Tíminn - 07.08.1958, Blaðsíða 6

Tíminn - 07.08.1958, Blaðsíða 6
6 T f M I N N, finimtudaginn 7. ágúst 1958. Útgefandl: FRAMSÓKNARFLOKKURINM Ritstjóri: Þórarinn Þórarinsson. Skrifstofur í Edduhúsinu við Lindargötn Símar: 18 300, 18 301, 18 302, 18 303, 18 304. (ritstjórn og blaðamenn) Auglýsingasími 19 523. Afgreiðslan 12323 Prentsmiðjan Edda hf. Fall fjórða lýðveldisins UM þessar mundir er að setjast á rökstóla í Frakk- landi sérstök nefnd, sem á að ganga frá uppkasti að nýrri stjórnarskrá, sem lögð verður undir þjóðaratkvæöa greiðslu á komandi hausti. De Gaulle hefir þegar lagt fyrir nefndina tillögur, sem hann ætlast til að hún fari eftir við samningu stjórnar- uppkastsins. í þessum tillög um er gert ráð fyrir, að for- setavaldið verði mjög aukið og þingið að miklu leyti lagt til hliðar. Sú tilhögun, sem de Gaulle beitir sér fyrir, felur í sér mikla möguleika fyrir ráð- ríkan forseta til þess að taka sér einræðisvald. Margir ótt- ast því, að þetta fyrirkomu- lag, sem þykir líklegt til að ná staðfestingu viö þjóð- aratkvæðagreiðsluna, muni ekki aðeins þýða endalok þingræðis í Frakklandi, held ur sjálfs lýðræðisins, en þingræðið er aðeins eitt form þess. HVERSVEGNA er svo kom ið, að sú þjóö, sem fyrst hóf á loft frelsisfánann í Evrópu er nú í þann veginn að taka upp stjórnarfyrirkomulag, sem skapar ráðríkum for- seta aðstöðu til þess að taka sér einræðisvald? Hvers- vegna hefir þingræðið orðið henni þau vonbrigði, að hún hverfur að þessu ráði? Að sjálfsögðu er ekki til neitt eitt svar við þessari spurningu. Hér er um fleiri orsakir að ræða. Ein allra veigamesta orsökin er þó tví mælalaust sú, hvernig stjórn arandlstaðan í Frakklandji hefir jafnan hagað sér. Þeir flokkar, sem þar hafa lengst um verið í stjórnarandstöðu eftir siðari heimsstyrjöldina, hafa stundað fullkomlega neikvæð vinnubrögð. Þeir hafa lagt megin áherzlu á að koma frá þeirri ríkisstjórn, sem með völdin fór í það og það skipti. í þeim efnum hafa þeir beitt hvers konar neikvæðum áróðri og gagn- rýni, án þess að benda sjálf ir á nokkur jákvæð úrræði. Þetta hefir villt fólki sýn og skapað glundroða og upp- lausn í stjórnarfarinu. Þetta á sinn stóra þátt í því, hvern ig farið hefir í Frakklandi, ásamt hinni röngu nýlendu stefnu valdhafanna, sem Alsírstyrjöldin er atakanlegt dæmi um. HJÁ því getur naumast farið, að þessi reynsla Frakka verði íslendingum talsvert umhugusunarverð, þegar það er jafnframt hug- leitt, hvernig stjórnarand- staðan hér hagar vinnubrögð um sínum. Allt starf hennar er við það miðað að ófrægja og rangfæra verk ríkisstjórn arinnar, telja öll hennar úr ræði óhæf og einskis nýt, en forðast jafn kappsamlega að benda á nokkuð betra í stað inn. Öll áherzla er lögð á það að rífa niður, en byggja ekki neitt upp. Hér eru á ferð nákvæm- lega sömu vinnubrögðin og hjá kaupmannaflokki Poud jade hins franska, er á- samt kommúnistum vann dyggilegast að því að grafa grunnipn undan fjórða lýð- veldinu. HUGSANDI fólk þarf vissu lega að gera sér fulla grein fyrir þeirri hættu, sem hér er á ferð. Þessi stöðugi ó- frægingarsöngur um stjórn- arhættina, samfara því að ekki er bent á neitt jákvætt, eyðileggur fyrr en síðar trúnna á sjálft stjórn- skipulagið .Menn taka að missa trú á þingræði og lyöræði og fara jafnvel að telja það til bóta að kasta sér í fang einræðisins. Ekki er heldur ótrúlegt, að til þess séu refirnir skornir. Bezta og réttasta viðnám- ið gegn þessum starfsháttum er að krefjast þess af stjórn arandstöðunni að hún á- stundi ekki síður jákvæð vinnubrögð en neikvæð. Stjórnarandstaða, sem ein göngu kappkostar neikvæð an áróður, en forðast að benda á nokkur jákvæð úr- ræði sjáíf, verður að finna það, að slíkir starfshættir eru ekki vinsælir hjá al- menningi. Þá mun hún fyrr en síðar neyðast til þess að gera grein fyrir stefnu sinni og úrræðum, og kjósendur fá þá dæmt um það, hvort það sé leiðin til úr bóta að fela henni völdin. Ef þjóðin vanrækir að gera þessar kröfur til stjórnarand stöðunnar, getur hún fyrr en síðar búið við svipað ástand og í Frakklandi. Eini leyndardómurinn MBL. heldur áfram að tala um leyndardóma í sambandi viö efnahagsmálin og land- helgismálin. í sambandi við þessi mál er ekki til, nema einn stór leyndardómur og hann er þessi: Hver er af- staða forustumanna Sjálf- stæðisflokksins til þessara mála? Hvað vilja þeir t. d. að gert sé í efnahagsmálun- um? Vilja þeir gengislækk- un, eins og Gunnar Thorodd sen hefir haldið fram? Og hver er afstaöa þeirra í land helgismálinu? Eru þeir fylgj andi hinni einbeittu stefnu Vísis eða eru þeir eins hálf- volgir og Mbl? Engum aðila stendur það nær en Mbl. að upplýsa þenn an eina stóra leyndardóm, sem er í sambandi viö þessi mál, eða þann, hver afstaða Sjálfstæðisflokksins raun- verulega er. Mbl. ætti vissu lega að snúa sér frekar aö því en að reyna að breiða yfir hann með þvi að tala um aðra leynd, sem raunveru- lega engin er. Er kannske stefna Sjálf- stæðisflokksins í þessum mál um slíkur leyndardómur, aö flokknum sé bezt, að ekki sé sagt frá honum? . Blóðug og grimmileg barátta Tíbet* búa gegn kínverskum kommúnistum SkæruhernatSurinn, er þar hefir staíií, er nú oríinn umfangsmikil styrjöld og getur senn orðið alþjótSlegt vandamál FurSulegasta styrjöld ver- aldar, sem jafnframt er harm leikur sömu tegundar og harmleikur Ungverjalands, er þessa dagana háð í hinu dularfulla landi Tíbet „á þaki heimsins" án þess að um- heimurinn hafi haft mikla hugmynd um það. En á dög- unum skýrði brezka blaðið Daily Telegraph rækilega frá þessari styrjöld, frá því m. a. að daglega falli að meðal- tali 300 manns og að hing- að til hafi fallið í styrjöld- inni 50.000 Kínverjar og 15.000 Tíbetbúar — meðan stjórnmálamenn heims séu niðursokknir yfir „smámun- um" eins og Líbanon, írak og Jórdaníu, og ræði af kappi um stórveldafund til að ræða stríðshættu sem alls ekki sé til í Tíbet er stríðið Srapb eru nú í Tíbet 23 hersveit- skuli samstundis snúa heim og Kort af Tíbet og nágrannalöndunum. stöðugur, leiki. blóðugur veru- ír uppreisnarmanna, sam'anlagt a. taka þátt í styrjöldinni. Þes'sa m.to. 15.000 mantils. Höfu'ðstöðvar dagana staðfesta allir Tfbethúar þessa hers' enu í fjallígarðinum með fingrafari sínu hollustu sína milli Lhasa, Siklkim og Chamdo, í garð Chu-zhi-kang-druk, en það Tíbet er hið eina leppríki komm sem er höfuðstaður í Khamhérað- er heiti neðanjarðarhreyfingarinn únista er ekiki viM beygja sig inu. í þessu héraði hefir auik þessa ar er berst fyrir frelsi Tíbets. undir okið, þjóðin hin eina er á síðuotu inánuðum myndazt her Nafnið þýðir „fjögur fljót hinna berst gegn kúguninni af sliku of- er telúr 30.000 manns og í Amdo- sex fjalla", og er táknrænt fyrir stætoi og einbeittni að styrjöldin héráðimu er tal'ið að 100.000 manns þá ákvörð'im uppreisn'arherjanna í Tíbet er nú orðin valdhöfunum séu undir vopnuim. að vinna altt það svæði sem áður í Peking alvarlegt áhyggjuefni. Aðstaða kínverstou herjanna er var Stór-Tíbet á sitt vald. Á fund Þetta er ekki sízt vegna þess að sérlega erfið satoir þess að skæru- inum í Indlandi voru aðeins þrír nú eru horfur á að styrjöldin iigaherirnir hafa sprenigt allar Tíhetbúar sem ekki skrifuðu und- breiðist út til annarra landamiæra- 0g vegj er u,nnt; væri ag n,0ta ir þe&sa hollustuyfirlýsingu, — og T" "J!~ til birgðafilútninga, og þess vegna meðal hinna mörgu er skrifuðu eru margar herstöðvar m'eð ölu umdi1' voru' bróðir Dalai Lama og háðar lofttflútningum. Fyrir tveim-, Þ* fyrrvierandi ráðherrar. ur márm'ð'um síðan voru um 5000 héraða Kímaveldis. Miskunnarlaus barátta Á síðustu mánuðum hefir frelsis- barátta Tíbetbúa sem upprunalega kaupmenn handteknir, ákærðir fyr var skæruhernaður orðið umfangs ir vopnasmygl, en það hefir ektoi mikil styrjöld. Hún hefir breiðzt nægt tilí að draga úr bardögun- út til Sinkiangjhéraðsins og til um. Siðferðisstyitar kínversku landamærahéraða Indlands. Þetta herjanna, er stöðugt eiga séc von 1 Wm' vvsl ' \>S 4 m m . $ » HMí V Frá Lhasa, höfuBborg Tíbets. er miistannarláuis styrjöld þar sem árásar utan úr myrkrinu, er á engin gri'ð eru gefin, fangar ekki mjög láigu sti’gi. Ekki sízt þetta teknir og hinir særðu látnir verður Tíbetbúum tll hvatningar liggja eftir þar sem þeir falla, að halda áfram þessari baráttu, er og þess finnast meira að segja nú hefir staðið í tivö ár og hefði dæmi að gamalmenni, kohur og börn í heilum þorpum hafa verið tekin af lífi áðúr en karlmenn- virzt vonlaus fyrirfram. í Lhasa hefir Dalai Lama aðset- ur sitt sem kínversíkur leppur, en Orðrómur er spurzt hefir síðustu daigana segir að Kínverjar liafi mælzt til þess á nýjan l'eik að vopnaihléi yrði komið á og skor- að á ráðamenn í Lhasa að reyna að telja foringja uppreisnarmanna á að ganga. til samninga þar sem þeir geti gert grein fyrir óstoum sínum. Margir kunnir Tíhetbúar sem flúið hafa lánd hafa fengið bréf frá þinginu í Tíbet, án efa að frumkvæði Kínverja, þar sem skorað er á þá að hverfa heim og þeim heitið fuMúm griðum og híáiuim stöðtum í heimalandinu. En söm'uleiðis fregnaist það að mikill liðs'auki Kínverja sé á l'eið mcð hinum fjórum meginfljótum, Yunig- tze, Mekong, Sahveen og Dzi-chu. í náinni framtíð má húast, við aið frá Tíbet verði skorað fast á stjórn Indiiands að koma til hjálp- ar gegn kúgurunum. Síðan er trú- legt að freisishreyfing Tíhethúa muni sniúa sér til Sameinuðu þjóð- anna, Bandarikjanna og Bretlands. Og þegar svo er komið verður þessi óþekkta styrjöld orðin pólit- ískt vandamál á heimsmælikvarða. (Heimildir: Daily Telegraph og Dagens' Nyheder.) Norðurlandsinóí í frjálsum íþróttum irnir liögðu upp í fjöHin til að daglega hverfa menn í hundraða j berjast við innrásarheri Kí'nverja. tali frá höfiuðborginni til að ganga | Að nafninu til er Tíbet sjálfstætt í lið m'eð uppreisnarher.j unum í 'svæði undir stjom Daiai Lama, Auistur-Tíhet. Sagt er að velhúinn en undir Mnlvenslkri vernd. í raun her frá Kham-Amdo sé aðeins' tvær o.g veru er landið stærsti víg\röll- daglieiðir frá höfuðhorg'inni og hafi ur veraldar í dag. þegar ýfirbuigað setullið Kínverja Á einum stað vita menn hverju í Nagehuka og Pemthu eftir að fram vin'dur, — en þegja sam- bafa sprengt í lotft hina mikilvægu viZkusamtega yfúr þvi Það er í brú yfir Pemhufljótið. Markmið mikim þátttfitaað þessu sinm, og N>'JU f haratta sem þess hers virðist vera að b.iarga skal væntanlegum þátttaksndu.m á nu er hað 1 Tfbet sé einnig baratta Dalai Lama og fflytja bann 1 orugg það bent að tilk þ4tltöku fyrir friðr og sjallfstæði Ind'lan'ds an stað aður en hefst aðalaras a • • ... vill' Nehru ekki tafca neina afstöðu allar stöðvar Kínverja. til hennar, hannar indvers’kum 1 Möðum að skrifa um hana og hefir nú, eftir álkveðin tilmlæli frá Peking, aflýst fyrirhugaðri heim- sókn sinmi til Tíbet í seþt'ember næst komandi. Um helgina 9. og 10. ágúst verð- ur háð á Afcureyri hið árlega meist aramót fyrir Norðurland, í frjáls- um íþróttum. Búist er við mjög í tæka tíð til réttra aðila. Keppn- in hefst á laugardag kl. 2 og verð- ur þá keppt í 100 m hlaupi, 1500 m hl. 1000 m boðhl, þrístökki, kringlukasti og hástökki karla og Fyrir sköm'mu síðan var haldinn kvenna, og 80 m hl. kvenna. Á í Indlandi fundur embættismanúa sunnudag hefst keppni fyrir há- og presta frá Tíhet er flúið hafa degi í 110 m grindahlaupi og lang land, og einnig sóttu íúndinn fuffll- stök'ki karla og kvenna. Eftir h.á- trúar foringja uppreisnarmanna. degi verður keppt í 400 m. hlaupi, Á þessum fundi var saimþyfcfct að 4x100 m boðhl. karla og kvenna, I SamBivæmt hinni at'hygilisv'erðu allir þeir er ekki vinni frelsi Tí- stangarstökki, spjótkasti, kúlu- og áreiðanlegu frásögn Daily Tel'e- bets nauðsynleg stöiif erllendis varpi og kringlukasti kvenna. Frelsi Tíbets er takmarkið Vaxandi liðsstyrkur uppreisnarmanna

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.