Tíminn - 15.11.1961, Blaðsíða 5

T f MIN N, miðvikudaginn 15. nóvember 1961
b
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURiNN
Framkvæmdastjóri: Tómas Árnason. Rit.
stjórar: Þórarinn Þórarinsson fáb.), Andrés
(Cristjánsson. Jón Helgason Fulltrúi rit
stjórnar: Tómas Karlsson Auglýsinga.
stjóri: Egill Bjarnason. — Skrifstofur i
Edduhúsinu — Símar: 18300—18305 Aug
lýsingasími: 19523 Afgreiðslusími: 12323
- Prentsmiðjan Edda h.f -
Askriftargjald kr 55.00 á mán innanlands
í lausasölu kr 3.00 eintakið
Betra seint en aldrei
Þegar ríkisstjórnin feildi gengi íslenzkrar krónu í
febrúar 1960, var almennt búizt við því, að hún felldi
jafnframt niður þau aðflutningsgjöld, sem höfðu verið
lögð á til að mæta uppbótum. Gengisfallið kom í stað upp-
bótanna og átti því vitanlega að feila niður þau aðflutn-
ingsgjöld, sem áður höfðu verið notuð til að mæta þeim.
Svo fór þó ekki, að ríkisstjórnin felldi þessi aðflutn-
ingsgjöld niður, heldur lét hún þau haldast áfram að
mestu leyti, þrátt fyrir gengislækkunina. Til viðbótar
lagði hún svo á stórfelldan nýjan innflutningssöluskatt.
Þetta gerði það að verkum, að verð margra vara hækk-
aði gífurlega við gengislækkunina og hefur að dómi
ýmissa, fylgt í kjölfar þess stóraukið smygl á ýmsum varn-
ingi, þar sem það varð miklu ábatavænlegra en áður að
koma umræddum vörum undan toili. Jafnframt fylgdi
það, að ýmsum aðilum var gert auðveldara að ná í erlend-
an gjaldeyri en áður.
Af hálfu Framsóknarmanna hefur á undanförnum
þingum og líka á þessu þingi, verið lagt til að innflutn-
ingssöluskatturinn, sem var lagður á veturinn 1960, yrði
alveg felldur niður. Það myndi a. m. k. lækka framfærslu-
kostnaðinn sem svaraði 3 vísitölustigum og auk þess stór-
lækka kostnað við rekstur atvinnuveganna og bygginga-
framkvæmdir og þannig draga verulega úr dýrtíðinni.
Þessu hafa stjórnarflokkarnir alveg hafnað. Þeir hafa þó
ekki talið sér fært að taka ekki neitt tillit til þessarar til-
lögu og því nú gripið til þess ráðs að fella niður á nokkr-
um vörum aðflutningsgjöldin, sem að réttu lagi hefði átt
að fella niður á þessum og öðrum vörum, þegar gengið
var lækkað í febrúar 1960, eins og rakið er hér að framan.
Það skal vissulega viðurkennt, að hér er að ýmsu leyti
gengið í rétta átt og betra er seint en aldrei. Hér er hins
vegar gengið allt of skammt og enn haldast gífurlegir
innflutningstollar á fjölmörgum hinum brýnustu nauð-
synjavörum. Með þessu er ekki heldur á neinn hátt tryggt,
að smyglið á þessum vörum hætti, þótt það verði eitthvað
ábataminna en áður. Fyrir það verður ekki byggt, nema
með hertri löggæzlu og þyngri refsingum.
En þrátt fyrir það, ber að fagna þessum árangri af
baráttu Framsóknarmanna fyrir þvi að dregið sé úr að-
flutningsgjöldunum. Hér liefur nokkur árangur náðst, en
miklu meira þarf að gera til lækkunar á hinum brýnustu
nauðsynjum, svo að vel verði lífvænlegt fyrir þá, sem
minnst bera úr býtum.
Vextir og lánsfé
í fyrradag var til 1. umr. í neðri deild frumvarp Fram-
sóknarmanna um lækkun vaxta og afnám lánsfjárhafta.
Ef frumvarp þetta yrði samþykkt, myndi það bæði
örva framleiðsluna og auka framkvæmdirnar. í kjölfar
þess gætu kjörin batnað á raunhæfan hátt.
Skilningur á þessu fer nú mjög vaxandi og hefur t. d.
komið greinilega í Ijós á yfirstandandi landsfundi útvegs-
manna.
Sóknina fyrir þessum umbótum í efnahagsmálum þarf
að herða, þá mun stjórnin fyrr en seinna láta undan eins
og' 1 tollamálunum. Allir þeir, sem hér eiga hlut að máli,
þurfa að taka þátt í baráttunni fyrir vaxtalækkuninni
og afnámi frystingarinnar á sparifénu.
)
't
't
't
t
t
't
't
t
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
)
’t
't
't
‘t
't
't
't
't
't
't
't
't
't
‘t
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
'(
't
't
't
't
‘t
't
't
't
't
t
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
)
‘t
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
ERLENT YFIRLIT
Kennedy nýtur ðruggs fylgis
Kosningaúrslitin í Texas, New Jersey og New York SiagstætJ fyrir hann
Á ÞRIÐJUDAGINN í vikunni,
sem leið, var liðið eitt ár frá
því, er Kennedy var kjörinn for
seti Bandaríkjanna. Þessa af-
mælis var m. a. minnzt með
því, að þá fóru fram tvennar
kosningar, sem veitt var mikil
athygli um öll Bandaríkin, og
ýmsir töldu, að gætu verið tals-
verð vísbending um viðhorf al-
mennings til Kennedys og
stjórnar hans, þótt fleira bland
aðist inn í kosningabaráttuna á
þessum stöðum. Þeir Kennedy
og Eisenhower tóku virkan þátt
í kosningabaráttunni á báðum
stöðunum, og urðu kosningarn-
ar þannig óbein átök milli
þeirra.
Niðurstaðan varð sú, að
demokratar héldu vel velli á
báðum stöðunum. Úrslitin eru
því talin sigur fyrir Kennedy
og flokk hans. Fylgismenn
hans segja, að þau hafi verið
forsetanum góð afmælisgjöf.
ÖNNUR kosningin, sem hór um
ræðir, var borgarstjórakosning-
in í New York. Hún var á marg-
an hátt sérstæð. Wagner borg-
arstjóri bauð sig nú fram í
þriðja sinn, var fyrst kosinn
1953. Á undanförnum árum hef
ur risið upp mikill klofningur
meðal demokrata í New York.
Flokksstjórnin hafði komizt í
hendur hægri sinnaðra manna
og sérgóðra. Vinstri menn
flokksins, undir forustu Leh-
mans fyrrverandi ríkisstjóra og
frú Elinore Roosevelt höfðu því
sagt henni stríð á hendur. Wagn
er reyndi lengi vel að sigla á
milli, en í sumar, þegar ganga
átti frá framboði flokksins, var
svo komið, að hann varð að
velja annan hvorn aðilann.
Hann valdi að vera í sveit með-
vinstri mönnum og lenti því í
andstöðu við flokksstjórnina.
Hún bauð því fram gegn hon-
um við prófkjörið, en Wagner
bar þar sigur úr býtum. Nið-
urstaðan varð þó sú, að hægri
sinnaðir demokratar buðu fram
gegn honum og gengu demo-
kratar því klofnir til kosning-
anna. Þetta hugðust republik-
ana að nota sér vel, þar sem
við bættist, að uppvíst varð um
ýmsa óreiðu í stjórn borgarinn
ar, sem ekki var þó hægt að
saka Wagner beint um. Repu-
blikanar tefldu fram vinsælum
Gyðingi, Lefkowitz, saksóknara
í New York ríki, en Gyðingar
er’u f.iölmennir í New York.
Rockefeller ríkisstjóri og Eis-
enhower studdu kosningu hans
Richard J. Hughcs og kona hans á kjörstað
með ráðum og dáð. Kennedy
kom hins vegar Wagner til
hjálpar. Niðurstaðan varð sú,
að Wagner vann Lefkowitz með
400 þúsund atkvæða mun, þótt
sprengjuframbjóðandi demo-
krata fengi yfir 300 þús. atkv.
Þetta er mikill persónulegur
sigur fyr'ir Wagner, sem þykir
nú líklegur til framboðs gegn
Rockefeller við ríkisstjórakosn-
ingarnar á næsta ári. Jafnframt
er þetta talinn sigur fyrir
Kennedy.
HIN kosningin, sem athyglin
beindist að, var ríkisstjórakjör-
ið i New Jersey. Þar buðu rep
ublikanar fram Mitchell, sem
var verkalýðsmálaráðherra í
stjórn Eisenhowers og hafði ver
ið vel látinn í því starfi. Demo
kratar buðu fram lítið þbkktan
mann, Richard J. Hughes dóm-
ara. Eisenhower studdi kosn-
ingu Mitchells mjög kappsam-
lega. Alveg fram til kjördags
var Mitchell talin sigurvæn-
legri. Niðurstaðan varð þó sú,
að Hughes sigraði, en með litl-
um atkvæðamun. Það er talið
hafa styrkt hann verulega, að
Kennedy mætti á kosningafundi
hjá honum skömmu fyrir kjör-
dag. Ýmsir höfðu varað Kenne
dy við þessu, því að það yrði
áffall fyrir hann, ef Hughes
félli. Kennedy tók þó áhættuna.
MEÐAL hægrisinna hjá repu-
blikönum eru ósigrarnir í New
York og New Jersey rökstudd-
ir með því, að hér hafi frjáls-
lyndir republikanar verið í bar
áttunni og þeir séu ekki sigur-
vænlegir. Það sé hægri stefn-
an, sem er kennd við Goldwat-
er öldungadeildarþingmann, er
sé sigurvænleg. Þessar fullyrð-
in,gar þeirra stangast hins veg-
ar á við þá staðreynd, að rétt
áður hafði farið fram auka-
kosning í Texas á þingmanni til
fulltrúadeildar Bandaríkja-
þings. Þar sótti afturhaldssam-
ur republikani gegn vinstri
sinnuðum demokrata. Republik
anar gerðu sér góðar vonir um
sigur, þar sem þeir höfðu í
kosningunum s.l. vor unnið öld
ungadeildarmannssætið í Texas,
er losnaði við það, að Johnson
varð varafoiseti. Þeir tefldu því
mjög fram í aukakosningunni
í haust hinum nýja öldunga-
deildarmanni sínum, sem er
mjög afturhaldssamur, ásamt
Goldwater. Johnson varaforseti
fór hins vegar til liðs við fram
bjóðenda demokrata. Úrslitin
urðu þau, að hann vann með
mjög ríflegum meirihluta. Þau
úrslit hafa verið talin veruleg-
ur ávinningur fyrir þá Johnson
og Kennedy.
Alveg sérstök athygli beind-
ist að aukakosningunni í Tex-
as vegna þess, að svo hefur
virzt að undanförnu, að mjög
afturhaldssinnuð hægri öfl séu
að færast í aukana í Bandaríkj-
unum. Ekki sízt hefur þessa
þótt sjást merki í Texas og
Califor'niu. Úrslitin í aukakosn-
ingunum benda til þess, að
þessi hægri öfl eigi enn ekki
sterku almenningsfylgi að
fagna, en fjársterkir aðilar
standa að þeim og því ekki rétt
að vanmeta þau. Þ.Þ.
Wagnar borgarstjóri cg kona hens á kjörstaS
t
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
‘t
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
‘t
‘t
't
')
')
't
't
't
't
')
't
')
')
')
')
')
')
')
')
't
't
't
't
't
't
't
't
‘t
't
't
't
‘t
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
't
')
')
')
')
't
‘t
't
')
')
't
')
')
')
')
')
')
')