Alþýðublaðið - 19.05.1943, Page 2

Ei.t atriði úr frumsýningu leilísins.
„Veizlan á Sólhaugum“.
filæslleo fnmsýiino á
,Velzlonni á Sélhangnm4
---------
Leiksfjéi*! og leikendur hylltir
við geysiieg fagnadariæfi.
Sýningin tii söma fyrir Norræna féiagið
FRUMSÝNINGIN í fyrrakvöld á leikriti Ibsens „Veizl-
an á Sólhaugum11, sem íslandsdeild Norrænafélagsins
tók til sýningar og fékk frú Gerd Grieg, eina frægustu leik
konu Noregs til að hafa leikstjórn á, tókst með miklum á-
gætum og varð einhver hin tilkomumesta leiksýning, sem
hér hefir sézt.
Bar hún í fáum orðum sagt vott um hina miklu hæfi-
leika leikstjórans, kunnáttu og ástundun íslenzkra leikara óg
dugnað og árvekni forgöngumanna íslandsdeildar Norræna
félagsins, sem unnið hafa að undirbúningi sýninganna.
Theodér Friðriks-
son fyrir sáttaaef ad
Engar sættlr nrðn.
Theodór friðriksson
rithöfundur hefir nú mætt
fyi*ir rétti i^t af stefnunni á
hendur honum vegna ummæla
hans í „í verum“,
Reynt var að koma á sátt-
um með því að fá rithöfund-
inii lil að taka áftur hin um-
slefndu ummæli en liann þver-
neitaði því.
Og urðu því engar sættir.
Greinarprð Fram-
sóknarflðkksins fyr-
ir viðræðunum í 9
manna nefndinni.
EYSTiEINN JÓNSSON for-
maður þingflokks Fram-
sóknarflokksins liefir skrifað
langa greinargerð um viðræð-
urnar í 9-mannanefndinni í vet
ur um myndun vinstri stjórn-
ar Alþýðuflokksins, Framsókn-
arflokksiná og Kommúnista-
flokksins. Hefir þessi greinar
gerð verið gefin út 1 sérstöku
riti, sem nefnist: „Hvers vegna
var ekki, mynduð róttæk um-
bótastjórn?“ og var ritið komið
út tíl kaupendá „Tímans" og
selt á götunum fyrir lielgina.
á 7. síðu.
Allir aðgöngumiðar að í'rum-
sýningmmi seldust upp á svip
stundu og var lnisið fullskipað
á mínútunni ldukkan 8, er rík-
isstjóri kom i leikhúsið.
Frumsýningin hófst með þvi
að Hljómsveit Reykjavikur lék
forspil, sem Páll ísólfsson liefir
samíðj, /en hann hefir samið
músik leiksins.
Að því lokmi hófst sýningin
og stóð liún i 214 klukkustund.
Er leikritið i þremur þáttum.
AHur útbúnaður leiksins, svo
og s'viðíð er éitt hið fullkomn-
asla sem hér heí'ir sést, undiir
f'agur og smekklegur. Hefir og
Norænafélagið ekki sparað neitt
lil sýningarinnar og no+ið ágætr
ar hjáipar Norðmanna í Lond
on.
Hvað eftir annað létu áhorf
endur gleði sína i ljós, milli
þátta og í miðjum þáttum en
þó var fögnuðurinn mestur i
lokin, er leikstjóri og leikarar
vorn hylltir Jivað eftir annað.
Frú Gerd Grieg gekk fram á
sviðið undir norskum fána, er
4 stúlkur í norskum búningum
báru, en þær höfðu dansað
norska þjóðdansa í leiknum.
Ællaði í'agnaðarlátunum aldrei
að linna og var auðfundið áð
leikhú^gestirnir hylltu frúna áf
ölln iijarta. Þá var frú Soí'fía
Guðlaugsdótlir hyllt við mikil
fagnaðarlæti. Bárust Iiæði leik
stjóra og frú Soffiu mikið af
blómum.
Nú var þjöðsöngur Norð-
manna leikinn og tóku leikhús-
gestir og leikarar undir.
Stefán Jóh. Síefánsson for-
maður íslahdsdeildar Norræna-
félagsins flutti að lokum ávarp
til Ieikst|óra og leikenda og
þakkaði fyrir sýninguna. Sagði
Iiann, að mn leið og leikhús-
Frh. á 7. síðu.
ALÞYÐUBLDIÐ Miðvikudagur 19. maí 1943.
Tryggingastofnnnin lánar Reyfeja-
vífenrbæ nm eina milijón bróna.
■' ' 'i i". — , ■
Eiain prlOJakostnaéarverðsibilða
búsabygginganna á Melunnm*
Lánið tíl 40 ára, vextirnir 495°|o
TRYGGINGARSTOFNUN ríkisins, hefir með samþykki
ríkisstjórnarinnar samþykkt að veita* Reykjavíkurbæ,
vegna íbúðarhúsabygginganna á Melunum lán til þeirra.
Nemur lánsupphæðin einum þriðja kostnaðarverðs hús-
anna. Lánstíminn er 40 ár og vextir 4V2%.
Borgarstjóri fyrir hönd bæj-
arsjóðs sótti um þessa lán-
veitingu til Tryggingastofnun-
arinnar fyrir nokkru og trygg-
ingastofnunin svaraði með eft-
irfarandi bréfi í fyrradag:
„Með bréfi dagsettu 29.
fyrra mánaðar hafið þér, herra
boi’garstjóri, farið þess- á leit,
að Tryggingarstofnun ríkisins
veiti bæjarsjóði Reykjavíkur
lán vegna bygginga hinna nýju
íbúðarhúsa á Melunum við
Hringbraut. Tryggingaráð og
félagsmálaráðuneytið hafa nú
fallizt á að veita Reykjavíkur-
bæ kost á umræddu láni með
eftirtöldum skilyrðum:
1. Lánsupphæðin fari eigi
fram úr 3314% — þriðj-
ungi — af kostnaðarverði
húsanna.
2. Lánstími verði eigi lengri
en 40 ár og vextir 414% á
ári.
3. Lánið verði tryggt með 1.
veðrétti í húsunupi með lóð
um eða lóðaréttindum og
öllu tilheyrandi. Veðskulda
bréf séu eigi fleiri en 2.“
Bæjarráð og bæjarstjórn
eiga eftir að taka afstöðu tíl
þessara skilyrða, sem sett eru
fyrir lánveitingunni, en að lík-
indum mun verða gengið að
þeim. Mun næsti bæjarstjórn-
arfundur því samþykkja um-
boð til handa borgarstjóra til
að ganga frá samningum um
lántökuna. Gera má ráð fyrir,
að húsin kosti öll um 3 millj.
króna, og er það þó lausleg á-
ætlun. Lánsupphæð trygginga-
stofnunarinnar nemur því um
einni milljón króna.
Reykjavíkurbær verður því
að leita sér láns annars staðar
til viðbótar.
Enn hefir bæjarráð ekki get-
að ákveðið til fullnustu verð
húsanna. Umsóknirnar um í-
Enn mun verða reynt að fá
nægilega marga verkamenn
innanbæjar áður en aðrar leið
ir verða farnar til að útvega
vinnukraft handa ])essu nauð-
synlega í'yrirtæki.
Eins og kunnugt er var fyr-
ir npkkru farið að vinna í 9
tíma Iijá lntaveitunni, en það
er jafn langur viimudagur og
við aðra viimu hér í bænum
hjá íslenzkum verktökum. Hins
vegar mun-'vera unnið eitlhvað
Bifreiðaeinkasalan
hættir aiveg frá 1.
Ifllf sæstfeomaiii.
Fjármálaráðherra
hefir gefið út fyrirmæli
um að skilanefnd bifreiða-
einkasölunnar skuli hafa lok
ið störfum 1. júlí næstkom-
andi.
Frá og' með þeim degi taka
aðrir innflytjendur við þeirri
verzlun, sem bifrifiðaeinka-
sálan hafðji áður á hendi.
Taldar eru allar líkur til að
innflutningur á bifreiðum og
tækjum til þeirra verði lítill
I úr þessu fyrst um sinn.
búðirnar eru nú orðnar á 5.
hundrað ,en hefir þó ekki ver-
ið hægt að úthluta þeim eða
ákveða eftir hvaða reglum ])eim
skuli úthlutað.
Talið er líklegt, að íbúðirnar
verði tilbúnar i ágústmánuði.
Leikfélagið
sýnir skopleikinn „Fagurt er á
fjöl-lum í kvöld kl. 8.
íþróttablaðið,
4. tbl. 7. árg. flytur að þessu
sinni frásögn um skíðalandsmót í.
S. í. eftir Einar B. Pálsson, ásamt
fjölda mynda. Þar er framhald af
skíðakennsluþáttum Steinþórs Sig
urðssonar með mörgum myndum
og fréttir frá félögum.
lengri tíma hjá setuliðinu. Það
rnun valda þvi að verkamenn
hafa fremur sótzt eftir því að
vinna hjá setuliðinu, en hjá inn
lendum verktökum.
Afstaða verkamanna er mjög
skiljanleg. Hinsvegar verður að
vænta þess að enn verði hald-
ið áfram að útvega hægjlega (
mikinn vinnukraft til Mtaveit-
unnar —. og engu tækifæri
síéppt til þess að gera það mögu
legt, að húii verði fiillgerð fvr-
ir næsta vetur.
Hjáimar Bjðrnsson
viflskiptafnlltrfli
Bandarikjanna á fðr
Dm vestnr um baf.
Þjóðræfenisfélagið hélt hon-
nm feveðjusamsæti i gær-
fevðldi.
Hjálmar björnsson
viðskiptafulltrúi láns- og
leigustofnunar Bandaríkjj-
anna er á förum héðan eftir
eins og hálfs árs dvöl hér á
landi, kom hann hingað í
desember 1941.
í gærkveldi hélt „Þjóðrækn-
isféla;jið“ honum kveðijusam-
sæti að Hótel Borg og fór það
hið bezta fram.
Hjálmar Björnsson hefir afl-
að sér mikilla vinsælda hér —
og þó að hann liafi liaft erfitt
starf á höndum hafa íslending
ar treyst hommi, enda liafa þeir
allt af rnætt hjá lionmn skiln-
ing'i og hjálpfýsi. Var það og
niikill fengur fyrir okkur á þess
um erfiðu og viðsjálu tímum,
að í þetta starf.Hjálmars Björns
sonar, sem snerli öll viðskipti
okkar við Bandarílkin, skyldi
veljast maður, sem skildi þetta
litla afskekkta land og þá þjóð,
sem það byggir. Starf Hjálmars,
hefir verið umsvifamikið. Hef-
ir liann síðan hann kom haft
á hendi kaup á íslenzkum fram
leiðsluvörum fyrir um 40 millj.
króna. Og Jiegar hann nú kveð
ur landið hefir verið gengið frá
sölusamningum á nær öllum
landbiinaðarafurðum okkar ár-
anna 1941 og 1942.
En þetta hefir þó ekki verið
nema einn þátturinn í starfi
Hjálmars. 'Það hefir verið fólg-
ið í því að greiða 'fyrir útflutn-
ingsleyfum á vörum í'rá Baiida
TÍkjunum, sem við höfum þarfir
azt. Það hefir verið erfiðast
eins og eðlilegt er, þar sem
bandaríkska þjóðin á i styrj-
öld, niiðar framleiðslu sína við
styrjöldina — og sparar allt':
En enginn mun bera Hjálm-
ari annað en að hann hafi gert
allt sein i lians valdi hefir stað
ið til þess að greiða fyrir þeim
viðskiptum.
Um leið og Hjálmar Björns-
son nú kveður þetta land fvlgja
honum þakkir og lieillaóskir ís
lendinga, lands foreldra hans
og forfeðra.
Eyrbekkingafélag'iff
heldur umræðu og skemmti-
fund í Listamannaskólanum í
kvöld kl. 9. Verða þar mörg
skemmtiatriði, kaffidrykkja og
dans. Félögum er heimilt að taka
með sér gesti.
Handan viff hafið blátt,
heitir frumskógamynd, sem
Tjarnarbíó sýnir núna. Er hún
tekin í eðlilegum litum og leika
aðalhlutverkin Dorothy Lamour
og Richard Denning.
Kfðldslíóia K.F.D.M.
hefir ¥8Pið segt npp.
K VÖLDSKÓLI KFUM var
- sagt upp fyrir skömmu,
og hélt skólinn nemendunum
við það tækifæri virðulega
skilnáðarveizlu í hátíðasal fé-
lagsins við Amtmannsstíg. —•
Voru þar margar ræður fluttar
og verðlaunum. úthlutað . til
þeirra nemenda, er' hæstar
Frh. af 2 .síðu.
Allmargir verkamenn hnfn
veriö rnönir I hitnveitunn.
..........
En ennpá vantar miktð til pess
að fullnægja piirfinni.
UNDANFARNA DAGA hefir verið unnið að því að ráða
verkamenn og trésmiði í hitaveituna og hefir orðið
talsvert ágengt. Vantar þó enn allmarga verkamenn og tré-
smiði.