Tíminn - 21.02.1962, Qupperneq 14

Carl Shannon:
ÖRLAGA
þeir höfðu ekki leyfi Dveh við, en þrákelkni mín hvísl-
G’Pedes, og það höfðu þeir aði að mér að halda áfram.
vitanlega ekki. Eg gaut hornauga til þrífót
Ekki leið á löngu, þangað arins, smeygði mér fram hjá
til ég var kominn inn í skóg og hélt áfram í átt til Vesata.
inn, og nú fylgdi ég götunni, Hlébarði urraði inni í myrk
sem lá til Salata. Eg svipaðist viðnum til hægri.
um eftir götu, sem lægi til
norðurs, svo að ég þyrfti ekki 15. kafli.
að fara nærri þorpinu sjálfu. Mér rann kalt vatn milli
Þegar Dveh G’Pede og stríðs skinns og hörunds, er ég
menn hans komu með líkið, heyrði þetta urr. Eg hafði þó
hafði ég tekið eftir litlumj enga sérlega ástæða til að
götuslóða, er lá í átt til fjalls
ins. Mér var ekki vel kunn-
ugt um, hvar Vesata var, en
fannst þó enginn vafi á, að
ég hlyti að finna þorpið. Eft
ir því sem höfðinginn hafði;
sagt, skildist mér, að þaði
væri næsta þorp fyrir norðan I
Salata.
Það hlaut að vera auðþekkt vera órólegur. Þetta gat líka
á því, að þar bjó ekkert fólk. i verið aðvörun — ef til vill
Ekki gerði ég mér fulla grein hafði einhver innfæddur mað
fyrir, hvað ég byggist við að; ur orðig þess var, að ég braut
finna þar. En þeir, sem stol antilópulögin. Eg hikaði and
ig höfðu líkinu og flutt það artak, en dró því næst uppí
þangað, hlutu að hafa skilið skammbyssu mína og hélt á-j
eftir einhver verksummerki, fram. Hljóðið heyrðist ekk'i
20
sem ef til vill gátu orðið mér
að nokkru liði.
Tvisvar varð ég að troða
mér inn í runna, til þess að
svertingjar, sem um skóginn
fóru, yrðu mín ekki varir. Eg
slapp óséður í bæði skiptin.
Þegar ég kom að götuslóöan-
um, sem lá til norðurs, sneri
ég inn á hann. Það var næst-
um grobb, að kalla hann
götu. Hér var frumskógurinn
svo þéttur, að það var mikl-
um erfiðleikum bundið, að
troða sér gegnum hann.
Þegar ég hafði lagt að baki
svo sem tuttugu metra, gekk
ég fram á eins konar vegar-
tálma. Var hann þannig gerð
ur, að þrem spýtum var stung
Ið niður og bundnar saman í
efri enda með viðartrefjum,
þannig, ag þær mynduðu eins
konar þrlfót. Milli stanganna
var hengt upp höfuð af anti
lópu. Mér var mséta vel kunn
ugt um, hvað þetta þýddi.
Það merkti, að vegurinn var
lokaður öllum nema þeim ^ett
flokkum einum, sem þekktu
aftur. Gatan breikkaði nú, og
var svo að sjá, sem hún væri.
troðin af mörgum innbyggj-
um skógarins. Hér varð sýnu
brattlendara, og mér varð
Ijóst, að ég var kominn á leið
upp á hið helga fjall.
Eg mætti engum. Eftir um
það bil hálfrar stundar gang
kom ég allt í einu út úr skóg
inum, og sá þá hvar lítill hóp
ur kofa stóð á auðu svæði
skammt frá. Engan reyk sá
ég leggja frá neinum lcof-
anna. Þarna stóð ég í nokkr
ar mínútur og virti þorpið
fyrir mér til að vita, hvort ég
sæi nokkuð lífsmark. Hið
eina, sem ég sá kvikt, var
stóreflis ferfætla, blá og rauð,
sem hljóp með fram einum
kofanum,
Þarna voru sjö kofar, allir
með bambusdyr sínar bundn
ar aftur .Stóðu þrír hvorum
megin við stíginn, en hinn
sjöundi stóð beint framund-
an í fjarri enda hins auðuga
og yfirgefna þorps, og lá gat
an rakleiðis heim að dyrum
leyndardóm hins dinglandij hans.
antilópuhöfuðs. Reyndur | Mér sagði svo hugur um, að
frumskógafari myndi aldrei, þetta væri Vesata. Gekk ég
dirfast að virða slíka hindr-' nú heim að koíanum, sem
un að vettugi.
Það hafði oft komið fyrir,
að ég varð að taka á mig
langan krók, ef ég rakst á
slíka uppsetningu. Eg stóð
lengi og starði á þetta ein-
falda umferðamerki. Þarna
stóð í rauninni með skýrum
stöfum „allur akstur bannað
ur“. Þag var steinhljóð í skóg
inum, nema hvað nokkrir ap
ar örguðu í fjarska. Heilbrigð
skynsemi skipaði mér að snúa
stærstur var. Mér fannst bezt
fallig að byrja þar leitina.
Hurðin lét þegar undan,
er ég ýtti við henni. Eg beygði
mig tii þess, að missa ekki af
mér hitabeltish j álminn, og
staldraði við um stund, svo ég
vandist rökkrinu sem inni var
,„Það vera mjög heimskú
legt að koma hingað, herra
Leigh.“
Þetta var málrómur Múmú.
Eg hrökk við, eins og ég hefði
heyrt í draug. Þetta var all
stórt herbergi sem ég var
staddur í. Innst í kofanum
sat Múmú í stól. Ekki var
annað að sjá en við værum
alein, þó var mér ekki grun
laust um að einhver lægi á
hleri bakvið hurðina til hægri
handar henni. Eg óskaði þess
í hljóði, að ég væri staddur
meðal vina. En væri ég kom
inn í klípu,-reið á að sleppa
úr henni með sem hægustu
móti. .
„Hvers vegna segir þú það,1
Múmú? spurði ég og gekk tilj
hennar,
„Hvítum mönnum er bannað j
að koma á heilaga fjaU.“ j
Eg svaraði engu. Hún vissij
ag mér var sjálfum kunnugt |
um, að ég mátti ekki vera hér. j
„Hvers vegna kemur þú j
hingað, herra Leigh?“ spurði;
hún kuldalega.
„Til þess að tala við þig,
Múmú,“ skrökvaði ég. „Eg
verð að komast eftir ,e>inu I
atriði. Og þú sagðist skyldu
hjálpa mér.“
Það var steinhljóð í kofan
um. Eg þóttist heyra dauft
þrusk, líkt og einhver hreyfði
sig. Eg litaðist um, en það
var enginn hjá okkur.
„Hvað er það sem þú þarft
að vita, herra Leigh,“ spurði
Múmú.
Eg kunni ekki við hreiminn
í rödd hennar, en svaraði:
„Eg vil fá að vita, hver gaf
mér eitrið. Eg þarf að vita„
hver það var sem stal líki
Polletts.“ Eg brýndi raustina.
„Og ég vil fá að vita, hvernig
þú hefur komizt yfir ein
kennismerki Follets.“ Eg var
kominn á flugstíg með að
spyrja, hvers vegna hún hefði
logið að mér, þegar hún sagð
ist ekki hafa verið ástmey
Folletts en hvarf frá því af
eins konar nærgætni Eg hefði
eins vel mátt spyrja að því,
slíkt hefði öldungis gilt einu.
„Eg ekki vita hver gaf þér
eitur,“ ansaði hún áherzlu-
laust. „Eg segja ég hjálpa þér
af því hvíta fólkið halda þú
drepa Follett. Það halda hvíta
fólk ekki lengur.“
Mér hefði verið innan hand
ar, að segja henni að játning
Sets læknis væi;i fölsk, og
vinir Folletts hefðu mig grun
aðan, eins og fyrr. En mér
vannst ekki tími til þess, því
Múmú lyfti höndinni nokkr
ir hálfnaktir svertingjar
komu um báðar kofadyrnar.
Þeir gripu mig, áður en ég
fengi náð til skammbyssunn
ar. Það lenti í 'áflogum og
meðan á þeim stóð, varö mér
ljóst að ég átti hér ekki við
menn úr þorpi Dweh G’Fedes,
! heldnr framandi fólk, — úr
j mörgum ættflokkum, hélt ég
! b.elzt.
Eg vissi að þetta myndu
"era hlébarðamenn og barðist
! upp á líf og -dauða. Enginn
þeirra jafnaðist á við mig að
afli og vexti, enda tókst mér
að slá nokkra þeirra niður
Einum þessara ólukkans ná
Dómarðnn
(Framiiaid al 4 síðui
Hálffimmtugur bóndi, sem Ufði
í barnlausu hjónabandi, eign-
aðist barn með 15 ára gamaili
bróðurdóttur sinni ú Þýzka-
landi eru þeir ófullveðja, sem
ekki hafa náð 16 ára aldri),
Hraustur strákur fæddist, og
bóndinn og kona hans lofuðu
að ala hann upp. „Eg hef neu-
að að fallast á málsókn“, sagði
Schlegelberger. Þýzk móðir
myrti börn sín, annað var hálfs
fimmta árs og sinnisveikt, hitt
var tveggja og hálfs árr, krypp1-
ingur. — „Konan hefur liðið
svo mikið, að málsókn væri ó-
réttmæt”, sagði Schlegelberg-
er.
Þegar stríðið hafði staðið í
tvö ár kvartaði Hitler yfir því,
að dómstólarnir dæmdu ekki
nógu hart. Schlegelberger
sendi þá öllum dómstólum i
Þýzkalandi bréf, þar sem hann
sagði, að dómstólarnir skyldu
vera við því búnir að sæta á-
kúrum fyrir væga dóma. „En“,
skrifaði hann, „enginn dómari
þarf neitt að óttast, sem dæmir
samkvæmt beztu vitund af full
um skilningi á þörfum þýzku
þjóðarinnar í baráttunni fyrir
lífi hennar".
Lærði ekkert, iðrast einskis
Svona var „dómarinn í N'irn-
berg“. í Flensborg býr hann
hjá syni sínum, sem af öllum
er talinn vandaður maður. Son-
urinn er amtmaður í Flenz-
borg og tók 1. des. s.l. við fjár-
málaráðherraembættinu af
Schiiffer. Hann settist í sæii
þess manns, sem hefur verið
ákveðnasti andstæðingur föður
hans. Mál Schlegelberger's var
í höndum fjármálaráðherrans
Schaffers, en ekki mannsins
Schaffers. En til þess að stjórn
in í Slésvík-Holstein gæti hag-
nýtt sér fjármálahæfileika
Schlegelbergers yngri, án þess
að þurfa að svæfa málið gegn
föðúr hans fékk hún þá snjöllu
hugmynd, að fá innanríkisráðu-
neytinu málið í hendur.
Allir sjá, hver byi’ði þrózka
gamla mannsins hlýtur að hafa
verið syni hans. Og nú situr
karlinn í ráðherrabústað sonar
síns. Þessi maður hefur ekkert
lært á langri ævi og iðrast ekki
gerða sinna. Hann hefur aðeins
verið „hinn fullkomni embætt-
ismaður" í þjónustu stjómar
sinnar. Skiptir ekki máli, hvort
það var á keisaratímabilinu, í
tíð Weimarlýðveldisins eða á
valdaskeiði Hitlers.
Auðvitað hefur hann aldrei
verið flokksbundinn nazisti!
Það fullyrtu bæði hann, vinir
hans og ættingjar, þegar þeir
voru spurðir. En það er verst
fyrir Schlegelberger, að í
myndamöppu frá 1941 fann ég
ljósmynd af honum með haka-
krossinn í jakkakraganum. í
hringnum kringum krossinn
má með stækkunangleri lesa
nafn flokksins,1 svo að ekki
verður um villzt.
Aðalvitnið í réttar-
höldunum
— Já, við höfum nóg af þeim
þessum í Þýzkalandi. Schlegel-
berger er ekki sé eini.
Heinrich Linauier dálítið bit
ur, þegar hann ræðir um, hve
fljótt böðlarnir gleymdust
þeim, sem byggja Þýzkaland í
dag. Sjálfur er hann ekki bú-
inn að glevma þeim, og líf hans
á meðan Hitler var við völd,
var þannig, að nú er hann eitt
aðalvitnið gegn stríðsglæpa-
mönnunum. Hann er 79 ára og
hefur verið verzlunarmaður og
leikhúsmaður. Hann hefur ver-
ið flokksbundinn jafnaðarmað-
ur í 60 ár, og 1935 hafði hann
hug til að segja sannleikann
um þinghúsbrunann. Hitler
kom honum í fangelsi og þar
dúsaði hann í tvö ár. Þegar
hann slapp út 1937, fór hann
til íslands með konu sinni, og
þegar hann sneri heim eftir 2
ár, hugðust þau fara til dóttur
sinnar í Ameríku. En þá brauzt
stríðið út, hann var handtekinn
og sendur í fangabúðirnar í
Sachsenhausen, þar sem hann
sat til stríðsloka. — Nú harma
margir gamlir nazistar, að gas
ið varð mér ekki að bráð. En
ég er lifandi.
Bormann er á lífi
Heinrich Linau hefur borið
vitni gegn mörgum háttsettum
nazistaforkólfum, Fylgifiskarn-
ir, — látið þá sleppa — segir
hann. En fjöldamorðingjarnir
skulu fá að kenna á því. Og
hann hefur sannarlega gert sitt
til þess, að þeir sleppi ekki.
Það var hann, sem kom upp
um höfuðpaurinn í Auschwitz.
Og Bormann, sem hann sá i
lestinni milli Neumiinster og
Flensborgar árið 1945, er enn
á lífi. Það er hann viss um. —
„Hann er hér í Þýzkalandi, i
Slésvík-Holstein. Það er örugg-
asti felustaður gamalla nazista
nú orðið“.
Linau telur Schlegelberger
hiklaust meðal þeirra, sem
mest hafa á samvizkunni og ó-
hætt er að fletta rækilega of-
an af, þegar Heyde-málið verð-
ur tekið fyrir einhvern tíma
í vor. Heyde var maðurinn, sem
skipulagði fjöldamorðin á „ó-
nytjungunum" í „Þriðja rík-
inu. Þar til fyrir tveimur árum
bjó hanrF í Flensborg undir
náfninu „doktor Swade“. —
Hann var í miklu áliti sem geð-
læknir, en starf hans var m. a.
að ákveða eftirlaun þeirra, sem
nazistum tókst ekki að farga.
Hann hefur t. d. ákveðið, hvað
Linau á að fá. Á fáum árum
krækti þessi höfðingi sér í 300.
000 krónur heiðurslaun. Það
voru margir háttsettir embætt-
ismenn, sem vissu, hver hann
var, og þegar prófessor einn í
Wiirzburg fletti ofan af honum
í október 1959, höfðu ýmsir
valdamenn í Flensborg ástæðu
til að skjálfa. En það gerðist
ekki neitt. Einn missti eftir-
launin, annar fékk 10% kaup-
lækkun, og samt sem áður sitja
þeir í stólnum sínum, eins og
ekkert hafi í skorizt.
Vitna þeir hvor gegn
öðrum?
í tvö ár hefur Heyde-Swade
gert allt, sem hann hefur getað
til að tefja fyrir málsrannsókn-
inni, en í vor kemur hann fyr-
ir rétt. Þá væri furðulegt, éf
Schlegelberger slyppi. Heyde
hefur nefnilega varið sig með
því, að þegar hann lagði áætl-
un sína um fjöldamorðin fyrir
þing helztu lögspekinga Þriðja
ríkisins í Berlín 1942, var
Schlegelberger þingforseti. Og
enginn mótmælti, allir þögðu
En þegar um það er að ræðto,
hvort gamlir nazistar eigi að
fá eftirlaun eða ekki, mun dóm
arinn í Niirnberg ekki þegja.
Hann vill hafa þau 2894 ipörk,
sem þýzk yfirvöld dæmdu hon-
um einu sinni. Sömu yfirvöld-
in, sem dæma þeim hetjum sem
börðust af heiðarleik gegn naz-
istum, eins og Heinrich Linau,
527 mörk í eftirlaun. —
Anne Marie RSdström.
m
TÍMINN, miðvikudagin>-. 21. febrúr 1963