Tíminn - 21.02.1962, Qupperneq 7

Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Tómas Arnason Ritstjórar: Þórarínn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson. Jón Helgason Frétta-
ritstjóri: Indriði G Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas
Karlsson Auglýsingastjóri: Egili Bjarnason. Ritstjórnarskrifstof-
ur i Edduhúsinu; afgreiðsla, auglýsingar og aðrar skrifstofur
Bankastræti 7. Símar: 18300 — 18305 Auglýsingasími 19523 —
Afgreiðslusimi 12323. — Prentsmiðjan Edda h.f. —
Áskriftargjald kr. 55 á mán innan lands. í lausasölu kr. 3 eint.
Dæmið af eigin reynslu
Fyrsta forustugrein Morgunblaðsins í gær, fjallar um
óheiðarlega blaðamennsku. Blaðið deilir þar ákaft á and-
stæðingablöð sín, en þó einkum Tímann, fyrir óheiðar-
legan fréttaflutning og stjórnmálaskrif. Rökin fyrir þessu
eru þó meira en léttvæg. Af hinum miklu umvöndunar-
orðum, sem þarna eru látin falla, mætti þó ætla,
að ritstjórar Mbl. kappkostuðu að þræða vegi sannleik-
ans og vönduðu málflutning sinn.
En hvert er svo framhaldið á þessum inngangi? í
næstu forustugrein birtist mikið lof um árangur „við-
reisnarstefnunnar". í Staksteinum blaðsins er svo reynt
að halda því fram, að vinstri stjórnin hafi skilið við allt
í rúst, er hún fór frá völdum í desember 1958.
Hvað finnst mönnum um slíka meðferð á staðreynd-
um? Er þetta gött dæmi um heiðarlega fréttamennsku
og vandaðan málflutning?
Menn geta bezt svarað þessum spurningum með þvi
að bera saman ástandið nú og 1 árslok 1958. Er afkoma
ríkisins betri nú en þá? Er afkoma atvinnuveganna betri
nú en þá? Finnst útgerðarmönnum léttara að reka útgerð
nú en þá? Finnst bændum búskapurinn orðinn hagstæð-
ari? Finnst launafólki að kaupið endist betur nú en þá?
Þannig geta menn spurt áfram.
Ekki verður því haldið fram, að ástandið hafi þurft
að versna á þessum tíma vegna versnandi árferðis eða
sérstakra óhappa. Ef stjórnarstefnan hefur verið rétt á
undanförnum árum ætti því bæði afkoma atvinnuveganna
og almennings að vera mun betri nú en 1958, eins og líka
hefur sánnanlega orðið hjá öllum nágrannaþjóðum okkar.
Með þessar staðreyndir í huga getur hver og einn svo
svarað þeim spurningum sem varpað hefur verið fram hér
á undan, með hliðsjón af eigin reynslu. Þegar undan-
skildir eru nokkrir gróðamenn, munn svörin áreiðanlega
ekki verða hagstæð fyrir áðurnefnda fréttamennsku og
málflutning Mbl.
Ætli það stafi líka ekki af því, að ritstjórar Mbl. byrja
þessi skrif likt og farisearnir, sem þykjast betri og rétt-
látari en aðrir menn? Þeir, sem hafa slæma samvizku og
þurfa að vinna ógeðfelld verk, reyna oft að hressa hana
á þennan hátt,
Landhelgin og svikin
Það má heita sameiginlegt álit manna í útgerðarstöðv-
unum um allt land, að aflabrögð hafi mjög batnað síðan
fiskveiðilandhelgin var færð út sumarið 1958. Þessi út-
færsla fiskveiðilandhelginnar sé því eitt bezta verk, sem
íslenzk ríkisstjórn hafi lengi unnið.
Þrátt fyrir þetta, má nú daglega lesa það í Mbl., að
vinstri stjórnin hafi svikið allt og gert allt illa, sem hún
( kom nærri.
Með þessu stimplar Mbl. útfærslu fiskveiðilandhelg-
innar 1958 sem eitt af svikum og ohappaverkum vinstri
stjórnarinnar.
Þetta þarf raunar ekki að koma á óvart. Forkólfar
Sjálfstæðisflokksins reyndu að hindra þessa útfærslu
meðan þeir gátu og þorðu. Skrif Mbl. sumarið 1958 áttu
ekki sízt sinn þátt í því, að Bretar töldu sig geta sigrað
íslendinga með ofbeldi og ofbeldishótunum. Þeir fengu
líka undanþágurnar fljótlega eftir að Sjálfstæðisflokkur-
ir.n var kominn til valda að afstöðnum kosningum.
Það er í samræmi við afstöðu þessara manna, að telja
ríkisstjórnina, sem færði út fiskveiðilandhelgina 1958,
hafa svikið allt og gert allt illa.
En af þeim málflutningi þeirra ætti þjóðin lika að
þekkja þá betur en ella.
T f MIN N, miðvikudaginn 21. febrúar 1962
Adenauer og de Gaulle greinir á
um pólitíska sameiningu Evrópu
Helztu umræÖuefni þeirra á fundinum í Baden-Baden
VERULEG athygli hefur
beinzt að óvæntum fundi
þeirra Adenauers og de Gaulle,
sem haldinn var í Baden-Baden
síðastl. fimmtudag. Fundur
þessi var ákveðinn með litlum
fyrirvara og eftir hann var birt
óljós tilkynning um efni við-
ræðnanna. f París var það sér-
staklega látið uppi eftir fund-
inn, að de Gaulle hefði verið á-
nægður með niðurstöður hans.
Þeir blaðamenn, sem taldir
eru þekkja bezt til, telja hins
vegar víst, að fundurinn hafi
ekki nema að litlu leyti fjallað
um deilumálin milli austurs og
vesturs, heldur hafi hann fyrst
og fremst snúizt um mismun-
andi skoðanir þeirra de Gaulle
og Adenauers varðandi Efna-
hagsbandalag Evrópu. Sumir
telja, að de Gaulle hafi farið
með sigur af hólmi, en aðrir
álíta, að lítið hafi þokast til
samkomulags.
ÁGREININGUR sá, sem hér
um ræðir, snýst um það, hve
víðtæk eigi að vera pólitísk
sameining þeirra Evrópuríkja,
sem standa að Efnahagsbanda-
lagi Evrópu. Á síðastl. sumri
var sett á laggirnar á vegum
bandalagsins nefnd, sem átti að
ganga frá tillcgum um þetta
atriði. Foimaður nefndarinnar
er Fouehet, sendiherra Frakka
í Kaupmannahöfn, og er nefnd
in oftast kennd við hann.
Nefnd þessi hefur haldið marga
fundi, en lét þá falla niður um
miðjan janúar, án þess að nokk
ur árangur hefði náðzt. Ástæð-
an var sú, að Frakkar héldu
þar fram annarri tilhögun en
hinar bandalagsþjóðiniar und-
ir forustu Þjóðverja. Þjóðverj-
ar vildu stefna að þeirri fram-
tíðarskipun, að þátttökulöndin
afsöluðu sem mest sjálfstæði
sínu i hendur sameiginlegs
þings og stjórnarnefndár og
Efnahagsbandalagið yrði þann-
ig í rauri og veru ein pólitísk
ríkisheild. Frakkar vildu hins
vegar hafa þetta miklu laus-
legra, eða m. ö. o. halda við
þann grundvöll, að ríkin héldu
áfram sjálfstæði sínu en
byggðu pólitískt samslarf sitt
mcð því að stofna til reglulegra
funda hinna æðstu manna ríkj-
anna, þar sem reynt yrðu, að
tryggja pólitískt samstarf
þeirra, án þess þó að þau af-
söluðu sér sjálfstæði og eðli-
legu neitunarvaldi. Segja má,
að munurinn hafi fólgist í því,
að Þjóðverjar hafi haldið fram
ríkishugmynd, en Frakkar
bnndalagshugmynd.
Fouchet-nefndin á að hefja
störf sín að nýju fyrir næstu
mánaðamót og þykir því lík-
legt, að fundur þeirra Ádenau-
ers og de Gaulle hafi verið hald
inn til þess’ að reyna að brúa
þann ágreining, sem verið
hafði í nefndinni.
ÞAÐ ER um fleira en þetta,
sem ágreiningur hefur veri'ð
milli þeirra de Gaulle og Ade-
nauers, þótt þetta hafi verið
helzta ágreiningsefnið þeirra.
Þetta ágreiningsefni þeirra hef
Adenauer og de Gaulle í Baden-Baden
ur stundum verið orðað þann-
ig, að Adenauer vilji sameinaða
Evrópu, þar sem Þjóðverjar
ráði málum, en de Gaulle vilji
öflugra Frakkland í evrópsku
samstarfi.
Annað ágreiningsefni þeirra
de Gaulle og Adenauers hefur
verið afstaðan til Atlantshafs-
bandalagsins. Frakkar hafa i
raun og veru tekið mjög Iftinn
þátt í störfum bandalagsins að
undanförnu í mótmælaskyni
gegn því, að de Gaulle telur
hlut Bandaríkjanna og Bret-
lands þar alltof stóran. De
Gaulle fer ekki dult með, að
hann vill verða óháður hinum
engilsaxnesku yfirráðum, eins
og hann er sagður orða það.
Hann vill því, að meginlands-
ríki Evrópu, þ.e. fyrst og
fremst ríkin, sem nú eru í Efna
hagsbandalagi Evrópu, talci
upp séristaka hernaðarsam-
vinnu, meira og minna óháða
AUantshafsbandalaginu. í því
sa.mbandi er hann sagður hafa
látið skína í það, að Frakkar
muni bráðlega geta látið Þjóð-
verja fá kjarnorkuvopn, ef
Bandaríkjamenn halda áfram
að neita fieim um þau.
Adenauer er hér talinn á allt
annarxi skoðun en de Gaulle.
Hann telur Vestur-Evrópu
nauðsynlegt að Bandaríkin séu
öflugur þátttakandi í vörnum
hennar. Því vill hann treysta
varnir innan Atlantshafsbanda-
lagsins. og tekur því þunglega
tillögum de Gaulle um sérstakt
varnarbandalag meginlandsríkj
mna í Vestur-Evrópu.
Þá virðist de Gaulle meira
mótfallinn þátttöku Bretlands
í Efnahagsbandalaginu en Ade
nauer, m.a. vegna tortryggninn-
ar í garð Engilsaxa.
ÞEIR Adenauer og de Gaulle
virðast hins vegar vera sam-
mála um viðhorfið til Rússa
og Berlínardeilunnar. Þar legg
ur de Gaulle áherzlu á, að vest
urveldin fari sér rólega og láti
ekki í Ijós nein merki þess, að
þau telji nauðsynlegt að hafa
hraðann á samningunum. Hann
virðist trúa því, að Vesturveld
in hafi tímann með sér í þess-
um efnum, ef svo mætti segja.
Þessa skoðun sína er hann tal-
inn byggja á því meðal annars,
að deilur Kínver'ja og Rússa
muni halda áfram að harðna og
það muni gera Rússa fúsari til
samvinnu við Vestur-Evrópu
en ella. Hann treystir því á að
samstarf Vesturveldanna og
Rússa muni batna, þótt slíkt
taki hins vegar sinn tíma, og
ekki megi gera sér vonir um
of sk.iótan bata í þeim efnum.
Að dómi de Gaulle mun vest-
ræn samvinna ná alla leið til
Úralfialla áður en langir tím-
ar líða, því að Rússar verði
neyddir til þess að koma aftur
til Evrópu. eins og hann orðar
bað, vegna ásðknar Kínverja og
annarra Asiuþjóða.
Reynslan mun á sínum tima
dæma um það, hvort de Gaulle
hefur rétt fyrir sér. En kannske
cru Rússar honum ekki svo
mjög ósammála, en nokkuð er
það, að þeir hafa deilt minna
á hann undanfarið en flesta
aðra Ieiðtoga Vesturveldanna.
Þeir hafa jafnvel lítið eða ekk-
ert gert til þess að torvelda
honum lausn Alsírdeilunnar.
Þ.Þ.