Alþýðublaðið - 28.07.1942, Blaðsíða 5

ÞriSjudagur 28. júlí 1942.
AL8>Y PUBLA&IP
«
Maðurinn sem stjórnar
kafbátahernaði ÞJóðverJa.
Kaíbátar Þjóðverja
og Japana.
SÁ, sem skapað hefir og
skipulagt þýzka kafháta-
flotann, heitir Karl Dönitz, vara
aðmíráll. Hann er vara
þunnur og veðurbitinn og kunn-
ur að því að vera Bretahatari. i
Hvernig sem stríðið fer, mun
Karl Dönitz aldrei missa af
þeim vafasama heiðri að hafa
skapað stærsta kafbátaflota
heimsins í algeru trássi við Ver-
salasamninginn. Hann er um
fimmtugt og hefir helgað hálfa
ævi sína því starfi áð kqma upp
kafbátaflotanurn. Hann er sér-
fræðingur í öllu því, sem lýtur
að kafbátum og kafbátahernaði.f
t heimsstyrjöldinni 1914—18
var hann sannfærður um, að ó-
takmarkaður kafbátáhernaður
gæti fært Þjóðverjum sigur.
Þar tii nazistar gerðu hann
að yfirmanni fyrstu deildar kaf-
bátaflotans árið 1936 hafði hann
ekkert opinbert embætti. En
löngu áður en nazistar komu til
valda, hóf hann undirbúning að
endurbyggingu þýzka kafbáta-
flotans. Og hann réð öllum
meiri háttar ákvörðunum þar að
lútandi. Hann skipulagði sam-
starfskerfið milli flugflotans og
kafbátaílotans. Samkvæmt frá-
sögn nazistablaðanna hefir hann
fundið upp tæki til vamar á-
haldi því, sem Bretar höfðu
fundiö upp til þess að finna kaf
báta og var svo nárnákvæmt, að
það gat fundið staðinn, sem kaf-
báturinn var staddur á, enda
þótt hann væri hreyfingarlaus
og vélin ekki í gangi.
Við æfingu kafbátaáhafnanna
hefir hann lagt áherzlu á að efla
kynni og vináttu milli yfir-
manna og undirgefinna, til þess
að komast hjá uppreisnarhugar-
fari gagnvart yfirmönnum, líkt
og því, sem háði mjög kafbáta-
hernaði Þjóðverja í fyrri heims-
styrjöid.
Hann hefir yfirmnsjón með
öllum kafbátasmíðastöðvum og
réð því, að þeim. var dreift út
um hernumdu löndin, til þess að
komast hjá því, að bandamenn
eyðilegðu þær með loftárásum
sínum.
Hann fanri upp þá aðferð, að
láta smíða varahluta í kafbáta
löngu áður en Versalasamning-
arnir voru opinberlega troðnir
undir fótum; en þessir varahlut-
ar voru raunverulega ósamsett-
ir kafbátar og voru geymdir í
stórum birgðaskemmum. Þegar
stríðið brauzt út, þurfti ekki
annað en setja þessa varahluta
saman og flotinn var tilbúinn.
*
Við skrifborð sitt í Kiel þarf
hinn eljusami Karl Dönitz ekki
annað en að snúa við sínu snoð-
klippta höfði tii þss að sjá stóra
veggmynd af hinum skegg-
prúða Alfred von Tirpitz flota-
foringja, sem boðaði ótakmark-
aðan kafbátahernað í fyrri
heimsstyrjöldinni. Á myndina
er letruð trúarjátning kafbáta-
hernaðarins: Die Tat ist alles —
afrekið framar öllu. Sumir, þó
ekki nærri því allir, þýzkir kaf-
bátaforingjar í fyrri heimsstyrj-
öldinni, voru ævintýramenn,
ruddalegir í eyðileggingarstarf-
semi sinni, sökktu meinlausum
kaupskipum hrönnum saman,
en venjulega höfðu þeir þó of-
urlitla ábyrgðartilfin.ningu •
gagnvart þeim, sem af komust.
Hins vegar hefir Dönitz ekki
hirt um að ala neina linkind
upp í mönnum sínum. Þeir
skjóta á menn, sem eru að fara
í björgunarbáta. Þeir standa
stundum grafkyrrir og horfa á
menn drukkna, án þess að
hreyfa hönd til hjálpar.
Dönitz og menn hans keppa
að því að skjóta sjómönnum á
kaupskipaflotanum skelk í
bringu. En svo virðist, sem það
hafi tekizt illa að ná þeim ár-
angri, sem til var ætlazt, því að
flestir þeirra, sem af komast,
heimta að fara strax af st.að
aftur í nýjar ferðir.
Yfirmaður undirdjúpahernað-
arins þýzka er kominn af land-
eigenda- og skipaeigendaætt í
Mecklenburg-héraðinu við
Eystrasalt. Hann hlaut að eiga
framtíð sína í flotanum. 1913
var hann tuttugu og eins árs ig
varð þá liðþjálfi á beitiskipinu
Breslau, í Miðjarðarhafsflotan-
um. Þegar stríðið brauzt út
sluppu Breslau og Goeben til
Konstantinopel og gengu í lið
með Tyrkjum. Dönitz sá viður-
eign á Svarta’hafi, þegar Þjóð-
verjar voru að reyna að koma
Tyrkjum í strío við Rússa. En
honum leiddist aðgerðaleysið og
1916 snéri hann sér að hinum
hættulega kafbátahernaði.
*
Nú varð Dönitz yfirforingi og
stýrði fyrst TJ-25 og síðar UB-
38 í Miðjarðarhafi. í október
1918 réðst hann á skipalest á
leið til Möltu og lenti í viður-
eign við tvö skip, sem vörpuðu
að honum djúpsprengjum, svo
að hann vaxð að koma upp á
yfirborðið í skothríðina og
neyddist til að yfirgefa bátirm.
Sat hann nú skamma hríð í
brezkum fangaherbúðum ásamt
skipshöfn sinni.
Þegar hann kom til Þýzka-
lands eftir stríðið, vildi Erich
Raeder flotaforingi fá hann í
flotann, eða réttara sagt þessar
leifar af flota, sem Versalasamn
ingurinn leyfði Þjóðverjum að
halda. Hann gerðist nazisti
vegna þess eins, að hann taldi,
að þeir mimdu ryðja Versala-
samningnum úr vegi, og þá
væru engin höft á flotanum og
endurbyggingu hans. Hann
eignaðist volduga stuðnings-
menn á hæstu stöðum. Otto
; Schniewind, flotaforingi, sem
nú er formaður í foringjaxáði
þýzka flotans, er náinn vinur
hans. Göring styður kröfur
Dönitz i^m útbúnað og f jár-
framlög, þótt hann að sögn taki
ekki alltaf eins vel sams konar
kröfum frá Reader flotafor-
ingja. Orðrómur segir, að Gör-
ing geðjist svona vel að Dönitz
vegna fyndinnar samúðar, sem
hann lét í ljós, þegar ístran á
Göring sat föst í stigagati, þeg-
ar hann var einu sinni að skoða
kafbát.
:'-:úbU.

.
lílllli
llllllll:
ilipi
:S?ÍS::A®:Íí:Í

■ ' *:

: .■
■

v ú-L.
• x

Efri mynd.in er af sinam -af kafbátum Þjóðverja, sem hafa undir stjórn Dönitz gert Banda-
mörsnum mjög ír.ikið tjón. Neðri myndin er aftur á móti af einum hinna frægu dverglcaf-
báta Japana, sem gert hafa árásir á Pearl Harbor og Sidney í Ástralíu.
En Jósap litli Göbbels, sem
kenndi Bretum reyndar um,
þegarAtheníu var sökkt, réðst
á Dönitz með skömmum á
stjórnarfundi, fyrir að fara svo
fljótfærnislega að að sökkva At
heníu. Það er sagt, • að út-
breiðslumálaráSherranum sé
kalt til Dönitz vegna vináttu
hans við séra Martin Niemöller,
en Dönitz Hlýddi ■ messum hjá
honum fram að því, að hann fór
í fangelsi fyrir að prédika móti
nazistum.
*
Dönitz vill helzt athuga alla
hluti sjálfur og er með nefið
niðri í hverri kirnu. Tveimur ár-
um fyrir stríðið var hann eitt-
hvað óár.ægður með hinar opin-
beru r .ýrslur brezku flota-
stjórnarimiar um urnhver.fi
flotahafnarinnax- Portla; is. Þá
fór Dönitz sjálfur í kafbátnum
U-37 á staðinn. Tundurspiliir-
inn ‘Wölfhund varð var við
þennan ókunna kafbát og lét
djúpsprengju falla og neyddi
kafbátinn til að koma upp á yfir
borðið. Dönitz froðufelldi niðri
í vélarúminu, en kafbátsforing-
inn baðst afsökunar á viðeigandi
hátt. Svo fór kafbáturinn heini.
Dönitz gaf þær skýrslur, að þeg-
ar hann hefði heyrt skotin,
Framh. á 6. síðu
Sagan um Landakotsspítala og slasaða hermanninn er
ekki rétt. — Bréf um göíurnar og fleira. — Alþingi og
Jón Sigurðsson.
neitar engum um hjálp. ef hann
getur látið hana í té. Engin skýr-
ing hefir hins vegar verið gefin á
sögumii um L.andsspítalann og er
það mjög illa farið Finust mér, að
stjórnendur spítalans ættu að gera
hreint fvrir sinum dyrum hið allra
fyrsta. — Það er alveg áreiðan-
legt, að allur almenningur kann
þvi illa að liggja undir óorði úí af
slíkum málum. Þeita snertir okkur
cll, ekki aöeins eití sjúkrahús, einn
lækni eða nokkra menn.
„SJÓMAÐUR“ skrifar; „Mér
blöskrar svo að sjá útlit bæjarina
víða, að ég get ekki orða bundist.
Ég hefi komið í allmarga bæi er-
lendis, bæði stóra og smáa, og við
samanburð mætti segja mér, að
hvergi hjá þjóð, sem vi'l kalla sig
menningarþjóð, fyndist smábær,
hvað þá höfuðborg, í slíku ófremd-
arástandi, sem Rvík er nú. Það
mætti rita langt mál um þetta, en
vegna rúmsins læt ég nægja að
drepa ó örfá atriði."
Prh. á 0. síOu.
MATTfíÍAS EINARSSON lækn-
ir skýrði mér svo frá í gær,
að ég hefði ekki sagt rétt frá því,
er erlendi hermaðurinn slasaðfst á
Túngötnnni fyrir framan Landa-
kotsspítala. Mað’irinn var borinn í
teppi inn í sjúkrahúsið og þar fékk
hann alla þá hjálp, sem hægt var
að veiia hsr"-.n, og þar lá hann,
þar tii iijú'. ‘inarlið hersins sótti
hann. 'i.æknirinn ~agð; oton 'frem-
ur, að iíklegast hefði misskilningur
valdið þessari sögu, sem hefði svo
borizt mér. Vera má að einhver
maður hafi komið í sjúkrahúsið og
beðið um börnr til að bera mann-
inn á, en sjúkrabúsið á ekki slíkar
börur, enda telur ekki nauðsynlegt
að eiga þær. Þessum manni hefir
svo að Ifkindum ekki verið kunn-
ugt um framhald málsins.
ÞAÐ GLEÐUR MIG að geta
skýrt frá þessu. Ég veit, að saga
sú, sem ég sagði á sunnudaginn, er
mjög útbreidd í bænum og Landa-
kotsspítali mjög ásakaður. Sagan
er tilhæfulaus. Landakotsspítali