Tíminn - 11.05.1960, Blaðsíða 6
6
TÍMINN, miðvikndagtnn 1L maí 196«.
MINNJNG: PÁLL PÁLSSON
FRÁ ST/ÍRRI-BÆ í GRÍMSNESI
W»V»V*V»V*V*V*V»'V«V*V*VÍ'V*V*V»V*,V*X*V*‘V*V«'V«,VtV»‘V*‘\,»‘V«X'
Félag austfirskra kvenna
í <Jag, miðvikudag,^verður jarð-
sunginn frá Fossvogskirkju Páll
Pálsson fyrrum 'bóndi á Stærri-Bæ
í Gfrímsnesi í Árnessýslu. Hann
var fæddur 5, júlí 1872 að Yzta-
skála i Vestur-Eyjafjallahreppi, og
var því fu'Utíða maður og vel það
um siðustu __ aldamót. Foreldrar
voru Páll Ólafsson og Sigríður
Jónsdóttir, en þau bjuggu um
skeið á Hellighólum undir Eyja-
fjöllum. Föður sinn missti Páll er
'hann var enn í bernsku, aðeins 8
eða 9 ára gamall, og var hann þá
með móður sinni, eftir að faðir
bans dó, fram yfir unglingsárin.
Fór 'hann þá með henni til Magn-
úsar Jónssonar í Steinum og var
þar í 3 ár, en fluttist svo með
Magnúsi að Klausturhólum í
Grnnsnesi, og var hjá honum þar
til hann fór sjálfur að búa í Stærri
Bæ í Grímsnesi með systur sinni,
Helgu vorið 1901. Árið eftir, 1902
giftist Páll Guðrúnu Bjarnadóttur
frá Böðimóðsstöðum í Laugardal,
og 'bjuggu þau um aldarf jórðung á
Stærri-Bæ, en konu sína missti
hann sumarið 1925. Páll hélt þó
áfram búskap með sumum abma
sinna þar til vorið 1931.
Þau hjónin eignuðust 8 börn,
sem öfS voru fædd á Stærri-Bæ.
Stúl’ku, Halldóra, misstu þau í
æsku, aðeins 8 ára gamla og síðar
son, Harald, sem dó um 24 ára
alldur eftir mikil og langvarandi
veikindi. Hin börnin 6 komust öll
til fullorðins ára og lifa föður
sinn, en þau eru: Sigríður, Bjarn-
fríður, Bergþóra Gróa, Ólafur Her
mann og Rósa María.
Eftir að Páll hætti búskap vorið
1931, fór hann vinnumaður til Kol
beins í Eyvík. Eftir nokkurra ára
dvöl þar, fór hann að XJlfljóts-
vatni til Magnúsar bónda Jónsson-
ar, en fluttist svo aftur til Eyvik-
ur, og síðast að Minni-Borg og var
þar um 10 ára skeið. Stundaði
haam þar alls konar vinnu, einkum
smíðar, og var við brúarsmíðar, í
vegalagningum o. fl. Eftir að hann
fór frá Minni-Borg,^ dvaldi hann
hjá börnum sínum, Ólafi og Berg-
þóru í Reykjavík, til æviloka.
Páll var hár maður og þrekinn
og rammur að afli og þoli„ er
hann var á bezta aldursskeiði sínu,
enda afkastamaður mikill til allrar
vinnu, og sívinnandi.
Hann var hagur bæði á jára og
tré og verklaginn maður með ágæt
um, og mjög eftirsóttur framan af
ævinni til að hlaða veggi, sem á
þeim árum var algeng vinna í .sveit
um landsins. Ö1 sín störf, hvort
heldur þau voru fyrir hann sjálfan
eð aðra, leysti hann af hendi með
vandvirkni og skyldurækni, og
hugsaði fyrst og fremst um það, að
#
þau yrðu að sem beztum notum og
næðu tilætluðum árangri. Svo
heflhrigður hugsunarháttur er því
miður nú orðið fremur sjaldgæfur
hjá æskufólki Iandsins. Nú ber
of mikið á því að fólk krefjist
hárra launa fyrir sem minnsta
vinnu, og oft ekkert um það feng-
izt, að hvaða notum vinna þess
fcemur. Slíkan hugsunarhátt gat
Páll aldrei skilið, og hann var
ekki einn um það.
Þegar stund gafst frá vinnu,
greip hann bók og las sér til
ánægju. Einkum voru það kvæða-
bækur því hann hafði mikið yndi
af kveðskap, þótt hann væri ekki
.skáldmæltur sjálfur, það ég veit
tH. En hann las fleira en kvæði.
Ævisögur og skáldsögur las hann
mikið og raunar flest annað, sem
hann komst yfir, ekki sízt dagblöð
og tímarit. Sjón hans og heym var
nokkuð farin að bila síðustu árin,
en hann hélt áfram að lesa með
gleraugum og stækkunargleri jafn
vel eftir að hann var alveg korninn
í rúmið. Hann átti sjálfur allmikið
bókasafn, sem óvanalegt er að sjá
hjá sveitabónda í hans aidurs-
öokki.
Páll fylgdist vel með þjóðmálum
landsins, og var einlægur stuðn-
ingsmaður samvinnuhreyfingar-
innar al't frá upphafi hennar, og
var einn af stofnendum Kaupfé-
lags Grmisnesinga að Minni-Borg.
Á búskaparárum sínum að
Stærri-Bæ, var Páll oftast fyrstur
nágranna sinna til að taka upp
nýjungar í búskaparháttum og
vinnuaðferðum. Honum var Ijóst,
að aðferðir gamla tímans við bú-
skapinn hlutu að taka breýtingum
með nýjum tímum. Því reið hann
á vaðið og fékk sér ný áhöld og
tæki til búskaparins, sem þá voru
að byrja að ryðja sér til rúms og
þykja nú sjálfsögð og ómissandi
við sveitahúskap.
S.Í.B.S. S.Í.B.S.
Höfum flutt
skrifstofur vorar úr Austurstræti 9 og Hafnarhvoli
aS BRÆÐRABORGARSTÍG 9,
gengið inn frá Bárugötu.
Umboð Vöruhappdrættisins (sala og endurnýjun
miða) verður áfram í Austurstræti 9.
Samband (sl. berklasjúklinga,
Vöruhappdrætti S.Í.B.S.,
Vinnuheimilið að Reykjalundi,
Múlalundur, vinnustofur S.Í.B.S.
Hjálpsamur maður var Páll með
ágætum og alltaf boðinn og búinn
til að rétta hjálpandi hönd, þegar
eitthvað bjátaði á hjá nágrannan-
um.
Þá var haim og höfðingi heim
að sækja og veitti gestum sínum
af örlæti, jafnvel þó að stundum
væri af litlu að taka. Hann átti því
manga vini og var ein lægur í vin-
skap sínum. Engin h'álfvelgj dugði
honum, hann var allur þar sem
hann var. Dýraviur var Páil, bóndi
á Stærri-Bæ, og fór svo vel með
aliar sínar skepnur, að hann fékk
eitt sinn verðlaun fyrir bjá hrepps
stjóranum, Gunnlaugi Þorsteins-
syni á Kiðabergi, enda hafði Páll
meiri not af búi sínu, en margir
nágrannar hans með svipaða að-
stöðu.
Þau ár, sem ég var Páli sam-
tíða, 'heyrði ég hann aldrei hnjóða
í nokkum mann, né örva aðra til
miður heppilegra verka. Þvert á
móti sá hann fyrst og athugaði
það, sem vel var um náungann og
lagði gott til þeirra m'ála, sem
hann lét sig einhverju varða.
ELns og fyrr segir dvaldi Páll
.síðustu ár ævi sinnar hjá börnum
sínum, Ólafi og Bergþóru í Reykja
vók, en þau önnuðust hann með
stakri umíhyggju og skyldurækni;
og gerðu honum síðustu ævidag-j
ana eins þægilega og unnt var, og
settu ekki fyrir sig aukið erfiði og
fyrirhöfn. Þau, sem hin börnin
öil, erfðu trúmennsku, skyldu-
rækni, nýtni og drenglyndi frá föð-
ur sínum og eru hinir nýtustu
horgarar.
Eitt sinn skömmu áður en Páfl
dó, kom ég til hans og spurði hann
hvemig honum liði. Hann svaraði
mér aðeins þessu: „Ég get ekki
farið“. Hann fann að dagar sínir
væru að verða taldir og að hverju
stefndi, og hatrn viidi láta það
ganga, eins og allt annað, sem
hann átti við í lífinu. Það var ekki
eftir hans höfði að vera annarra
byrði, eftir að hann var orðinn
sjálfum sér ónógur.
Ævidagar Páls voru orðnir marg
ir og starf hans mikið. Nú er hann
horfinn yfir í annan heim og betri,
og kvaddi þessa tilveru í sátt og
samlyndi við alla. Með honum er
horfinn einn af landsins dugr-estu
og drengilegustu borgurum, spm
áttu blómaskeið sitt í byrjun þess-
arar aldar. O.Þ.O.
Hinn venjulegi félagsfundur í maí fellur niður.
í stað þess verður hin árlega skemmtun fyrir aust-
firzkar konur mánudaginn 30. þ. m. í Breðifirð-
ingaþúð.
Stjórnin.
Þýzku brynningariækin komin aftur.
Verð kr. 324.55.
arni gestsson
Vatnsstíg 3. Sími 17930.
Orðsending
til bifreiðaeigenda
Sjóvátryggingarfélag íslands vill minna viðskipta-
vini sína á að fá vottorð hjá lögreglustjóra, hafi
þeir lagt númer bifreiða sinna inn hjá bifreiða-
eftirliti ríkisins á síðastliðnu gjaldári.
Vottorð þetta, sem er oss nauðsynlegt til að geta
endurgreitt iðgjaidið, geta viðkomandi fengið hjá
bifreiðaeftirliti ríkisins, Borgartúni 7.
Sjóvátryggingafélag íslands
Bifreiðadeild.
Radíóbúðin
Veltusundí 1
Reykjavík
Sími 19-800
Sonetta
er ódýrt og mjög vinsælt segulbandstæki.
Sendum í póstkröfu um land allt.