Alþýðublaðið - 20.05.1942, Blaðsíða 7

Bríiðvikudagur 20. maí 1942.
ALÞÝÐUBLAÐiÐ
Leigan á Gutenberg.
| Bærinn i dag.j
Næturlæknir er Kristbj öæn
Tryggvason, Skólavörðustíg 33,
sími 2581.
Næturvörður er í Ingólfs-Apó-
teki.
ÚTVARPIÐ:
20.30 Útvarp frá Alþingi.
TJngmcnuafélag Reykjavíkm-
heldur skemmtifund næstk.
fimmtudagskvöld í Oddfellow
húsinu.
Gullná hliðið
verður sýnt annað kvöld og er
þá búið að sýna það 64 sinnum.
Sýningum fer nú að fækka úr
þessu, og má búast við að síðasta
sýning verði auglýst þá og þegar.
Halló Ameríka!
Sýning fellur niður í kvöld sök-
um veikindaforfalla.
Framh. af 2. síðu. I
nefna oddamann ,ella skal I
oddamaður dómkvaddur. Á-
kvörðun úttektarmanna verður
ekki áfrýjað.
8) Núverandi forstjóri prent-
smiðjunnar, Steingrímur Guð-
mundsson, skal eiga þess kost,
að vera forstjóri prentsmiðj-
unnar áfram meðan leigumál-
inn er í' gildi, með eígi lakari
kjörum en hann nýtur nú hjá
ríkisprentsmiðjunni Gutenberg.
Einnig skal hann eiga kost á að
vera þátttakandi í fyrirtækinu,
ef hann óskar þess.
Þétta tilkynnist yður hér
með.
Hermann Jónasson.
sign.“
lag íslenzkra prentsniiðjueig-
enda um sameiginlega afstöðu
til verkfallsins. En leiga á
prentsmiðjunni hefði þá varla
getað skilizt á annan veg, en
þann, að ríkisstjórniri væri að,
koma sér undan þeim skuld-
bindingum. Forsætisráðherra
mun þó í lok umræðnanna um
málið háíá látið orð falla á þá
leið, að það væri hægt að tala
um málíð síðar. Og því mun
ekki hafa verið mótmælt af
hinum ráðherrunum.“
— Var þá málið ekki tekið.
upp síðar?
,,Ekki svo að mig reki minni
til.“
-J- Var þá aldrei gerð nein
samþykkt um þetta mal í rík-
Revyan, „Nú er þao svart, maður“
verður leikin í kvöld kl. 8. Að-
göngumiðasala hefst kl. 2 í dag.
Kennaraprófi
í íslenzkum fræðum við Há-
skóla Islands hefir nýlega lok-
ið Steingrímur Pálsson. Hlaut
hann fyrstu einkunn.
Nokfcrar
stúlbnr
t
óskast í verksmiðju.
Aðeins reglusamar stúlkur
koma til greina.
Gott kaup.
A. v. á.
— Félagslíf. —
Æfing í kvöld kl. 8.30 hjá
meistara og 1. flokki.
Mætið allir.
Vidtal við JafcoSí Möll-
er S|ármálaráðlierra.
Alþýðublaðið sneri sér í gær-
kveldi til Jakobs Möller, fjár-
málaráðherra, en eðlilegasf
verður að telja,' að fyrirtæki,
eins og Gutenberg, heyri undir
hann — og spurði hann
— Var yður kunnugt um
leiguna á ríkisprentsmiðjunni
Gutenberg?
„Mér var fyrst kunnugt um
það, að kvöldi þess 16. þessa
mánaðar,“ svaráði ráðherrann.
— Hafði þá ekkert verið rætt
um málið í ríkisstjórninni áð-
ur?
„Jú, það var um það rætt í
janúarmánuði, meðan á prent-
araverkfallinu stóð, og bar
þannig að, að forsætisráðherra
skýrði frá því, að prentarar úr
Gutenberg befðu farið þess á
leit að fá prentsmiðjuna leigða,
meðfram með það fyrir augum
að vinna gæti orðið, þá þegar,
tekin upp í prentsmiðjunni, —
þrátt fyrir verkfallið. Niður-
staðan á því varð sú, að því er
mér skildist, að allir ráðherr-
arnir væru sammála úm, að
slíkt gæti ekki komið til mála,
eins og á stóð, vegna samninga
ríkisprentsmiðjunnar við Fé-
Dér kalli aotai FIX
Þvottaduft í 10 ár og það hefur aldrei skað-
að þvottinn, en þvegið fljótt og vel.
Yður er óhætt að halda áfram að nota
Fix - þvottaduft
\
í
isstjórninni?
„Nei.“
— En teljið þér heimilt. að
ráðstafa eignum ríkisins á slík-
an hátt og hér hefir verið gert?
„Ég tel þetta ákafiega ó-
heppilegt og hættulegt for-
dæmi.“
— Lítur ríkisstjórnin svo á,
að tilboð fyrrverandi forsætis-
ráðherra sé bindandi, og því
verði ekki riftað?
„Ég ger'i ráð fyrir, að ráðstaf-
anir vprði gerðar til að full-
reyna það,“ sagið fjármálaráð-
hérra að lokum.
¥iötal við UeFmafifiKB
Jónasson fyrv. for-
sætisráðherra.
Alþýðublaðið lagði eftirfar-
andi spurningu um þetta mál
fyrir Hermann Jónasson í gær:
—: Er það satt, að þér hafið
meðan þér vorum dómsmála-
ráðherra, leigt prentsmiðjuna
Gutenberg nokkrum starfs-
mönnum prentsmiðjunnar?
„Já, það er satt,“ svaraði
Hermann Jónasson.
— Til hvað langs tíma?
„Til tíu ára.“
— Og með hvaða kjörum?
„Það er bezt fyrir yður, að
fá bréfið, sem ég sendi prent-
urunum um málið. Það munuð
þér geta fengið í stjórnarráð-
inu.“
— Hvenær leigðuð þér
pren tsmið j una ?
„Rétt áður en ég fór.“
— Og samkvæmt hvaða
heimild?
„Heimild? — Ég hef aldrei
heyrt annað en að full heimild
væri til þess að leigja svona
fyrirtæki. Hins vegar má ekki
selja. Þetta á að verða sam-
vinnufélag prentaranna. Ríkið á
að hafa forgangsrétt um / alla
prentun og fá hana með þeim
beztu kjörum, sem það getur
fengið annars staðar. — Ef
prentararnir í Gutenberg eru
ekki nokkurn veginn sammála
um þetta, þá verður ékkert úr
því.“
—- Var þetta gert í samráði
við aðra ráðherra?
„Málið var rætt á tveimur
ráðuneytisfundum og enginn
ráðherranna var á móti því.
Þetta stendur líka í ’skjalinu."
— Voru ráðuneytisfundir
haldnir áður en Alþýðuflokk-
urinn fór úr stjóminni, eða
eftir það?
7
Ungmennafélag Reykjavíkur
mmfifuiidiir
í Oddfellowhúsinu fimmtudagskvöldið 21. þ.m. kl. 9. e.h.
DAGSKRÁ:
Ávarp (Páll S. Pálsson)
Einsöngur með Píanóundirleik (Eggert Stefáns-
son og Sigvaldi Kaldalóns)
Ræða (Jakob Klristinsson, fræðslumálastjóri).
Kvartettsöngur (fjórir Ámesingar)
Upplestur (Jón Magnússon, skáld).
Dans.
Félagar! Mætið stundvíslega. Gestir velkomnir
Aðgöngumiðar seldir í Oddfellowhúsinu kl. 4—7
fimmtudag.
Stjómin
„Málið var rætt á tveimur
ráðuneytisfundum eftir / að
Stefán Jóhann fór úr stjórn-
inni, og enginn ráðherranna
var á móti því. Ef því verður
mótmælt, kemur til minna
kasta að svara.“
Viðtafi við Albert Flisafi
bogasois prentara í
Gutenberg.
Þá hefir Alþýðublaðið snúið
sér til Alberts Finnbogasonar
prentara í Gutenberg og spurt
hann um þetta mál, en hann
er í þriggja manna nefnd, sem
nokkrir starfsmenn prentsmiðj-
unnar kusu í vetur til að at-
huga möguleika fyrir því að fá
prentsmiðjuna á leigu.
Albert Finnbogason sagði
m. a.:
„í vetur um líkt leyti og
prentarar áttu í deilu út af
launakjörum kom það til tals
hjá okkur, hvort ekki myndi
vera möguleikar til fyrir því,
að fá prentsmiðjuna leigða. Út
af þessu kusum við nefnd og
voru í henni ásamt mér, Guð-
mundur Halldórsson og Magn-
ús Ástmarsson. Við snérum
okkur til dómsmálaráðherra
með þessa málaleitun og tók
hann okkur vinsamlega. Jafn-
framt ræddum við um málið
við prentsmiðjustjórann, Stein-
grím Guðmundsson, og var
hann málinu andvígur. Það var
hugmynd okkar, að stofna sam-
yinnufélag um rekstur prent-
smiðjunnar. Meðan stóð á deil-
unni leystist þetta mál ekki. En
svo hætti deilan og við héld-
um áfram að hugsa málið. Síð-
ar ræddum við enn við dóms-
málaráðherra og kvaðst hann
málinu fylgjandi, en kvaðst
hins vegar bíða eftir umsögn
forstjóra. Loks, rétt fyrir síð-
ustu helgi, kom tilboð' dóms-
málaráðherra, og höfum við
tekið því. Það er ætlun okkar
að stofna samvinnufélag um
reksturinn og höfum við beðið
prentsmiðjustjórann að verða
framkvæmdastjóra, enda lögð-
um við í upphafi áherzlu á, að
njóta samstarfs hans. Við höf-
um í þessu máli engin önnur
sjónarmið en hag alls starfs-
fólksins. En auk þess er okkur
annt um Gutenberg. Hún er
stofnuð af prenturum upphaf-
lega og kemur mjög við sögu
félags okkar og stéttar, og fögn-
um við því, að hún skuli aftur
vera komin í hendur prentara.“
Hœttalegt fordæmi.
Það er í sjálfu sér ekki
nema skiljanlegt, að prentar-
arnir í Gutenberg hafi viljað
rétta hlut sinn eftir þá dæma-
lausu óbilgirni, sem þeim var
sýnd í deilunni eftir áramótin,
og því tekið því kostaboði, sem
þeim barst frá Hermanni Jón-
assvni, fyrrverandi forsætis-
ráðherra, 10. þessa mánaðar.
Það er mál alveg út af fyrir
sig.
En það fer ekki njá því, að
það veki stórkostlega furðu, að
ráðherra slculi leyfa sér, að
ráðstafa þannig upp á sitt ein-
dæmi eignum ríkisins. Og er
framkoma hans í þessu máli
því hneykslanlegri, sem ekk-
ert var léttara fyrir hann, en
að leggja málið undir úrskurð
alþingis.
Hann heldur því fram að
vísu, að þessi ráðstöfun hafi
verið gerð með samþykki ráð-
herrafundar, en því er neitað af
Jakob Möller fjármálaráðherra.
Og í öllu falli er ekki vitað, að
nein ósk hafi komið fram á al-
þingi um það, að Gutenberg
yrði seld á leigu, enda kunnugt
að hún hefir verið rekin af
stakri ráðdeild og myndarskap
og með ágætri afkomu.
Þða getur ekki hjá því far-
ið, að þetta síðasta tiltæki Her-
manns Jónassonar verði gert
að hinu alvarlegasta rannsókn-
ar'efni. Með því er skapað for-
dæmi um meðferð á eignum
ríkisins, sem getur haft hinar
hættulegustu afleiðingar, sé
ekki tekið í taumana nú þeg-
ar. Eða hvað myndu menn
segja, ef síldarverksmijður rík-
isins yrðu af einhverjum öðr-
um ráðherra seldar á leigu um
10 ára skeið, að alþingi for-
spurðu?
Verknað Hermanns Jónas-
sonar ber að leggja alveg að
jöfnu við slíkt ábyrgðarleysi.
AuglýsiO f
Alpýðublaðinu.
W “
I