Tíminn - 06.09.1957, Page 1

Slmar TÍMANS eru:
Ritstiórn og skrifstofur
1 83 00
SlaSamenn eftir kl. 18:
18301 — 18302 — 18303 — 18304
41. árgmgur.
Auglýtlngasfml TfMANS erj
1 95 23
Afgreiðslusfml TÍMANS:
1 23 23
Reykjavík, föstudaginn 6. seplember 1957.
197. blaS.
íhaldið gafst upp við að
verja útsvarshneyksli sitt
Herztu fjringjar uppreisnarmanna á Kuuu — skeggjaSi maou.inn
í miðjunni er Fidel Castro.
á Kúbu riðar til falis
Uppreisnarmenn undir forystu Fidel Castro
nátíu borginni Cienfuegos á sitt vald í gær.
Fiotadeild aftstoífatii þá
Havana—NTB, 5. sept. — Einræðisstjórn Fulgencia Batista,
forseía Kúbu virðist nú valtari í sessi en nokkru sinni fyrr.
Uppreisnarherir Fidel Castro náðu í dag borginni Cienfuegos
á sitt v.dd, en borgin liggur aðeins 223 km. frá Havana.
Hvað líður umsögn
stjórnar Faxa?
Fulltruar þeirra stóðu orðlausir og rökþrota
uppi fyrir gagnrýni minnihlutaflokkanna
Skýrsla niðurjöfnunarnefndar sannar aðeins
að niðurjöfnunin var frá upphafi ólögleg
Þórður Sjörnsson, bæjarfull-
trúi Framsóknarflokksins beindi
þeirri fyrirspurn til borgarstjóra
á bæjarstjórnarfundi í gærkveldi Urræðaieysi og uppgjöf bæjarstjórnaríhaldsins í útsvars-
hvemig a því stæði, að uinsögn málinu verður nú augljósari í hvert sinn, sem málið kemur
tiiiögu hans varðandi hlut bæj-1 ll1 umræ®l! Samt þraast íhaldið við að viðurkenna mistobm
arins í því fyrirtæki, íægi ekki! og stofnar má.linu í æ meiri tvísýnu og bænum í beina hættu
enn fyrir. I með tregðu sinni. Málið var til umræðu í bæjarstjórn Reykja-
Tiiiaga þessi var fram borin víkur í gær af því tilefni, að þá lá fyrir umsögn niðurjöfnunar-
7. írbruar í vetur og var i þa nefnc|ar gn umsögn gerir raunar ekkert annað en staðfesta
sinni í fyrirtækinu og byði lilut enn betu"> mðurjofnunm oll hefir venð með algerlega
sinn til kaups til þess að forða Ólögleglim hætti.
Er Upi^eiSnarmenn höfðu unnið
lokasigurinn um borgina, þusti
fólkið út á göturnar til að fagna
uppreisnarmönhum og hrópaði:
,.Balis!a er fallinn, Batista er fall-
inn“.
Mifeij ólga var I Havana og erfitt
að greina á milli orðróms og stað-
reynda.
Það bar lil tíöinda i dag, að
flotadeild úr flota Uatista gekk
í lið með uppreisnarmönnuin og I
aðstoðaði við töku borgarinnar. i
Flugvélar stjórnarinnar réðust
með sprengjukasti á skipin eftir
að þau gengu í lið íneð Fidel
Castro. i
Herir Batista voru á leiðinni til
Cienfuegos síðast er til fréttist.
Ásöfeunum Rússa svaraÖ:
Vilja draga athyglina frá umræSu
atlsher jarþingsins um Ungver jaland
Móskva-London-NTB, 5. sept.
Rússar hafa sent stjórnum Breta,
Frakka og Bandaríkjamanna
mótmæiaorðsendingu, þar sem
þær eru sakaðar um afskipti af
málefntim landanna fyrir botni
Miðjarðarhafsins og’ þá sér í lagi
Sýrlandi.
Fordæmir rússneska stjórnin
mjög þá ,,áróðursherferð“ er
stjórnir þessara landa reki gegn
Sýrlandi. Leggja Rússar til, að
fjórveklin skrifi undir yfirlýsingu
þess efnis, að þau heiti að beita
ekki vopnum til að útkljá deilu-
Jnálin í M-Austurlöndum eða til að
hafa áhrif á gang málanna í þeim
íöndum með vopnavaldi.
Ásökunununi vísað á bug.
Stjórnir allra Vesturveldanna
hafa vísað þessurn ásökunum og til
lögum Rússa á bug. Hér sé aðeins
á ferðinni áróður til þess ætlaður
að hylja ásælni Rússa á þessum
slóðum.
Talsmaður brezka utanríkisráðu-
neytisins sagði í dag, að mikilla
mótsagna gætti í þessu áróðurs-
bréfi Russa.
Þeir töluðu uin að vinna að
friðsamlegri lausn málanna í Mið
Austurlöndum á saina tíma og
þeir sendu hvern skipsfarminn á
fætur öðrum nteð vopnum og víg
vélum tii Mið-Austurlanda. Þess-
um áróðri Rússa væri komið af
(Framhald á 2. síðu >
bænum frá frekari stórtöpum
af þessu vandræðafyrirkomu-
Iagi. Samþykkt var i bæjarstjórn
að óska umsagnar stjórnar Faxa
um tillöguna, en síðan liefir ekk
ert um málið frétzt. Faxi er enn
sama vandræðafyrirtækið og hleð
ur aðeins á sig skulduin, sem
bærinn verður að bera.
Erlendar fréttir
í fáum orðum
EFTIR heimkömu Hendersons, að-
stoðarutanríkisráðherra frá Mið-
Austurlöndum, hefir Bandaríkja
stjórn ákveðiö að hraða mjög
hernaðaraðstoðinni til Jórdaníu.
Hefir jafnvel komið til tals ;.ð
flytja miklar vopnabirgðir þegar
í stað austur með „loftbrú".
ÁRSÞiNG brezka alþýðusambands-
ins í Blackpool hefir týst yfir
samþykld við aðild Breta að hinu
frjálsa markaðssvæði í Evrópu.
Þingiö hefir hafnað tilmæ'lum rík
isstjórnarinnar um að „sýna þol-
inmæði'1 í launakröfum.
ENN HAFA miklar sprengingar orð-
ið' á sólinni. Hafa þær valdið mikl
um útvarpstrpflunum.
KADAR-stjórnin hefir látið handtaka
tvo starlsmenn brezka sendiráðs-
ins í Búdapest. Brezka stjórnin
hefir mótmælt liandtökunum og
krafist þess, að Kadarstjórnin
sanni „sckt“ þeirra með lögleg-
um réttarhöldum.
Bæjarstjórnarmeirihlutinn sam-
þykkti að jafna niður 181 millj.
kr. í útsvör í ár. Það var miklu
hærri upphæð en hægt var að
ákveða án leyfis félagsmálará'ðu-
neytisins. Það leyfi fékkst með
tregðu, og við upphæðina mátti
bæta 5—10% samkvæmt útsvars-
Afgreiðsla tillögu
og greinargerðar
Fundi bæjarstjórnar lauk á
ellefta tímanum í gærkveldi.
Voru þá grcidd atkvæði um til-
lögu Inga R. Helgasonar um að
leiðrétta niðurjöfnunina. Var
haft nafnakall. Já sögðu Þórður
Björnsson, Ingi R. Helgason, Gnð'
mundur Vig'ftisson, Þórunn
Magnúsdóttir og' Alfreð Gísla-
son. Nei sögðu Ólafur Björns-
son og Bárður Daníelsson. Magn
ús Ástmarsson sat hjá ásamt
sjö íhaldsfulltrúum. Tillagan
fékk ekki nægan stuðning. Ef
Magnús liefði greitt atkvæði með
tillögunni liefði hún verið sarn-
þykkt með sex atkv. gegn tveim.
Þá voru greidd atkvæði um
greinargerð niðurjöfnunarnefnd-
ar, sem bæjarráð gerði að tillögu
sinni. Var hún samþykkt með 9
atkv. (íhaldið og Bárðttr) gegn
6 atkvæðum minnihlutaflokk-
anna.
Algjört aflaleysi að kalla hjá
síldarbátum við Faxaflóa
Koma sjaldan að landi og þá frekar til að
sækja vistir en íeggja á land afla
reka suður hjá Eldeyjarskerjum,
en í fyrrinótt var bræla á miðun-
um þar og lögðu þeir netin þá í
Grindavíkur- og Miðnessjó, en afli
var þar einig sáralítill. Virðist svo
sem hvergi sé afla að fá hvert sem
Heito má að algert aflaleysi hafi verið nú um nokkurt skeiö er farið á mið.
hjá síldveiöiflotanum, sem stundar reknetaveiðar frá ver-
stöðvum við Faxaflóa og Snæfellsnesi. Algengast er að bát-
arnir ltomi ekki inn, nema á nokkurra daga fresti og þá frek-
ar til að sækja kost og olíu en leggja á land afla.
Frá Keflavík stunda fjórtán bát-
ar síldveiðarnar og auk heimabáta
voru nokkrir aðlsomubátar komnir
þar til síldveiða. Þeir eru nú allir
hættir eða farnir heim, vegna afla
leysis.
Flestir með 10—30 tuunur.
í gær kom um helmingur
Kefiavíkurbátauna að laudi og
var aflaiiæsti báturiuu með 60
tunnur, cn flestir með 10—30
tunniir og nokkrir þeirra með
þann afla eftir tveggja sólar-
Iiringa útivist. Dagiim áður
komu álíka margir bátar inn og
aflinn svipaður, nema livað afla
hæsti bátiiriiin var þá aðeins
mcð 50 tuimur.
Keflvikingar hafa reynt fyrir
sér á ýmsuip miðum. Oft láta þeir
Síldin sem veiðist er misjöfn.
Talsvert er af stórri og fallegri
síld sem byrjað er nú að frysta í
beitu, en svo til engin beita er til
ennþá til vetrarins og horfir mj’ög
illa um beituöflun, ef ekki rætist
úr um síldveiðarnar.
Sama livar reynt er.
Af Akranesi er svipaða sögu að
segja. Þaðan ganga tólf síldarbát-
ar og koma óreglulega að landi
upp á síðkaslið, vegna aflaleysis.
Flestir sem koma leggja á land 15
—30 tunnur og koma aðallega til
(Framhald á 2. síðu).
lögunum fyrir vanhöldum og kær-
um, eða jafna niður samtals 199
millj. kr. Þetta lét niðurjöfnunar-
nefnd sér ekki nægja heldur jafn-
aði niður 206 millj. kr.
Kæra til félagsmáiaráðuneytisMis.
Fimm fulltrúar minnihlulafiokk
anna kærðu þá málið til félags-
málaráðuneytisins. Ráðuneytið ósk
aði frekari skýringar borgarstjóra
á niðurjöfnuninni, og hann ákvað
að biðja niðurjöfnunarnefnd um
greinargerð. Sú greinargerð lá fyr
ir fundi bæjarstjórnar í gær og
jafnframt tillaga Inga R. Uetga-
sonar um leiðréttingar, en þeirri
tillögu var fyrir nokkru vísað til
annarar umræðu.
Engin viðhlítandi skýring.
í skýrslu niðurjöfnunarnefnd-
ar segir, að nefndin hafi nú far-
ið yfir útsvörin að nýju og niðtir-
staðan sé sú, að útsvarsnpplueð-
in hafi verið lækkuð um 8 millj.
kr. og sé því komin niður fyrir
það hámark, sem ráðuneytið hafi
leyft og bæjarstjórn samþykkt.
Ingi R. Helgason benti á, að í
þessari greinargerð væri engin
viðhlítandi skýring eða ástæður,
sem réttlættu starfsaðferðir nefnd
arinnar. Ákvæði í lögum um nið-
urjöfnun væru mjög skýr um þnð
hvernig haga skyldi niðurjöftum
útsvara. Nefndin ætti að gera sfcrá
um gjaldendur og útsvör, undir-
rita hana og leggja fram. Þá Öerf-
ist kærufrestur. Það, sem nefadin
hefði nú gert, væri einfaidlega
það að yfirfara kærur og laeítka
útsvör kærenda. Sú upphæð, sem
þannig fengist til lækkunar á
heildarupphæðinni, ætti að sjálf-
(Framhald á 2. síðu).
Síðasti fundur af-
vopnunarnefndar
innar i dag
London—NTB 5. september:
Undirnefnd S. þ. í afvopnuuar
málum keinur saman á mwrguu
og' eftir öllum sólarmerkjum að
dæma verður það síðasti fuudhu’
nefndarinnar að þessu sinnk Á
fundinum í dag uáðist samkumu
lag um að hætta fundum að sinui,
en ekki gátu fulltrúarnir kemið
sér saman um, hvenær rétt væri
að hefja viðræður að nýju. Sir
Alan Noble, aðalfulltrúi Breta
iagði til, að viðræður liæfust að
nýju eftir lok umræðnanna á
þing'i S. þ. eða þann 1. október.
Aðalfulltrúi Rússa. Valerin Z®r-
in, kvaðst ekki vilja fallast á, að
nokkuð yrði ákveðið um næsta
fund nefndariniiar.