Tíminn - 30.07.1961, Blaðsíða 7

T í MIN N, sunnudaginn 30. júli 1961.
7
— SKRIFAÐ OG SKRAFAÐ —
Bezta síldarsumar í áratug - Ríkisstjómin tvístígur yfir metaflanum og hótar nýjum álög-
um - Gripið til skreytni til að reyna að réttlæta gengisíellingu - Mbl. kveður upp þung-
an áfellisdóm um „viðreisnma“ - Flóttamannastraumurinn úr „sæluríki kommiinismansu
Sildveiði var enn góð fyrir
Austurlandi þessa viku. Er á
leið - vikuna brá til norðan-
áttar með úrkomugarra,
brældi á miðunum og vax j
veiði því minni seinni hlutaj
vikunnar. Heyskapur hefur,
gsngið fremur erfiðlega norð j
anlands og austan ,en norðani
áttin kom með langþráðan j
þurrk til bænda á Suð'urlandi,
sem áttu orðið mikið hey úti. |
Hnfa bændur á Suðurlandij
komið drjúgum heyfeng í'
hlöður þessa síðustu daga.
Á Siglufirði bar það til tíð-
lnda í vikunni, að 40 þúsund
málum síldar var landað þar
á einum sólarhring, en það.
er löndunarmet í allri sögu
s'idarverksmiðjanna. Óhemju
verðmæti hafa borizt á land
á bessu sumri og þrátt fyrir
fyrirhyggju- og xáðleysi ríkis
stiórnarinnar í síldarmálun-
um, sem þegar hefur valdið,
bmðinni milljóna tjóni, er
allt útlit fyrir, að þetta verði
eitt allra bezta síldarsumar,
sem komið hefur í áratugi.
Betri söltunarsíld hefur ekki
sézt i áraraðir, en rikisstjórn
in hefur stöðvað söltun og
söltunarstúlkur hafa verið
sendar heim. Samningar um
sölu til Rússlands voru dregn
ir þar til allt var komið í ó-
efrii og markaðixnir í Austur-
Þýzkalr/ndi og Póllandi voru
ekki einu sinni kannaðir hvað
bá meira!
Er ríkisstjórnin að
m«ssa glæpinn?
Það er eins og rikisstjórn-
in sé beinlínis farin að
kT,°inka sér undan hinni
miklu síldveiði. í fyrra kendi
r’-Rstjómin aflabrestinum
um allan ófarnaðinn af „við-
r'isninni" — nú tvístígur hún
pino og hún sé að missa glæp
inn. Daginn eftir að löndunar
metið var sett á Siglufirði.
fagnaði Morgunblaðið því
með rosafregn yfir þvera út-,
s’ðu blaðsins, um að ,,/ioí-
inn yr'ði að fá 2 millj. mál og,
tunnur til að bera sig“. —
Hefur Mbl. bessa fregn eftir
talsmanni LÍÚ, sem segir, að
betta hafi verið reiknað út.
Skip á síldveiðum nú eru rúm
lega 200, og þyrfti meðálafli
þá að vera um 10 þús. mál og|
tunnur á bát — eða sem svar
aði- afla metskips í fyrra. —.
Þnð er ekki ólíklegt að þarnal
sé reiknaö djarflega fyrir út j
gerðina — en hins vegari
möguieiki, að þetta geti verið
nærri sanni En sé svo, er bað
Þ'ótur vitnisburður um ,.við-
r°isnarráðstafanir“ rlkisstj.
og hvernig þær hafa leit-ið
höfuðatvinnuveg lands-
manna.
100% „viðreisn”
Árin 1955—59 þurfti síldar-
Frá flóttamannabúðunum i Marianefelde í V-Berlín. Þar hópast Austur-Þjóðverjar, Tékkar og Pólverjar saman hundruðum saman hvern dag og
leita landvistar sem pólitískir flóttamenn. Berlín er nú eina hliðið, sem oplð er á járntjaldinu, og óttinn um það, að það kunni að lokast hefur
hleypt af stað nýjum straumi flóttamanna síðustu vikur. í vor var talan 5—700 manns á dag, en síðustu vikurnar hefur hún orðið 11—1200 og
jafnvel hærri suma daga. Það er því þröngt á þingi i Marianefelde, þar sem skýrslur eru teknar af fólkinu og fyrsta hjálp veitt, áður en það er
sent með flugvélum og bifreiðum vestur á bóginn í flóttamannabúðir fyrst, eigi það ekki ættingja eða kunningja til stuðnings, en síðan er því
komið í atvinnu i V Þýzkalandi eða til annarra landa.
bátur ekki nema 4—5 þúsund
mál og tunnur til að bera sig
sómasamlega — eða um helm
ingi minna en Mbl. telur nú
þurfa. Orsökin hlýtur að vera
sú, að útgerðarkostnaðúrinn
hefur vaxið svona geigvæn-
lega og kreppt að útgerðinni
á allar lundir með vaxtaokr-
inu, lá'i-.kreppu, gengislækk-
un og nýjum skattaálögum.
Þegar verið var að lögfesta
„viðreisnina" var hún sögð
fyrst og fremst við það miðuð
að tryggja áfkomu höfuðat-
vinnuveganna. Það kom hins
vegar svp til strax í ljós, að
þetta var hrein skipbrots-
stefna, því að eftir örfáa
mánuði neyddist stjórnin til
að gera sérstakar skuldaskila
ráðstafanir til að bjarga út-
gerðinni frá gjaldþroti. Það
væri hörmulegt, ef gera
þyrfti svipaðar kreppuráð-
stafanir að nýju, eftir eitt
bezta síldarsumar, sem komið
hefur. — Ef svo er, sem ekki
verður trúað. fyrr en á verð-
ur tekið, hlýtur öllum að vera
bað lióst, að ríkisstjórnin hef
ur blátt áfram stefnt báta-
fiota landsmanna út í von-
’onca s'fldan'ertfð Hún hafði
pkki trygat sölu fyrir nema
lítið brot af þeirri síld, sem
’nálpraerr’ hennar segjr nú, að
þurfi til þess að útgerðin beri
sig. Hún hafði enga fyrir-
hyggju um nauðsynlega
vinns’u V’nnnr. flutninga eða
annað, sem nauðsynlegt var,
til að nýta þann afla, sem
varð að fást, ætti ekki allt að
fara um, eftir því sem Mbl.
segir nú.
Undirbúningur að
álögum?
Það er hins vegar von
ýmissa, að hér sé skrökvað dá
lítið i útreikningunum af á-
settu ráði. Ríkisstjórnin sé
ákveðin í því að skella á nýrri
gengisfellingu, nýjum álög-
um og dýrtíð, til þess að hafa
launahækkanirnar af almenn
ingi og til að geta þannig
haldið kreppu- og samdrátt- j
arstefnunni áfram. Stjórn-I
inni sé þvi — svo ótrúlega
sem það hljómar — í raun
bölvanlega við þenrian mikla
síldarafla og hina miklu
hækkun á útflutningsafurð-.
um. Síldarmjölið hefur t. d.
hækkað um allt að 50%. Þetta
gerir stri.k í hómópataútreikn
ingana um nýja planið.' sem
l;á tilbúið í skrifstofuskúff-
unni í verkföllunum og Gunn
ar Thoroddsen ljóstraði upp
um í æsingagreinum sínum.
Kannski er þessu svo farið. i
Við slíkar aðstæður er
gengislækkun ekki með
nokkru móti réttlætanleg og
bví kann að vera, að ríkis-
stjórnin grípi til þeirra
bragða, að láta hómópatana
enn reikna út hag útgerðar-
innar — núna á hinn veginn
— öfugt við „viðreisnarút-
reikningana“ frægu. Út úr
því hyggst hún fá eins konar
„öfugt afbrigði af viðreisn“.
Til hvaða bragða skyldi
stjórnin grípa, ef sildaraflinn
yrði nú meiri en 2 milljónir
mál og tunnur?
Áfellisdómur Mbl.
um viðreisnina
Það sem bítur höfuðið af
skömminni hjá Mórgunblað-
inu í sambandi við þessa út-
reikninga er þó, að blaðið
kennir hlutaskiptafyrirkomu-
laginu, og of háum launum
sjómanna um. Hlutaskipta-
fyrirkomulagið hefur verið ó-
breytt um áraraðir, en það er
líkt Mbl., að kenna sjómönn-
um, sem draga milljónir i
þjóðarbúið um skuld „við-
reisnarinnar“. — Sé það hins
vegar rétt, sem málgagn ríkis
stjórnarinnar heldur fram, að
nú þurfi helmingi meira afla
masn síldar en síðustu sumur
til þess að útgerðin beri sig,
þá hefur Morgunblaðið sjálft
kveðið upp þyngri áfellisdóm
um „viðreisnarstefnuna" en
nokkur annar og sýnt hana í
svo glöggu ljósi,- að allir
hljóta að sjá og skilja. Ef nú
þarf helmingi meira afla-
magn, — þrátt fyrir að verð á
síldarmjöli hefur hækkað um
allt að 50% og saltsíld veru-
lega — til þess að útgerðin
beri sig, sjá allir að búið er að
keyra höfuðatvinnuveg þjóð-
arinnar gjörsamlega í kút.
Móðúharðindi náttúrunnar
skerða aflafeng manna um
helming eða meira, þegar þau
láta að sér kveða. Þegar ríkis
stjórn gerir hið sama með
því að búa til kreppu, heita
það móðuharðindi af manna
völdum.
Árangur jákvæðrar
stjórnarandstöðu
Það hefur sýnt sig áþreif-
anlega, að Framsóknarmenn
hafa rekið heilbrigða og já-
kvæða stjórnarandstöðu. Skel
egg barátta þeirra fyrir leið-
réttingum á hinni ranglátu
og afturhaldssömu stjórnar-
stefnu hefur borið árangur.
Kröfur Framsóknarmanna
hafa fundið svo sterkan
hljómgrunn meðal þjóðarinn-
ar, að kreppumenn hafa ekki
getað eða treyst sér til að
daufheyrast við þeim. Þannig
var það með afurðasölulögin.
„Viðreisnin“ hófst með út-
gáfu bráðabirgðalaga um að
lækka afurðaverðið haustið
1959. Það var fyrir harða bar-
áttu Framsóknarmanna og
Stéttarsambands bænda, að
rikisstjórnin neyddist til að
(Framhald á 13 síðu).