Tíminn - 15.05.1960, Blaðsíða 6

6
TÍMINN, sunudaginn 15. maí 1960.
MINNING:
Frú Sigiurlaug Guðmundsdóttir
frá Ási í Vatnsdal
Frú Sigurlaug Guðmunds-
dóttir frá Ási í Vatnsdal,
ekkja Guðmundar Ólafsson-
ar alþingismanns, veröur til
moldar borin 17. þ.m. í Undir
fellskirkjugarði. Hún andaðist
3. þ.m. 92 ára að aldrt, fædd
1868. Sigurlaug var eiiikadótt
ir hjónanna Guðmundar Jón-
assonar í Ási og Ingibjargar
Markúsdóttir, fósturdóttir
Jóns Skúlasonar ríka í Hauka
gili. — í Ási bjuggu þeir hver
fram af öðrum forfeður Sigur
laugar, hraustmenni mikil,
stórir vexti og búhöldar góð-
ir. Guðmundur og Ingibjörg
hófu búskap í Haukagili og
þar fæddist Sigurlang, en
fluttust eftir fá ár að Ási, ætt
arleifð Guðmundar.
Frú Sigríður Lárusdóttir,
kona séra Bjarna Þorsteins-
sonar, tónskálds og prests að
Hvanneyri í Siglufirði, ólst
upp í Vatnsdalnum saantímis
Sigurlaugu í Ási, var aðeins
þremur árum eldri. Faðir
hennar, Lárus Blöndal sýslu-
maður, var landskunmur allt
frá skólaárunum fyrir glæsi
mennsku, miklar aflraunir og
frábæra söngrödd. Böm hans
öll, 10 að tölu, voru söngvin
í bezta lagi en rödd elztu dótt
urinnar, Sigríðar, þótti þó
bera langt af. Að hedmilum
hennar: sýslumannssetrinu
að Korsá í Vatnsdal og prests
setrinu að Hvanneyri í Siglu-
firði laðaðist jafnan fjöldi
gesta innlendra og erlendra,
sem allir kusu sér það helzt
til skemmtunar að heyra
hana syngja. Orðstýr hennar
barst því víða og það hefi ég
heyrt söngfróða menn segja,
sem mundu söng hennar, að
glæsilegri kvenrödd muni
tæplega hafa fundist á land-
inu, og vafalaust hefði hún
getað, með réttri þjálfun, orð
ið fræg söngkona á alheims
mælikvarða. Oft hreifst ég af
að hlusta á hana í kirkjunni
haima hjá henni og á manna
mótum, en aldrei tókst. henni
þó jafn vel og aldrei söng hún
neitt af öðrum eins hjartans
innileik og erindið:
í heiðardainuin er heimbyggð mín
þar hef ég lifað glaðar stundir.
Og hvergi vorsólin heitar skín,
e.n hamnafjöilunaim undir.
Fólkið þar er svo frjálst og hraust
og falslaius vinmál þess og ástin
traust.
•la, þar er gratt, það segi ég satt
og sælt að eiga þar heima.
Röddin túlkaði allt í senn:
geislandi æskugleði, innilegan
kærleika og tregablandna þrá.
— Eg hafði einhverntíma orð
á því við hana að aldrei nyti
söngur hennar sín jafnvel og
í þessu Jagi. „>að er ósköp
eðlilegt“ sagði hún, „því þá
hefi ég alltaf Vatnsdalinn í
huga og syng til hans og
minna gömlu vina þar“.
Bergmálið af „Heiðardals-
söng" frú Sigríðar hljómaði í
sálu minni í Dómkirkjunni
við minningarathöfn um vin
konu mína, Sigurlaugu frá
Ási. Hugurinn reikaði „heim
á fomar slóðir". Gamlar hug
ljúfar minningar gægðust
fram hver af annari og þá
fyrst og fremst minningar um
gamla Ásheimilið og húsfreyj
urnar þar. Sigurlaug var 16
árum eldri en ég og fyrsta
skýra minningin, sem ég á um
hana er frá haustinu 1894,
daginn eftir að hún giftist.
Gift hafði verið á laugardegi,
en ekki haldin brúðkaups-
veizla fyrir aðra en heimilis
fólk, nánustu vandamenn og
prófastshjónin. Daginn eftir
var margt fólk við Undirfells
kirkju, þar á meðal Ásfjöl-
skyldan og foreldrar minir,
sem höfðu lofað mér með sér.
Eftir guðsþjónustuna buðu
Áshjónin þeim og fleiri kirkju
gestum, sem samleið áttu
fram í dalinn, að koma heim
með sér til kaffidrykkju. —
Þama var hinn bezti mann-
fagnaður, en ekki man ég
greinilega eftir neinu nema
brúðinni, sem mér fannst á-
kaflega mikið til um: glað-
værð hennar, hnyttni í til-
svörum, klæðaburð, sem vafa
laust hefur horið nokkum
keim af dvöl hennar í Reykja
vík. En þar mun hún hafa
verið nokkuð við nám og dval
ið þá hjá ættingjum móður
sinnar frú Sólveigu Eymund-
sen og Daníel Daníelssyni
„í Stjómarráðinu". Sigurlaug
var há og grönn og bar sig
vel, dökkhærð hörundsbjört
og rjóð í vöngum. Hún minnti
mig á Mjallhvít, en söguna
um hana hafði ég lesið þahg
að til ég kunni hana utanað.
„Hvít eins og mjöll, rauð eins
og blóð svört eins og eben-
viður“ segir í sögunni. Mynd
Sigurlaugar eins og hún kom
mér fyrir sjónir í þetta skipti
mótaðist svo óafmáanlega í
huga mínum, að þannig kem
ur hún fyrst fram æ síðan. —
Síðar kynntist ég betur ágæt
um gáfum hennar, skemmti-
legum viðræði’m, ástúðlegri
umhyggju fyrir gamalmenn-
um börnum og göngumóðum
kennara.
Lífið virtist brosa við ungu
hjónunum í Ási. Bæði voru
ágætlega gerð, prýðilega
mennt, eftir því sem þá gerð
ist, dugleg og hagsýn og efna
hagur góður. En skammt var
þess að bíða að sorgin sækti
þau heim. Þrjá drengi eign-
uðust þau á fárra ára fresti,
en misstu þá alla jafnóðum.
Eins og nærri má geta tóku
þau sér það ákaflega nærri,
en húsbóndinn, sem auk um
svifamikillar búsýslu, var j afn
an önnum kafinn I ýmsum fé-
lagsmálum og' opinberum
störfum fyrir sveit sína og
sýslu, lét þó minna á sjá.
Sigurlaug vanrækti að vísu
ekki bú sitt né húsmóður-
skyldur, en um margra ára
bíl gekk hún sig tæplega til
að fara út af heimilinu eða
taka þátt í neinum gleðisam
komum. En tíminn græðir
flest mein og svo fór einnig
hér. Mikil raunabót urðu tvær
litlar stúlkur, er þau hjónin
tóku til fósturs og gengu í for
eldra stað: Önnu Benedikts-
dóttur, konu Friðriks Lúðvigs
sonar kaupmanns í Reykja-
vík, og Ólínu Benediktsdóttur
konu séra Þorsteins Gísla-
sonar prófasts í Steinnesi í
Þingi, susturdóttur Guðmund
I ar. — Fleiri börn ólu þau upp
i að miklu leyti.
Eftir að Guðmundur ÓÍafs-
, son var kosinn þingmaður
Austur-Húnvetninga — en á
Alþingi átti hann sæti rúma
tvo áratugi, — annaðist Sig
urlaug löngum alla bústjórn
ein, og heyrði ég bændur í
Vatnsdal róma hve vel henni
færist það úr hendi.
Veturinn 1908—1909 var ég
farkennari í Vatnsdal, sá
fyrsti eftir að fræðslulögin
frá 1907 gengu í gildi. Skóla
staðir voru tveir, þriggja mán
aða kennsla í hvorum stað.
Fyrir framdalinn var skóla-
setrið í Ási, en ég átti heima
á Komsá og bjó hjá foreldrum
mínum. Tíðarfarið var ekki
sérstaklega gott þennan vet-
ur. Öll bömin gengu heiman
að frá sér daglega og kom
örsjaldan fyrir að nokkurt
þeirra vantaði og aldrei tvo
drengi, sem lengst áttu að
sækja; frá Guðrúnarstöðum
og Grímstungu. Vitanlega
mátti kennarinn ekki vera lin
ari í sókn en börnin, eða láta
þau fara erindisleysu, en sími
var ekki kominn í dalinn þá.
Oft var gangan nokkuð harð
sótt í hríðarveðri og þæfings
| ófærð og var þá gott að njóta
aðhlynningar húsmóðurinnar
í Ási. Engin fyrirgreiðsla eða
ómök voru eftirtalin. Vettling
ar og önnur blaut föt tekin
og þurrkuð orðalaust, nestis
i mjólkin hituð og allt eftir því.
Þegar gott var veður og ég
þurfti ekki að flýta mér mjög
mikið eftir að skóla lauk, varð
það að nokkurnveginn fastri
I venju, að ég fékk mér dálitla
hvíldarstund inni í „suður-
húsi“ hjá þeim mæðgum Sig-

TILKYNNING
Innflutningsskrifstofan hefur ákveðið eftirfarandi
hámarksverð á brauðum í smásölu með söluskatti:
Fransbrauð, 500 gr Kr. 4,!«5
Heilhveitibrauð, 500 gr — 4,55
Vínarbrauð, pr. stk — 1,20
Kringlur, pr. kg — 13,60
Tvíbökur, pr. kg — 20,00
Rúgbrauð. óseydd, 1500 gr. .. — 7,20
Normalbrauð, 1250 gr — 7,20
Séu nefnd brauð bökuð með annarri þyngd en að
ofan greinir, skulu þau verðlögð í hlutfalli við of-
angreint verð.
Heimilt er þó að selja sérbökuð 250 gr. fransk-
brauð á kr. 2,35, ef 500 gr. brauð eru einnig á
boðstólum.
Á þeim stöðum, sem brauðgerðir eru ekki starf-
andi, má bæta sannanlegum flutningskostnaði við
hámarksverðið.
Utan Reykiavíkur og Hafnarfiarðar má verðið á
rúgbrauðum og normalbrauðum vera kr. 0,20
hærra en að framan greinir.
Reykiavík, 13. maí 1960.
Verðlagsstjórinn.
Seljum
ódýra girðingarstaura.
ÍSBJÖRNINN H.F
Seltjarnarnesi. Sími 24093.
Hestamannafélagið
Fákur
Firmakeppni félagsins fer fram sunnudaginn 15.
maí kl. 4 á skeiðvellinum. — Ókeypis aðgangur.
urlaugu og Ingibjörgu móður
hennar. Var það mér ætíð hin
bezta skemmtun. Þar mátti
heita að ótæmandi fróðleik
væri að fá, gáfur mæðgn-
anna góðar, minnið óvenju-
lega trútt, drengskapurinn ó-
brigðull og „falslaus vinmál
þeirra“.
Sigurlaug átti heimili sitt
allmörg síðustu árin hjá
fósturdóttur sinni í Reykjavík
en fór þó oftast á sumrum
norður og dvaldist um tíma
í Steinnesi eða hjá fóstursyni
sínum í Ásbrekku í Vatnsdal.
Vel undi hún við arineld ást-
vinanna, sem á allan hátt
vildu sýna henni þakklæti
sitt og kærleika.
Tryggð hennar til „heim-
byggðarinnar í heiðardaln-
um“ var traust til hinztu
stundar, og hvergi mun henni
hafa fundist vorsólin skína
bjartar en þar því þar var
glatt á Æsskuárunum „og sælt
að eiga þar heima“.
Guðrún Björnsdóttir
frá Komsá.
Sveit
Óska eftir að koma 9 ára
dreng i sveit (Meðgjöf).
Uppl. í síma 15561.
‘'•'“^'•■V*X*V»V»*\.»X»X»‘V»‘V»V»V»
500
bílar til sölu á sama sfað.
— Skipti, og hagkvæmir
greiðsluskilmálar alltaf fyr-
ir hendi.
BÍLAMIDSTÖÐIN VAGN
Amtmannsstíg 2C
Símar 16289 og 23757.
Sala er Srugg hjá okkur.
Símar 19092 og 18966.
Bifreiðasalan
Ingólfsstræti 9
•V*V»V»V*V»V»V«V«V»V»X»V%**¥