Alþýðublaðið - 19.09.1942, Blaðsíða 6

ALÞYPUBLAÐIÐ
Laugardagur 19. si ;fi©mber 1S42
Félagsdómur.
V.
SHIPAUTCERÐ
Esja
fer kl, 12 að hádegi í dag
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Framh. af 4. síðu.
þá útkoman? Áframhaldandi
flótti.“
Og sem sagt: Nú er Árni frá
Múla einnig flúinn.
*
A6 endingu minnist Árni frá
Múla ofurlítið 'á formann Sjálf-
stæðisflokksins. Þar segir:
,,Þegar forustuskipti urðu í
Sjálfstæðisflokknum voru mena að
vega í huga sér, hvor farsælli
mundi reynast, sá sem fór, eða
hinn sem við tók. Það var ekki
heiglum hent að setjast í sæti þess
manns, sem stofnað hafði flokkinn
og stjórnað frá öndverðu. Menn
bjuggust ekki við því, að Ólafur
Thors yrði neitt réttlátari eða mál-
efnalegri en fyrirrennari hans. En
þáð var bót í máli, að hann var
svo „fjandi klókur“. Nú hafa menn
nótið klókinda þessa manns æði
lengi, og alltaf fer honum fram.
Undir bæjarstjórnarkosningarn-
ar í vetur var hann nógu klókur
að berja fram gerðardóminn. Og
nú undir kosningarnar skelllir
hann afurðahækkuninni á. Menn
eiga að kunna að meta svona hug-
ulsemi.“
' ,<
Og svo ætlaði Ólafur Thors
ekki einu sinni að láta Árna frá
Múla hafa sæti á framboðslista
flokksins í Reykjavík!
Fraxnh. af 4. síðu.
stjórn Verkalýðsfélagsins í hend
ur 8. febr. s. 1. og var afgreidd
samdægurs til félagsfundar. Á
inntökubeiðninni var ritað
„Undirritaðir félagsmenn í
Verkalýðsfélagi Akureyrar
mæla með ofanritaðri inntöku-
beiðni“, og undir það hafði einn
félagsmaður ritað nafn sitt. í
heilan mánuð hafði þessi þrifa-
snáði gengið á biðilsbuxunum á
milli félagsmanna í Verklýðs-
félagi Akueyrar og beðið þá al
veita sér brautargengi inn í
félagið, en fengið aðeins einn
mann til slíkrar liðveizlu, sem
þó lét sig vanta á fund félags-
ins þegar inntökubeiðni Stein-
gríms var afgreidd þar, svo ger-
samlega voru allir félagsmenn
í Verklýðsfélagi Akureyrar
sammála um að ekki gæti komið
til mála að maður þessi yrði
tekinn inn í félagið, að þessum
eina manni undanskildum, sem
ritaði nafn sitt á inntöknþeiðni
hans, en lét sig þó vanta á fund
félagsins til að styðja hann þar.
Steingrímur Aðalsteinsson
lagði fram fyrir félagsdóm,
sem sönnun fyrir dugnaði sínúm
sem verkamanns, vottorð 2
manna hé|r á Akureyri fyrir
því að hann hefði unnið hjá
þeim síðari hluta ásins 1941 al-
genga verkamannavinnu. Vinna
þessi var unnin hjá afgreiðslu
Eimskipafélags íslands hér og
kaupm. Sverri Ragnas. Auk
þess sýna skýrslur, sem berast
Vinnumiðlunarskrifst. hér að
maður þessi hafði unnið hjá
Kaupfélagi Eyfirðinga lítils-
háttar. Þessi vinna Steingríms
nam alls: Hjá afgreiðslu Eim-
skipafélags íslands kr. 659,16,
Sverri Ragnars kr. 69,68, Kaup-
félagi Eyfirðinga kr. 75,33. Sam-
tals k. 804,17.
, Til Vinn’umiðlunarskrifstof-
unnar berast allar skýrslur um
vinnu verkamanna í bænum, en
hún tók til starfa í des. 1934.
Engar aðrar skýrslur hafa
borizt Vinnumiðlunarskrifstof-
mini hér til þessa dags um
vinnu sem Steingrímur Aðal-
steinsson hafi unnið samkvæmt
taxta Verkalýðsfélags Akur-
eyrar, frá því hún byrjaði að
starfa fyrir nálega átta árum,
og nemur þá þessi verkamanna-
vinna Steingr. 32 dagsv. síð-
ustu 8 árin, eða sem næst 4
dagsverk á ári, miðað við það
kaup sem greitt var við þá
vinnu sem hann vann haustið
1941. Að þessum upplýsingum
fengnum er bezt að láta fjór-
menningana í Félagsdómi tala,
þá sem dæmt hafa þennan
„verkamann" inn í Verkalýðs-
félag Akureyrar.
í forsendum dómsins stend-
ur:
„Mál þetta er höfðað hér
fyrir dómi með stefnu 13. apríl
s. 1. af Steingrími Aðalsteins-
syni verkamanni á Akureyri“.
(Leturbr. hér).
Sá maður er verkamaður í
augum fjórmenninganna í fé-
lagsdómi, sem vinnur að meðal-
tali 4 daga á ári það sem talizt
getur verkamannavinna, og
fyrir þá 4- dagsverkavinnu á
ári dæma þeir Steingr. Aðal-
steinssyni titilinn „verkamað-
úr.“
Tilkynning.
Stórskotaliðsæfingar munu fara fram á bann-
svæðinu við Keflavík miðvikudaginn 23. sept.
1942 og hvern þriðjudag þar á eftir.
S
s
s
s
s
s
s
s
*
$
s
\
N
s
5
s
I
\
f
Arðvænlegt atvinnnfyrirtæki
í Árnessýslu er til sölu nú þegar.
Fyrirspurnum ekki svarað í síma.
ÓLAFUR ÞORGRÍMSSON
hæstaréttarmálaflutningsmaður, Austurstræti 14.
Orðsending
til húseigenda í Hafnarfirði.
Húseigendum í Hafnarfirði er hér með bent á, að
óheimilt er lögum samkvæmt, að leigja öðrum en
heimiíisföstum innanhéraðsmönrium íbúðarhúsnæði.
Vegna húsnæðiseklu í bænum verður haft strangt
eftirlit með, að ekki sé út af brugðið.
Bæjarstjórinn í Hafnarfirði.
18. sept. 1942.

í ísl. máli eru önnur nöfn
til yfir þá tegund manna, sem
koma sér hjá sómasamlegum
störfum rúmlegá 98 daga af
hverjum 100 virkum dögum æv-
innar. Nöfnin á þeim piltum eru
letingjar, vesælmenni, hengil-
mænur, götuslæpingjar, þeir
sem þvælast aðgerðaL á götum
bæjanna lengstan tíma ævinn-
ar. Steingrímur Matthíasson
læknir bjó eitt sinn til nýyrði
yfir þessa tegulnd manna og
nefndi þá „Cígarettubuxna-
vasahengilmænur. ‘ ‘ Heiðvir t
verkafólk hefir andstygð á þess-
um lýð og hleypir honum ekki
inn í félagsskip sinn. Það ber
meiri virðingu fyrir vinnu
þeirri, sem það lifir af og stund
ar, en að það vilji saurga fé-
lagsskap sinn með návist slíkra
manna. Þeir piltar geta haft
félagsskap út af fyrir sig, sem
hæfir afköstum þeirra í nytja-
störfum þjóðfélagsins. Slíkir
menn eiga engan rétt á því að
ganga undir því virðulega nafni
verkamaður. Þeir .einir heita
verkamenn, sem vinna verka-
mannastörf, sem aðalstarf, hafa
af þeim lífsframfæri sitt og
sinna. Kaupmenn myndu ekki
telja þann mann hæfan í slík-
um félagsskap, sem ræki verzl-
un að meðaltali 4 daga á ári,
svo n-efnt sé dæmi. Eins myhdi
fara um félagsskap lögfr. ef ein-
hver, sem bögglaðist við mála-
færslu af álíka vesalmennsku
og hér hefi verið lýst, leitaði
húsaskjóls á vegum hans, Fé-
lagsskapur þeirra, sem og
annarra starfandi manna myndi
vísa slíkum „Leppalúða“ á dyr
aði húsa, og er Óþarfi að rekja
ófeiminn, hvar sem hann leit-
þessi dæmi lengra, fyrir les-
endur blaðsins.
Með því sem sagt hefir verið
hér að framan eru sönnur á það
færðar, hversu rakalaus þvætt-
ingur það er sem frá er skýrt
í forsendum þessa kynduga
dóms, og tilfærð eru með þess-
um orðum: ,)Lífsviðurværis
kveðst stefnandinn (það er
Steingrímur Aðalsteinsson)
afla sér með allskonar verka-
mannavinnu“. Er hægt að sví-
virða nokkurn dómstól með
herfilegri lygi en þessari, þeg-
ar athugað er það sem sagt
hefir verið hér að framan, en
á þessu góðgæti gæðir Steingr.
Félagsdómi um leið og hann
skríður undir vanga hans og bið-
ur ásjár og svo er að sjá sem
fjórmenningarnir í Félagsdómi
smjatti á þessu með góðri lvst
og byggi dóm sinn á því.
Á þeirri vinnu sem hér hefir
verið lýst og nemur 800 krónum
segist maður þessi hafa lifað
síðstliðin 8 ár, eða sem næst
100 krónum á ári. Menn hér
þekkja vinnu þessa pilts. Hann
hefir verið ritstjóri, afgreiðslu-
maður og útsendari blaðs komm
únistanna hér á Akureyri og
erindreki útlendrar einræðis-
stefnu og tekið laun sín fyrir
það, enda sést að pilturinn
hefir haft tekjur af öðru en því
sem vinnubrögðin hafa fæt hon-
um í bú, Væri það ekki myndi
hann fyrir löngu hordauður.
Málfærslumaður Steingríms
Aðalsteinssonar er ekki nálægt
því eins frjór af rökum fyrir
því að honum beri réttur til
þess að vera dæmdur inn í
Verkalýðsfélag Akureyrar eins
og dómendurnir sjálfir í Fé-
lagsdómi, sem urðu honum þar
að liði. Þar sem röksemdir mála
færslumannsins þrjóta, taka
dómendurnir við og reka mál-
ið fyrir Steingr. af mikilli hug-
prýði. Enda verður þeirri hugs-
un tæplega varizt, að þeir muni
vanari einhliða málfærslu en al-
hliða dómum.
Það verður ekki séð á þeim
tilvitnunum, sem tilgreindar
eru í forsendum dómsins, að
málfærslumaður Steingríms
hafi fundið það út. að sami mað-
ur þyrfti að vera í mörgum
verkalýðsfélögum samtímis, og
ætti rétt á því, en fjórmenning-
arnir í Félagsdómi bjarga hon-
um algerlega út úr þeirri yfir-
sjón. Þeir segja:
„Og þó stéttarfélög séu fleiri
en eitt í sömu starfsgrein getur
það skipt einstaka verkamenn
miklu að geta verið í fleiru en
einU þeirra“.
Það verður ekki misskilið að
menn þessir ætlazt til að sami
maður geti verið í svo mörgum
stéttarfélögum í sömu starfs-
grein, sem honum sjálfum þókn
ast, án nokkurs tillits til vilja
hlutaðeigandi félaga, og dugi til
þess aðeins ímyndun og tilgátnr
hvort nokkur þörf er á því
vegna hagsmuna mannsins.
Dómur þessara manna ber þetta
ótvírætt með sér. Fróðlegt væri
að fá svar frá fjórmenningun-
um í Félagsdómi við þeirri
spurningu hyprt það væri regla
í lýðræðisþjóðféíagi að vilji
einstaklingsins ráði pfir vilja
fjöldans, og hvort lög úyn stétt-
arfélög og vinnudeilui- gefa
þeim rétt til að túlka ,anda
þeirra á þá lund.
Steingr. Aðalsteinsson gat
ekki fært neinar sönnur á það
að það hefði á nokkurn hátt
skért möguleika hans til vinnu
að honum hafði verið neitað
um innöngu í Verkalýðsfélag
Akueyrar, öll þau ár sem það
hefir starfað, eða í full 9 ár,
en málfærslumenn hans í Fé-
lagsdómi verða ekki ráðalausir
fyrir það. Þeir segja: „Réttur
verkafólks samkv. 2. gr. laga
nr. 80/1938, til inngöngu í
stéttarfélög er álmennur réttur,
sem verður ekki bundinn því
skilyrði að umsækj.andi hafi
beinlínis fjárhagslegra hags-
muna að gæta t. d. vegna samn-
inga viðkomandi félags við at-
vinnurekendur, á þvíi augna-
bliki, sem hann sækir um inn-
göngu“ Eins og sjá má á þess-
ari málfærslu fjórmenninganna
í Félagsdómi skortir ekki um-
hyggju þeirra fyrir þeim ein-
staklingum sem stéttarfélögin
af gildum og góðum ástæðum
neita um inngöngu í þau af því
þeir uppfylla ekki þau skilyrði,
sem skapazt hafa af reynslu
félaganna á undangengnum
40 árum, sem þau hafa starfað
í landinu, og styðst einnig við
útlenda reynslu, sem er eldri
starfssemi félaganna hér í landi.
Það er engin smáræðis þægindi
fyrir málsaðila að eiga svona
igóða ta|smenn máli sfnui. til
framdráttar í sjálfum dómnum,
þar sem málsvörnum verður
ekki viðkomið, eftir að mál-
færslu er lokið fyrir dómnum.
Hvað skildu það vera margir
menn í landinu, sem nú eru utan
stéttafélaganna, en gætu sam-
kvæmt hugsanagangi f jórmenn-
inganna í Félagsdómi gert
kröfu til þess að komast inn í
félögin þegar nægilegt er að
vinna 4 daga á ári verkamánna-
vinnu, og aðeins þarf ímynnað-
ar líkur fyrir því að maðúrinh
kunni einhvern tíma á ævinni að
hafa hagsmuni af því að vera
í slíkum félagsskap. Einn stærsti
atvinnuekandinn á Akureyri
sagði við undirritaðan er hann
frétti um dóm þessara manna,
sem hér hefir verið gerður að
umtalsefni: „Ég vinn verka-
verkamannavinnu miklu meira
en fjóra daga á ári svo þið getið
tekið mig inn í félagið.11 Maður
sem var með stærstu útgerðar-
mönnum hér á Akureyri fyrir
nokkrum árum, með fjölda
verkafólks í vinnu, er nú kom-
inn í hóp verkamannanna.
Hann vann einnig verkamanna
vinnu samtímis atvinnurekstrin
um mörg dagsverk árlega. Af
framansögðu hefði maður þessi
að sjálfsögðu fengið sig dæmdan
inn í félagsskap þeirra manna,
sem voru launþegar hjá honum,
hefðu þessir vitru menn í Fé-
lagsdómi verið ráðandi þá. En
sama aðstaðan er fyrir hendi
enn í dag nálega alstaðar þar
sem einhver atvinnurekstur er
rekinn. Hvernig lízt verkafólk-
inu í landinu á fjórmenningana
í Félagsdómi, sem nú standa
iheð „sverð réttlætisins“, yfir
höfði þess, og beita því eins
og hér hefir verið lýst?
Niðurlag á morgun.