Tíminn - 09.01.1957, Síða 5

T t MI N N, migvikudaginn 9. janúar 1957.
Theodór Gunníaugssoíi á Bjarmalandi:
Reynið fótboga við refaveiðar
í bókinni „Á refaslóðum" bls. hann tvisvar í höndunum á mér,
141 ,(sjá umsögn þar) er mynd því svo var þarna þröngt inni og
af þeirri gerð fótboga, sem ég aðstaða slæm. Þar næst sópaði ég
hefi beztri kynnst. Þar eru einnig að honum mjöllinni, sem hendi
bendingar um það, hvernig ég tel var næst, lagði annan boga og gekk
heppilegast að leggja þá fyrir,frá báðum til fulls með rhjöllinni,
yrðlinga í grenjum og fullorðnajer ég sótti á nokanum. Huldi ég
refi, sem ganga að æti. Bogarnir (bogana og keðjurnar svo vel, aðilít út um gluggan við höfðalagið
fást hjá Fossberg G. J. vélaverzl-; hvergi bólaði á neinu, en allra lík-
un h. f., Vesturgötu 3, Reykjavík.! ast því að rennt hefði inn í hell-
Tvær stærðir, nr. IV2 og 2, henta,inn. Þá gékk ég frá yztu bogunum
á sama hátt og sáust þar engin
missmíði á. Og allt átti ég það að
þakka hinni fiðurléttu mjöll, sem
ég fann í lautinni. Að lokum festi
ég svo hiniun enda hrútskeðjumv
ar við stein, sem ég þurfti að bera
langa leið og skorðaði tii hliðar
utan við hellismunnann. Bæði
keðjuna og steininn huldi ég með
snjó.
bezt við veiði fullorðinna refa.
Þessi gerð fótboga nefnist „Vic-
tor c'oil spring" og hefir hún mín
beztu meðmæli.
EFTIRFARANDI saga á að sýna
hvaða lið getur verið að góðum
fótbogum, við að ná fullorðnum
refum. — í október s. 1. í talsverðu
föli, fannst tófa inni í hellisgreni,
T—8 km. leið frá heimili mínu
Nágranni minn, Páll Sigtryggsson
á Sigtúnum, rakti slóð hennar þar
inn og sagði mér frá því sama
kvöldið í rökkurbyrjun. Sá ég þá
enga leið, svo seint, að gera til-
raun að ná henni.
Tveim dögum síðar, éða 25.
október, kom aftur föl. Arkaði ég
þá af stað með byssu og sjóhauka
og sex boga af fyrrnefndri gerð i
poka á bakinu. Datt mér í hug að
horfa þarna í öll gren og holur á
fyrrnefndu svæði. Skeð gæti að
tófan, sem að líkindum var yrðl-
ingur frá í vor, héldi þarna til og
lægi' einhvers staðar inni á dag
inn. Ekki treysti ég mér þó til að
liggja þar til hún kæmi út, eins
og í gamla daga, ef ég rækist á
hana í einhverju greninu. Nei.
Kærtii það fyrir, — ætlaði ég að
reyna nýja aðferð, sem ég aldre'
áður hefði reynt við tófur að vetr-
arlagi.
- Þögar ég kom að hellisgreninu
fyrrhefnda, og næsta greni þar
sunnan við, hafði sama tófan kom-
ið að og farið inn í þau bæði. Nú
þótti mér bera vel í veiði, því ekki
var *að efast um, að þarna hefði
tófan gengið snemma um morg-
uninn. En það, sem verra var, þá
hafði rennt talsvert eftir að tóf-
an var þarna á ferð og því engin
leið að sjá fyrir víst, hvort hún
var inni, eða hvort hun var úti.
Eftir nákvæma athugun sýndist
mér þó, að innst inni í munna hell
isgrenisins fyrrnefnda, væri eitt
hreint spor, sem lá inn og þá aö
öllum líkum síðast gengið.
NÚ'. VAKNAÐI GAMALL veiði-
hugur, og tók ég til óspilltra mái-
anna. Þarna fékk ég tækifæri til
að reyna nýju bogana, sem ég
fékk í sumar, og hafði aldrei lagt*
áður. Þeir voru frá Bjarna R. Jón:
syni hjá Fossberg G. J., eins og
fyrr greinir, og vonaði ég að þein.
fylgdi veiðisæld eins og laxastöng,
inni í höndum hans. En nú var
vandinn að ganga frá þeim, svc
tófan yrði ekki vör neinnar ný-
breytni.
Ég byrjaði á að ná í nýfallinr.
snjó, sem sópast hafði af sléttu
holti um morguninn, niður í djúpa
laut þar skammt frá. Skaraði ég!
honum saman með vettlingum og
bar hann á pokanum, sem ég
hafði, eins mikið og á honum
tolldi og lagði við hellismunnan
Á þennan hátt fékk ég hið ákjós-
anlegasta efni til að hyíja bog-
ana. Hellirinn þrengdist inn og
varð síðast lítið gat, sem tófan
gat smogið inn um. Annar munni
lá undir gömlum hjarnskafli.
Ég seildist eins langt og. ég
komst inn í hellinn, sópaði snjón
um til hliðar og myndaði mátu-
legt bæli í miðjum gangi fyrir
innsta bogann. Annars var gólfið
þar óslétt hraunhella og næstum
autt. Þá bjó ég til litla hvilft fyrir
þann næsta og svo koll af kolii.
Fjórði og fremsti boginn kom í
hellismunnann þar sem mér virt-
ist mestar líkur til, að tófan næmi
staðar, þegar út kæmi.
Þá festi ég alla bogana 4 á sama
hringinn eða þó öliu heldur keðj*
urnar, og sömuleiðis enda af langn
og stæðdegri hrútskeðju, sem ég
greip með mér til öryggis, því nú
skyldi ekkert undan láta. Svo
spénnti ég fyrsta bogann, lagði
hann í innsta bælið og spratt
Skyldi keðjan vera strengd?
ÉG HALLA MÉR fram yfir hellis-
brúnina. Þarna er steinninn. Orð-
inn snjólaus — og — allt með
kyrrum kjörum. Ætri hún virki-
lega hafi komist út. — Eða hvað?
Nei! Keðjuhlekkirnir láu lausir
við steininn. Nú eru þeir allir
beinir. Getur það verið? Jú. Það
hefir áreiðanlega verið kippt í
keðjuna.
Ég teygi álkuna lengra og sé
fremstu bogana tvo. Báðir eins og
ég gekk frá þeim, en snjór að
mestu horfinn. Hvernig má þetta
mitt. Ennþá er kul, en hlákan er ske? En aðalkeðjan er strengd
Getur hafa sloppið úr — eða leg-
ið bara hreyfingarlaus.
Ég færi mig nær og sé mn i
munnan. Innsti boginn hefir
hrökkva upp. Máske var tófan
komin í bogana, líklega mórauð
læða. Þá verður nóttin ennþá
lerigri fyrir hana. Eða máske fund
ið lyktina af þeim og lúrir róleg
inni?
Ég rís oft upp við olnboga og
á leiðinni. Ef þiðnar af bogunum,
svo. að sér fyrir þeim, er allt
vonlaust.
Klukkan fjögur falla regndrop-
ar á gluggan. Nú er hlákan kom-. „ ...* . ..._ ,
Klukkan hálls.x orlar ftrir ««&»■* “ C
dökkum blettum á hlaðinu. Bezt
að fara að hypja sig uppeftir —
og ná í bogana.
Já, já! Er það þá svona. Fjögur
stig hiti, svartur himinn og farið
að hvessa af suðaustri.
Ég ramba af
hendi og riffil
stað með staf í
cal. .22 um öxl.
EXKI ÆTLADIST ég til þess, að
keðjan gæfi eftir nema sem svar-
aði 10—20 sm., en það nægði ekki
tófunni að komast neitt sem hét
inn í grenið, tækist svo ólíklega hnýt því nokkrum sinnum. Það er
sá næst innsti er — horfinn! Ég
sé að festin úr honum liggur beint
inn í þrengslin og til hliðar á ská
inn í sortann. Þegar ég skríð inn
í munnaopið, mjög hljóðlega, með
hlaðinn riffil í hægri hendi en
vasaljós í þeirri vinstri, heyri ég
þrusk og urr og samtímis er tog-
að í keðjuna talsvert knálega.
til, að hún lenti á bogunum. Allt
þetta gerði ég með vettlingum,
nema það eitt, að binda keðjuna
við steininn með snærisspotta. Á
sáma hátt lagði ég hina bogana
tvo í hinn grenismunnan.
Ekki var því að leyna. að í fljótu
bragði virtist þetta býsna hættu-
legt tófunni, méðán allt var ó-
breytt, ef hún bara fæn út og j eftirvæntingin ~eyksf s“töðugt, með
næstum utilokað að hun kæmist
yfir bogana fjóra, nema að stíga
á einhverja fótplötu. Við hinn1
munnan voru líkurnar ekki meir:
en einn á móti einum að hún lenti
í bogunum.
Með undarlegt sambland af
hryggð yfir getuleysi mínu og
eftirvæntingu yfir því, hvað ger-
ast mundi í nótt, skokkaði ég af
stað heim. Mér var orðið kalt. Nú
var ég laus og liðugur, því bvss-
una skildi ég eftir.
UM KVÖLDÍÐ, þégar ég var hátt'
aður, sóttu gamlar minningar ó-:
venju fast á. — En sá munur að
liggja í bólinu, lesa í bók, bylta
sér til og teygja úr bífunum eða
— sitja, róa, nudda og skjálfa í
niða-myrkri langt fram á kvöld
og kannske að verða að gefast upp.
Á hverju augnabliki gat sigurinn
líka flogið í fangið á manni. Það
var annað í góðu veðri og glans-
andi mánaskini. Þá var oft gam-
an að lifa. Og liðnar- stundir liðu
hjá eins og skínandi myndir í lit-
rofi leiftrandi norðuríjósa.
Ég minnist ekki lengi. að hafa
Það munar svo lítið um hann. Eg ‘ Hún hefir þá ekki varast þetta. O,
fer hraðar en fætur og birta leyfa. | vesalingurinn. Líklega hvolpur. Ég
Því það er launhált í spori. Ég | gríp um keðjuna með vinstri
hendi og held á móti. Eftir ofur-
litla stund slaknar á henni. Þá
tek í mjög gætilega í hana. Jú,
þarna sér í bogann — og mórauð-
an fót, — framfót, og — tvö
tindrandi augu. Tófan liggur
hreyfingarlaus og horfir í ljósið.
Ég hagræði mér hægt og hávaða-
laust, miða: rifflinum með hægri
hendi og tek í gikkinn. Engin
breyting. Állt hljótt. Svo dreg ég
bogann til mín ásamt tófunni, sem
annars merkilegt hvað minning-
arnar. og — vaninn —- eru máttug.
Jafnvel ellin verður ótrúlega
taumlétt og tindilfætt þegar hún
slæst í fylgd með — þeim.
Ég er á annan tíma upp að hell-
inum og skokka þó við fót. Það
er mikið farið að birta. Síðasta
spölinn fer ég mjög hægt. En
hverju skrefi, sem ég nálgast.
nú er dauð. Það drýpur blóð niður
með vinstra eyra. Kúlan hefir far-
ið út um hnakkan þeim megin.
BOGINN HEFIR smollið um
hægri framfót ofan við gangþófa,
eða rétt um veiðikló. Ég losa fót-
inn. Það sé ekkert á honum. Öll
bein og sinar óskemmdar. Ofur-
lítill þroti er þó neðan á- honum.
Nóg sönnun fyrir því, að tófan
hefir komið í hann fyrrihluta næt-
ur, kippt sér inn um leið og bog-
inn small; togað í af öllu afli, en
þegar hún fann, að ekkert gaf
eftir — hefir hún strax hætt því
og legið alveg hreyfingarlaus. Það
var líka hyggilegast, eins og á
stóð.
Þegar ég kem út, strýk ég læð-
unni og skoða tennurnar. Hvolpur
eins og líklegast var. Varla von að
svona vélabrögð kæmu honum í
hug.
ÞESSI FRÁSÖGN er skrifuð í því
augnamiði að sýna þeim, sem á-
stæður hafa á veturna og — eitt-
hvað vilja á sig leggja, að — á ,
ýmsan hátt — ganga refir enn í
góða fótboga, ef saman fer sam-
vizkusemi, hagstætt veður og tals
verð þekking á hátterni þeirra.
Og væri sæmilega borgað um allt
land fyrir hverja hlaupatófu, sem
vinnst, þykir mér undarlegt, ef
ýmsir veiðimenn okkar og af-
bragðs skyttur í sveit og við sjó,
kæmU þar ekki auga á eftirsóttasta
náungann, sem gaman ér að glíma
við. Því íslenzki fjallarefurinn
hefir allt það til að bera, sem
hæfir mestu veiðigörpum okkar að
sigrast á.
Bjarmalandi, des. 1956,
Theodór Gunnlaugsson.
OrSið er írjálst: l
, . . Hijótum að
Rakel Sigurðardóttir:
viðurkenna, að
iraumur okkar mun ekki rætast..
79
Fyrrverandi flokksmaftur í Sameiningarflokki
alfjýtJu, Sósíalistafíokknum, gerir hreint
fyrir sínum dyrum
Þetta eru hugleiðingar persónu, sem hefir verið meðlimur
Sameiningarflokks alþýðu, Sósíalistaflokksins, eða kommún-
istaflókks íslands, sem kalla má, því að hann hefir verið
hlynntur framkvæmdum kommúnista í Rússlandi, blint og
óhikað, sem sjá hefir mátt í blaði hans Þjóðviljanum á undan-
förnum árum.
Vonirnar rætast ekki
Við sem fylgt höfum þessari
sofið eins slitrótt. Var alltaf að stefnu öll okkar manndómsár hljót
um nú að viðurkenna að draumar
okkar munu ekki rætast.
Þegar éý lás um fall Stalíns,
ekki eingongu í Morgunblaðinu,
Tímanum og fleiri blöðum, sem ég
hélt að aldrei væri hægt að treysta
þegar um fréttaflutning frá „sócial
istisku“ löndunum væri að ræða
heldur einnig Þjóðviljanum, þá
hlaut ég að komast að þeirri nið
urstöðu, að ef þetta væri rétt sem
skrifað var, þá hefði allt annað
skeð, þarna fyrir austan, en ég
hafði gert mér í hugarlund og ef
þetta væri ekki rétt um Stalín, þá
væri eitthvað alvarlegt að hjá vald
höfum Ráðstjórnarríkjanna (eða
eins og ég hugsaði mér, miðstöð
hinnar göfugu skipulagningar
jafnréttis og bræðralags) og þeim
væri ekki lengur treystandi fyrir
hinu göfuga hlutverki sínu. Og svo
þegar átökin í Ungverjalandi hóf-
ust, þá fór ég að skammast mín
fyrir að hafa verið svona trúgjörn.
LítitS skjól
Gasnlar sagnir og þjóSsögur gre'na frá huldufólki og jólasveinum er héldu til byggða og birtust mönnum um
jól og nýár. Flest voru þetta meinleysisgrel og gerðu engum mein en vissa siði og umgengnisvenjur varð að
við hafa. Enn koma jólasveinar til að heiisa upp á börnin cg sýnir myndin þau Giljagaur og Gólu dóttur hans
á jólaskemmtan í Siifurtunglinu nýlega. (Ljósm.: Sveinn Sæmundsson).
En löngun okkar mannanna til
þess að trúa á eitthvað annað en
mátt okkar og megin er svo sterk,
að þegar við höfum alizt upp í þjóð
félagi, sem kristintrú og guðstrú
eru svo að segja úr sögunni, þá
leitum við athvarfs einhvers staðar
annars staðar og ég er alveg viss
um að margur maðurinn hér á ís
landi hefir fylgt kommúnistisku
stefnunni, vegna þess að hann hef
ir fylgt kommúnistisku stefnunni,
vegna þess, að hann hefir haldið
að þarna væri einhver von um
öryggi og vernd.
Skipbrot —
lærdómur reynslunnar
Ég veit að það er deilt á þá,
sem ekki hafa áttað sig fyrr, en
aðstæðurnar eru svo misjafnar hjá
fólki, bæði hvað gáfnafar og um-
hverfi snertir og nenni ég ekki að
afsaka mig meir að þessu sinni, en
ég vona, að við sem höfuð beðið
skipbrot í sambandi við hugsjónir
okkar, eigum eftir að öðlast aftur
trú á framtíðina og að við mun
um verða athugulli næst þegar
við tökum ákveðna afstöðu, með
eða móti.
Rakel Sigurðardóttir.