Tíminn - 18.10.1962, Blaðsíða 6

TÓMAS KARLSSON RITAR
Landbúnaðarráðherra ræður
bændum frá að rækta korn
t umræðum um korn-
ræktarmál á Alþingi í gær
gaf Ingólfur Jónsson land
búnaAarráðherra þá at-
hyglisverðu yfirlýsingu,
að hann teldi rangt að
hvetja bændur til korn-
ræktar meðan kornrækt-
in „væri enn á tilrauna-
stigic eins og ráðherrann
komst að orSi.
Karl GuSjónsson mælti í sam-
einuðu þingi fyrir tillögu til þings
ályktunar, er hann flytur ásamt
þeim Halldóri Ásgrimssyni, Birni
Fr. Björnssyni og Ágústi Þorvalds
syni um aðstöðujöfnun innlendr-
ar kornframleið'slu við innflutning
korns frá útlöndum. Kveður til-
lagan á um að ríkisstjórnin lá.ti
greiða verðbætur á íslenzkt korn
til jafns viö niðurgreiðslur á inn-
fluttu korni.
Karl sagði, að nú hefðu bænd-
ur almennt víð'a á landinu hafið
kornrækt, að segja mætti, að hún
væri komin af tilraunastigi og
mætti ætla að hún myndi ryðja
sér mjög til rúms hér á næstu ár-
um, ef henni yrðu búin eðlileg
skilyrði. En eins og nú er málurh
háttað um verðlag á kornvöru get-
ur hins vegar tæplega orðið um
mikla aukningu kornræktar að
ræða, þótt vaxtarmöguleikar henn
ar að öðru leyti væru hinir beztu.
Erlent korn á íslenzkum markaði
er greitt niður sem svarar 18,61%
af fob-verði. Hér er um verndar-
toll á erlendri vöru gegn innlendri
vöru að ræða, því að erlenda var-
an er seld undir eðlilegu verði
hennar sem niðurgreiðslunni nem
ur en íslenzka kornið nýtur engra
sambærilegra verðbóta.
Tillaga sama efnis hefur á tveim
ur síðustu þingum verið lögð fram
aí sömu flutningsmönnum, en
ekki náð fram að ganga. Ríkis-
stjórnin hefur haft þetta mál í
hendi sér, því að hún hefur heim-
iid til að ákveða slíkar niðurgreiðsl
ur og hér er farið fram á, en hún
hefur ekki gert það. Flestir virð-
ast sammála um það bæði innan
þings og utan að hér sé um eðli-
lega ráðstöfun að ræða og vonandi
líður ekki þriðja þingið án þess að'
Alþingi taki afstöðu til þessa máls.
Ingólfur Jónsson landbúnaðar-
ráðherra tók næstur til máls. Á-
taldi hann flutningsmann fyrir að
halda því fram, ag íslenzk korn-
rækt væri kom-
in af tilrauna-
stigi og gæti orð-
ið almenn. Rík-
isstjórnin og At-
vinnudeild há-
skólans vinnur
að tilraunum í
kornrækt og vís-
indamenn telja
nauðsynlegt að
rækta sérstakt
afbrigðj fyrir íslenzkar aðstæður.
Það muni reynast kleift og ekki
taka mjög mörg ár. Þær uppbæt-
SILDARLEITÍNA ÞARF
AÐ AUKA STÓRLEGA

Jón Skaftasoin mælti í
gær fyrir tillögu til þings-
ályktunar, er hann flytur
í sameinuðu þingi ásamt
Eysteini Jónssyni og Ólafi
Jóhannssyni. Tillaga þessi
P kveður á um a3 ríkisstjórn
^ in geri ráðstafanir til þess,
að síldarleit eigi sér stað
allan ársins hring allt um-
hverfis landið.
Jón Skaftason minnti á, að hann
flutti í fyrra ásamt Eysteini
Jónssyni og Ólafi Jóhannessyni
tillögu um að síldarleitarskip-
um yrði fjölgað í þrjú á sumar
síldveiðum. Þessi tillaga dagaði
uppi, en þó varð að ráði að
fjölga síldarleitarskipum í þrjú
og í sumar gaf síldarleitin mjög
góða raun undir ötulli forustu
Jakobs Jakobssonar. í viðtali
Mbl. við einn af aflakóngunum
á vertíðinni sagði hann, að hann
áliti að þakka mætti síldarleit-
inni allt að helmingi aflans á
vertíðinni og sýnir það glöggt,
hvílíkt gildi síldarleitin hefur.
Það er nú vitað, sagði Jón,
að síldin er hér við landið árið
um kring og reynsla undanfar
inna ára sýnir, að viti menn
um dvalarstaði síldarinnar er
unnt að veiða hana á hvaða
tíma sem er með beitingu nýj-
ustu tækni og góðra skipa. —
Stöðug síldarleit þarf því að
eiga sér stað allt árið landið um
kring til þess ag fylgjast með
göngu síldarinnar og ættu bátar
þá að geta stundað síldveiðar
árið um kring.
Eins og nú er háttað Þurfa
bátar sífellt að vera að skipta
um veiðarfæri til hinna mis-
munandi úthalda. Veiðarfærin
eru óhemju dýr og í þeim er
bundið mikið fé, sem nýtist
illa. Þessu væri unnt að breyta,
ef bátar gætu stundað síldveið-
ar meg sömu veiðarfærin allt
árið og Þá frá heimahöfnum.
Þá myndu og síldarverksmiðj-
ur og söltunarstöðvar nýtast
mun betur og betri nýting gæfi
möguleika til að greiða hærra
verð fyrir aflann. — Til þess
ag svo geti orðið er nauðsyn-
legt að halda úti nægilega
mörgum síldarleitarskipum til
að fá sem gleggst yfirlit um
síldargöngurnar og hvar beztar
eru veiðihorfurnar. Sá kostnað-
ur, sem af því leiddi myndi
koma margfaldlega til baka
með auknum afla. Hér er um
svo ábatasama starfsemi fyrir
þjóðfélagig í heild að ræða, að
eðlilegt má telja, að ríkissjóð-
ur standi undir þeim kosnaði.
er af síldarleitinni kann að
leiða.
Eysteinn Jónsson sagði, að
sér skildist, að síldarleitinni
hefði verig hætt með öllu í
haust og kvaðst álíta að síldar-
leitinni hefði átt að halda sleitu
laust áfram. Beindi hann þeirri
spurningu til þess ráðherra. er
fer með sjávarútvegsmál í for-
föllum Emils Jónssonar, hvað
áformag væri í síldarleitarmál-
unum á næstunni.
Þá sagðist Eysteinn ekkí
JÓN SKAFTASON
geta stillt sig um að minnast
á síldarúthaldið nú fyrst verið
væri að tala um síldarmál og
síldarleit. Skoraði hann á ríkis-
. stjórnina ag ganga í milli og
leysa síldveiðideiluna án tafar
og leita strax heimildar Alþing
is fyrir því' fjármagni, sem til
þyrfti til að brúa þau bil, sem
á milli skildu. Þegar haft er í
huga hvílik gífurleg verðmæti
fyrir þjóðina alla eru hér í veði
og enn fremur, að það fjármagn
sem þyrfti í tækjatillög til að
Jeysa málið, væri tiltölulega lít
ið, miðað við þær upphæðir,
sem nú væri velt á milli. hlýt
ur mönnum að verða Ijóst, hve
sjálfsagt Það er að hefjast
handa um lausn deilunnar án
tafar.
Framh á 15 síðu
ur, sem farið væri fram á í til-
lögunni væru í raun ekkert stór-
mál, þær nema samtals ekki nema
um hálfri milljón króna, en fram-
tíð ísl. kornræktar veltur ekki á
þessu máli og það er mjög hæpið
af ríkisvaidinu að hvetja bændur
til kornræktar meðan hún er enn
á tilraunastigi og því held ég að
á þessu stigi sé þessi tillaga ekki
réttmæt, en hins vegar mætti at-
huga þá leið að styrkja þá, sem
við kornrækt fást meðan þetta
er áhættusamur atvinnuvegur.
Karl Guðjónsson sagði, að segja
mætti um alla atvinnuvegi íslend-
inga, að þeir væru á tilraunastigi,
ef lagður væri skilningur ráð-
herrans á það mál, en nú eru bænd
ur nokkuð almennt í sumum lands
hiutum teknir að rækta korn og
þá er það í mínum huga engin
fjarstæða að segja að kornræktin
sé komin af algjöru byrjunarstigi,
en auðvitað á að halda tilraun-
uro ósleitilega áfram.
Eysteinn Jónsson sagð'i, að
þessi tillaga fjallaði ekki um að
styrkja íslenzka kornrækt heldur
um það eitt, að
hún njóti jafn-
, réttis við ér-
lénda framleiðslu
a innanlands-
markaði. Mönn-
um er það al-
gjör ráðgáta,
hvernig ráðherr-
ann getur kom-
izt að þeirri nið-
urstöðu að rétt sé að láta erlenda
kornframleiðendur njóta betr; að-
stöðu hér á íslandi en innlend-
um kornframleiðendum, en hann
sngði áðan, að hann teldi ekki
tímabært að iafna þennan aðstöðu
mun, eins og tillagan kveður á
um. Hugsun ráðherrans virðist
sú að letja menn til kornræktar
en ekkj bvetja meðan ísl. korn-
rækt er enn á „tilraunastigi" eins
og ráðherrann orðar það. Hvernig
færi, ef slíkur þankagangur yrði
almennur og einstaklingsframtak
ið, sem við' verður að treysta svo
mjög á í framvindunni, yrði þann
i,g hrætt frá að legg.ia í nýjar at-
vinnugreinar vegna þess að nið-
urstöður lokatilrauna liggja ekki
fyrir? Hvar stæðum við nú ef þess
im hugsunargangi hefði verið
fylgt?
Það á eftir að gera stórkostleg-
ai tilraunir í grasrækt. Grasrækt
hefur þó verig stunduð hér frá
landnámstíð. Skv. þankagangi ráð
herrans ætti ag vera sjálfsagt að
greiða niður erlent innflutt hey
þar til búið væri að gera loka-
tilraunir í grasrækt á fslandi. —
Ráðherrann grípur í það strá, að
kornrækt hafi gengið erfiðlega
hér á landi í sumar, en sumarið
var líka sérstaklega óhagstætt. —
Það voru lika erfiðleikar í gras-
ræktinni eða er rá.ðherrann búinn
að gleyma hinu mikla kali í tún
um? — Svo talar ráðherrann eins
og hann viti ekkert um Það, að
það hafa verig gerðar tilraunir
í kornrækt áratugum saman í
næsta nágrenni við hann, en hvað
á að bíða lengi eftir þeim til-
raunum, sem ráðherrann segist
vera að láta gera? Ráðherrann
þarf engu að kvíða um Það, að
honum verði kennt um þótt korn
rækt misheppnist í slæmu árferði,
þótt hann fallist á ag réttmætt sé
að ísl. korn njóti jafnréttis við
erlent á ísl. markaði. Tilraunum
i kornrækt verður að sjálfsögðu
að halda áfram af fullum krafti
— en þær koma þessu sérstaka
máli hreint ekkert við.
Ingólfur Jónsson sagði, að þetta
smámál, þessi hálfa miljón, sem
hér væri um að ræða, væri ekki
afgerandi um framtíð íslenzkrar
kornræktar, heldur það, hvort
tækist ag finna árvisst afbrigði
korns, er hentaði íslenzkum að-
stæðum. Vísindamenn hefðu von
ir um ag það kynni ag finnast
eftir 3 til 4 ár. Þótt kornræktar
tilraunir hafi verið stundaðar hér
í 30 ár tel ég þær ekki fullnægj
andi. Nú vinna hinir færustu
menn að þessum málum, sem eru
miklu betur menntaðir en sá mað
ur, sem hér hefur verið á minnzt
í sambandi vig komræktartilraun
ir. Ef bændur ráðast í kornrækt
áður en tilraunum er lokið og
verða fyrir áföllum, tel ég betur
heima setið en af stað farið. —
Þá sagði ráðherrann, ag hanm
mælti ekki gegn samþykkt þess-
arar tillögu.
Eysteinn Jónsson kvaðst fagna
Því, að ráðherrann lýsti því yfir,
að hann legðist ekki gegn þess-
ari tillögu og kvaðst vona að sú
afstaða héldist og mábð næði
fram að ganga. Eysteinn sagði,
að hér væri um mikið réttlætis-
og nauðsynjamál ag ræða, Því að
18,61% niðurgreiðsla á erlent
korn en ekkert á innlent jafngilti
næstum banni á ísl. kornrækt. —
Hvaða atvinnuvegur getur staðið
undir 20% auka- og umframskatti
á framleiðslu sína?
Þingstörf i gær
Fundur var í sameinuðu
þ'imgi í gær. Tvö mál voru tekin
til umræðu. Innlend kornfram.
leiðsla, og hafði Karl Guðjóns-
son framsögu fyrir henni, en
auk hans töluðu. Ingólfur Jóns-
son, landbúnaðarráðherra og
Eysteinn Jónsson. Tillaga um
síldarlejt, er Jón Skaftason
hafði framsöigu fyrír, en auk
þess ræddu tillöguna þeir Ey-
steinn Jónsson og Gylfi Þ.
Gíslason.
Þá voru þessi þingmál lögð
fram í gær: Frumvanp um
Tunnuverksmiðjur ríkisins,
flm. Jón Árnason, frumv. um
hagfræðilegiar leiðbeinjngar
fyrir bændur, flm. Magnús
Jónsson, frumv. um opinbera
rannsókn á sjóslysum við
strendur íslands undanfarin
23 ár, flutnm. Gunnar Jóhanns
son og Karl Guðjónsson.
Þá ber Gísl'i Guðmundsson
fram fyrirspurn til ríkisstjórn-
arinnar um mismun gjaldeyris-
andvirðis skv. 6. gr. 1. nr. 28, ’62
Á dagskrá neðrí deildar í d.ag
er frumwarp þingmanna Fram-
sóknarflokksins um efnahags-
mál. Fyrsti flutningsmaður Ey-
steinn Jónsson mun hafa fram-
söcgu fyrir frumvarpinu.
6
T í MIN N . fimmtudaginn 18. október 1962