Tíminn - 03.03.1962, Blaðsíða 7

Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Tómas Árnason. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson. Auglýs-
ingastjóri: Egill Bjarnason. Ritstjórnarskrifstofur í Edduhúsinu;
afgreiðsla, auglýsingar og aðrar skrifstofur í Bankastræti 7.
Símar: 18300—18305. Auglýsingasími 19523. Afgreiðsiusími
12323. Áskriftargj. kr. 55 á mán, innanl. í lausasölu kr, 3 eint,
— Prentsmiðjan Edda h.f. —
Nýjar sannanir
ÞaS kemur alltaf betur og betur í ljós, að gengislækk-
unin, sem ríkisstjórnin framkvæmdi á síðastl. sumri, var
með öllu óþörf. Stöðugt eru að koma í dagsljósið nýjar
upplýsingar, sem staðfesta þetta.
Slíkar upplýsingar koma t. d. fram í yfirlitsgrein um
sjávarútveginn 1961, sem Davíð Ölafsson fiskimálastjóri
birtir í Mbl. í fyrradag, og reynir þó Davíð að breiða
yfir þær eftir því, sem hann megnar, enda einn dyggasti
þjónn ríkisstjórnarinnar.
Snemma í grein sinni farast Davíð þannig orð:
„Þróun verðlags á sjávarafurðum á árinu 1961 var
yfirleitt fremur hagstæð."
Síðar í greininni farast Davíð orð á þessa leið:
„Samkvæmt þessari áætlun hefur aukning heildar-
aflans (þ. e. á árinu 1961) numið 23% frá árinu áður
og var aflinn nú meiri en hann hefur nokkru sinni
verið áður á einu ári. Næst komst árið 1951, en þó var
aflinn nú um 12% meiri en þá var."
Þessar upplýsingar Davíðs sanna bezt, hve óþörf
gengislækkunin var. Bæði vora aflabrögð miklu betri
1961 en 1960, þegar togararnir eru undanskildir, og verð-
lag yfirleitt hagstæðara. Þess vegna mæltu ekki nein heil-
brigð rök með því, að hin hóflega kauphækkun, sem
samið var um síðastl. sumar, yrði strax tekin aftur með
ástæðulausu gengisfalli.
\ Gengisfellingin var ekki byggð á efnahagslegum rök-
semdum. Frá því sjónarmiði var hún algerlega óþörf.
Hún var hefndarr^ðstöfun ríkisstjórnar, sem hafði
beðið réttmætan ósigur, og hugðist jafnframt gera launa-
stéttirnar hræddar og undirgefnar.
Þar mun ríkisstjórninni hins vegar skjátlast. Þess
vegna er það bezt fyrir ríkisstjórnina og alla aðila, að
hún sjái að sér í tíma og bæti fyrir brot sitt. Það getur
ríkisstjórnin bezt gert með því að fallast á þær hóflegu
kröfur, sem stjórn Alþýðusambands íslands hefur borið
fram og fela í sér verulegar kjarabætur, án verulegra
kauphækkana og án þess að til verkfalla þurfi að koma.
Stjórnin má ekki ofmetnast og halda að hún geti lengi
þrjóskazt við að gera rétt, þótt henni hafi tekizt um
stund að villa um fyrir mönnum í sambandi við stjórnar-
kjör í verkalýðsfélögunum.
Gjaldmiðillinn
Það er keppikefli allra heilbrigðra ríkisstjórna, hvort
heldur sem þær hallast til hægri eða vinstri, að reyna
eftir ýtrasta megni að trey§ta verðgildi gjaldmiðilsins.
Traustleikí gjaldmiðilsins er framar Öðru traustust undir-
staða heilbrigðs fjármálalífs og framfara.
Núverandi ríkisstjórn íslands er á öðru máli. Hún
teíur það engu máli skipta, þótt gjaldmiðillinn sé felldur
í verði á fárra mánaða fresti. Hún lækkaði gengi krón-
unnar langt úr hófi fram á árinu 1960. Hún felldi krón-
una aftur á síðastl. ári algerlega að ástæðulausu.
Og þetta' heitir viðreisn á máli iiennar og ráðunauta
hennar.
Vissulega á ekkert síður skylt við viðreisn en sifelldar
verðfellingar gjaldmiðilsins. Þetta gildir þó alveg sér-
staklega, þegar slíkt er gert að ástæðulausu.
Ef litið er til þeirra landa, þar senr mest raunveruleg
viðreisn hefur átt sér stað seinustu árin, þá er stöðugt
verðgildi gjaldmiðilsins eitt höfuðeinkenni á fjárhagskerfi
þeirra. Halda menn kannske að Þjóðverjar hefðu rétt eins
fljótt úr kútnum og raun hefur orðið á, ef þar hefði við-
gengizt að fella markið tvisvar á ÍVÍ- ári?
Víðförull tengdasonur Krustjoffs
Aleksej Adzjubej hefur reynzt Rússum góður fullfrúi
í tíð Stalins var það mjög fá-
títt, að rússneskir stjórnmála-
menn ferSuSust til annarra
landa. Þetta hefur tekið miklum
breytingum siðustu árin. Sjálfur
hefur Krustjoff helmsótt mörg
lönd. Enginn rússneskur stjórn-
málamaður hefur þó verið meira
á ferð og flugi seínustu mánuð-
ina en Adzjubej, tengdasonur
Krustjoffs. í siðastl. mánuði
heimsótti hann m.a. Brazilíu og
Mexico, ásamt konu slnni, og
komu þau við i Washington, þar
sem þau sátu hádegisverðarboð
Kennedys forseta. í eftirfarandi
grein, sem nýlega birtist i Poli-
tiken, ræðir danski blaðamaður-
inn Henning Nystad, um Adzju-
bej:
ÞAÐ VAKTI alheimsathygli
þegar Aleksej Adzjubej, tengda
sonur Krustjoffs, átti viðtal við
Kennedy forseta í nóvember
U vetur. Blöð hvarvetna um
heim birtu á forsíðum sínum
frásagnir af viðtalinu og í
Moskvu stóðu félagarnir í bið-
röðum til þess að ná í eintök
af Izvestia.
Og nú hefur Adzjubej aftur
gist Hvíta húsið. Bæði Ameríku
menn og Rússar leiða enn get-
um að tilgangi ferðarinnar og
afleiðingum, engu síður en for-
vitnir menn meðal annarra
þjóða. Er þessi kunni ferða-
langur þarna sem venjulegur
blaðamaður, eða er hann send
ur í einhverjum stjórnmálaer-
induiti?...
.^.i.Hið^SÍýara þykir óneitanlega
sennilégra, en sé það rétt, þá
hlýtur önnur spurning að
skjóta upp kollinum: Hver er
tilgangurinn með þeirri persónu
legu snertin.gu forvígismanna
þjóðanna, sem nú tíðkast svo
mjög? Er ef til vill úrlit fyrir
eitthvað lægri spennu en áður?
Úr þessu verður ekki leyst
að sinni, en fyrirbærið Adzju-
bej er vel þess virði að það sé
athugað nánar. Hann er annað
og meira en tengdasonur tengda
föður síns, — í niðrandi merk-
ingu.
ALEKSEJ ADZJUBEJ er
fæddur í Samarkand, bæ goð-
sagnanna, gamalkunnum við-
komustað ferðamannalestanna
á leið þeirra um Mið-Asíu, þar
sem allt angar af myrru. Ilann
var í æsku rauðbirkinn á litar-
hátt, ljóshærður og norrænn á
yfirbragð. Hann var því næsta
lítið austurlenzkur í útliti.
Enn í dag er þessi 37 ára
gamli ritstjóri vestræijastur
forvígismanna Sovétríkjanna.
Iíann flækist um í heimi kapí
talistanna án þess að ofurselja
marxismann sinn. Það olli
miklu angri í Kreml, þegar
hann sást við jólamessu í Frúar
kirkjunni í París, ásamt konu
sinni, Rada. Einn síns liðs hef-
ur hann heimsótt nektaxsýn-
ingu í San Remó í Bandaríkj-
unum. í frásögn sinni frá þeirri
Sódómu lét hann ekki undir
höfuð leggjast að aumkva hinar
nöktu dömur, en bætti við í ein
laegni: „ . . . þær eru mjög fall
egar------“
Adzjubej kann vel að meta
kosti ítalskra og brezkra
„sport“-bíla, og hann er góður
viðskiptavinur hinna kunnustu
klæðskera og sannur sælkeri.
ÉG HEF kynnzt honum sem
samkvæmismanni og ræðu-
manni á fámennri blaðamanna-
samkomu í Varsjá. Pólverjar
og Frakkar hafa orð á sér fyrir
látbragðslist við ræðuflutning,
en þeir hurfu í skuggann vegna
feikilegrar tækni Rússans. —
Hann var eini ræðumaðurinn,
sem reis á fætur til að flytja
ræðu. sína, baðaði út höndun-
um, hristi hárið niður í augu,
þrumaði og raulaði á víxl, hló
eða kreisti fram tár í augna-
krókana og kom jafnvel skráp-
þurrum Bretum til að láta und
an.
Túlkarnir höfðu alls ekki und
an, en daginn eftir fengum við
að sjá aðalefni ræðunnar og
hún var algerlega laus við hin-
ar verstu áróðursupphrópanir.
Þegar alvaran var um garð
gengin hópuðumst við saman
umhverfis borðin, sem kynntu
pólska matgerðarlist, og þá ját
aði Adzubej sult sinn:
„Hvenær kemur aðalréltur-
inn?“ spurði hann áhyggjufull-
ur, þegar verið var að byrja
á lystaukandi forréttinum.
BAK VIÐ leikaragrímu Adzju
bej býr iðjusamur veruleiki. —
Þegar lokið var herskyldunni
í stríðinu fór hann í blaða-
mannaháskólann og hóf brátt
að æfa sig í blaði ungkommún-
ista, „Komsomolskaja Pravda“.
Meðan á námi stóð gekk hann
að eiga dóttur Krustjoffs, Rada,
sem þá stundaði líffræðinám.
Þau eiga nú þrjá sonu, þriggja
til níu ára.
Hinn ungi blaðamaður hækk
aði brátt í tign. Hann var val-
inn í stjórn ungkommúnistana
og gegndi starfi sem aðalrit-
stjóri blaðs þeirra. Á þremur
árum tókst honum að tvöfalda
eintakafjöldann, þ.e. úr hálfri
annarri milljón í þrjár millj.
1959 hætti Adzjubej í ung-
kommúnistaráðinu og lét af
starfi við blað þeirra um leið.
Þá gerðist hann aðalritstjóri
Izvestia, málgagns ríkisstjórnar
innar, og á svipstundu gjörbylti
þessi nýi húsbóndi öllu, við
þetta þrautleiðinlega málgagn. ,
Hann hóf að myndskreyta blað
ið, stækkaði fyrirsagnir stór-
lega, birti Ijósmyndir af Ginu
Lollobrigidu og rússn-eskum
fegurðardísum, lét skrifa ýmis
legt efni, sem snerti heimili
og fjölskyldulíf og léði gjarna
rúm allbiturri gagnrýni á starf
semi ríkisins og flokksins. í
Moskvu gætti bæði undrunar
og gremja yfir þessari vorleys
ingu í blaðamennskunni. En
sala blaðsins margfaldaðist.
Lesendurnir fengu nú alltaf
öðru hvoru fréttir handan fyrir
járntjald. Aðalritstjórinn flaug
til útlanda og sendi þaðan
greinar heim, sem hann lét
birta undir fullu nafni. Það var
einnig alger nýjung í blaða-
mennsku í Sovétríkjunum.
ADZJUBEJ er vafalaust ein-
lægur stuðningsmaður sam-
komulags milli þjóða kapítalis
mans og sósíalisrnans. Honum
er fullkomlega ljóst, að andstæð
ingar hans í Moskvu kveða upp
þunga dóma yfir ferðum hans,
Krustjoffs 0g Mikojans til vest
urlanda, en hann er svo sannar
lega fær um að svara fyrir sig.
Á 22. flokksþinginu haustið
1961 sagði hann m.a.:
„ — — Einangrun er auð-
veld,( samskipti við aðrar þjóð-
ir eru erfiðari, en það eru ein-
mitt samskiptin, sem þjóð vor
þarfnast. Og hvað sem líður róg
burði um „játningar" og allt
þess háttar, þá er bezta svarið
við honum einmitt fólgið í hin
um mörgu yfirlýsingum — bæði
vina vorra og óvina — um að
Sovétríkin séu stöðugt að vinna
á, einkum vegna utanferða
stjórnraálamanna vorra og
flokksleiðtoga.-----
— — Það er auðvitað hæg-
ira að sitja heima í skrifstofu
sinni, snúa hnattlíkaninu fyrir
framan sig og ákveða á því þró
un heimsmálanna, — en þá leið
hefur flokkurinn ekki farið og
mun ekki fara-------“
Tengdasonur Krustjoffs og
skoðanabræður hans eru fylg-
andi því, að Sovétríkin og vest
rænar þjóðir lifi saman í fiiði.
Þess vegna er rétt að hlusta á
þá, þrátt fyrir alla hugsjóna-
lega tortryggni.
T í M I N N, laugardagur 3. marz 1962.