Alþýðublaðið - 29.06.1943, Blaðsíða 5

IÞriðjudagur 29. júní 1943.
ALPYDU8LA01f>
Þegar Trotzki var myrtur.
EFTIRFARANDI grein,
sem er eftir Victor
Serge, fjallar um morðið á
Leon Trotzki fyrir þremur
árum síðan og um réttarhöld
in og dóminn yfir morðingja
hans, Jacson, sem fyrir stuttu
síðan var felldur í Mexikö.
Hlnn 16. apríl síðastliðinn
felldi 6. refsidómstóll
Mexico City 20 ára fangelsis-
dóm yfir sakborningi, er þekkt-
ur var undir nöfnunum Jaskson
Monard, Vanderdreschd, sem
hann notaði til skiptis. Dóm-
urinn var fyrir morðið — „að
yfirlögðu ráði og framið með
lævísi og svikum“ — á Leon
Trotzki í ágútsmánuði 1940.
Dómarinn tók ekki til greina
ákæruna um svik, því að Jac
son hafði hvorki verið vinur
Trotzkis né meðlimur Trotzki-
íélagsskaparins. Hins vegar
taldi rétturinn sannað, að Jac-
son hefði komið frá Evrópu til
^Ameríku 'í þeám tilglangi að
fremja þennan glæp, að hann
hafi útvegað sér inngöngu í fé-
lagsskap Trotzkis með þetta
markmið fyrir augum, að hann
•hafi framkvæmt nákvæman
undirbúning, og þegar hann var
handtekinn, hafi hann verið
með ísöxi og skammbyssu og
haft í fórum sínum ritað plagg.
þar sem hann gerir tilraun til
að réttlæta glæpinn. í dóms-
forsendunum er Jacson sagður
kommúnistiskur flugumaður,
sem hafi framið glæp sinn af
eigingirni, það er að segja, að
hann hafi langað til.að lifa góðu
lífi, án tillits til nokkurra hug-
sjóna eða æðri sjónarmiða. Með
öðrum orðum: Hann hefur ekki
verið annað en leigumorðingi.
Niðurstaða þessi er einróma
álit dómaranna þriggja Manuel
Rivera Valesquez, Rafael Gar-
cia de Leon og Jose-Maria
de la Garza. Úrskurður þeirra
felur í sér öll svör við tilraun-
um verjandans til þess að láta
líta svo út sem verknaðurinn
hafi verið „venjulegur glæpur
án nokkurs pólitísks tilgangs“.
Jacson, sem var viðstaddur,
þegar dómurinn var kveðinn
upp, var svo reiður, að hann
gerði tilraun til að berja blaða
mann, sem gekk til hans í því
skyni að leggja fyrir hann fá-
einar spurningar. Vafalaust
hefir morðinginn gert ráð fyr-
ir að rétturinn liti á þetta sem
„venjulegan glæp“, en það hefði
mildað dóminn og fært hann
niður í þrettán ár a. m. k,
Hann virðist hafa fengið fyrir-
skipun um að látast vera fá-
bjáni. Þess hefir nýlega verið
getið opinberlega, að hann hafi
þótzt „sjá sýnir“.
Áfrýjanir, sem verjendun-
um eru heimilar, geta tafið mál
ið svo árum skiptir. En ég býst
ekki við, að þær geti hindrað i
framkvæmd dómsins. Meðan á [
því stendur ætti að geyma Jac-
son á refsihælinu á Maria Isles.
Fjarri fer því, að mál þetta sé
að fullu upplýst, en margt hefir
þó komið upp við rannsókn
þess.
JAC.SON — Monard —
Vanderdreschd myrti hinn
gamla byltingarmann, Trotzki,
þann 20. ágúst 1941. Réttarrann
sókn hófst þann 4. ágúst síðast-
liðinn eftir að málið hafði verið
tafið í nærri því þrjátíu mán-
uði.
Réttarfar í Mexico er fram-
kvæmt án kviðdóms og opin-
bers málaflutnings. Dómarinn
og aðstoðarmenn hans rannsaka
málskjölin, yfirheyra kærða,
kynna sér sókn og vörn og fella
svo dóminn.
Kynlegar upplýsingar komu
fram við réttarrannsóknina.
Trotzki vár sem sé „myrxur
tvisvar“. Aðfaranótt 24. . maí
1940 höfðu yfir tuttugu vcpn-
aðir menn, sumir dulbúnir sem
mexikanskir lögreglumenn,
komið í bílum að Villa de
Coyoacan, skammt frá Mexico.
Þeim tókst að komast inn í
garðinn og miðuðú vélbyssum
TROTZKI.
á glugga og dyr svefnherberg-
is Trotzki og konu hans Natha-
líu Sedor. Um 300 kúlum var
hleypt af, og mennirnir sluppu
burtu, sannfærðir um að hafa
myrt hinn fyrrverandi yfir-
mann Rauða hersins. Um leið
og þeir fóru, skildu þeir eftir
tímaspúengju, sem, til allrar
hamingju sprakk aldrei, og þeir
höfðu á brott með sér einn af
riturum Trotzkis, hinn unga
Ameríkumann, Sheldon Harte.
Rannsóknir hafa leitt í ljós.
að samsærismenn voru allir með
limir spænsku og mexikönsku
kommúnistaflokkanna.
Meðal þeirra var hinn þekkti
málari, Alfaro Siqueiros, einn
iaf stofnendum mexíkanska
kommúnistaflokksins og flokks
blaðs þeirra, E1 Macheta, Stóri
hnífurinn. (Fallegt nafn).
Aðrir samsærismanna voru
Pujol málari, Arenalbræðurn-
ir, mágar Alfaros, Nestor Sanc-
hez, kommúnistiskur bardaga-
jötunn, fyrrum meðlimur alþjóð
legu herdeildarinnar á Spáni.
Þessír menn voru handteknir
ásamt nokkrum skyttum.
Hinn ungi Ameríkumaður,
Sheldon Harte, var hafður í
haldi hjá Arenalbræðrum í litlu
húsi skammt frá Mexico City,
og þar fannst hann seinna graf
inn undir eldhúsgólfinu, með
kúlu í höfði.
Eftir að morðingjanum, Al-
faro Sequeiros, haíði verið
sleppt úr varðhaldi um stundar
sakir, brá hann sér í flugvél
til Chile, þar sem hann hélt
áfram að mála freskómyndir.
Það var augljóst mál, að rúss
neska leynilögreglan bar ábyrgð
á þessu morði. En málinu var
aldrei fylgt eftir. Mér er sagt,
að samsærismenn leiki allir laus
um hala, og að sumir þeirra,
þar á meðal Arnealbræðurnir,
séu í Bandaríkjunum og þurfi
ekki að kvíða því, að málinu
verði nokkru sinni hreyft. Ég,
bjóst við, að árásin aðfaranótt
24. maí yrði tekið upp í sam-
bandi við mál Jacsons, en svo
var ekki. Eigi að síður heyra
þessi tvö mál saman og skýra
hvcrt annað.
'T* ROTZKI var ljóst, að fyrri
árásin var gerð samkvæmt
skipun frá æðri stöðum og ekki
yrði gefizt upp fyrri en skip-
unin hefði verið framkvæmd.
Svikastarfsemin teygði klær
sínar alla leið inn á heimili
Trotzkis. Tveim árum áður
hafði ung, ameríksk stúlka, sem
var meðlimur félagsskapar Trot
zkis, kynnzt í París manni, sem
hét Jacson eða Monard, og orð
ið mjög hrifin af honum. Sylvia
Angeloff, en svo hét stúlkan,
kynnti þennan vin sinn í félags
skap Trotzkisinna. Jacson hafði
umráð yfir bíl, jós fé á báða
bóga og hafði fjölda vegabréfa.
Þann 20. ágúst 1940, um
klukkan 5,30 síðdegis fór Jac-
son til Coyacan Nathalie Sedov
— Trotzki tók á móti honum.
Hann virtist vera utan við sig
og taugaóstyrkur. Enda þótt
veður væri þurt og heiðskír him
in, bar hann regnkápu á hand-
lqggnum, og undir henni hafði
hann falið ísöxi. Tveim dögum
áður hafði hann komið á sama
hátt og virtist Trotzki hann þá
skuggalegur undir brún. í þetta
skipti fékk hann aðgöngu að
vinnustofu Trotzkis undir því yf
irskyni, að hann ætlaði að sýna
Trotzki handrit að grein um
hagfræðilegt efni. Meðan Trot-
zki rendi augum yfir hanritið,
hjó Jacson hann í höfuðið með
eggvopni sínu, og stóð vopnið í
heila.
Morðinginn hafði gert ráð fyr
ir því að geta myrt fórnardýr
sitt hljóðlega, slpppið út í bíl
sinn og flúið. En hið furðulega
lífsþrek og viðnámsþróttur Trot
zkis eyðilagði þessa ráðagerð.
Trotzki hafði nægilegt þrek til
þess að reka upp óg og ráðast
á árásarmanninn. Þegar heim-
ilisfólkið kom að og tók morð-
ingjann höndum, æpti Jacson:
— Þeir hafa móður mína á valdi
sínu! Þetta óp leiðir til þeirrar
ályktunar, að móðir hans sé í
Rússlandi.
— Ég heyrði hræðilegt óp,
skrifaði Nathalia Sedova. —
Leon Davidovitch stóð uppi við
hurðina, handleggirnir hengu
máttlausir niður með síðunum,
andlit hans var alblóðugt, og
hann var gleraugnalaus. Ég
hjálpaði honum til sætis, og
hann sagði við mig: — Natac-
ha, ég elska þig.
Síðustu orðunum ávarpaði
hann konu sína: — Ég vil ekki
láta þjónustufólkið hátta mig,
ég vil að þú klæðir mig úr.
(Frh. á 6. síðu.)
Revkjavik -- Þingvellir
eStlrleidls werða dafsjlega^ ferdip
tll fsMaiflj'valla.
Frá Reykjavík kl. 11 árdegis.
Frá Piögvöllum kl. 5 síðdegis.
Blfrelðastðð Steindérs.
é'
Hún iðkar leikfimi.
Leslie Brooks er þekkt fyrir það í Hollywood hve dugleg
hún er í leikfimi. Hún æfir sig daglega. Myndin er tekin
af henni að leikfimisæfingum í leikfimissal kvikmyndafélags
iris, sem hún vinnur hjá í Hollywood.
\
S
\
*
s
!
!
S
S
*
s
*
s
í
í
S
S
s
S
s
\
\
S
\
s
s
s
S
V
i
Ég byrja nýja starfsemi. Kjörorðið er: Niður með lög-
regluna. Aðstoð fyllirafta og ástandshimpigimpa nauð-
synleg. — Bréf um ávextina.
EG HEF undanfarna daga ver-
ið að glugga svolítið í lög. Hef
ég gerb það af ásettu ráði, enda
vakinn til nýrra dáða af sérstöku
tilefni. Mig hefur lengi langað til
að komast á þing og geta þar með
orðið einn af löggjöfum landsins,
en þar sem það liefur ekki tekizt,
er ekki annað fyrir mig að gera
en að búa mig undir ævistarfið
með því að kynna mér þau lög,
sem aðrir hafa biiið til, og þykist
ég' nú orðið þekkja lögin nógu vel,
og ekki aðeins þau, heldur og
alía lagakróka, refskákir og rumm
ungahátt, sem hægt er að beita í
sambandi við þau.
OG ÞAR SEM ÉG ER NÚ loks-
ins orðinn svona fær, kominn
þetta hátt og hef aflað mér
.nokkurs trausts frá kjósendum í
Ördeyðu, þá hef ég hér með ævi-
starfið. Ég byrja með því að reyna
að ríða niður lögregluna í Reykja-
vík, því að hún og allt hennar at-
hæfi er versti þröskuldur minn á
veginum til enn meiri frama. Ég
skora því hér með á alla fylli-
rafta, bifreiðaþjófa, siðlausa dóna,
svindilbraskara, ástandshimpin-
gimpi, okrara, ávísanasvikara,
og víxlafalsara, — sem lög-
reglan hefur einhverntíma haft
einhver aískipti af, að leita vel í
hugskoti sínu að einhverjum á-
virðingum hennar.
ÞAÐ STENDUR ALVEG Á
sama, hvort þær eru ,sannar eða
lognar, bara að einhverjir fáizt
til að staðfesta þær með vitnis-
burði sínum við opinber málaferli.
Mun ég svo nota þetta til að
eyðileggja lögregluna og allt henn-
ar starf, svo að fylliraftar, ástands
himpingimpi o. s. frv., eins og ég
táldi upp áður, geti verið í friði
með starf sitt, hvort sem er inni í
eða úti fyrir dyrum opinberra
veitingahúsa, í skrifstofum sínum
eða á götum úti.
EG VÆNTI ÞESS, að það heið-
ursfólk, sem ég hef nú leitað til,
beri ekki vantraust til mín, vegna
þess að ég hef hvorki tekið próf
í íslenzkum lögum frá Háskóla
íslands, né tekizt að ná sæti á lög-
gjafarsamkomu þjóðarinnar. —
Vænti é'g þess að þetta heldra
fólk, sem ég grátbæni um aðstoð
við þessa köllun mína til frama
fyrir þjóð mína og framar öllu
stétt mína, lögfræðingastéttina,
ljái mér iið sitt og beiti hvaða
ráðum, sem hendi eru næst til þess
að mér takizt að framkvæma vilja
minn: að rægja og eyðileggja
framkvæmdavald laganna svo að
lögleysingjum og skepnum megi
takast að sigla beitivind í þjóð-
lífinu. Ég skal aðeins geta þess að
lokum, að mér hefur alltaf tekizt
að sleppa undan lögreglunni og
eru það nokkur meðmæli um
hæfileika n'tína og kunnáttu.
B. L. J. SKRIFAR: „í nýút-
komnu lögbirtingablaði er listi
yfir þær vörur, sem ríkisstjórnin
undanþiggur farmgjaldahækkun.
Eru það aðallega ýmsar matvör-
ur, svo sem kornvörur, sykur o.
fl., fóðurvörur og tilbúinn áburð-
ur, ennfremur kaffi. Hins vegar
mun það valda mörgum mannin-
Frh. á 6. síðu.