Tíminn - 14.10.1958, Side 1

rafeindaljóðið
bls. 3.
42. árgangur.
Keykjavík, l>ri'ðjudaginn 14. október 1958.
Vistheimilið í Breiðuvík, bls. 5.
Tækniskólinn í Tarragona, bls. 6
Horíðu reiður um öxl, bls. 7.
226. blað.
'
Fjárlagafrumvarpið fyrir árið
1959 lagt fram á Alþingi í gær
ðalfundur FUF í
annað kvöld kl 20,30
Sést þetta
kannske ekki
framar?
i
ÞesM mynd telja Bretar til-
lieyra sögunni. Hún birlist ||
í blaðinu Fleetwood ('ron- |
icle á dögunum og sýnir ís- '
lenzka togarann Marz leggja
að bryggju með ísfisk á 1
markað. Hún er sögð 10 ára
gömul frá þeim dögum, er |jj
iandanir íslenzkn togara ||
voru daglegir viðburðir í -
Bretlandi. Mi<ín þetta nokk- \
ru sinni sjást aftur, spyr
blaðið. Annars er myndin
eiukum birt vegna þess, ,Tð /
hún liefir vakið athygli á í
ljósinyndasýningu, sem nú ||
stendur yfir í Fleetwood. — |1
Utför
Píusar páfa
NTB-Rómaborg, 13. okt.
Einstakir litSir þess og niíurstöífutölur þess
hækka eins og við var búizt. Afgreiísla frumv.
frá Alþingi mun endanlega mótast af því, hvaft
ofan á verftur í vertilags- og kaupgjaldsmálum
og málefnum framleiÖslunnar
Niðurstöðutölur frumvarpsins 897,9 millj.
Eysteinn Jónsson, fjármálaráðherra, lagði frumvarp til
fjárlaga 1959 fram á Alþingi í gær. Niðurstöðutölur frumv.
hækka eins og búizt var við, og nemur hækkun útgjalda alls
um 130 millj. kr. Niðurstöðutölur rekstraryfirlits eru 897,9
millj. kr. en rekstrarafgangur 104.5 millj. kr.
Verður rakð hér á eftir á hvaða
liðum frumvarpsins helztu hækk-
anir eru og hvérjar eru orsakir
þeirra, en þar á eftir birtur inn-
gangur að almennum athugasemd-
um um frumvarpið, en þar er gerð
grein fyrir sjónarmiðum þeim,
sem taka varð tillit til við samn-
ingu þess.
Féiag ungra Framsóknarmanna í Reykjavík heldur í dag fór fram jarðarför Píus-
aðalfund sinn annað kvöld, miðvikudaginn 15. þ. m. kl. ar páfa XII. Var hann jarð-
20.30 í Þjóðleikhúskjallaranum. Fara þar fram venju- settur með mikilli viðhöfn í
ieg aðalfundarstörf og umræour. — Stjérnin. grafhvelfingu Péturskirkjunn
I ar í Róm.
Framlengmg vopnahlésins gefur góða von
um að varanfeg lausn finnist
NTB-Washington, Taipeh, Peking, 13. okt. — Ákvörðun
Pekingstjórnarinnar að framlengja vopnahléið á Formósu-
sundi enn um 2 vikur merkir í rauninni, að hættuástandið
þar er raunverulega afstaðið — í bili. Þetta er skoðun stjórn-
málamanna í Washington, að því er fréttaritarar segja í kvöld.
Þykir sennilegt, að stórskotahríðinni á Quemoy og Matsu
verði hætt fyrir fullt og allt.
kenna opinberlega að hann væri
Þykir rrú ekki vonlaust, að samn- vonlaus um að gera innrás á megin
ingaviðræðurnar í Varsjá beri ein landið og vinna Kína aftur.
hvern árangur, að minnsta kosti Bandaríkjastjórn hefir þó hvað
hafi skapazt andrúmsloft, sem sé eftir annað lýst yfir að ekki komi
vænlegra til samningagerðar en (Framhald á 2. síöu
áöur var.
i Kirkjunni var lokað um hádegi,
! en þá stóðu enn úti fyrir um 40
þús. rnanna, sem ætlað höfðu að
ganga fram hjá líkbörum páfa.
i Hófst þá jarðarförin að viðstödd-
' um miklum fjölda háklerka kat-
! ólsku kirkjunnar frá mörgum lönd
. um svo og sendimönnum erlendra
1 ríkja.
16 ítalskir prelátar af aðalsætt-
um báru líkbörurnar í kór, en í
fylgd með þeim gengu sveitir úr
svissneska lífverðinum í afar
skrautlegum einkennisbúningum.
Hófst síðan yfirsöngur að' katólsk-
um sið. Skrúðhúsvörður páfa
stökkti vígðu vatni á andlit líks-
ins, en að því loknu var það lagt
i kistu. Voru þær þrjár, hver utan
yfir annarri. Sú í mi'ðið var blý-
kista og vó ekki minna en um
eina smálest. Þar utan vfir var
kista úr álmviði fagurlega skreytt.
Að lokum var kistunum ýtt inn í
legstað þann í grafhvelfingunni,
þar sem henni hafði verið búinn
staður.
Kjör hins nýja páfa fer fram
25. þ. m. í Vatíkaninu í Róm.
Skipting hækkunarinnar i
Eins og fyrr segir er gjalda-
hækkun frumvarpsins um 130
millj. kr. og fara hér á eftir dæmi
um nokkrar helztu hækkanirnar:
Kennslumál 18,9 millj.
Vegaviðhald 11 millj. kr.
Kostnaður vegna langvar-
andi sjúkdóma 11,4 millj. kr.
Landhelgisgæzlan 14,2
millj. kr. (Þar af 6 millj. vegna
skipakaupa).
Greiðsiur vegna ríkis-
ábyrgða 10 millj. kr.
Fjárfestingarútgjöld 10
millj. kr.
Helztu orsakir hækkana
Helztu orsakir hækkana þessara
eru sem hér segir:
Vegna yfirfærslugjalds sam
kvæmt lögunum um útflutn-
ingsuppbætur frá s. I. vori
30.2 milli. kr.
Vegna 5% lögbundinnar
kauphækkunar 26,9 millj. kr.
Vegna aukinnar þjónustu,
svo sem landhelgisgæzlu, lög-
reglu o. fl, 30,6 miilj. kr.
Vegna ieiðréttinga á fyrri
áætlunum 25,5 millj. kr.
Af ýmsum öðrum ástæðum
11.3 milli. kr.
! Vegna aukinnar fjárfesting
i ar 16,3 millj. kr.
Beygja Ciaiig Kaj-sck.
Fréttaritarar segja. að framleng
ing vopnahlésins sé í saniræmi við
óskir Dullesar, er hann bar fram
fyrir nokkru, jafnframt því seni
hann Iýsti yfir nokkuð breyttri af
stöðu Bandaríkjastjórnar. Þairri
skoðun virðist nú vaxa- fylgi um
heim allan, að telja verði smáeyj-
arnar til meginlandsins.
Þykir nú sennilegt, að Banda-
ríkjastjórn muni leggja hart að
Chiang Kaj-séks að ílytja brott
herlið sitt frá þessum eyjum eða
minnsta kosti fækka því mjög. -—
Chiang hefir hingað til þverneitað
að verða við þessum kröfum, enda
myndi það jafngilda því að viður-
Fjölmennið á fundinn um sjávarút-
vegsmái í Framsóknarhúsinu í kvöld
Gísli GuÖmundsson, alþingismatlur hefir framsögu
Framséknarfélag Reykja-
víkur heldur fund í Fram-
sóknarhúsinu við Tjörnina í
kvöld kl. 20,30. Umræðu-
efnið er sjávarútvegurinn og
jafnvægi í byggð landsins.
og verður Gísli Guðmunds-
son, alþingismaður, fram-
sögumaður, en hann er gagn
kunnugur þeim málum. Hef
ir lengi verið formaður sjáv-
arútvegsmálanefndar á Al-
þingi og nú síðast formaður
atvinnutækjanefndar, er safn
að hefir miklum skýrslum
um atvinnuástand og horfur
í kauptúnum og kaupstöðum
landsins.
Framsóknarfólk, fjölmenn
ið á fundinn s kvöld.
Miða<$ vio kaupgjalds-
vísitölu 183
í almennum athugasemdum aft-
an við frumvarpið segir m. a. svo:
„Áætlanir fjárlagafrum-
varpsins hafa verið miða'ðar
við kaupgreiðsluvísitölu þá,
er í gildi var fram til 1. sept.
(183). Hér mun verða gerð
grein íyrir þeim ástæðum,
er liggja ti! grundvaílar
þeirri viðmiðun.
Samkvæmt lögum um útflutn-
ingssjós o. fl., sem samþykkt voru
á slðasta Alþingi, skyldi káup-
greiðsluvísitala haldast óbreytt
183 stig, þar til vísitala framfærslu
kostnaðar hefði hækkað um 9 stig,
eða upp í 200 stig. Þegar lögin
voru samþykkt, var búizt við, að
vísitala framfærslukostnaðar
myndi ekki hækka upp fyrir 200
stig fyrr en eftir 1. ág. og myndi
kaupgreið'sluvísiíalan ekki hækka
fyrr en 1. desember, en sú vfsi-
tala er, sem kunnugt er, reiknu'ð
út á þriggja mánaða fresti. Eins
og fram var tekið í athugasemd-
um við frumvarpið um útflutnings
sjóð o. fl„ var það fyrirsjáanlegt,
að hækkun kaupgjalds umfram þau
5%, er ákveðin voru í lögunum
um útflutningssjóð, myndi leiða
til krafna um „nýja liækkun á út-
flutnings- og yfirfærslubótum. —
Hækkun þeirra hefði í för með
sér meiri hækkun á framfærslu-
vísitölunni, og hún ylli svo á hinn
bóginn nýrri hækkun á kaupgjaldi
og afurðaverði, og þannig koll af
kolli.“ Ríkisstjórnin tók því fram
í athugasemdunum við frumvarpið,
að til þess að leysa þau efnahags-
vandamál, sem hcr er við að etja,
væri „nauðsynlegt að taka sjálft
vfsitölukerfi'ð til athugunar, þ. e.
þá skipan, að allt kaupgjald og
afurðaverð breytist sjálfkrafa með
breytingu á framfærsluvisitölu“.
Var það ennfremur tekið fram, að
ríkisstjórninni (væri) ljóst, að
slíkt mál verður að leysa í nánu
samstarfi við stéttarsamtökin í
landinu, og mun beita sér fyrir
samstarfi við þau um þetta efni.
Munu mál þessi verða tekin til
nánari athugunar, þegar þessi sam
tök halda þing sín síðari hluta
þessa árs.“
Þegar undirbúningur að
samningu fjárlagafrumvarps
ins hófst i júnímánuði s. 1.,
var því ljóst, að það yrði
ekki fyrr en í !ok ársins, sem
hægt væri um það að segja,
hver skiþan kaupgjaldsmála
'Framhald 2 aiRn