Tíminn - 29.10.1959, Blaðsíða 10

10
T í M I N N, fimmtudaginn 29. október 1959.
Rætt við skákmenn mi lli umferða
Beígrad 22. október.
Við sitjum í matarvagnin-
um og drekkum ölkelduvatn.
Lestin hefur nú verið meira
en sex stundir á leiðinni og
fer því að nálgast Belgrad.
Friðrik og Ingi sitja dottandi
inni í kleva. Eru menn orðnir
leiðir á að ræða um Hávamál,
bjöllur í Búlgaríu og flest þar
í milli. Við höfum líka dottað,
það er svo skrambi heitt í dag,
en svo fengum við þá hug-
mynd að kæla okkur á einni
flösku úr iðrum jarðar.
Fátt er um manninn í matvagn-
inum, þegar nálgast leiðarendla,.
Þó sitia kunnugir við næsta borð.
Eru það þeir Petrosjan og Tal,
sem borðuöu með okkur miðdeg-
isverð, en eru nú uppteknir af
blaðamönnum. Við ættum annars
að hafa við þá viðtal. Við mat-
borðið var Koblenz viðstaddur, og
því um fáct annað rætt en tón-
list undir borðum.
Þá er nú loks þessum þriðja
áfanga mótsins lokið. Öll fjöl-
skyldan er á leiðinni til hins
fjórða og síðas'ta í Belgrad, kepp-
endur, aðstoðarmenn og erlendir
blaðamenn. Einn var þó sá, sem
•ekki lét bjóða sér lestargang. Þessi
börn framtíoarinnar eru svo kröfu
hörð. Bobbý litli Fischer varð
eftir í Zagreb. Hann mun þó
vera kominn á undan okkur til
Belgrad, því skýjum fór hann of-
ar. Skutulsveininn frá Danaveldi
3ét hann gæta farangurs í les't-
inni. Við íslendingarnir höfum
einnig ágætan farangursvörð. Er
það rauðhærður risi frá Rúss-
landi, sem tók við töskunum okk-
ar inn um gluggann í sínum
kiefa. Má hann muna sinn fífil
fegri: eitt sinn var hann kóngur
í ríki skákgyðjunnar. Fleira rauð-
hært fólk er í þeim klefa, ætti
því farangur okkar að vera óhætt
en við gætum eigna annarra með-
lima fjölskyldunnar.
Nú Við þáttas'kil er Ijúft að
rifja upp hið liðna úr lífi fjöl-
skyldunriiar, og við 'pninjiumst
síðasta kvötdsins í Bled. Kátt var
þá við bbrð okkar íslendinga í dag
stofu gistihússins, því sumir kunpa
þá lisf að skemmta sér, þótt þeir
séu þurrbrjósta. Brátt bar að
3endá rhenn og landlausa, og sí-
fellt’fjölgaði stólunum við borðið.
Samræður voru fjörugar á ís-
lenzku, ensku, sióvesku, ung-
versku, dönsku, sænsku, þýzku og
•rús'snesku, en þegar Tal bættist í
hópinn, var með engu móti hægt
að korna fleiri stólum að borð-
inu. Hinn ungi Morphy hafði þó
séð flóknari stöður en þessa og
sagði: „Við Thorbergsson erum
báðir litlir menn og léttvægir, ég
held að einn stóll beri okkur
báða“, og mikið rétt, hægindastóll
inn rúmaði okkur tvo. Tónlist
var góð, einkum lék fiðluleikar-
inn vel, sem mundi enn komu
Aljekins til Bled 1931 og hafði
sagt okkur sögur af honum. Þeg-
ar hótelstýran sá, að hér var fólk
við hennar hæfi, lét hún rúlla
upp teppunum af gólfinu og leika
léttari lög í milli. Mestir dans-
menn vorum við stólnautar, en
stúlkurnar, sem ekki neituðu svo
litlum mönnum um dans, voru
raunar systur, sem höfðu komið á
staðinn í sérstökum tilgangi, því
alkunnugt er, að íslenzkir stór-
meistar^,- njóta allra manna
mestrar kvenhylli, og hafi þeim
tekizt að verjast öllum aðdáendum
til þessa dags, þá mega þeir
þakka aðstoðarmönnum sínum fyr-
ir hjálpina.
Frá Zagreb er einnig margs að
minnast. Rikastur þaðan fer Frið-
rik. Naumast mun nokkur mað-
•ur í skáksögunni hafa verið hyllt-
ur jafn ákaft og hann, þegar
hann lagði Sovétmeistarann að
velli öðru sinni. Það kvöld hafði
Gligorie verið mátaður af Tal, og
mannfjöldinn snúið vonsvikinn af
torginu. En þegar fór að halla
á hinn Rússann í viðureigninni
Skemmtilegt viítal Freysteins Þorbergssonar
vií Tal og Petrosjan
við íslendinginn unga, sem allir
þekkja hér af afspurn frá Port-
oroz í fyrra, s'öfnuðust aftur þús-
undir á torgið. Stund sigursins
fyrir Friðrik var því einnig stund
hefndarinnar fyrir fólkið, því var
fögnuðurinn svo ákafur, að lá við
limlestingum. Seinna söfnuðust
stundum þúsundir á torgið, þegar
umferð var tefld og horfðu á sýn-
ingarborðin, en aldrei aftur gerð-
ist neitt þessu líkt.
Eins og áður segir, gengu kepp-
endur hlaðnir gjöfum frá hverri
umferð, þótt brigði -til beggja
vona um vinninginn. Af gjöfun-
um má nefna ávexti, konfekt, vín,
kaffistell og dúkkur í þjóðbún-
ingum. Oft nutu aðstoðarmenn og
aðrir góðs af þessu. Ætt var étið
og teygað tár, en sumir höfðu
aðrar dúkkur fyrir. Mestur hóf-
drykkjumaður var Fischer og
fréttist það á skotspónum, því
snemma flultist hann burt af hót-
eli okkar hinna. Hafði honum
ekki líkað við herbergi sitt og
flutti fyrst nokkrum sinnum inn-
an gistihússins. Sums staðar voru
borðin of lág, annars staðar var
ljósið ekki á réttum stað í loft-
inu, þá var baðið ekki nógu gott,
enn annars staðar var of mikill
hávaði af hljómsveitinni og loks
, við bakhliðina voru það lestirnar,
sem röskuðu svefnró hans. Hann
fann þó loks eitt nothæft her-
bergi í þessu skársta hóteli borg-
arinnar, en sá var galli á gjöf
Njarðar, að herbergið var upp-
tekið, og húsráðandi, yfirdómari
niótsins Golombek, ajfsagði með
öllu að flytjast út, og sagði: „Þótt
það hefði verið sjálfur Aljekin,
sem hefði beðið mig, þá hefði ég
setið sem fastast.“ Og enginn er
þrjóskari en Englendinguhinn,
nema ef vera skyldi asninn, þess
vegna flutti Fischer á annað hót-
el með skutulsvein sinn. Ekki höf-
um við frétt, hvort borðin þar
voru of há, eða baunir lágu undir
dýnum, en svo mikið er víst, að
út flutti hann ekki úr því húsi.
Hins vegar bárust ýmsar sögur af
drykkjuskap hans og erjum við
skutulsveininn. Þegar Eischer
kom heim með gjöf sína, flöskur
af slívovich í körfu, þá beið hann
ekki boðanna, heldur tók sem óð-
ast að leita að tappatogara. Ekk-
ert fannst áhaldið, en opnað gat
hann þó aðra flöskuna. þegar hann
liafði hellt úr henni í vaskinn,
leitaði hann til skutulsveins um
aðstoð við að opna hina. En þótt
leitað væri til margra, og vask-
urinn væri jafn þyrstur og áður,
þá átti enginn nothæft verkfæri
ur.dir slíkum kringumstæðum.
Loks' tókst svo skutulsveini að
hnupla flöskunni, enda segir hann
húsbónda hafa gert sig að glæpa-
rnanni, og eiga þeir sífellt í erj-
um síðan.
Smellir ljósmyndarans heyrast
nú ekki lengur í matvagninum,
blaðamenn eru farnir að sýna á
sér fararsnið. Um hvað eigum við
að spyrja þá Petrosjan og Tal?
Þótt mótinu sé ekki lokið, eru
ýmsir farnir að velta fyrir sér úr-
slitum í líklegu einví.gi þeirra Bot-
vinniks og Tals. Og nú minnumst
við orða Keresar um það leyti
sem þeir Tal voru efstir og jafnir.
,,'Gegn manni með svo vísindalega
uppbyggingu byrjunarinnar og
rökrétta taflmennsku yfirleitt,
eins og B’otvinnik sýnir, getur
Tal naumast mikið gert.“' En skoð-
anir eru nú sjálfsagt skiptar. Tal
er mjög fljótur að sjá og leika.
Botvinnik mundi vafalaust oft
lenda i tímaþröng, ef af slíku ein-
vígi yrði, og þá gæti ýmislegt
gerzt, en við skulum heyra álit
fleiri manna.
Fréttamenn eru nú farnir, og
við göngum að borði þeirra tví-
menninga.
„Þarna kemur þá enn einn
fréttamaðurinn,“ segir Petrosjan
brosandi.
„Já, en hingað til hef ég þó
ekki ónáðað ykkur með spurning-
um mínum, þótt sumir aðrir hafi
fengið tvö viðtöl. En nú ætla ég
að ráðast á ykkur með þrjár spurn I
ingar fyrir hvern, ef þið hafði!
ekkert á móti.“
„Gjörðu svo vel,“ segir Tal. „ís-
land er fjarlægt land, svo þú get-
ur sjálfsagt skrifað hvað sem þér
sýnist, úr því að júgóslafnesku
fréttamennirnir leggja mér allt
annað í munn heldur en það, sem
ég hef sagt. Það kemur fyrir, að
þriðja hver setning, sem mér er
eignuð, er frá mér sjálfum runn-
in.“
„Þó það„ það, það er nú ekki
svo lítið, en það er víst bezt að ég
byrji þá að spyrja. Fyrsta spurn-
ingin til Tals hljóðar svo: Þú ert
auðsjáanlega vel fyrirkallaður í
þessu móti. Getur þú sagt mér í
stuttu máli hvernig þú bjóst þig
undir það?“
„Það er ósköp einfalt mál,“ seg-
ir Tal,- „ég lá á sjúkrahúsi fyrir
mótið eins og þú veizt. Þar æfði
ég mig vel, tefldi meðal annars
skák við lækninn, .sem skar mig
og sýndi þar leikfléttu, sem mér

'
*

Petrosjan og Tal.
Svíar sigruðu Englendinga
í landsleik í knattspyrnu
— Frábær árangur sænska landsli'Ssins í knatt-
spyrnu í sumar: 3—2 á Wembley
í gær fór fram landsleikur
í knattspyrnu milli Englands
og Svíþjóðar á Wembley-leik-
vanginum í London. Mikill
áhugi var fyrir þessum leik í
Englandi, enda hefur sænska
landsliðið í knattspyrnu náð
mjög góðum árangri og unnið
einn sigurinn öðrum meiri í
sumar.
England stillti upp sama liði og
gegn Wales á dögunum, en þá
voru róttækar breytingar gerðar
á liðinu, og kornungir leikmenn
teknir í stað hinna föstu, gömlu
leikmanna. Meðalaldur liðsins er
aðeins 23 ár.
Sænska liðið hefur verið skip-
að að mestu leyti sama liði og
komst í úrslitaleikinn í heims-
meistarakeppninni í fyrra, að því
undanskildu, að atvinnumennirnir,
sem leika á Ítalíu, hafa ekki ver-
ið með. Liðið er orðið mjög vel
samæft, og má segja. að ekkert
landsiið í heimi hafi náð betri
árangri í sumar.
Leikurinn á Wembley í gær var
mjög fjörugulr, og sænska liðið
sýndi oft frábæran leik. Fram-
herýarnjir léku vö.rn Englands
oft sundur og saman, en mark-
maðurinn Honkinson varði vel t. d.
bjargaði hann tvívegis á síðustu
mín. leiksins á frábæran hátt.
Svíar sigruðu í leiknum með odda-
markinu af fimm, og s'koraði mið-
herjinn Simonson, Örgryte, tvö
mörk, en Salomonson hið þriðja.
Charlton, Manch. Utd. skoraði
annað mark Englands.
Sænska liðið mun nú halda til
írlands og leikur þar landsleik á
laugardaginn.
hefur ekki tekizt að endurtaka í
mótinu til þessa eða neitt henni
líkt.“
„Já, þú sýndir okkur þá skák.“'
„Já, en svo tefldi ég líka fjöl-
tefli við aðra sjúklinga, einu sinni
við fjóra í einu.“
„Og hvernig fóru leikar?
„Mér tókst að vinna allar skák-
irnar, en það var einungis vegna
þess, að einn af andstæðingunum
dó í betri stöðu. Annars lagði ég
mesta rækt við líkamlega þjálfun,
og það gerði ég mefj því að brölta
á milli fimmtu hæðar, þar sem ég
lá, o.g annarrar og þriðju, þar sem
ég tefldi við sjúklingana. En ef
ég á að gefa alvarlegra svar,“
heldur Tal áfram, „þá lagði ég
mesta áherzlu á afí vera hraustur
og líkamlega þjálfaður, iðkaði
íþróttir eftir því sem ég gat komið
því við, en lá isvo oftast í skák-
inni annars."
„Og hvaða íþróttir stundar þú
helzt?“
„Aðallega borðtennis, en einn-
ig dálítið knattspyrnu.“
„Já, við erum áhugamenn fyrir
knattspyrnu“ skýtur Petrosjan inn
í, „en oftast látum við okkur þó
nægja að horfa á liana.“
„Já, þið iðkið mikið borðtennis.
Þag er sjálfsagt igott fyrir skák-
ina, því auk hæfilegrar líkamlegr
ar áreynslu, æfir það skjóta hugs
un, sem er svo nauðsynleg fyrir
skákina."
„Já,“ segja þeir félagar.
Önnur spurning. „Þú hefur til
þessa náð furðulega góðum ár-
angri gegn hinum órússnesku and
stæðingum þínum, eða liy2 vinn
ingi úr 12 skákum, þar sem þú
hins vegar ert með fjóra vinninga
úr níu skákum gegn löndum þín-
um. Getur þú gefifj nokkra skýr
ingu á þessum mikla hlutfölls-
mun?“
„Ég veit ekki,“ segir Tal. „Ef
til vill get ég ekki gefið neina
fullnægjandi skýringu en ýmislegt
má upp telja. í fyrsta lagi eru
hinir órússnesku veikari en hin-
ir, og því fá flestir meira út úr
þeim en hinum rússnesku."
„Já, en hjá öðrum er ekki
svona gífurlegur munur.“
„Rétt er nú það,“ segir Tal,
„en í öðru lagi hef ég unnið nokkr
ar skákir á móti þessum órúss-
nesku, sem alveg eins hefðu getað
farið á annan veg, þar sem ég
hins vegar hef verifj óheppnari
á móti löndum mínum, l.d. átti
ég góða stöðu í báðum tapskák-
unum við 'Keres. í þriðja lagi
hugsa ég mér alltaf að ég sé að
•tefla ’fyrir Sovétríkin í landis-
keppni, þegar ég tefli við aðra
en landa mína. Og þar að auki
vil ég ekki skemma íyrir þeim
með því að lækka þá,“ segir Tal
að lokum.
„Já, auðvitað,“ segjum við, sem
vitum afj Tal er nú aftur kominn
út í gamansemina því enginn er
annars bróðir í leik.
„Hvað segir þú um þriðju skák
ina við Friðrik, þar sem þér varð
á að víxla leikjum. Varst þú hepp
inn í þeirri skák?“
„Ég fékk fyrst yfirburðarstöðu,
•síðan kom þessi óskiljanlega
skyssa, sem snóri skákinni Friðriki
í hag ,en þótt hann hefði leikið
Bg4, þegar hann lék Rf4, þá vil
ég ekki segja að staða hans hefði
verifj unnin, en vissulega hefðu
þá sigurlíkurnar verið hans meg-
in. Aðra skákina við mig tefldi
Friðrik mjög vel að ákveðnu
marki.“
„Jæja, fer nú ekki röðin að
koma afj mér?“ spyr Petrosjan,
sem öðru hverju hefur skotið inn
glettnislegum athugasemdum.
„Jú, síðasla spurning til Tals.
Það eru allar líkur 'til að þú vinnir
þetta mót og teflir einvígið við
Botvinnik, en ef svo ólíklega færi
nú samt, að Keres yrði efstur,
hverju myndir þú þá spá um ein-
vígið Botvinnik—Keres?“
„Ég álít, að Botvinnik myndi
eiga mjög erfitt með að tefla við
mann með skákstíl Keresar, svo
ekki sé meira sagt. Það er engu
líkara, en Keres hafi á síðustu ár
•um fundið einhvern lykil á Bot-
vinnik, öfugt við það sem áður
var, þegar Keres virtist ekkert
hafa í Botvinnik að gera.“
„Já„ lykil“ segir Petrosjan, en
þó að því tilskyldu að Keres hafi
hvítt.‘
Og nú rámar okkur eitfhvað í,
ag á síðustu árum, þegar þeim
Botvinnik og Keres hefur lent
saman í skákmótum, hefur Keres
oftast haft hvít't — og unnið.
„Þá er víst komið að mér,“ segir
Petrosjan, „en .annars er ég orðinn
því vanastur að hverfa í skuggann
af honum þessum, „bætir hann
við, um leið og hann kinkar
bi'otandi kolli til sessunautar okk
ar.
Fyrsta spurning. „Ég spáði þér
efsta sætinu í rnótinu."
„Og ég líka,“ segir Tal.
„En þú hefur staðið þig mun
lakar en menn höfðu búizt við.
Hvernig myndir þú gefa iskýringu
á því?“
,Það er nú ekki svo létt að segja
%n það,“ svarar Petrosjan, „það
getur komið fyrir alla að falla eitt
hvað annað slagið, aðra skýringu
þekki ég ekki, satt að segja veit
ég ekki hvað hefur komið til.“
Önnur spurning. „Þú hefur tap
að tveim skákum fyrir Friðriki.
iFramUíUd „ siðu)