Tíminn - 20.10.1957, Qupperneq 2

2
TÍMINN, sunnudaginn 20. október 1957«
GóS framleiðsla byggist á gagn-
kvæmu trúnaðartrausti verka-
manna og atvinnurekenda
Harold Atkins, fulltrúi í brezka sendiráðinu í
Helsinki, flutti fyrirlestur í Tjarnarbíó í gaer um
verkalýíssamtök í nútímaþjótSíélagi
Hér í bæ er staddur Harold Atkins, atvinnumálafulltrúi í
brezka sendiráðinu í Helsinki, en starfssvið hans nær einnig
yfir ísland. Flutti hann fyrirlestur í gær í Tjarnarbíó um
verkalýðssamtök í nútímaþjcðfélagi og sýndi kvikmynd um
skipulagningu verkalýðsfélaga. Að því loknu bauðst hann til
að svara fyrirspurnum en engin barst, ,og má af því marka,
að áheyrendum hafi þótt ræða hans ýtarleg og tæmandi.
ins. Við hverja verksmiðju vœri
starfandi starfsmannafélag, er væri
aðili að verkalýðsfélagi, en þau
mynduðu með sér sambönd og
þanriig koll af kolli, unz komið
væri alheimssamband. Því fylgdi
|aukin ábyrgð hverju einstöku fé-
lagi. Hann sagði, að þrír aðilar
stæðu að iðnaði allra landa, ríkis-
stjórn viðkomandi Iarids, atvinnu-
rekendur og verkaménn og því
væri nauðsynlegt að samvinna og
gagnkvæmt traust ríkti milli þess-
ara aðila.
Atkins er fimmtugur að aldri,
fæddur í Hull og hefir starfað
lengi á vegum verkalýðssamtak-
anna sem eftirlitsmaður með launa
kjörum verkamanna. Hann hefir
veitt forstöðu stórri ráðningarstofu
í Nottingham og starfað sem verka
lýðsmáTáfulltrúi við sendirá Breta
í Mexíkó og Helsinki.
Sameináðir stöndum vér.
í gær ræddi Atkins nokkuð um
vándamál þau, er verkalýðssamtök-
in ættu við að stríða. Hann sagði,
að samtökin væru grundvölluð á
gömlu orðtæki: Sameinaðir stönd-
um vér, en sundraðir föllum vér.
Hlutverk samtakanna væri að gæta
hagsmuna og velferðar verkalýðs-
Framboð og eftirspurn.
Harold Átkins lagði áherzlu á,
að hver verkamaður væri þegn
síns ríkis og hefði sörnu réttindi
og skvldur og hver annar borgari.
Hann kvaðst ekki mundu ræða
hina stjórnmálalegu hlið verkalýðs-
samtakanna heldur útskýra skipu-
lagningu þeirra og starfsemi.
Verkamaðurinn selur vinnu sína á
markaði iðnaðarins, en þar þyrfti
margs að gæta, því að markaður-
inn væri undirorpinn stöðugum
breytingum, er stöfuðu af mis-
jafnri eftirspurn óg 'framboði' á
vinnuafli. ínú bæri nauðsyn til að
tryggja jöfnuð á því sviði.
Þá ræddi Atikins nokkuð um hug
tökin framleiðslu og framleiðni.
j Frarrrleiðsla væri einfalt mál, sem
! byggðist á því að auka vélakost
j og vinnuafl. Én framleiðni væri
öllu flóknara og erfiðara viðfangs.
Framleiðni væri sá háttur, að fá
I meiri afköst fyrir lægri gjöld.
Þetta væri ekki einber kenning,
heldur vísindi. Og þar kæmi fyrst
til kasta verkalýðssamtakanna.
Framleiðni byggðist á góðum sam-
skiptum atvinnurekenda og verka-
manna, kunnáttu og þjálfun vinnu
j lýðsins og samvinnuhug og sam-
k-omulagsvilja heggja aðila.
•Með þjáifun verkamanr.s væri
ekki einungis átt við að kenna
honum að vinna verk sitt sem bezt,
heldur gera honum fyllilega grein
fyrir að verkið, sem hann vinnur,
er aðeins einn liður í heild, á því
verki, sem hann vinnur veltur verk
næsta manns og þannig koll af
kolli. Ef einn skerst úr leik, er öll
framleið'slan hindruð. Þá sagði
hann, að verkstjórar og eftirlits-
menn vrðu einnig að taka tillit til
persónu verkamannsins, en ekki
eingöngu kunnáttu hans.
9 ar kcmiS f/rir bessu stóra likani af jörðinni á torgi í Moskvu, svo að fólk geti fylgst með ferðum gerv
mánans. Eins og að likum loefur eru það margir sem nema sfaðar og horfa á þeffa með undrun og aðdáur
Fréttir frá landsbyggð
.11
Mikil hrútasýning
aiistan Iands
EGILSSTÖÐUM í gær. — Á.morg
un á að halda héj? á Egilsstöðum
mikla hrútasýningu, og er það
héraðssýnirig. Verða sýndir hrútar
af öllu svæðinu frá Vopnafirði
súður til Lónsheiðar. Slátran er
hffett hér á Egilsstöðum af þeim
sökum, að sýning þessi verður hald'
in í sláturhúsinu. ES.
Fékk 20 kg. meftalvigt
dilka
Dýrafirði 14. okt.
Heyfengur hér eftir þetta góð
sumar, er bæði mikill og góður.
Garðauppskera einnig. Slátrun er
nýlega lokið og var slátrað um
3000 fjár á Þingeyri og að Núpi.
Ifæsta meðalvigt átti Kristján Þór
oddsson bóndi í Alviðru 20 kg. og
einnig þyngsta dilkskrokk 28 kg.
Dilkar voru með vænsta móti
og flokkuðust betur en áður.
Gimbrar í fjárskiptum voru væn
ar.
Hér er ennþá unnið að vegagerð
og jarðvinnslu með jarðýtum, og
hefir tíðin verið góð í haust og
jörð ekki farin ag blotna að ráði.
Nokkuð er um húsahyggingar,
en mannfæð mikil, enda eru marg
ir sem að heiman komast í virkj
unarvirinu í Arnarfirði. Róðrar
hafa legið niðri síðan í byrjun
sláturstíðar.
Nýlega er lokið við brúarbygg
ingu á Gerðhamraá, 7 m. löng og
er það steinsteypt brú. JD
Vænt fé austan lands
EGILSSTÖÐUM í gær. — Slátur-
tíðinni er nú að ljúka. Sýnt er
að fé verður með vænsta móti hér
um slóðir. Mun meðalþungi dilka
verða um 15,5 kg. eða um 1 kg.
meira en í fyrra. Vænsta dilka-
skrokk, sem nokkru sinni hefur
verið lagður inn hér svo vitað sé,
átti Einar Hólm, Eyjaseli. Var
það hrútlamb og vóg 30 kg. Lamb-
ið var boriö hálfan mánuð af
sumri en mun hafa gengið nokkuð
á ræktuðu landi í sumar. Tekið
er sérstaklega til þess, hve fé af
Jökuldal er vænt í haust. Eru
þar nokkrir bændur, sem höfðu
um eða yfir 18 kg. meðalvigt.
ES.
Dágóí rjúpnaveitSi
fyrstu dagana
Akureyri: Dágóð rjúpnaveiði
hefir verið fyrstu dagana, sem
veiði er heimil, einkum í Þingeyj-
arsslu. Frétzt liefir um menn, sem
fengið hafa 80 rjúpur á dag á
Reykjaheiði; nokkur veiði er í Að-
aldalshrauni, á Fljótsheiði og í
Bárðardal. Snjólaust er með öllu
ó íáglendi.
Járnristar séttar á
EgilsstalSafliigvöH
EGILSSTGÐUM í gær. — Þessa
dagana er unnið að því að leggja
járnristar á báða enda flugvallar-
ins hér. Er þetta gert til þess að
hægt sé að nota völlinn fyri-r'
Viscount-millilandavélarnar, sem
varla þola malarvelli. ES.
Selurinn unir sér vií
Ekkjuvatn
EGILSSTÖÐUM í gær. — Hringa-
staðakauptúni er enn við Ekkju-
nórinn, fóstursonur okkar í Egils
vatn, en þangað var hann fkittur
fyrir nokkru. Virðist hann una sér
vel þar og hafa náð í æti, því
| að hann vill helzt ekki krásir þær,
j sem honum eru færðar úr byggö.
I _ ES.
| Útigangshrútar
koma af fjalli
Akureyri: Á réltum í Öngulstaða
hreppi komu fram tveir lirútar,
'scm gengið hafa úti síoan í fyrra,
og voru báðir vænir. Hafa þeir
gcngið á Mjaðmárdal upp frá
Munkaþverá. Éigendur eru Tryggvi
Jónatansson á Litla-Hamri og Hall-
'dór Slgurgeirsson á Öngulstöðum.
í sandkassanum.
Umferíarslys
(Framhald af 1. síðuj.
laus og var þegar fluttur í slysa
varðstofuna og síðar í Landsspít
alann, þar sem hann lá enn rænu
laus síðdegis í gær, og töldu lækn
ar hann í mikilli Iífshættu.
Var á leið ti! vinnu?
Kristján Guðrnundsson var hátt
á sextugsaldri, og þar sem vitnis
burður hans sjálfs er ekki fyrir
hendi, er ekki með vissu vitað
hvar hann hefir gengið á veginum
eða á hvaða leið hann var. En
hann var starfsmaður í Rúgbrauðs
gerðinni og vann á næturvakt. Þyk
ir því líklegt, að hann hafi verið
á leið til vinnu sinnar.
Bifreiðastjórinn var alls gáður
og bifreið hans í lagi. Hér hefir
orðið enn eitt hörmulegt slys, sem
virðist eiga rætur að rekja til óað
gætni. Bifreið hefir ranglega stillt
Ijós, sem blinda, og blindaður bíl
stjóri ekur áfram, þótt hann sjái
ekki til vegarins.
Sunnudagaskólinn
í húsi UMFR við Holtaveg tekur
til starfa í dag kl. 10,30 árdegis.
Nýútskrifaðar
hjúkrunarkonur
Nýlega hafa útskrifast þessar
hjúkrunarkonur frá Hjúkrunar-
kvennaskóla íslands:
Anna Guðrún Jónsdóttir, skrið-
insenni, Strandasýslu._ Ása Breið-
fjörð Ásbergsdóttir, ísafirði. Ást-
hildur Þórðardóttir, Hólmavík.
Bergljót Líndai, Reykjavík. Gréta
Halldórs, Akureyri. Guðfinna Páls
dóttir, Skagaströnd, Guðrún Hu’.da
Guðmundsdóttir, Karlsá, Dalvík.
Guðrún Karlsdóttir, Borgarnesi.
Gunnheiður Magnúsdóttir, Fagur-
hlíð, Landbroti. Ingibjörg Árna-
dóttir, Kópavogi. Jónína Kristín
Þorsteinsdóttir, Reykjavík. Jósef-
ína Magnúsdóttir Grjót'árþorpi við
Akureyri. Kristín BaldVina Óla-
dóttir, Siglufirði. María Guð-
mundsdóttir Akureyri. Sesselja
Þorhjörg Gunnarsdóttir, Gestsstöð
um, Norðurárdal. Soffía Gróa Jens
dóttir, Akureyri, Steinunn Dóró-
thea Ólafsdóttir, Stykkishólmi.
AUSLÝSIÐ f TÍMANUM
KVIKMYNDIR
Fórn hjúkrunarkonunnar
Frönsk-mexíkönsk kvikmynd. —
Leikstjóri: Ives Allégret. Aðalhlut
verk: Michele Morgan, Gerard
Philipe. Myndin e rtekin í mexi
könsku þorpi við Mexíkófióa. —
Sýningárstaður: Stjörnubíó.
Farþegi í rútubíl, kominn frá Frakk-
landi til skemmtireisu í Mexíkó,
ásamt konu sinni (Morgan), veik-
ist skyndilega meS miklum upp-
sölum og deyr drottni sínum í
afskekktu þorpi og fátæklegu,
sem hefir það einna heizt sér tii
ógætis, að þar hefir fransirur
Iæknir lagzt í drykkjuskap
(Philipe) vegni konumissis. Eit'
liótel er á staönum og fylgir þvi
vínstúka, en eigandi hótelsins,
sér á augabragði, að honum
muni ætlað af forsjóninni að
hugga ekkjuna.
Sjúkiíómur mannsins sem dó, var
einhvers konar bráðapest og fylg
ir einangrun þorpsins í kjölfarið.
Fólk fer nú að veikjast í hrönn-
um, jafnt gleðikonur, börn og
burðarkarlar, en héraðsiæknir,
sem hefir verið þarna á ferð. lok
ast inni ásamt l>ráðapestinni og
fólkinu og má hafa sig allan við.
Hann hefir samt, til að komast
hjá sýkingu, látið sprauta sig og
einnig ekkjuna. Læknirinn í
ekkjustandinu heldur áfram að
vera fullur nokkuð fram eftir
myndinni, en undir lokin finnur
hann sit evangelium utan brenni
vínsins og veldur því þessi að-
komna kona og pestin. Minna
mátti það ekki vera.
Mynd þessi er prýðielga tekin á köfl
um. Þó hefði mátt gera meira að
Jjví að sýna smáatriði, eins og þeg
ar héraðslæknirinn er kominn
upp á þak rútubílsins til að fletta
upp sjúkdómi mannsins í bók,
sem hann hefir geymt í tösku
sinni. Annað, sem er gott undir-
spil í myndinni, eru aðvífandi
páskar, en þeim virðist tekið
þarna með samskonar álátum og
sprengingum og gamlárskvöldi
hjá okkur. Jafnframt er ofboðs
legur geðsjúkur hlátur leikinr af
hljómplötu við öll möguleg tæki-
færi.
Innan um þetta allt kemst ekkjan
að því, að liún hefir aldrei elskað
mann sinn og er það ekki nýtt
í veraldarsögunni og tæplega
mjög frumlegt. Hún hafði verið
hjúkrunarkona á einhverjum
stríðsárum og fengið hann sem
særðan liðþjálfa til meðferðar;
síðan ruglað saman hjúkrunar-
skyldu sinni og rómantík starfs-
ins og því, sem hún hélt að væri
sönn ást á manni sínum.
ÞaS að hún getur ekki grátið yfir
honum dauðum, kemur henni til
skilnings á þessum tilfinninga-
ruglingi, en jafnframt fær hún
ofurást á fyllibyttunni ,skólausri
og hálfruglaðri. Kemur manni í
hug, að enn sé hjúkrunarkona í
henni á ferðinni og er því ekki
svarað til neinnar hlítar i mynd-
inni. Fyllibyttan er um margt vel
leikin. Samt virðist slag mannsins
benda frekar til þess, að hann
hafi fengið vont höfuðhögg en
einum of mikið af brennivíni og
er það út af fyrir sig nokkur
galli, að minnsta kosti þegar
myndin er sýnd á norðurhveli
jarðar, þar sem svo að segja
hvert mannsbanr veit allt um
limaburði drukkinna mnna.
BoSskapur er enginn í þessari mynd,
enda lausn hennar hæpin. Aftur
á móti sýnir hún vel ýmsa smá-
lega hluti í lífi einstaklinga, bæöi
vonda og góða. í trúuðum lönd-
um kann að vera að sorgarleysi
ekkjunnar þyki einna eftirtekí-ir
verðast og er kannski hugsað
sem bakbein myndarinnar, en ut
an kaþólsku býst ég ekki við að
slíkt valdi neinni velgju meðal á-
horfenda. |. g. Þ.