundar í Bandaríkjunum, The
Herz Corp., hefir nú ákveðið að
_ endurnýja bíla sina að nokkru
l-‘11 Iffiffif bíg_.vÍ8rjá‘ tií þ'ess. upphíeÓ,
,! sfcin ncniur'4() millj. dollurum.
Hið fræga Martin Beck-leikhús
hefur fengið Lilian Hellman og
Leonard Bernstein til að snúa
hinni frægu sögu Voltaires „Can-
dide“ í leikform og mun mörgum
forvitni á að vita hvernig til tekst.
PHOENIX-LEIKHÚSIÐ, sem nú
byrjar fjórða starfsár sitt, er sér-
stætt frá öðrum Broadway-leikhús-
um að því leyti, að það hefur
fastráðna leikara allt leikárið. Það
sýnir viðfangsefni sín á víxl og
tryggir sér fastan hóp áhorfenda
að hverju leikriti, en allt þetta eí
fátítt á Broadway. Það vandar einn
ig mjeg leikritaval sitt, sem virð-
ist einkennast að andúö á raun-
sæisstefnu í leikbókmenntum. Með
al þeirra höfunda, sem það sýnir
verk eftir í vetur, éru Shaw,
Ostrovskij,. O’Neill og Marlow.
ÞAÐ YRÐI ÖF langt m'áí að
gera léikhúslífinu á Broadwaý
særpiie^ skil. Hér hefur því aðeins j
,vprjð-dréijiír ó liöfúnda o£, Íéikjfit,
séjfi. Meg-t'íná'telja áð við kynn-.
uni. hétúr síðár, . Á ú' ..Sbj. .!