Tíminn - 09.03.1961, Blaðsíða 3

T f MIN N, flmmtudaghm 9. jmarz 196L
Stjórnin í Leopoldville
setur Dayal afarkosti
Þessi náungi á ætf sína að rekja til Ástralíu og nefnisf kasúar. En ekki
verður ráðið af svipnum á honum, að hann sé neitt hrifinn af því, að iáta
mynda sig.
NTB—Leopoldville 8. marz.
Fyrstu herflokkar úr herdeild
Túnismanna; sem nú bœtist
við lið Sameinuðu þjóðanna í
Kongó, komu í dag til Leópold
ville. Öll herdeildin er 600
menn, og er hún útbúin með
gnótt rakettuvopna. Þetta lið
verður fyrst um sinn haft til
að auka styrk S Þ. i Leopold-
villehéraðinu.
Dayal sendifulltrúi S.Þ. í Leo-
poldville og McKeon yfirmaður
herafla þeirra áttu aftur í dag
viðræður við ráðherra í Leopold-
viile-stjórninni til að fylgja eftir
kröfum um, að Sameinuðu þjóð-
unum verði aftur fengið hald á
hafnarbæjunum Banana og Mat-
adi, sem Mobutolið tók á dögunum
með ofbeldi úr valdi hersveitar
Súdana, sem S.Þ. höfðu til gæzlu
á þessum stað. Þessrir hafnarbæir
eni sérlega mikilvægir vegna þess
að nálega allir birgðaflutningar
S.Þ. með skipum fara þar í gegn.
Bayal sagði í dag, að í næstu
viku myndu um 30 birgðaskip
koma til hafnar í þessum bæjum
við mynni Kongófljótsins.
Allt herlið S.Þ. verði
rekið á burt úr Kongó
Vilja Dayal burt
Stjórnin i Leopoldville brást
öndverð við þessum tilmælum og
setur þau skilyrði fyrir því að
láta stjórn bæjanna af hendi, að
Dayal verði settur af sem sendi-
fulltrúj S.Þ. og að hún fái full-
komið eftirlit með öllum flutn-
ir.gum Sameinuðu þjóðanna til og
frá Kongó. Á þetta einnig við um
flutninga með flugvéium. Enn set-
ur Leopoldvillestjóinin fram kröf-
ur um, að SÞ hermenn, sem ekki
séu í varðstöðu, skuli ekki mega
bera vopn, að allir hernaðarlega
mikilvægir staðir í landinu, þeirra
á meðal ílugvellir, skuli vera
undir sameginlegri stjórn S.Þ. og
Kongóyfirvaida og að lokum, að
sett verði rannsóknarnefnd með
rðilum frá S.Þ. og Kongóyfirvöld-
um til rannsóknar á því, er gerð-
ist um heigina í Banana og Mat-
adi.
Verðlagsnefnd
lætur undan
Vill ekki skipta sér af hækkun fatagjalds í veit-
ingahúsunum ad svo komnu máli — Veitinga-
menn hafa sitt fram
Tshombe reynir að fá atSra Kongólerðtoga til
fylgis vi(S f)á stefnu. Þingaí í Tananarive án
hátttöku Gizenga
úmbasinnanum Gizenga, sem
gefið hafð: til kynna, að hann
myndi koma til ráðstefnunnar
en hætti síðan við.
NTB—Tananarive 8. marz.
Hringborðsráðstefna stjórn-
málaleiðtoga í Kongó hófst
loks í Tananarive í dag, en
leiðtogarnir eru búnir að bíða
þar síðan um helgi eftir Lúm-
Að öðru leyti hafa flestir
stjómmálaleiðtogar orðið við
Mikilvægur fundur
brezka samveldisins
NTB—London 8. marz. —
10 ráðstefna forsætisráðherra
brezku samveldislandanna
hófst í morgun í London, og
voru þá forsætisráðherrar 12
rikja þangað komnir, og vant-
aði engan nema Nkrumah frá
Ghana, sem enn er vestan-
hafs, þar som hann hafði 1 gær
framsögu á allsherjarþingi
£ameinuðu þjóðanna um
Kongómálið. Líklegt er talið,
að þetta verði mikilvægasta
samveldisþing, sem nokkru
sinni hafi verið haldið hingað
til.
- Fjögur mikilvægustu málin, sem
tekin munu verða til umræðu á
þingi þessuð, sem haldið er í Lan-
caster House í London, eru talin
vera: 1. Afvopnun og bann við
kjarnorkuvopna tilraunum. 2.
Framtíðarskipulag Sameinuðu
þjóðanna. 3. Þau alþjóðavanda-
málin, sem nú eru viðkvæmust,
Kongómálið og Laosmálið. 4. Upp-
taka Kýpur og Sierra Leone í sam-
yeldið og það umdeUda mál, hvort
lýðveldi, sem innan skamms
verður stofnað í Suðiir-Afríku,
skuli eiga aðild að samveldinu á-
fram eða ekki. Er búizt við, að um
þetta mál verði heitastar deilur,
en það verður ekki á dagskrá fyrr
en í næstu viku.
Nehru talaði fyrstur
Á fyrsta fundinum, í morgun,
var Macmillan í forsæti, en Nehru
var fyr'sti ræðumaður. Var á þess
um fundi talað um alþjóðamál al-
mennt. Áður en Suður-Afríkumál-
ið kemur á dagskrá, munu allir
forsætisr'áðherrarnir hafa átt þess
kost að ræða það mál í einkavið-
tölum bæði við Vorwourd og Mac-
millan. Búizt er við, að Nkrumah,
forsætisráðherra Ghana, komi til
þingsins á morgun.
boði Tshombes, forsætisráð-1
herra Katanga, um að koma
til þess þings, sem haldið er
í höfuðborg Madagaskar.
Burt með her S.Þ.
Tshombe talaði fyrstur á
þingi þessu og lagði til að
Kongóleiðtogar mynduðu
sterk samtök og krefðust þess
að allt herlið Sameinuðu þjóð
anna vexði flutt burt úr land
inu. Lagði ham til að leið-
togar ráðstefnunnar að við
bættum Gizenga, lýstu yfir
þvf, að þeir stæðu saman srem
einn maður gegn ályktunum
öryggisráðsins i Kongómál-
inu, sem hann telur vera
skerðingu á sjálfstæði lands-
ins. Lagði hann höfuðáherzlu
á, að lið S.þ. yrði að hverfa
burt og taldi svæðastjómir
innfæddra nú þess umkomn-
ar að halda uppi lögum og i
reglu eftir samkomulag um j
samvinnu að löggæzlu, sem |
héraðsstjómir í Katanga, S-
Kasai og Leopoldville gerðu
með sér í fyrri viku.
Eftir fundinn i dag sendu
foringjar þessara þriggja
héraða símskeyti til höfuð-
stöðva S.þ. og báðu þess þar,
að ekki yrði af hálfu sam-
takanna, gripið til neinna
ráðstafana fyrr en ráðstefn
unni í Tananarive vœri lok-
ið.
Gizenga ekki orðheldinn
Talsmaður Gizenga sagði í
dag í Stanleyville, að hann
myndi alls ekki koma á ráö-
stefnuna í Tananarive, en j
(Framhald á 2. slöu.j '
Fyrir nokkru var þess getið
hér í blaðinu, að veitingahús-
in í Reykjavík, að einu undan-
skildu, hefðu hækkað gjald
fyrir fatageymslu úr þremur
krónum í fimm. Ekki höfðu
veitingahúsin sótt um leyfi til
þessa til verðlagsstjóraem-
bættisins, svo sem þeim bar.
Allt útlit er nú fyrir, að verð-
lagsnefnd ætli sér að stinga
máli þessu undir stól og gugna
fyrir veitingamönnum.
Vegna skrifa blaðslns um
þetta - mál benti verðlags-
stjóraembættið lögfræðingi
Félags íslenzkra veitinga-
manna á, að ekki hefði verið
sótt um tilskilið leyfi til þess
arar hækkunar. Lögfræðing-
urinn tilkynnti hlutaðeig-
andi aðilum þetta á fundi, og
var síðan ákveðið að leggja
inn umsókn fyrir hækkun-
inni, eftir að hún var löngu
komin til framkvœmda.
Verðlagsnefnd hélt fyrir
skömmu fund um þetta mál,
og var þar ákveðið að skipta
sér ekki af þessari hækkun
að svo komnu máli. Hafa veit
ingamenn því haft sitt fram.
Fullkomin ástæða virðist nú
vera til þess að sett verði
ströng verðlagsákvæði fyrir
veitingahúsin, en slík ákvæði
eru ekki fyrir hendi, þótt lög
mæli svo fyrir, að verðlags-
nefnd geti sett þau, ef henni
býður svo við að horfa.
Þess má geta, að aðeins eitt
veitingahús í Reykjavík,
Naustið, heldur óþreyttu fata
gjaldi, þremur krónum. Veit
blaðið til þess, að forstöðu-
manni þar, Halldóri Gröndal
veitingamanni, hefur verið
legið á hálsi af forráðamönn
um veitingamannafélagsins
fyrir að hækka ekki fatagjald
til samræmis við aðra.
Sir Beecham látinn
Sir Thomas Beecham, sem
margir telia einhvern fremsta
hljómsveitarstjóra allra tíma,
andaðist i London í gærmorg-
un, 81 árs að aldri. Frægast-
ur mun Beecham vera fyrir
stjórn stórra hljómsveita, en
annars er hann einnig þekkt-
ur fyrir frums«min tónverk
sín.
Hann helgaði tónlistinni allt
sitt líf. Hljómsveitarstjórafer-
ill hans er talinn hefjast, er
hann stjórnaði sinfóníuhljóm-
sveit Manchesterborgar í
fyrsta sinn 19 ára gamall, en
síðar kom hann við sögu
margra Mjómsveita, er urðu
heimskunnar undir stjórn
hans. Þekktust þeirra er senni
lega London Philharmonic
Orchestra. er hann stjórnaði
á árunum 1945—50.