Tíminn - 29.11.1959, Blaðsíða 6

r í M I N N, sunnudaginn 29. nóvember 1959.
Bsr
<9
Ú»«efandl: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Ritstjófi og ábm.: Þórarinn Þórarlnssoa,
Skrifstofur i Edduhúsinu vi3 Lándargöto
">l£í&: Símar: 18 300, 18 301, 18 302, 18 303, 18305 o«
18 306 (skrifst., ritstjórnin og blaðameim).
Auglýsingasími 19 523. - Afgreiðslan 12 32S
Prentsm. Edda hf. SímJ eftir ki. 18: 13 949
VerSSbólgan og spariíéS
Verðbólguástand það,
sem ríkt hefur á landi hér
s. l. hálfan annan áratug,
hefur leikið margan grátt,
en þó sennilega enga verr,
en eigendur sparifjár. Hið sí
rýrnandi verðgildi íslenzkra
peninga hefur gert viðieitni
þeirra, er reynt hafa að
spara þá saman til hagsbóta
iyrir sjálfa sig og þjóðfélag
iö í heild, að vonlausri bar-
áttu. Einstaklingur, sem fyr
ir nokkrum árum hefur verið
svo bjartsýnn að leggja pen
inga inn í lánsstofnun til
varðveizlu og vöxtunar unz
hann þyrfti síðar á þeim áð
halda, rekur s:g á það, þegar
til fjármunanna skal tekið,
að í stað þess að vaxa eins
og vera ætti, eru þeir orðnir
langt um minna virði en þeir
voru í upphafi. Þannig hefur
t. d. ungi fólk, sem af rnikilii
atorku hefur dregið saman
fé til þess að nota við upp-
byggingu heimilis síns er þar
að kæmi, engu nær markinu
eftir áralanga baráttu en í
lipphafi ferðar. Fieyið hefur
jafnvel ekki einu sinni stað-
ið i stað, það hefur hrakið
til baka. Roskið fó’k, sem
lagt hefur til hliöar fé til að
grípa til þegar heilsu og
þreki hrakaði hefur nú að-
eins aura í höndum þar sem
það bjóst við að væru krón-
ur. Sjóðir al’ir, sem myndað
ir hafa verið á umliðnum ár
um í margvíslegum og gagn
legum tilgangi eru undir
sömu sök seldir. í þessum
efnúm hefur þróunin öll
geng niður á við hjá okkur
íslendingum og það með svo
hlálegum hætti, að verst
bitnar á þeim, er sízt skyldi:
ungu fólki og gamalmenn-
um.
• ( v ■-»-
EN HÉR er þó ekki allt
talið, það er til ills horfir í
þessu sambandi. Fyrir þjðð-
félagið í heild er þessi at-
burðarás einnig stórháska-
leg. Margir hafa að vonum
misst alla trú á verðgildi
íslenzkra peninga, og kepp-
ast þannig við að eyða sem
skjótast hverri krónu, er
þeir komast yfir. þannig hef
ur eyðslan margfaldast og
ýmis konar viðsjárverð spá-
kaupmennska og ónauðsyn-
leg fjárfésting farið dagvax
andi. Jafnhliða hafa svo
sparifjárinnlög í lánsstofn-
anir farið minnkandi, sem
affcur leiðir af sér skort á
lánsfé til nýtilegra og nauð
synJegra framkvæmda ein-
staklinga og þjóðfélags.
í RAUN OG VERU gegn
ir það mikilli furðu, að ekki
skuli enn hafa verið gerðar
viðhlýtandi ráðstafanif til
þess að koma í veg fyrir að
fjármunir ráðdeildarfó’ks í
þjóðfélaginu séu að engu
gerðir. En á því hefur lítið
borið og verður það þó að
teljast ótviræð skylda ráða-
manna í þjóðfélagsmálum. Á
sumarþinginu síðasta bar
Ólafur Jóhannesson fram
þingsá1 .tillögu um skipun
nefndar til athugunar á verð
tryggingu sparifjár. Sú till.
varð þá ekki útrædd. Nú hef
ur Ólafur flutt á ný sams-
konar tillögu. Verður að ætla
að yfirstandandi þing Ijúki
ekki störfum án þess að af-
greiða þá tillögu á viðun-
andi hátt.
Þing „þjóðarviljans“
EIN megin röksemdin
fyrir kjördæmabyltingunni,
var sú, að hin fyrri skipan
tryggði ekki nægilega að
þingið sýndi rétta mynd af
þjóðarviljanum. Því þyrfti
að sundra gömlu kjördæm-
unum og þar að auki, til
þess að öllu réttlæti yrði nú
fullnægt, að fjölga þing-
mönnum. Nú erum við bún-
ir að fá nýtt þing, og nú hef
ur þjóðarviljinn óefað feng-
ið að njóta sín.
Ætla mætti nú, að þeir
sem börðust fyrir „þjóðar-
viljanum", sýndu hinu ný-
kjörha þingi eigi minni virð
ingu en hinu er til var kos-
ið með öðru móti og ósann
gjarnara að því er þeir
munu telja. En hvað gerist?
Þingmenn eru ekki fyrr
seztir í stó’a sína en ríkis-
stjórnin, sem kvaddi þá til
þings, hefur uppi ráðagerðir
um að reka þá heim. Hún
hefur ekkert við fulltrúa
„þjóðarviljans" að tala Hún
gefur út bráðabirgðalög til
þess að níðast á einni stétt.
Þau eiffa i lengsta lagi að
gilda til 15. des. Þingmenn
„þjóðarviljans eru ekki bet-
ur að sér en það, að þeir
halda að bráðabirgðulög eigi
að bera undir þá og telja
jafnvel að stjórnarskráin
styðji þá skoðun. En ríkis-
stjórn ,þjóðarviljans“ er á
öðru máli. Hún virðist líta
svo á, að þinginu komi
bráðabirgðalög hennar ekk
ert við, þauð njóti ekki
fylgis meiri hluta þingsins.
Og þegar þau falla úr gildi
þá er bara einfalt mál að
setja ný bráðabirgðalög. Svo
má þá ef sýnist, kalla þing
„þjóðarviljans“ saman og
senda það svo heim áður
en bráðabirgðalög nr. 2 falla
úr gildi, og svo koll af kolli.
Þing „þjóðarviljans“ varð
ar svo sem heldur ekkert um
ástand efnahagsmá’anna né
heldur væntanleg úrræði
ríkisstjórnarinnar i þeim
efnum. — Forsætisráðherra
finnst engin ástæða til þess
að gefa, þinglnu neina
mmm
mim
ifi
í
y
efíir kjarnorkustríð I
sýndur í nýrri kvikraynd, |
sera musi skelfa heiminn I
1
Fyrri hluta þessa mán-
aðar var frumsýnd í New
York kvikmynd, sem talið
er að vekja muni heimsat-
hygli. Það var framleiðand-
inn Stanley Kramer ’sem
frumsýndi myndina með
leynd í litlu og afskekktu
kvikmyndahúsi í úthverfi
^ New York og án allra aug-
§j íýsinga, enda áíti ekki að
! í frumsýna myndina fyrr en
I í desember og þá samtimis
-■•' New York, París, Róm,
y
«
1
l
hafa þurrkað hvorir aðra út af
jörðunni. Eina lifandi mann-
fólkið á þessaF jörð er nú í
Ástralíu — Melbourne. =■
En vísindin hafa aðeins heit-
ið þessu fólki 3—4 mánaða
lífi. Hin m'.klu gei-lavirku ský
frá kjarnorkusprengmgunum
breiðast um heim allan —
I
I
I
i

Fr a m 1 e i ða n d i n n, St a nl ey
Kram&r, báuð að-sins einum tvö
lh u n d r uð k v 1 km y n d a í: ú s g e s í u m
af ýmsu tagi í bíó,-án þess að
■segja þe:m. hvaða mynd ætíi
að sýna. Hann vildi k-omast að
j i raun um. hvaða áhrif myndin
y hefði á slíkan hóp manna, sem
§ ekki vær; viðbirun þessarj sýn
ingu. Af því ætlaði hann að
1 ráða. hvernig myndinni yrði
1 tsk'.ð.
Brezkur blaðamaður. . sem
Éjj fékk að sjá myndina, seg;r að
® viðbrögð fólks hafi ver>ð h:n
imerkilegustu, og raunar sé
Í' ( ljóst, að hér sé um mynd að
| ræða, sem skelfa muni heim-
ll tnn.
ÍÞö er þetta ekki nem hryðju-
verkamynd, og ekki heldur
|| hryllingsmynd. Það er hin
L gamla og fræga dansstjarna,
f| Fred Astairs, :em leikur annað
§ a'ðalhlutverkið. og mótleikari
§ hans er engin önnur en drnuma
dísin Ava Gardner. En þarna
ö kemur ekkj fr&m tildurdrósin.
É sem við þekkjum bezt úr mynd
um, því að Ava er nærri því
§ ómáluð í þessarí m.vnd, og bún-
ingur hennar hirðuleysislegur.
Það leynú- sér ekki, að undir
augunum >eru dökkir baugar,
og í þessari mvnd sinnir hún
||, aðeins tvennu — áfengi og karl-
i
báts hans — misst alla venzla-
menn sina í þessu stríði. Ilann
heldur úr höfn, kafar og fer
undir suðuriskautsísinn til
Kyrrahafs.
Það atriði myndarinnar, er
hann kemur úr kafinu skammt
frá San Francisco, er eitt hið
áhrifamesta í myndinni. Það
sjónarsvið, sem þá blasir við, er ||
skelfilegra en flest annað, sem
■m-enn hafa séð á kvikmynd. Þa-r
•er áhorfendum . sýnt gegnurn
sjónpípu kafbátsinG yf r San
Franckco — hma dauðu og ai-
eyddu borg.
Í
I
1
I
I-
I
I
|
'á
Ökukeppni
Ava Gardner leikur stúlkuna
sain biður Gregory Peck í
Ástralíu. Þetta blutverk veitir ■
henni vafalaust masta leiksigur, g
er hún hefur unn'.ð. M
En áhri'fame-ta hiutverkið p
lei'kur Fred Astaire þó — brezk ||
an kjarnorkuvísindamann, sem M
.áður hefur unnið i kjarnorku- "
ver’nu í Wor.r-.sra. H-ann biður ll
I
i
M
y
I
1
f
I
1
I
|
i
monnum.
i
Mannkynsdau«Sinn
Kvikmyndin gerist árið 1964,
f| eða eftir fjögur ár. Vettvangur
atburðanna er Meibourne í
Ás'tralíu og það eru undarlegir
|| hlutir, sem gerast. Allar hreyf-
Á íng-ar i myndinni virðast ónátt-
'H úrlegar. B'freiðar standa til
|| dæm'.s offast kyrrar við götu-
| brún. Það er eins og ailt bíði
f| eftir einhverju sérstöku.
ö Já, það er beðið eftir mann-
e kynsdauðanum.
§ Smátt og smátt verður áhorf-
II endum tilgangur myndarinnar
f ljós. Hinu m'.kla en stutta
)'\ kjarnorkustríði er nýlokið.
H Bandaríkjamenn og Rússar
Fred Astaire
Surtarlogi nútímans — cg
ið færist nær og nær fyrir
um og lcftstraurnum. Hér
ur engu um þokað. Dómur
er fallinn.
Sf i Francisco
Aauk þeirra Övu og. Freds
leikur Gregory Peck mikið hlut
verk i myndinni. Hann er
bandarískur ' kafbát'f'iringj.
sem staddur var af t'lviljun í
Melboune, þ:g:r hi'5 .skfifja-
íausa kjarnorku-tríð bnuzt út
og drap meginhluta mannkyns-
ins á nokkrum dögum.
Svo ske •miki-l undur, V-e'kar
loftskeyta-en'dingar heyrast frá
vesturströnd Ameríku — send-
andinn líkle.ga e'nhvers staðar
í Kal’forníu — og Gregory Peek
er feng^ð það hlutverk að halda
aftur til hins aleydda föður-
lands síns tM þess að at.huga,
hvort verið geti, að þar séu
einhverjir enn á lífi. Hann
hefur — eins og öll áhöfn knf-

Ava Gardner
i
I
I
i
1
I
I
I
I
I
manr.kynsdnuðans me'5 stóiskri
ró og háðsbros á vör og notar
tímann til þsirr-a leika, sem
hugur hans girnist nlest, ekur
í kappajkstur;bl',um og tekur
þáít í tryll'ngslegri ökukeppni. ||
í þessari beppni aka- •allir' É
keppendur án nokkurs tilljts ||
t:l hættunnar. Þeim er sama, /A
hvað á dync'.\ því að þe:r e:ga
hvort sem er að deyja mjög
bráðlfiga-

1
I
H
|

verja
a
■
M
skýrsiu sir
I
n
i
p
1
NTB—New York. 27. nóv.
Hver byrjaíi ?
■Fred' firu :ð í munn
álykíun>arorð i vikn.yndarinnar. M
E'-nhvrT -r.pyr, hver hafi byrjað É
®MI hið algera eyðileggingarstríð, ®
11 'og hánn' svarar: . rí
|:| — Albert E'nstehi. Mitt álit
er þ?ð, að þe.tta stríð hafi' byrj-
að, þegar menn viðurk-enndú
þá he-mskulegu forsendu, að
unut ,vsr.ri að tryggja friðinn
með því að koma sér u.pp vopn
um, sem ekki var hæat að nota
án þess að drepa sjálfan sig.
Uppfinn'ng okikar drap okk-
ur. Við gátum ekk: stjó.rnað
vf henni eða ráðið afleiðingum ||
,§ hennar. . ,' É
se|:| Svo kom þar, að einhver *
S taúgavei-klaður he'msk:n.gi sá ||
g eitthvað grunsamlegt á radar-
Hann segír ennfremur, að nýj-Ö gleri sínu. Hann vi=si. að ef
g';
Í
I'
I’
m
#
I
|
1
Aftökur halda áfram segir
Leslíe Klunroes
1 stiórnarvalda um að. svo
c-kki.
skýrslu um það. Aftur á móti Sir Leslie Munroe, sem er sér-
gegnir öðiu máli með Vaiðar funtrúi Sameinuðu V-V'T "" "Yf. r , , . «
félagið. Það er ekki nema , . ar upplys:ngar gefi til kynna að| h*nn h-kað'. o.nn þu unda.sta ur m
sjálfsagt að segja íhalds- Þjóðanna í Ungverjalandsmál- aftökum ■ muni' enn 'verða ha!dið :l sekúndu, gæti svo far'ð, að ■
mönnunum þar frá því, sem inu, segir í skýrslu, sem birt afram- ““ Ungverska stjóram hefj þjoð ham., hetmur han-» yrði
, . H , . .A. ! ’ ur neifað þessu, en sir Munroe.f afmaður. Og þe?s v-egna þrysti
þingmenn „þjoðaiviljans Var a Allsherj'arbinginu í dag, segir að sijórninni væri innanl hann á hnappinn.
mega ómögulega íá aö v.ta. ~ aftökum væri enn haldið handar að kveða niður slíkan. orö|f Kn þegar á eftir þrv>tu aðrir
Já, það verður • sannarlega ,róm, ef hún hefði' hreinan skjöldy á sína hnanna, og íðan hv-er
ekki annað ságt en að þjóðar airam 1 Ungverjáiandi vegnaj— meg þVj ag bjóða sér -til Búda-i* af öðrum. He'múr’-nn var orð- íi
viliinn eigi upp á pallborð- uppreisnarinnar 1956, þrátt;pest til að athuga mállð af eigin|' inn brjálaður og fyr rfór sér.
ið hjá hæstv. ríkisstjórn. fyrir yfirlýsirigár' Úngverskra | tFramaaia a .u »ióu
I
1
I