Tíminn - 06.03.1962, Blaðsíða 9
Frú Ingibjörg Ól5*H*ttir er
í stjórn Hjúkrunarfélags ís-
lands. Hún hóf nám í barna-
hjúkrun á Dronning Louises
Börnehospital í Kaupmanna-
höfn árið 1949 og lauk þar
prófi nokkru áður en eigin-
maður hennar lauk verkfræði-
prófi.
Þá fluttust þau heim til íslands
og Ingibj-örg sótti um inngöngu
í Hjúkrunarskólann. Þar gekk
hún inn í annars árs námskeið og
var það með hliðsjón af námi
hennar í Danmörku. Hjúkrunar-
prófi lauk hún haustið 1953 og
fékk þá einnig viðurfkenningu
sem sérmenntuð í barnahjúkrun.
— Hvers vegna námuð þér
fyrst í Kaupmannahöfn?
— Því réð einkuim tvennt Éftir
stúdentspróf var ég orðin leið á
eintómu bóknámi og vildi komast
í eitthvað, sem væri lífrænna, og
svo langaði mig til að komast til
útlanda. Eftir á er ég mjög ánægð
með þessa námstilhögun og tel
mig hafa haft af henni gott gagn.
— Hélduð þér áfram störfum
að námi loknu?
— Eiginlega bjóst ég ekki við
að sinna hjúkrun eftir að prófinu
var lokið, enda fæddist dóttir
okkar skömmu síðar. Samt varð
það úr, að árið 1956 fór ég að
vinna á Hvítabandinu og síðar á
Landsspítalanum. Þegar barna-
deildin tók til starfa þar árið
1957, réðst ég þangað og vann þar
í tæp tvö ár. Þá byrjuðum við að
byggja og til þess að eiga hægara
með að vinna fulla vakt, réðst
Okkur vaniar allfaf hjúkrunarkonur — og þegar sjúkrarúmum ffölgar
sfórlega á næstunni meó nýjvm sjúkrahúshyggingum, veróur sú v'Mim
enn tilfinnanlegri. — Hvernig á úr að bæta? — Hér ræðir frú Sigríöur
Thorlacius þessi vandamál og kjaramál hjúkrunarkvenna vif formann
hjúkrunarkvennafélagsins og þriár alrar, glftar hiúkrun-arkonur, sem
vinna úti. Og brýnustu verkefnin eru: AÓ stækka hjúkruiíarkvðRiarkól-
ann, bæta launakjörin og sfarfsskilyröð, koma á há fvakfakerfi fyrir
þær, sem hafa fyrir börnum og heimlli a® siá, en yii'a hó e»n mma að
hjúkrun, koma upp barnagæzlu á starfstíma hiökrnnarkvepra — og yf-
irleitf aö meta þessi sérstöku og brýnu þfóöfélagsftörf al vorö'ieikum. —
Við skulum heyra, hvað nokkrar hjúkrúnarko^ur, som vwm að hjúkr-
un hluta úr ári eða degi, eða hafa horfið að öðrum sförfEim, seg'a.
atbeina, að ein starfsmannaíbúð-
in var gerð að barnaheimili og
þangað fengnar fóstrur til að ann
ast börn starfsmanna. Hjúkrunar-
starf á sjúkrahúsi eins og Kleppi
er mjög erfitt og ég er viss um,
að barnaheimilið hefur laðað þang
ag margar hjúkrunarkonur, sem
ið 1960 fór ég svo aftur að vinna
á barnadeild Landsspítalans. enda
var þá farið að gefa hjúkrunar-
konum kost á að taka hálfar vakt
ir. SL sumar vann ég að vísu
fulla vakt í þrjá mánuði, því að
þá var engar hjúkrunarkonur að
fá til afleysinga.
Ingibjörg Úiafsdóttir:
rJauðsyn að fá jbær
giftu aftur í starfið
ég að Kleppi, því að þar var búið i annars hefðu ekki treyst sér til i — Hvernig hefur vinnutímanum
að koma upp barnaheimili. i að starfa þar. I verig háttað á hálfu vöktunum?
— Hver átti frumkvæðið að Á Kleppi hætti ég snemma árs i — Eg hef unnið á móti annarri
því? ; 1959 og vann ekki utan heimilis! giftri hjúkrunarkonu, aðra vikuna
— Yfirhjúkrunarkona Klepps- um sumarið, enda vorum við þá frá kl. 8—12 f.h., en hina frá kl.
spítalans. Það var fyrir hennar að vinna að íhúð okkar. Um haust 15—19 e.h., þannig, að við til
samans skilum dagsverki einnar
hjúkrunarkonu, (heilli vakt)
En það getur líka verið ágætt
að hafa það eins og ég veit, að
gert hefur verig á Hvítabandinu,
að vinna aðra hvora viku frá kl.
14—22. Hvaða háttur, sem kann
að vera hafður á með skiptar vakt
ir, þá er ég því mjög meðmælt,
Frú Þorbjörg Andrésdóttir
annast heimili og þrjú börn og
vinnur við hjúkrun hluta af
árinu.
— Hvenær útskrifuðuzt þér af
Hjúkrunarskólanum, frú Þorbjörg?
— Árig 1947. Næstu fjögur árin
vann ég samfellt að hjúkrun, en
þá gifti ég mig og ég geri svo sem
ráð fyrir, að hefði fjárhagur og
aðrar ástæður leyft það, hefði ég
þá horfið frá hjúkrunarstörfum að
mestu eða öllu leyti. En maðurinn
minn varð berklaveikur og fór á
Vífilsstaðahæli og þá varð ég auð-
vitað að vinna eftir því, sem ég
gat.! Þá réðst ég að Kleppjáms-
reykjahæii og hafði með mér son
minn á fyrsta ári. Þar vann ég í
tæpt ár og því aðeins var mér það
mögulegt, að forstöðukona hælis-
ins og annað starfsfólk var frábær
lega hjálpsamt og elskulegt og
drengurinn rólegur og hraustur.
Næst vann ég á Kleppi og kom þá
drengnum ýmizt í gæzlu hjá venzla
fólki og vinum, eða hafði hann inp
frá hjá (mér. Þá var ekki farið að
koma á barnagæzlu fyrir hjúkrun-
arlið stofnunarinnar, eins og nú
er gert. Ég er viss um, að Klepps-
spítalinn hefur fengið margar
hjúkrunarkonur til starfa vegna
þeirra hlunninda og þær, sem ég
þekki, eru ákaflega ánægðar yfir
að fá þannig bætta aðstöðu til að
starfa að hjúkrun.
— Hafið þér alltaf unnið fullar
vaktir?
— Nei, um tíma tók ég hálfa
\akt á Bæjarspítalanum, en 5—6
mánuði tók ég aðeins næturvaktir,
því að þá átti ég ungbarn, og ef
maður fer að kosta heimilishjálp,
þá verður sizt hagna^ur af að vinna
úti fyrir hjúkrunarkvennalaun. En
svo fórum við að byggja og það
má heita óframkvæmanlegt að
cignast sómasamlega íbð, ef ekki
er öðru til að dreifa en launum
eins ríkisstarfsmanns. Þá fór ég
að vinna fulla vakt á Landsspítal-
anum. Ég er ekki að segja, að það
sé neitt til fyiirmyndar, að þriggja
barna móðir vinni utan heimilis,
en það er margt, sem verður að
vega og meta. Á að leggja áherzlu
á að geta veitt börnunum og sjálf-
um sér að búa í góðu húsnæði,
hafa ráð á að kosta þau til auka-
náms, svo sem tónlistarnáms, eða
á fyrst og fremst að binda sig
við það, að vera heima til að hugsa
um börnin? íbúðina hefðum við
ekki getað eignazt, nema með því
að ég ynni svona mikið úti, og
meðan börnin voru minni, hafði
ég telpu til að líta eftir þeim þann
tíma, sem hvorugt okkar hjónanna
var viðlátið. Við erum svo heppin,
að sambýlisfólk okkar er með af-
brigðum elskulegt og við höfum
alltaf getað treyst því, ef eitthvað
kæmi fyrir, þá væru þaðan ótal
hendur á lofti til aðstoðar. Þess
vegna hef ég getað verið öruggari
um börnin, þá tíma, sem ég er að
heiman.
— Ætlið þér að halda áfram
hjúkrunarstarfi?
— Það hugsa ég mér, svo fram-
vera alvég^’éi'ma yfir veturinn,
þegar nauðsynlegt er að sinna
börnunum mest, hjálpa þeim við
| skólanámið og annað.
— Hvað um launakjörin?
— Ég er búin að starfa svo lengi,
að ég fæ sæmileg laun, en ég veit
! til þess, að t. d. nýútskrifaðar
hjúkr.konur segja, að það borgi
sig alls ekki fyrir þær að taka
liálfar vaktir með heimilishaldi,
því að aldrei er svo, að heimilis-
reksturinn verði ekki eitthvað dýr-
ari í fjarvist húsmóður.
— Finnst yður ekki hjúkrunar-
menntun vera góð og notadrjúg
mcnntun fyrir konur?
— Það hefur mér reynzt og ég
| er því mjög fylgjandi, að allar
i stúlkur afli sér einhverrar þeirrar |||
| menntunar, sem tryggir þeim, að §f|
þær geti unnið fyrir sér, því að 1||
enginn veit, hvað fyrir kann að
| koma og það er mikið öryggi í að
kunna starf, sem alltaf veitir at- ;
vinnumöguieika.
En hitt vil ég endurtaka, að ég
tel ekki til neinnar fyrirmyndar ;
að hafa þann hátt á, sem ég hef
gert og ég er ekki sjálf dómbær . .... . . , .....
um, hvort ég hef leyst hjúkrunar- POrD]Or§I AllCarGSCaOlllV' S
Vinnur hálft árið að hjúkrun
— samhliða heimilissförfum
arlega sem þrek og heilsa leyfir.
Enda er það leikur einn nú, þegar
börnin eru orðin þetta stór. Eg
myndi sakna þess mjög, að hætta
alveg við hjúkrun og það er þægi-
legra að vinna hluta hvers árs en
hætta alveg í lengri tíma. Eg vil
helzt geta haldið áfram eins og
ég hef gert þessi siðustu ár, að
vinna úti 6—7 mánuði ársins, en
og húsmóðurstörfin svo af hendi,
að sæmilegt megi kallast. Um
launakjör hjúkrunarkvenna vil ég
fátt segja. en það vitum við allar,
að naumast ræður sig unglings-
stúlka til óbreyttra skrifstofu-
starfa svo, að hún fái ekki meiri
laun en hjúkrunarkona fær að
námi loknu.
—0—
] Hvað sem frú Þorbjörg segir
sjálf um nvernig hún ræki húsmóð-
urstörf sín, þá fer það ekki fram
hjá gestsaugunum, að heimilið er
ákaflega vistlegt og hreinlæti skín
: úr hverjum krók og kima En
hvort hún situr oft iðjulaus, getur
. hver og einn gert sér i hugarlund,
sem les þetta viðtal.
ag þær séu leyfgar og sýnist raun
ar brágnauðsynlegt, eins og nú
er málum háttað, að bjóða þær,
einmitt til þess að fá giftar hjúkr-
unarkonur til starfa!
— Er það fyrst og fremst
vegna launanna sem þér hafið
haldið áfram að lijukra, þrátt fyr-
ir það. að þér eigið átta ára
gamla dóttur og kornungan son?
— Nei, það er ekki eftir svo
miklu að sækjast i launum, en
þetta er starf. sem enginn endist
til að sinna, nema hann hafi af
því ánægju. Margar húsmæður.
sem ekki hafa stærri heimili en
ég, leyfa sér að taka sér frí frá
heimilisstörfum einhvern hluta
dagsins og ég hef meiri ánægju af
að eyða þeim tíma. sem ég get
verið að heiman, vig það að
hjúkra uppi á barnadeild, heldur
en að gera eitthvað annað — eða
fara í saumaklúbb Eg hef svo
sem stundum látið mér detta í
hug að fá mér annað starf, en
þegar að á ag herga. fæ ég mig
ekki til þess ag siTina ögru. Svo
er annað Ef mér dytti i hug að
vinna meira að hjúkrun, þegar
börnin eru orðin stór, þá yrði
miklu erfiðara að taka upp þráð-
inn, ef maður slitnaði alveg úr
tengslum vig starfig um lengri
tíma. ^
— í gamla da"a heyrðust stund
um raddir um, að hjúkrun væri
svo göfufft starf, að þær konur.
sem stunduðii það. ættu ekki að
horfa til launa, — Eimir enn eft-
ir af þeim hugsunarhætti?
— Stundum hvarflar þag að
manni En það er afstaða, sem
ekki stenzt í nútímanum Ungu
stúlkurnar. sem nú gerast hjúkr-
unarkonur. vilja njióta svinaðra
lífskjara og aðrar jafnöldrur
þeirra Starfið er þjóðfélagsleg
nauðsyn og hvi skyldi það ekki •
launað í hlutfalli við gildi þess?
Þó að ánægjan, sem það veitir.
sé mikil, þá er það líka erfitt og
"slítandi og það eru ekki margar
hjúkrunarkonur. sem hafa þrek
til þess að starfa lengur en til
sextugs
— Hvaða leiðir sýnast yður
helzt færar, til að draga úr skorti
á lærðum hjúkrunarkomim?
— Eins og áður hefur verið tek
-ið fram, þá er ekki hægt að
mennta fleiri hjúkrunarkonur í
senn en nú er gert ár hvert,
vegna þess hve húsrými Hjúkr-
unarskólans er takmarkað. Þang-
að koma stúlkur á aldrinum 18—
30 ára, sem er aðalgiftingaraldur-
inn og því er eðlilegt, að marg-
ar hverfi frá störfum um það bil
sem náminu er lokið. Sá fjöldi,
sem kemst að til náms er ekki
nægilega mikill til þess. að alltaf
séu til ógiftar hjúkrunarkonur í
allar stöður Er því sjálfsagt að
gera allt. sem hægt er til þess
að fá þær giftu aftur inn í starf-
ið með því að bjóða þeim eins
aðgengileg vinnuskilvrði og fram-
ast er unnt og þar á meðai eru
hálfu vaktirnar þýðingarmiklar
Þá má heldur ekki ganga fram
hjá launakjörunum. bæði á náms
árunum og síðar.
Eg get sagt fyrir mig og veit,
(Framh. á 13 siðu i
TÍMINN, þriðjudaginn 6. marz 1962
9