Tíminn - 17.03.1961, Blaðsíða 9

Áttræður í dag:
Guðmundur Hannesson
fyrrv. bæjarfógeti
f dag er Guðrmmdur Hann
esson, fyrrv. bæjarfógeti 1
Siglufirði, áttræður, og munu
margir senda honum hlýjar
kveðjur og árnaðaróskir í til
efni þessarra tímamóta í ævi
hans.
Hann er fæddur 17. marz
1881 að Stað í Aðalvík. For-
eldrar hans voru þau hjónin
Hannes Sigurðsson að Látr-
um, Jónssonar, bónda á Hest
eyri og Jórunn Einarsdóttir
prests Sivertssens í Gufudal.
Guðmundur ólst upp í Aðal
vík við venjuleg störf til sjós
Og lands, var þá blómlegra á
þeim slóðum en nú er orðið,
enda rennur mörgum til rifja
er þeir hugsa um hina blóm
legu byggð, er nú er öll í eyði
komin.
Guömundur gekk í lærða
skólann í eykjavík og lauk
þaðan stúdentsprófi 1903,
sigldi hann síðan til háskól-
ans í Kaupmannahöfn og tók
embættispróf í lögum 1909.
Hlaut hann fyrstu einkunn í
báðum prófum, enda stund-
aði hann nám sitt af kappi,
því hann var vanur að leggja
hart að sér, að hverju sem
hann gekk, hvort heldur var
raám eða starf. Var því-, við
brugðið, hve vel hann var að
sér í sögu og öðrum skyldum
greinum, þegar í skóla, enda
hefur sagnfræðin löngum
verið eitt af mestu hugðar
efnum hans.
Að námi loknu settist Guð
mundur að á ísafirði og stund
aði þar málafærslustörf. Tók
hann á þeim árum þátt í bæj
armálum ísafjarðar og var í
bæjarstjóm þar um skeið. Þá
var hann settur sýslumaður
í Barðastrandasýslu um tíma.
Árið 1919 hefst nýr þáttur
i ævi Guðmundur Hannesson
ar, er hann flytzt til Siglu-
fjarðar og er eettur þar lög-
reglustjóri, og bæjarfógeti
1920. Hafði Siglufjörður þá
nýlega fengið bæjarréttindi
og varð Guðmundur oddviti
bæjarstjómar frá 1919—1938.
Vor'u því störf hans ærið um
fangsmikil í hinum ört vax-
andi bæ, þar sem flest þurfti
upp að byggja.
Á þessum árum voru síld-
veiðarnar orðnar umfangs-
mikill atvinnuvegur, en þó
lék á ýmsu um afkomu
þeirra, er þennan atvinnu-
veg stunduðu, og olli það erfið
leikum hinu unga bæjarfé-
lagi og þeim mönnum, er áttu
þar málum að stjóma. Starf
Guðmundar Hannessonar og
hinna fyrstu samstarfsmanna
hans í bæjarstjórn Siglu-
fjarðar var því brautryðjenda
starf. íbúar bæjarins komn-
ir víða að og flestir fátækir
og févana, enda bar Siglu-
fjörður þess nokkur merki
lengi vel.
Hér yrði of langt mál, að
telja upp þau mörgu fram-
faramál, er Guðmundur Hann
esson hafði afskipti af, með-
an hann var oddviti bæjar-
stjómar, en þvi starfi gegndi
hann til ársins 1938, er kos-
inn var þar s'érstakur bæjar-
stjóri. Hann átti manna mest
an þátt í því að vekja áhuga
manna á virkjun Skeiðsfoss
og afla Siglufirði nauðsyn-
legra réttinda til virkjunar
þar. Hann beitti sér fyrir veg
arlagningu yfir Siglufjarðar-
skarð, og var formaður stjóm
ar síldarverksmiðjunnar
Rauðku, er. ákveðið var um
endurbyggingu hennar, þá
vann hann mjög að byggingu
hafnarinnar í Siglufirði og
auknum hafnarbótum síðar.
f hans tíð var byggður þar
vandaður bamaskóli, sjúkra-
hús og kirkja og átti hann góð
an hlut að öllum þessum fram
kvæmdum.
Lögreglustjórastarfið var
lengst af mjög umfangsmikið,
einkum á sumrin, er íbúa-
tala bæjarins margfaldaðist
og fjöldi útlendra fiskiskipa
sótti á íslandsmið og hafði
bækistöð sína 1 Siglufirði. —
Þurfti oft bæði lægni og festu
til þess að ráða fram úr mörg
um vandasömum viðfangsefn
um í sambandi við lögreglu
málin, því oft vildi í odda
skerast. í þeim málum mun
Guðmundi Hannessyni hafa
látið betur að sýna mildi,
lægni og lipurð, en strang-
leika, en skorti þó ekki festu,
er svo bar undir. Margir ung
ir menn, ekki sízt námsmenn,
unnu að lögregluþjónsstörf-
um í Siglufirði á sumrum,
undir stjóm hans og var
mörgum þeirra hlýtt til hans
jafnan síðan, eða bundust
traustum vináttuböndum við
hann og fjölskyldu hans.
'Framhald á 13. sMu.)
föstudaginn 17^marz„1361.
tWWlHrtWWWWWWWIiMrtWWrtMrtWmMrtWWWWWrtHrtlrtrtmWWWWWWWftiWWWWWWWWWmWWWtoMrtWWWWWWWWiHrtWWWWWIHWWUli
l.eipzig, 11.3. '61.
Leipzig er fornfrægt
mennfasetur og vel kunn-
ugt mörgum íslendingum
fyrir þær sakir. í vetur eru
hér níu íslendingar viS
nám og fjölmargir hafa áð-
ur sótt hingað menntun.
Norrænudeild háskólans í
Leipzig leggur að sjálf-
sögðu megináherzlu á foi n
íslenzku en nokkur tilsögn
í nútímamáli okkar íslend-
inga fer þar einnig fram.
íslenzkir némendur hér
kenna og lærisveinar þeirra
eru býzkir norrænufræð-
ingar.
Við háskólann er unnið áð
útgáfu fjrníslenzkrar orðabók-
ar á ^egum Vísindafélagsir.s
hér í Leipzig og undir stjórn
prófessors Baetke, en aðalsam
starfsmaður hans er doktor
Walter, maður gagnmenntaður
í fornís.lenzkum fræðum. Auk
þeirra eru fjórir sem vinna aö
orðabókinni. Mörg vísindaleg
rit varðar.di íslendinga, um kon
Forníslenzk orðabók vænt
anleg í Leipzig 1965
Rætt við dr. Walter, sem vinnur að
útgáfu hennar
ungasögur, heiðinn sið og
siðaskipti og germans-ka trúar-
bragðasögu, hafa komið hér ?
prent. ilöfundur flestra þeirra
er prótessor Baetke, en sam
starísmern hans og lærisveinar
dr. Walter og dr. Heller, hafs
einnig gefið út vísindaleg rit
um forníslenzka bókmennta-
sögu.
Undirritaður heimsótti dr.
Walter á skrifstofu hans í há-
skólanum í gær og spurðist
fyrir um norrænukennsluna hér
og um forníslenzku orðabókina.
Dr. Waiter ávarpaði mig með
þessum orðum: — Komdu sæí)
og blessaður Hann talar og rit
ar íslenzku mæta vel og dvaldi
á íslandi mánaðartíma s. 1
sumar
Dr Walter kvaðst hafa byrj-
að að :æra forníslenzku hjá
prófessor Baetke hér í Leipzig
árið 1947. Hann sagðist hafa
byrjað a* læra nýíslenzku áður
en hann lagði upp í íslands-
ferðina en kvartaði yfir að
tungutd'c. sitt væri með stirð-
ara móti. Sú athugasemd virt-
ist þó ástæðulaus.
— fslenzku stúdentarnir æfa
okkur i málinu vikulega, sagð:
dr Wa'ter, annars leggur nor
rænudeildin hér meiri áherziu á
nútímarrál hinna Norðurlaad-
anna, einkum sænsku og
dönsku. Ln norrænudeildin við
háskóhrn í Greifswald er
stærri en hér, og þar verða allir
norrænunemendur að læra ís-
lenzku — Kennari þeirra er
prófesso Bruno Kreis.
Eg spurði dr. Walter hvori
hann befði gert víðreist um
íslano Hann kvaðst hafa ferð-
azt un. mestallt landið nema
Vestfjprðakjálkann, og eins or
nærri má geta var hann ánæg?
ur msZ veðrið: — Það rignd
bara tvo daga.
— Eg iærði mikið á ísland:
bætti nann við. — Vann í Lands
bókasfaninu og Háskólabóka
dr. Walter
safninu og talaði mikið við
prófessora.
— Hvað um næstu íslands-
ferð?
— Eg á svo annríkt að ég
kemst ekki næsta sumar. En
eitt er víst: Eg ætla aftur til
fslands; ég veit bara ekki hve-
nær það verður.
— Hvenær er von á útkomu
orðabóxarinnar?
— Sernilega árið 1965.
— Verður þessi bók mikið
notuð?
— Þeir sem nota hana verða
ekki margir en þessi útgáfa er
samt sem áður nauðsynleg. Við
höfum hér aðeins forníslenzka
orðabók eftir Theodor Möbius
og húu som út árið 1866.
— Stærð bókarinnar?
— Um það verður ekki full-
yrt að svo stöddu, en þetta
verður handbók, eitt bindi.
— Hvað eru margar deildir
við háskólann hér?
— Hér eru lækna-, heim-
speki- :aga- og guðfræðideild,
en kristinfræði er ekki náms-
grein < óðrum skólum. Þá er
stærðfræði- og náttúrufræði-
deild, hagfræðideild, blaða-
mannadeild, dýralæknadeild og
búfræðideild. Fjórtán til
fimmtán þúsund stúdentar eru
hér við nám. Það fá þeir ó-
keypis og flestir þeirra styrk
til lífsframfæris sem fer hækk-
andi eftir frammistöðu á próf-
um. 90% af námsfólki hér í A,-
Þýzkalandi fær .slíkan styrk, en
þeir sem ekki fá hann eru af
það efnuðum foreldrum að
þeir þurfa ekki á ríkisstyrk -ið
halda
— b.ó.

X