Tíminn - 13.11.1960, Síða 11

Tf MIN N, sunnudaginn 13. nóvember 1960.
11
FREJUS HEFUR EKKIGLEYMT REYKJAV K
Rætt við fró Irmu Weile Jónsson
Öllum þjóðum . er það
nokkuS mikilvægt að hljóta
kynningu meðal annarra
þjóða og þá ekki sízt þeim fá-
mennari. Okkur Islendingum
sem erum minn, en flestar
þjóðir að höfðatölu er þetta
því mik'lvægara en flestum
öðrum. Þeir íandar sem
starfa að því að kynna þessa
þjóð öðrum þjóðum eiga
þakkir okkar þó ekki sé þeim
ausið út alla jafnan, en fólk
af erlendu bergí brotið, sem
innir sömu verk af hendi í
okkar þágu, á skilið virðingu
okkar og aðdáun.
Ein þeirra kvenna sem
hefur innt slík störf af
hendi í þágu íslendinga,
þótt henni renni ekki bein-
línis blóSiö til skyldunnar,
er frú Irma Weile Jónsson,
áður þekkt á meginlandinu
sem söngkonan Irma Weile
Barkany, gift Ásmundi Jóns
syni frá Skúfsstöðum. —
Það er raunar óþarft
að taka það fram að frú
Irma hefur kynnt ísland
og íslenzka menningu í
Þýzkalandi með flutningi í
útvarp frá árinu 1951, en
skal hér gert af einhverjnm
væri það ókunnugt. Á yfir-
standandi ári hefur frúin
kynnt okkur með flutningi
i franska útvarpið, og að
því tilefni sneri blaðið sér
til hennar og spurðist fyrir
um gerðir hennar þar.
— Já, ég átti endurfundi
við París í ár, sagði frú
Irma. Þar var ég árið 1931,
nokkrum árum eftir að ég
hóf söngferil minn. Eg fékk
að vita það þegar ég kom til
Parísar að ambassador
Frakka á íslandi hafði
kynnt mig fyrir franska
utanríkisráöuneytinu, en
það var ómetanlegur greiði
við mig. En ég gekk ekki
heil til skógar þegar ég kom
til Parísar. Eg hafði slasast
á fæti í Hamborg skömmu
áður en ég kom til Parísar,
en í Hamborg var é> að
halda fyrirlestra um ísland
í útvai’pið, og seinustu fyrir
segulband í fundarsal hótels
ins. Dagskrárliðirnir sem
inu. Dagskrárliðirnir sem
ég átti að flytja í París voru
fyrirfram undirbúnir og
sömuleiðis var mér veitt
fyrirgreiðsla til að njóta
alls þess er var að gerast
í opinberu menningar- og
listalífi borgarinnar.
En í tæpan mánuð varð ég
að halda kyrru fyrir vegna
hótelherbergi mínu vegna
þessa óhapps sem kom fyrir
í Hamborg. Eg þurfti þó ekki
að kvarta, þáð var ekki ein
asta að mér væri veitt hin
bezta fyrirgreiðsla á öllum
opinberum stöðum, heldur
var mér fengin læknishjálp
— utanríkisráðuneytið sá
um það. Svo leið tíminn, en
eftir miðjan júní var ég beð
in að mæta við útvarpsstöð
og flytja tvö erindi, eða
tala þau inn á segulband.
Það var einn kunnasti út-
varpsþulur Frakka sem
hringdi til mín og bað mig
að koma daginn eftir. Eg
mætti á tilsettum tíma og
hitti fyrir hið elskulegasta
fólk. Þulurinn spurði um
hvað ég ætlaði að tala, og
því næst hvort ég vildi ekki
ræða um íslenzkar konur. Á
þetta féllst ég og notaði Þór
unni frá Grund sem tema.
Þetta var erfitt, en Frakk-
arnir höfðu sagt að þeir
vildu heyra eitthvað um
þetta efni. Eg gerði þessu
eins góð skil og mér var
nokkur kostur, og ég býst
við að þetta sé í fyrsta sinn
sem íslenzkar konur, fyrr og
síðar, hafa verið kynntar í
franska útvarpinu.
Síðan var ég beðin að
tala um náttúru íslands og
einnig að flytja íslenzkt
kvæði í útvarpið. Það kom
nokkuð á mig, í fyrsta lagi
hafði ég aldrei flutt íslenzkt
kvæði í útvarp, og það sem
verra var, ég hafði ekkert
slíkt handbært. Þá kemur
mér í hug, að daginn áður
hafði ég fengið bréf sem ég
var ekki farin að lesa, en þar
var blaðaúrklippa með ís-
lenzku kvæði. Eg las það
við hljóðnemann, og þeir
þökkuðu mér fyrir og sögðu:
„Það var eins og granít".
Þessir dagskrárliðir voru
fluttir samdægurs og endur
teknir daginn eftir frá ann
ar stöð. Og enn voru þessi
erindi flutt þann 15. ágúst.
Þegar ég kom heim í sept.
fann ég bréf frá Frakklandi,
þakklæti frá fólki sem hafði
hlustað og bað um meira að
heyxa. Og utanáskriftin var
Irma Weile Jónsson, ísland.
Nokkrum dögum eftir að
ég flutti þessi fyrstu erindi
kom ég aftur í útvarpið til
að tala um ísland. Það hitt-
ist svo á að næst á undan
mér talaði eldri maður,
virðulegur, gráhærður. Eg
spurði hver hann væri og
fékk vitneskju um að hann
gengi sem útvarpsmaður
undir nafninu „Georg
frændi", maður ákaflega
vinsæll. Meiningin var að
ég talaði um náttúru íslands
eöa ísland sem ferðamanna
land i þetta skipti, en þegar
ég hafði hlýtt á „Georg
frænda“, ákvað ég að venda
mínu kvæði í kross. Þessi
maður hefur vakið athygli
fyrir flugáhuga sinn og tal
aði einmitt til útvarpshlust
enda um flug í þetta skipti.
Eg byrjaði svo lesturinn og
sagði: — Kæru vinir, þið
fáið ekki að heyna um nátt
úsuffr íslands í þetta skipti,
heldur ætla ég að tala um
flug á íslandi. Eg talaði um
flugfélögin hér og samgöng
ur til íslands yfirleitt, um
skipagöngur og Gullfoss, —
nýja Gullfoss sem hélt uppi
ferðum á milli Bordeux og
Casablanca árið 1951. Þetta
hreif ákaflega, ég held það
hafi fallið í góðan jarðveg
að tala um þessi efni á eftir
frændanum „Georg“.
í Frakklandi hélt ég svo
sex fyrirlestra, þann stærsta
um íslenzka tónlist.
Frú Irma veitti forstöðu
söfnun í Reykjavík vegna
hinna hörmulgu atburða
sem gerðust í Frejus í Frakk
landi á síðastliðnu á«. Að-
spurð um þá hluti sýndi hún
fréttamanni úrklippu úr
franska stórblaðinu Figaro,
en þar segr meðal annars:
„ísland er land náttúruand
stæðna og náttúruhamfara.
Þár er fjöldi eldfjalla sem
veitt hafa þjóðinni þungar
búsifjar. Af völdum þeirrar
eyðileggingar hafa íslending
ar líka orðið að þola sult.
Þetta harðræði hefur orkað
á þjóðina á tvennan hátt:
Það hefur stappað í hana
stálinu og það hefur vakið
skilning hennar á neyð ann
arra. Hjarta þeirrar þjóðar
er eins og land hennar, það
er „immense" — stórbrotið
— og gæskuríkt“.
— Frakkar eru fullir að
dáunar á íslendingum fyrir
þær gjafir sem bárust héð-
an til Frejus. Margar er-
lendar stórborgir létu
minna af hendi rakna en
einn tíunda hluta af því sem
safnaðist í Reykjavík. Þessu
hefur ekki verið gleymt í
Frakklandi. Þeir sæmdu
mig heiðursmerki Rauða
krossins franska að þessu
tilefni, og ég vetti honum
viðtöku með stolti, ekki
vegna sjálfrar mín, heldur
vegna íslenzku þjóðarinnar
og í hennar nafni, því henn
ar er heiðurinn.
Svo mælti þessi aðals-
kona af erlendu bergi brot-
in, sem hefur tekið sér nýtt
föðurland, ísland, og borið
hróður þess víða um álfuna
þótt hér sé fátt talið.
Kaupi háu verði
10 og 11 árg. af Dvöl ;íSér
staklega 1 hetti 10 árg.)
Foirr bókav
Kr. Kristjai.ssonar
Hverfisgötu 26 Sími 14179
VETRARMAÐUR
óskast Unglingur getur
komið cii grema Upplýs-
ingar > síma 32976 í kvöld
og annuð kvöla kl 6—7.
töskusaumavelar
eru fjölhæfar, léttar í meðhöndlun og sérstaklega
útlitsfallegar. Allan saum fyrir heimilið fáið þér
áferðarfagran og persónuegan á Dúrkopp zig-zag
Automatik saumavél.
Nokkrar saumavélar fyrirliggiandi.
Garðar Gíslason h.f.
Hverfisgötu 6 — Reykjavík
VV VX. • V VX* V'V'X'X'X*
OÖRKOPP Automatic