Alþýðublaðið - 20.11.1942, Blaðsíða 5

Fðstndagur 20. nóvember 1942,
ALÞYÐUBLAfJIÐ
§
¥ixmur hann á RosnmeB?
Alexander hershöfðingi
— yfirmaður 8. hersins.
GREIN þessi er eftir
brezka blaðamanninn
Philip Jordan og birt í nóv-
emberhefti tímaritsins Eng-
lish Digest. Ilún er um eínn
af frægustu hershöfðingjum
Breta, Harold L. Alexander,
sem barðist í síðustu heims-
styrjöld og var fimm sinn-
um getið í fréttum af henni,
fékk hershöfðingjatign árið
1937, tók við herstjórn í
Dunkirk eftir Gort lávarð
sumarið 1940, var yfirhers-
höfðingi Breta í Burma í
fyrra og stjórnar nú, 51
árs gamall, sókn áttunda
hersins í Norour-Afríku
gegn Rommel.
HINUM MEGIN við beina
fianska veginn höfðu
verið teknar burtu hrúgur af
hálmi og ýmiss konar rusli og
allt verið gert hreint og þokka-
legt. Kofarnir voru málaðir
bláir, þökin voru úr tígulhell-
um. í glugganum á einum
þeirra lágu makkroni- og kaffi
rótarpakkar.
Á einu af þessum hreysum
hékk spjald. Á því stóð, að þar
væru til sölu nautakjötsúpu-
teningar. Bak yið kofana voru
sykurrófnaakrar, og meðfram
veginum báðum megin var
plantað trjám. Við sjötta hvert
tré stóð gríðarstór fallbyssa á
hjólum.
Það rigndi. Eg stóð hinum
megin við veginn og sneri baki
að snotru sveitasetri. Á fána-
stöng við hliðið fráman við
húsið hékk brezki fáninn, ó-
Iimdarlegur og rennvotur. Á
stcnginni á móti hékk hinn brí-
liti franski fáni, ekki betur á
sig kominn. Eg man ekki nafn
þorpsins, en það var nálægt
Douai, einhvers staðar viö veg-
inn, sem liggur til Leus. Þetta
var iýrsta vetur styrjjaldarinn-
ar. Þennan dag kom Englands
konungur í eftirlitsferð til þess
að líta á brezku herdeildirnar
í nágrenninu.
! Þarna komu herforingjarnir
akandi með fríðu föruneýti og
liðsforingjar með alls konar
prjál og tildur. Allir tóku þeir
sér stöðu á sópuðu svæðúfyrir
framan bláu kofana og biðu at-
hafnarinnar með óþreyju. Flest
ir voru þeir gamlir í heítunni,
staðnaðir í venjum, sem áttu
ekki lengur við. En allt í einu
kom þarna, einn síns liðs, fjör-
legur maður, dökldiærður með
dökkt skegg. Stígvélin hans
vorts spegilgljáandi þrátt fyrir
rignihguna.
Hann var lítill vexti, en
bætti það upp með festunni og
einbeitninni, sem skein út úr
hverjum andlitsdrætti hans og
lýsti: sér í hreyfingum hans. —
Hann litaðist um, ákveðinn á
svipinn, og hleypti brúnum,
eins og hann vildi segja: —•
„Hvem skrattann á þetta
bruðl með tímann að þýða?
Eru ekki stríðstímar núna,
mætti ég spyrja?“ Og svo hélt
hann á sinn stað í röðina, þessi
vel klæddi og rösklegi maður.
Þó að hann væri lítill, skyggði
hann á alla hina. Þegar hann
var kominn þangað, var eins og
hinir væru. ekki til.
Frönsk stúlka, sem sat á
vegg fyrir aftan mig, kallaði
upp yfir sig: ,,En hvað hann er
fallegur! og spurði mig, hver
hann væri. Eg sagði lienni það.
Það var Alexandér (gekk ofíast
undir nafninu Alex). Hann var
stjórnandi herfylkis í fyrstu
deild meginlandshersins brezka
1 þá daga, áður en herforingj-
arnir höfðu fengið tækifæri til
að sýna hæfileika sína, var
hann álitinn duglegur maður.
Menn sögðu, að hann iðaði í
skinninu eftir að fá að berjast.
Annars þekktu menn hans lítið
til hans.
En þau kynni, sem þeir höfðu
haft af honum, voru öll góð,
iafnvel þó að hann væri sagður
þurr á manninn og afskiptalít-
ill. En í þá daga var herinn
ekki meira en svo búinn að
koma sér fyrir í Frakklandi, og
mönnum var ekki þá orðið
ljóst, að það er erfitt fyrir her-
fylkisstjóra að vera öðruvísi en
þurr á manninn. Eg sá hann
aldrei aftur í Frakklandi, en ég
heyr'ði sagt frá hugdjörfum
herforingja, sem reið um á
ströndinni við Dunkirk á hvít-
um hesti, hcilsaði herforingj-
um og spurðist íyrir um líðan
manna þeirra. En það hlýtur
hann að hafa tekið nærri sér,
því að hann er að eðlisíari
feiminn msSur.
En ég, sá Alexander aftur
rúmlega tveimur árum seinna.
Gljáburstuðu stíg'/élin voru
horfin, eins cg allur hinn mikli
glæsileiki í klaíðaburöi, sem ég
minhtist frá fyrri tímum. Hann
1 tkom >út úr skýli og stóð undir
er að koma i búðirnar,
í
Petta er Igtarfremsta :
kúíus^il, sem tér Iieflr
séat, og spila p ið jafut
irngir fiðiu gamiir. —
Verð 24,00. ■
tveimur Ijótum kókospálmum,
og þar þrýsti hann húfunni nið
ur á hármikla höfuðið. Hann
var í stuttbuxum og þunnri
ermalausri skyrtu, og hafði
byssuna um öx.1. Hún var jafn-
gljáfægð og vant var. Síðan
steig hann ínn í skínandi Ford
bíl og ók til Rangoon með mann
inum, sem hann var að taka
við af. Þetta var í jaðri frum-
skógarins, nálajgt Pegu. Hér
voru hinar nýju aðalsíöðvar
hinna furðulega hraustu mánna,
sem vörðu Burma gegn ofur-
efli )iðs.
Aléxander hafði komið þenn-
an sama morgun, og hann var
hinn nýi hershöfðingi þeirra.
Að Alexander ólöstuðum er ó-
hætt að segja, a'ð önnur her-
deild hefði komið að meira
gagni en nýr hershöfðingi, því
að enginn hefði getað sinnt því
starfi betur en fyrirrennari
hans, Tom Hutton. Það var ó-
mögulegt að rétta hlut hersins,
og það vissn stjórnmálamenn-
irnir heima fyrir. Og þa,ð sýn-
ix aðeins, hvílíkt geysltraust
stjórnin bar til hrefileika Alex-
anders, að hann skyldi verða
skipaður í þessa stöðu. Hann
hafði verið settur í hana til þess
að éraga fullkominn ósigur
seín mest á ianginn.
Þetta sama kvöld heimsótti
ég- Al-exander hershöfðingja
húsi Lans, sem leit alveg eins út
og rauðu tígulsteinahúsin, sem
Peabodyhringurinn hefir reist
á ýmsum stöðum í London. —
Hann vann í hinu gamla her-
bergi Huttons hershöfðingja,
og enn hafði ekki unnizt tími
til að skipta um nafnspjöld á
hurðinni. Þarna var skrifborð,
nokkur landabréf, fáeinir stól-
ar, og, að ég held, fjórir sím-
ar. Það var allt og sumt. Svo
var þarna áliyggjufullur hers-
hcfðingi með stóra hönd og
hlýtt handtak. Eg stóð ekki
lengi við, því að hann haíði Iiug
ann allan við það nýja og
hættulega viðfargsefni sitt.
Því var líka við að búast, að
hann væri áhyggj ufullur, því
að Iiann tók \ ið stcðu sinni ein
mitt á versta tíma. Rangoon
hefði átt að vera yfirgefin fyr-
ir að minnsta kosti sólarhring
áður en hann kom, en það haf ði
ekki verið hægt vegna þess, að
hann var á ieiðinni. Það var
áuðséð, að ekki var hægt að yf-
irgefa hana, fyrr en sóíarhrmg
ettir að hann kom, því að það
var ólíkt honum að láta hana
falla án þess að kynna. sér af
eigin reynd aðstöðuna. Borg-
inni var því haldið, og það
gerði Jápönum fært a'ð taka
brautina norður á bóginn og
tana stöðvar, sem Alexander
varð að hrekja þá frá.
Ef matið á eiginleikum Al-
exanders er rétt, þá er það ein-
kennandi fyrir hann, að á 24
kluliítustundum. setti hann sig
n,álcvæmlega inn í . östöðuna,
gerði ákvörðun og rrura-
1 kvæmdi hana. Hann vissi. að ef
| Rangoon félií, yrði hann að
| berjast, eí til viíi vikum sam-
> an, án þess að geta stuðzt við
| eðlilega.! sámgönguleiðir, : g að
* þegar Rangoon væri iállin, væri
i Burma tapað. En yrði hann
j þarna áfram, mundi hrunið
veu. j enn stórkostlegra.
En hann gerði það, sem rétt
víir. Og efcir það stjórnaði
liann í tvo mánuði hersveiíum,
sem böröuat svo hraustlega, a'ð
slíks munu fá dæmi í sögunni.
Það er iiægt að fulljrða það,
Frh. á 8. fúðu.
Þegar Þjóðverjar gerðu hinar miklu loftárásir sínar á London
var fjöldi .kórbygginga umhverfis St. Pálskirkju, sem sést
á myndinni, lagðar í rústir en kirkjan slapp að mestu ó-
sködduð.

St. Pálskirbjan í London.
Ekki íleiri bréf um fíallgrlixiskirkju. — Nóg komið
af svo góðu. —Síðasti reiðilesturiun frá áhorfauda. —
Kvæði skáldsins, sem enginn vill hýsa nema blessuð
lögreglan.
Eg vsl taka ÞAÐ FRAM, |
að é? get ckki birt fieiri bréf !
ims Hallgrímskirkjii. Ég Kiefi þeg- |
ar birt nógo mörg bréf am. beíta
efni. Síðasía bréfið tiríi ég i ð.a.%
og fjallar það um ofni sem tekið I
Iséflr verið inn í umræð'nmar um
b> v:gingu Ha'Ig'rímskh-kiu. En ég
yil taka þaff trnm tiai léið og ág
skýi'i frá þesrx a'ð ég heí fengið
mik h/ flelri bréí., sem eru andyíg
þei.ri te-knir.gu, .stm gert cr ráð
fyrir. að. Ilallgriiriskiikía verði
hyggð eft:h' eu nteð hexaii. Atínað
hvort eru miklu fleiri á ivótí þess-
;.ri teikningu, eða þeir sem ern á
móti henni ern duglegri að skrifa.
„ÁHjORFANÐI“ skri far, og er
belta,. því miður, tc'ieins útdráttur
úr bréfinu: „L. A. minnir á alveg
„óinterresanv prest Sem hangir á
stóíi uppi á kirkjuvegg og talar til
múgsins. Ha:m nöldrar um 20,.
i'jölgun kirkna leiði af. sér ímh'un
s.júkrahusa og annað því mn likt
góðgæti. Sícian bregður harui sér í
kjaftakerlingarh'ki og spyr hvaða
kor.a þetta hai'i verið?“
. „KAKN -®TLAR MÁSKB að
| vekja hana upp fra dauðum? Eða
| vísa málinu til réttvísinnar, svo
| að - imuklædd „rannsóknar“-lög-
regla geti dregið einhvern fyrir
lög og dóm. Síðan ekur hann sér
| mskindalega og varpar öllu yf.ir á
1 íkna bæjarins.“
„AÐ LÆSNAB U' A? bjargað
fólki í sveit — án ný. ;ku sjúkra-
húss — efast ég ekk i m, en ætlí
surair hafi ekki hjálpsA klerki um
efni í nýj'a líkræðu? Éxtt er krist-
indómur og annað klerkastéti. Og
að sumra áliii er betra að bera
börnin út — það er hréinlegt og
æriegt, en kveija -þau, sétja þau
á götuna o. s. frv.“
„I’N L. A. ÞRÁIR húsið 6
Skó’vvcrðuhæð. Eg býsc við að
það 3 ði c £ leiðinlegt og þréytandi
fyrir : aim að íara i gegnum bið-
’ 'xta sjúkrahúsanna og rahnsaká,
máske með læknishjálp, hverjir
þr.rfa skjótrar sjúkrahúsvistar 'ið,
, þá gæti hann máske komið í veg
fyrir að lík dæmi og ég nefndi,
skeði alloft, án þess um það v d
Fria. á 6. síðu.